گزارش - نشست هم اندیشی درباره پرونده «ستایش قریشی» دختر پناهنده افغانستانی با حضور تعدادی از کارشناسان حوزه حقوق پناهندگان و حقوق کودک روز یکشنبه ۱۲ اردیبهشت در دفتر "انجمن حمایت از حقوق زنان و کودکان پناهنده (حامی)" تشکیل شد.
خانم فاطمه اشرفی مدیر انجمن حامی، هدف از برگزاری چنین نشستی را تببین ابعاد مختلف این واقعه از منظر روان شناسی، جامعه شناسی و حقوق، به ویژه توجه به بررسی موضوع از منظر روان شناسی کودک، رعایت حقوق متهم و همچنین حمایت از جامعه پناهندگان افغان مقیم کشور عنوان کرد.
وی واکنش به موقع مقامات ایرانی از جمله معاونت امور زنان ریاست جمهوری خانم مولاوردی، مقامات قضایی و همچنین آقای سید حسن خمینی را قابل تقدیر دانست. ایشان همچنین وجود اطمینان از سوی مقامات ذی صلاح انتظامی و قضایی در پیگیری این پرونده و همت بالای مسئولان ذیربط در جهت احقاق حق را شایسته قدردانی عنوان کرد.
اولین سخنران این جلسه آقای سرور رجائی ، مدیرمسئول ماهنامه باغ بود که به عنوان نماینده ای از جامعه پناهندگان افغان مقیم ایران، ضمن ابراز اندوه جامعه انسانی به ویژه جامعه افغان ها در ایران، امکان وقوع چنین حوادثی در هر جامعه ای با هر شرایط قومی- ملیتی را محتمل دانست و سوء استفاده از این حادثه را از سوی برخی افراد سودجو محکوم ساخت.
وی با اشاره به سابقه دوستی و همبستگی های تاریخی، زبانی و فرهنگی میان دو ملت افغانستان و ایران گفت: «هرگز نباید خطای یک فرد مهاجر به کل جامعه افغان تسری یابد و برعکس جفای یک فرد ایرانی نیز نباید به همه ایرانی ها تعمیم داده شود.»
دکتر موسوی چلک رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران به عنوان سخنران بعدی از حوزه جامعه شناسی به بررسی موضوع پرداخت و گفت که این حادثه نه یک مسئله سیاسی – ملیتی است و نه یک مسئله هویتی، و متاسفانه موارد بسیاری از این شکل آزارها و جنایت ها هر روز اتفاق می افتد.
این جامعه شناس افزود، مسئله را از منظر اجتماعی باید از سه زاویه بررسی کرد، فرد آزارگر که خود یک کودک زیر ۱۸ سال است، نقش انفعالی خانواده آزارگر در کنترل این نوجوان در بحران هویتی و بزهکاری های پی در پی قبلی او، جامعه و ناآگاهی خانواده قربانی که با وجود شرایط غیرعادی، امکان تردد این کودک را به منزل متهم ایجاد کردند.
موسوی چلک افزود: متاسفانه در اغلب پرونده های آزار جنسی این آزار از سوی افراد مورد وثوق اتفاق می افتد، درست مانند این پرونده که رابطه همسایگی صمیمی و خوبی میان دو خانواده برقرار بوده است. از طرفی خانواده به دلیل عدم آگاهی و شناخت، توان کنترل این فرد را نداشته و جامعه نیز در آن منطقه بستر مناسبی برای وقوع بزه و گرایش به بزه را برای نوجوانان و جوانان فراهم کرده است.
دکتر علی کاظمی قاضی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم قضایی و عضو هیأت مدیره انجمن حامی گفت: «با اطمینان می توان گفت که نه ملیت، نه مهاجر بودن قربانی و نه جنسیت متهم و قربانی تأثیری در روند پیگیری پرونده از سوی دستگاه قضایی نخواهد داشت»
وی با اشاره به اینکه هر دو طرف این پرونده کودک هستند و باید حقوق کودک متهم نیز در این رسیدگی مورد توجه قرار گیرد با اشاره به بند الف ماده ۳۷ کنوانسیون حقوق کودک، و همچنین اهمیت مسئله رسیدگی به این پرونده در دادرسی ویژه نوجوانان و اطفال گفت: "برای قضاوت درست درباره این پرونده باید به عوامل و شرایط تأثیر گذار بر آن نیز توجه کرد."
دکتر فاطمه قاسم زاده رئیس شبکه یاری کودکان کار و خیابان سخنران دیگر این نشست بود که از منظر روان شناسی کودک به تبیین مسئله پرداخت. وی نقش خانواده را در این حوزه بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: "منظور از نقش خانواده مقصر دانستن خانواده متهم نیست، و باید جامعه مسئولیت ایجاد آگاهی و آموزش های مرتبط با فرزندپروری به ویژه در سنین بحران نوجوانی را ایفاء کند"
این فعال حقوق کودک با اشاره به مسئولیت مهم آموزش و پرورش به عنوان متولی اصلی امور تربیتی کودکان و نوجوانان ؛ پیگیری وضعیت کودکان بازمانده از تحصیل و بازگرداندن آنها به محیط سالم آموزش را از مهم ترین راه های کاهش آسیب های اجتماعی نوجوانان دانست.
خانم قاسم زاده گفت : "نقش رسانه های تصویری در ترویج خشونت بسیار زیاد است." و افزود این حادثه یک هشدار به جامعه ایست که نوجوانان آن به راحتی به تصاویر و فیلم های خشونت آمیز دسترسی دارند.
خانم اشرف گرامی زادگان مدیر کل دفتر حقوقی معاونت امور زنان ریاست جمهوری گفت: "ایران عضو کنوانسیون حمایت از حقوق پناهندگان نیز هست و طبق ماده ۹ قانون مدنی، این کنوانسیون در حکم قوانین داخلی و لازم الاجرا تلقی می شود و می بایست ما کلیه حقوق انسانی و اجتماعی مهاجران را فراهم کنیم."
وی افزود: "امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم اقداماتی صورت دهیم تا این افراد و پناهندگان در مدت اقامت و حضور در ایران از شرایط زندگی بهتری برخوردار باشند."
*حامی (انجمن حمایت از حقوق زنان و کودکان پناهنده ) یک انجمن غیردولتی ایرانی است که در حمایت از زنان و کودکان پناه جو و پناهنده عراقی و افغان فعالیت می کند. تسهیل و تامین امکانات آموزشی برای کودکان مهاجر ، بهداشت ، تنظیم خانواده ، آموزش مهارتهای زندگی و آموزشهای حرفه ای از جمله زمینه های فعالیت این انجمن است.
منبع : سایت انجمن حامی با اندکی تلخیص و ویرایش
نظرات بینندگان