گروه اخبار /
تا زمانی که تاخت و تاز شپش در مدارس منطقه یک تهران مثل بمب صدا نکرده بود، تصور بر این بود که این انگل تنها در جنوب و حاشیه شهرها شیوع دارد. شپش که در سرما بیشتر می‌شود، این روزها با گذشت تنها دو ماه از آغاز سال تحصیلی نو، خبرساز شده و نگرانی خانواده‌ها و مسوولان را برانگیخته است. با این وجود که روز گذشته وزارت بهداشت در واکنش به خبرهای شیوع شپش، وضعیت «شپش در مدارس» را حاد ندانسته اما آمارهای رسمی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی از شناسایی سه هزار و ۵۰۰ دانش‌آموز این استان مبتلا به شپش‌زدگی در سال‌جاری حکایت می‌کند.
رژه شپش در مهد کودک‌های گران پایتخت
اعلام این آمار در حالی است که خبرهایی از شیوع شپش در دو مهد کودکِ گران پایتخت هم به «جهان صنعت» گزارش شده است. بر این اساس در یکی از مهد کودک‌های خصوصی در مرکز تهران، نگرانی از همه‌گیر شدن این انگل در بین کودکان باعث شده به والدین کودکان اعلام کنند موهای فرزندانشان را کوتاه کنند. همچنین در موردی دیگر مهد کودک گران دیگری در غرب تهران هم به این مساله دچار شده است. این اتفاق در حالی است که چنین مراکزی در عوض رسیدگی دقیق و بهتر به کودکان، هزینه‌ای گزاف دریافت می‌کنند و عدم رعایت بهداشت از مهم‌ترین عوامل ابتلا به این انگل است بنابر‌این با وجود چنین مشکلی، نبود نظارت بهداشتی دقیق در این مراکز نمود بیشتری پیدا می‌کند.
شپش حاد است یا نه
روز گذشته در حالی گزارشی مبنی بر همه‌گیر شدن شپش در مدارس آذربایجان غربی روی خروجی خبرگزاری مهر قرار گرفت که در ساعات آغازین روز، رییس اداره بیماری‌های منتقله از آب و غذای وزارت بهداشت با بیان اینکه ابتلای دانش‌آموزان به شپش مساله جدیدی نیست به ایسنا گفت: جای نگرانی در این زمینه وجود ندارد.
بابک عشرتی درباره خبرهای منتشر‌شده از شیوع شپش سر در مدارس پایتخت هم این‌طور توضیح داد: از تهران گزارش‌هایی از ابتلا به این انگل می‌رسد که گاهی زیادتر و گاهی کمتر می‌شود. این موضوع به سرما و گرمای هوا بستگی دارد و تجمع مردم در فصل سرما، احتمال ابتلا را بیشتر می‌کند.
بنا به گفته او در حال حاضر جای نگرانی در این زمینه وجود ندارد و شرایط طوری نیست که بگوییم مشکل حادی ایجاد شده است.
جای خالی مربیان بهداشت
بر اساس برنامه پنجم توسعه باید برای هر ۷۵۰ دانش‌آموز حداقل یک مربی بهداشت در سطح مدارس وجود داشته باشد. این در حالی است که بسیاری مناطق با کمبود مربی بهداشت مواجه هستند؛ عاملی که با کنترل چنین بیماری واگیرداری ارتباط مستقیم دارد. رییس اداره سلامت آموزش‌وپرورش آذربایجان غربی با تایید شیوع شپش‌زدگی در بین دانش‌آموزان استان به مهر این‌طور توضیح داد: در حالی که بخشنامه‌ای به‌تمام مدارس استان ارسال‌شده تا معلمان با همکاری مربیان بهداشت و رابطان بهداشتی در کنار مدیران مدارس به‌صورت دوره‌ای سالانه سه بار موی سر دانش‌آموزان را از بابت وجود شپش کنترل کنند اما کمبود شدید مربی بهداشت مدارس استان مشهود است.
هرچند به گفته عباس مصری، کمبود مربی بهداشت باعث شده است که در برخی مواقع یک مربی بهداشت به مدارس متعددی خدمات ارایه می‌دهد و با وجود این کمبود، هیچ دانش‌آموزی در سطح استان از خدمات بهداشتی محروم نیست و با همکاری رابطان بهداشتی و دانشگاه علوم پزشکی سعی بر این بوده که این خلاء جبران شود.
