معضل " سامان دهی تعطیلات " و سهم آموزش و پرورش

 گروه اخبار /

«ساماندهی تعطیلات در ایران موضوعی بغرنج و پیچیده است چرا که کشورمان تنها کشور در جهان است که تعطیلات آن براساس ۲تقویم شمسی و قمری تنظیم شده است.»

این دیدگاه رسمی مرکز پژوهش‌های مجلس درباره موضوع تعطیلات در کشور است که سال۸۹ منتشر شد.بحث اصلي درخصوص تعطيلات نه كم كردن تعداد روزهاي تعطيل كه ساماندهي اين روزهاست. يعني به جاي اينكه مردم در طول سال يك باره با تعطيلات 15 تا 20روزه نوروز مواجه شوند، بتوانند به انتخاب خودشان از تعطيلي‌ها استفاده كرده يا دست‌كم اين تعطيلي‌ها به 2نوع تابستاني و زمستاني تقسيم شود.

نخستين‌بار در سال1336 طرح تعطيلات زمستاني به وزارت فرهنگ وقت پيشنهاد شد اما تا سال75 اين طرح مسكوت ماند. در همان سال75 قرار بر اين شد كه 10روز مياني زمستان به‌عنوان تعطيلات زمستانه تعطيل شود و هدف از اجراي آن امكان مسافرت‌هاي زمستاني عنوان شد.

سال گذشته نيز رئيس سازمان ميراث فرهنگي طرح تعطيلات زمستاني را به دولت داد و گفت:‌ به هيأت دولت پيشنهاد داديم كه از 16 تا 22بهمن تعطيلات زمستاني داشته باشيم تا توزيع سفر در ايام سال اتفاق بيفتد و فرهنگ سفر در زمستان هم ايجاد شود.

اما مشكل اين است كه آموزش و پرورش چندان موافق اين طرح نيست ، چون به‌خاطر بدي هوا در برخي استان‌ها، مدارس در خرداد تعطيل مي‌شوند و در استان‌هاي سردسير اول تير ماه؛ پس نمي‌توان مدارس اين استان‌ها را با برنامه آموزشي تطبيق داد. 

موانع ساماندهي

اما كاهش يا حتي ساماندهي تعطيلات با موانع مهمي روبه‌روست. ستار هدايتخواه، عضو سابق كميسيون فرهنگي مجلس در اين‌باره به همشهري مي‌گويد:‌ در موضوع ساماندهي تعطيلات بايد 2نكته را مدنظر قرار داد؛ ‌نخست موانع و شرايط اجتماعي است كه بر سر راه اين ساماندهي قرار دارد و اجازه نمي‌دهد برخي از اين روزهاي تعطيل حذف شود و ديگري مربوط به اعتقادات مذهبي است.

به گفته وي طرح حذف تعطيلات كه با واكنش حوزه علميه و ساير اقشار مواجه شد مربوط به روزهاي تعطيلي بود كه با اعتقادات مذهبي مردم سر و كار داشت. هدايتخواه مي‌گويد:«به‌نظر مي‌رسد كساني كه به‌دنبال اجرايي كردن اين طرح بودند توجه چنداني به ارزش‌هاي ديني و انقلابي ما نداشتند چرا كه برخي از روزها از لحاظ مذهبي براي مردم مقدس است و با ديگر ايام تفاوت زيادي دارند. غيراز ايام مذهبي روزهاي ديگري هم هستند كه به‌عنوان تعطيلات از آنها نام برده مي‌شود مثل ايام نوروز كه ظاهرا دست‌اندركاران جرأت ورود به حذف تعطيلي اين روزها را پيدا نمي‌كنند چرا كه روزهايي مثل نوروز را مردم سال‌هاست با اين رويه خو گرفته‌اند.»

به گفته اين استاد دانشگاه، در اين‌باره بايد فرهنگ‌سازي‌ كرد تا ميزان تعطيلات به حد معقول برسد و از سويي ساماندهي شود. به‌نظر من تنها راه آن كاستن از ميزان تعطيلات ايام نوروز است چرا كه حذف ساير تعطيلات مذهبي و ملي با واكنش‌ها و مقاومت‌هايي همراه خواهد بود.

