بیش از ۱۸میلیون ایرانی دچار اختلال روانی هستند/ ۹۵ درصد ایرانی‌ها استرس تامین معاش دارند

«۲۳ درصد مردم ایران از اختلالات روان پزشکی رنج می‌برند که شایع‌ ترین آن افسردگی و اضطراب است.» این اظهار نظر تیر امسال توسط معاون بهداشتی وزیر بهداشت انجام شد. هرچند در تعریف بیماری روانی آمده است که بیماری روانی به گروهی از بیماری ها گفته می‌شود که با تاثیر بر تفکر و رفتار باعث ایجاد ناراحتی برای فرد مبتلا یا ایجاد ناتوانی در وی می شوند و هنوز علت بیماری‌های روانی به خوبی شناخته نشده است، اما آنچه مسلم است این است که عوامل ژنتیک، استرس‌های مختلف و نوع تعامل فرد با دیگران در ایجاد یا بروز آنها موثر است، تا جایی که به گفته محققان، سطح بالای آلودگی هوا نیز با نرخ بالای بروز اختلالات سلامت روان در کودکان و نوجوانان مرتبط است و در مناطقی با سطوح بالاتری از آلودگی، در مقایسه با مناطقی با سطوح پایین‌تر آلودگی، توزیع داروی بیشتری برای مشکلات روانی در کودکان و نوجوانان وجود دارد. آن‌چنان که دی سال گذشته محمد اسماعیل اکبری، رئیس مرکز تحقیقات سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیان کرد: آلودگی هوا عامل بیماری های متعددی از جمله ریوی، گوارشی، روانی و از جمله سرطان است. بر همین اساس است که محققان تاکید کرده اند امروزه عوامل زیادی در بروز اختلالات روانی تاثیرگذار است و باید برای کاهش آنها اقدامات جدی صورت بگیرد، چون ممکن است با نادیده گرفتن این عوامل مشکلات غیر قابل جبرانی سد راه مردم قرار گیرد.

تلاش برای ارتقای سواد سلامت روان

امروزه تعداد افراد مبتلا به اختلالات روانی به دلیل زندگی ماشینی و به تبع آن استرس‌های حاکم بر آن رو به افزایش است و دیگر کمتر فردی وجود دارد که با زندگی شهرنشینی و انواع آلودگی‌ها اعصاب فولادین داشته باشد. به همین دلیل امروزه توجه به بهداشت روانی بیشتر از پیش مورد توجه قرار گرفته است. آن‌طور که تیر امسال معاون بهداشتی وزیر بهداشت و درمان گفت: میزان افسردگی و اضطراب در بانوان به مراتب بیشتر از آقایان است و بر اساس مسئولیت‌های جدید تعریف شده مداخله در این آسیب ها در دستور کار خواهد بود. به گفته علی اکبر سیاری وزارت بهداشت برنامه مدونی را برای بهداشت روان در طرح تحول نظام سلامت دارد، چرا که نه تنها مقوله بهداشت روان به حاشیه رانده نشده بلکه در بدنه مراکز بهداشتی سه حوزه کارشناس مراقبت سلامت برای مردان و زنان، کارشناس بهداشت روان و کارشناس تغذیه گنجانده شده است. او مسئولیت این سه حوزه را مقابله با شایع‌ترین آسیب‌های اجتماعی دانست و افزود: در سه حوزه آسیب‌های اجتماعی، بیماری‌های غیر واگیر و بیماری‌های واگیر سلامت مردم تهدید می شود. معاون بهداشتی وزیر بهداشت و درمان مهم‌‌ترین آسیب‌های اجتماعی که قرار است کارشناسان سه حوزه در کاهش آن مداخله کنند را اختلالات روانپزشکی از جمله افسردگی و اضطراب عنوان کرد. دی سال گذشته رئیس اداره سلامت روان وزارت بهداشت عنوان کرد: بیش از ۱۸ میلیون ایرانی دچار اختلال روان هستند که شایع ‌ترین اختلال روانی در میان آنها افسردگی است. به گفته احمد حاجبی وزارت بهداشت و درمان به موضوع ارائه خدمات سلامت روان توجه داشته و در شهرهایی که طرح تحول سلامت در حال اجراست، کارشناس سلامت روان نیز خدمات مربوطه را بر اساس بسته خدمتی که برای آن تعریف شده است، ارائه می دهند. او با بیان اینکه ۶/۲۳ درصد مردم ایران (بیش از ۱۸ میلیون نفر) دچار اختلالات روانی هستند، بیان کرد: شایع‌ترین اختلال روانی، افسردگی بوده که آمار ۷/۱۲ درصدی را به خود اختصاص داده است. با وجود این، امروز سطح سواد سلامت روانی باید ارتقا یابد تا افراد جامعه بتوانند به راحتی مشکلات خود را شناسایی و در جهت حل آن گام بردارند که در این راستا نیز وزارت بهداشت و درمان درصدد است تا هر چه زودتر سطح سواد اجتماعی مربوط به سلامت روان را به نقطه مطلوب برساند.