یک مربی بهداشت برای هر 1248 دانش‌آموز
هم‌اکنون ۱۳۱هزار دانش‌آموز در مقطع ابتدایی مشغول تحصیل هستند و ۱۰۵ مربی بهداشت برای این تعداد دانش‌آموز وجود دارد. بر‌اساس این آمار که از سوی رییس اداره سلامت آموزش‌وپرورش آذربایجان غربی عنوان شده، به ازای هر 1248 دانش‌آموز، یک مربی بهداشت وجود دارد؛ عددی که با استانداردی که در برنامه پنجم توسعه در نظر گرفته شده، فاصله زیادی دارد.
بر این اساس بیشتر این مربیان بهداشت در مدارس شهری مشغول کارند و رسیدگی به دانش‌آموزان روستایی به بهورزان مراکز بهداشتی سپرده شده است و به گفته این مسوول، بهداشت‌یاران در مقاطع ابتدایی، پیشگامان سلامت در مدارس متوسطه اول و سفیران سلامت در مدارس متوسطه دوم خلای کمبود مربیان بهداشت را جبران می‌کنند.
شپش در بین دختران بیشتر است
در خصوص شیوع این بیماری در بین دختران؛ این توضیحی است که از سوی مصری ارایه شده: ابتلا به شپش‌زدگی ربطی به وضعیت اقتصادی یا محرومیت ندارد بلکه ناشی از عدم رعایت بهداشت فردی است به‌طوری که دانش‌آموزان مناطق با وضعیت رفاهی بالا نیز به این بیماری مبتلا می‌شوند اما به نظر می‌آید پوشش دانش‌آموزان دختر عاملی است که این بیماری را در آنها پنهان می‌کند.
در این باره وحید حقیقی، معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی نیز گفته است بیشترین میزان آلودگی در میان گروه‌های سنی ۱۰-6 سال و جنس مونث گزارش می‌شود که بیشتر در مهدکودک‌ها و مقطع ابتدایی هستند و در راستای سلامت دانش‌آموزان به‌ویژه دانش‌آموزان دختر که بیماری در میان آنان شایع‌تر است، تعاملات بسیار عمیق و گسترده با آموزش‌وپرورش استان داریم.
شامپوی ضد‌شپش با چاشنی سرطان
«پدیکولوس هیومنوس کپیتیس» نامی است که شاید خیلی به هیکل کوچک این خون‌آشام‌ها نیاید اما این انگل‌ها در سال‌های دهه 60 و 70 نیز شیوع گسترده‌ای در مدارس داشتند که در سال‌های اخیر با بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی و نظارت بهداشتی دقیق‌تر، کاهش یافته است اما به هر روی این خون‌آشام کوچک، طول مو، جنس، سن و رنگ مو نمی‌شناسد و شامپو کردن معمولی هم آن را نمی‌کشد یا از آن پیشگیری نمی‌کند.
از سوی دیگر با اینکه مبارزه با این انگل هر سال با معاینه دانش‌آموزان در بیشتر مدارس کشور انجام می‌شود اما افزایش شپش در حالی است که برخی شامپوهای ضد‌شپش هم چاشنی سرطان دارند و سازمان حفظ نباتات آن را غیر‌مجاز خوانده و بارها درخواست‌هایی برای حذف سم خطرناک لیندین به وزارت بهداشت داده شده است به طوری که چندی پیش معاون کنترل و مبارزه با آفات سازمان حفظ نباتات کشور نسبت به مصرف این سم در تهیه شامپوهای ضد‌شپش از وزارت بهداشت انتقاد و ابراز امیدواری کرد که هرچه سریع‌تر این سم از چرخه مصرف انسانی حذف و سموم کم‌خطر جایگزین شود.
روزنامه جهان صنعت
آخرین اخبار و تحلیل ها در حوزه آموزش و پرورش ایران و جهان در سایت سخن معلم
با گروه سخن معلم باشید .
نظرات بینندگان
به سر دانش آموزان بخت برگشته هجوم آورده اند.!!
بعضی ها از لجاجت و حسادت به سیم آخر زده اند !
فعلا در آتش خود بسوزید ؟
درود بر سخن معلم