بلاتكليفي تعطيلات

امان‌الله قرايي‌مقدم، روانشناس نيز با تأكيد بر اين نكته كه تعطيلات در كشور ما بي‌قاعده است به همشهري مي‌گويد:‌ تشتت تعطيلات و بلاتكليفي مردم بايد با يك برنامه‌ريزي اصولي و با توجه به اعتقادات مذهبي و ملي مردم ساماندهي شود تا بتوان از تعطيلات نهايت استفاده را برد.

قرايي‌مقدم با اشاره به اينكه تعطيلات نوروزي براي دانش‌آموزان و دانشجويان گاهي تا 20روز به طول مي‌انجامد، توضيح مي‌دهد:‌ لطمه آموزشي كمترين آسيبي است كه اين تعطيلات برنامه‌ريزي نشده به دانش‌آموزان و دانشجويان وارد مي‌كند، چراكه آنها به يكباره روزهاي زيادي را از درس و مدرسه دور هستند و اين موضوع آسيب‌هاي زيادي را به آنها وارد مي‌كند.

وي با اشاره به شعار اقتصاد مقاومتي و حمايت از توليد ملي مي‌گويد: «بدون ساماندهي تعطيلات نمي‌توان به اين شعار جامه عمل پوشاند چرا كه مثلا در ايام تعطيلات نوروزي كه روي تقويم 4روز و در عمل 15 تا 20روز است ، اگر چه برخي از اداره‌ها و سازمان‌ها بعد از 4روز تعطيلات رسمي مشغول به‌كار مي‌شوند اما عملا نيمه‌تعطيل هستند و كارها را به بعد از تطعيلات غيررسمي موكول مي‌كنند.»

به‌نظر نمي‌رسد كسي مخالف ساماندهي تعطيلات باشد و احتمالا بهترين گزينه هم همين تعطيلات بي‌اندازه نوروز است كه حتي رهبر معظم انقلاب هم درباره طولاني بودن آن تذكر داده‌اند. آيا طرح بر زمين مانده تعطيلات زمستاني امسال به نتيجه‌اي خواهد رسيد يا نوروز امسال هم با تعطيلاتي مواجه خواهيم بود كه در روزهاي پاياني آرزوي تمام شدنش را بكنيم؟ 

درباره تعطيلات زمستاني

با وجود اينكه تعطيلات زمستاني در بيشتر كشور‌هاي دنيا وجود دارد اما در ايران هنوز زمستان براي بسياري از ايران فصل سفر نيست، چون مدارس هنوز داير است.‌ وي‍ژگي تعطيلات زمستاني اين است كه مردم مجبور نيستند تنها در ايام نوروز و تابستان عازم سفر شوند و بعضي از اقشار خاص مثل بازنشستگان كه براي ساير ايام سال كه غيرپيك است و مشكلي براي سفر ندارند با ارائه تسهيلاتي مي‌توانند به سفر بروند.

علاوه بر اين كل حجم سفرهاي مردم، متمركز در نوروز و تابستان نمي‌شود. براساس طرح تعطيلات نوروزي، دانش‌آموزان 15روز زودتر و در ميانه شهريورماه، سال تحصيلي را آغاز مي‌كردند تا تعطيلات زمستاني داشته باشند. محمدعلي نجفي، وزير وقت آموزش و پرورش هدف از اجراي آن را امكان مسافرت‌هاي زمستاني خانواده‌ها و ايرانگردي در اين فصل عنوان كرد. اما ناسازگاري جغرافيايي و شرايط آب و هوايي و سپس ترمي واحدي شدن مدارس موجب فراموشي اين طرح شد. به‌نظر مي‌رسد كاهش تعطيلات نوروز و احياي دوباره تعطيلات زمستاني، هم مشكل آموزش و پرورش را حل كند و هم مانع ضررهاي اقتصادي و اجتماعي فراوان فعلي به‌دليل طولاني بودن تعطيلات نوروز خواهد شد.

همشهری آنلاین