۹۵ درصد ایرانی‌ها استرس تامین معاش دارند

وجود آینده نامعلوم و نبود پس‌انداز برای بیشتر شهروندان سبب شده است تا آنها روز به روز در هاله ای از اضطراب قرار بگیرند، چرا که آنان در تامین معاش روزمره خود نیز درمانده اند و این مساله علاوه بر مشکلات روحی عواقب جسمی را نیز برای آنها به دنبال دارد، چرا که وقتی روح و روان آسیب ببیند کلیه فعالیت‌های یک انسان نیز مختل می شود و در دراز مدت اثرات غیر قابل جبرانی دارد، اما آنچه در این میان مهم جلوه می کند بی اهمیت بودن جامعه در قبال بهداشت و سلامت روان است و از آن مهم‌تر بی‌اعتنایی مسئولان برای خدمات‌رسانی در مقابل اختلالات روانی است، چرا که آن‌قدر هزینه‌های مشاوره، روانشناسی و روانپزشکی در جامعه ما گزاف است که کمتر کسی از عهده آن بر می‌آید. به همین دلیل مردم از رسیدگی به روح و روان خود امتناع می کنند. اردیبهشت امسال رئیس سازمان نظام روانشناسی با اشاره به اینکه ۹۵ درصد ایرانی ها برای تامین معاش خود در استرس هستند، از بی ‌توجهی به مسائل روانشناختی و بهداشت روان در طرح تحول سلامت انتقاد کرد. عباسعلی اللهیاری با بیان اینکه مفهوم سلامت یک مفهوم جامع است و تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد سلامت جسمانی را در برمی گیرد، خاطرنشان کرد: نزدیک به ۸۰ درصد سلامت روانشناختی سلامت روانی و معنوی است، اما ما بر اساس یک تصور سنتی غلط و موروثی از گذشته سلامت را سلامت جسمانی در نظر گرفته ایم و وزارت بهداشت را هم متولی سلامت از تولد تا مرگ قلمداد می کنیم.

او تصریح کرد: در کشور‌های اروپایی ۷۵ درصد از بودجه سلامت صرف سلامت روان شناختی، سلامت اجتماعی و سلامت معنوی می ‌شود، اما در ایران از کل بودجه سلامت کمتر از سه درصد صرف سلامت روان می شود که این مقدار نیز تنها به تخت‌‌های بیمارستانی و بیمارانی که در بیمارستان‌ های روانی بستری می ‌شوند، تخصیص می ‌یابد.

اللهیاری بیان کرد: حفظ سلامت روان و سلامت اجتماعی در کشور ما‌‌ رها شده است و به همین دلیل هم هست که حتی خانواده‌ها هم بیشتر به فکر سلامت فیزیکی و جسمانی هستند و وقتی فرزندانشان بیمار می‌شوند، سریعا به پزشک مراجعه می کنند، اما اگر همان فرد حال روانشناختی خوبی نداشته باشد؛ توجهی به او نمی شود. نماینده دوره ششم مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه برای پاسخگویی به نیاز شهروندانی که دچار اختلالات روحی روانی هستند؛ باید روانشناسی، روانکاوی، روانشناسی بالینی و مشاوره علمی تقویت شود، اظهار کرد: در غیر این صورت مردم به سراغ عرفان های کاذب، رمالی، جادوگری و مسائلی از این قبیل می ‌روند و مسائل متعددی برای خود و جامعه ایجاد می ‌کنند.

اللهیاری با انتقاد از بی‌توجهی به مسائل روانشناختی و بهداشت روان در طرح تحول سلامت اظهار کرد: بودجه‌ طرح تحول سلامت تنها به معقوله جسمانی تخصیص داده شده و به هیچ وجه سلامت روان در اختصاص بودجه دیده نشده است.

به گزارش ایلنا، او ادامه داد: باور به این مساله که سلامت روان و سلامت اجتماعی باید در اولویت برنامه‌های سلامت محور کشور قرار گیرد، در بین مسئولان درمانی و بهداشتی وجود ندارد و اگر این باور وجود داشت در خیلی از برنامه‌ ریز‌ی های کلان کشور در نظر گرفته می ‌شد؛ همان‌طور که وقتی در دنیا برنامه‌های کلان اجرایی می شود، اثر شاخص‌ های مختلف در آن سنجیده می شود و اگر اثر مثبتی داشته باشد، اجرا می شود.

روزنامه آرمان