سن بازنشستگی در ایران و استانداردهای جهانی؟

سن بازنشستگی در بسیاری از کشورهای جهان بیانگر وضعیت اجتماعی و اشتغال آن کشور است. ما نباید فقط به مصالح خود بیندیشیم و اگر جامعه با ما همسو باشد و به دنبال عدالت اجتماعی ، ما نیز باید در مصالح جامعه سهمی به سزا داشته باشیم. بالا بودن سن بازنشستگی یعنی 64 سال و یا بیشتر ، پدیده ای است به نفع دولت و شاغلین. چون او بدین طریق فرصت دریافت حقوق ایام اشتغال را خواهد داشت و با بازنشستگی از میزان آن کاسته نمی شود. در ضمن با بالا بودن سن بازنشستگی ، فرصت افزایش حقوق بیشتری تا زمان بازنشستگی را خواهد داشت.

هر انسانی نیاز به فعالیت اقتصادی دارد تا نیازهای خود و جامعه را برطرف سازد. سن اشتغال در قراردادهای بین المللی 14- 64 سالگی است . ساختار جوان جمعیت ایران یکی از دلایل اصلی کاهش سن اشتغال تا 50 سالگی است. هر دولتی با سیستم آموزشی پویا و توسعه یافته خود روی کودکان کشور خود سرمایه گذاری می کند و هدف اصلی آن کسب مهارت ها و توانایی های لازم جهت برعهده گرفتن نقش فعال اقتصادی است تا آنان از جامعه بهره برده و همچنین بدان بهره برسانند. بررسی ها نشان می دهد بحران صندوق های بازنشستگی ، در سال های پیش رو آینده بازنشستگان را در معرض مخاطره ای جدّی قرار می دهد. وضعیت نامساعد صندوق های بازنشستگی ، توأمان با وضعیت نامناسب بیکاری در ایران خود عاملی برای ایجاد شرایط نامساعد زندگی هم برای جوانان و هم برای سالمندان است.
لازم به ذکر است که اولین سیستم استخدام دولتی به صورت لشکری و کشوری به مدت 40 سال خدمت و سپس بازنشستگی و گرفتن مستمری دائم را اولین بار کوروش کبیر در ایران پایه گذاری کرده است .نکته قابل توجه آن که درایت ایشان نیز برای مدت خدمت 40 سال بوده است نه 30 سال.
اقتصاد هر کشور در سایه سه عنصر نیروی انسانی آموزش دیده ، منابع طبیعی و غیرطبیعی موجود و سرمایه گذاری ، رونق می گیرد و به حیات خود ادامه می دهد. سرمایه گذاری آموزشی برای کودکان به منزله کسب تجارب و مهارت شغلی است و این امر در سنوات بالای خدمت یک فرد ممکن می گردد. ما فرصت بهره مندی از تجارب شغلی افراد را متأسفانه با بازنشستگی زودهنگام به کلی از دست می دهیم .اما یکی از دلایل پیشرفت های علمی کشورهای قدرتمند ، توجه به همین امر است. ما کشوری شکننده و تک محصول هستیم چون هرگز در این کشور از تجارب اندوخته شدۀ افراد در سنین 50 تا 64 سالگی ، استفاده نکرده ایم.
امروز ساختار جمعیتی ما به دلیل کاهش نرخ ازدواج و بالا رفتن سن ازدواج و کاهش باروری که هر یک از فشارها و بحران های اقتصادی و صدالبته تغییر نگرش فرهنگی خصوصا از سوی زنان ،حاصل شده است، دیگر جوان نیست و جمعیت سالخورده در آن افزایش یافته است ، لذا عدم استفاده از 14 سال و یا حتی بیشتر از عمر پر برکت و مجرب شاغلین در جامعه ، خسران و سرمایه سوزی است.

جدول زیر نشانگر بالاترین سن بازنشستگی در بین کشورهای جهان است. (1)

ردیف  کشور  سن بازنشستگی مردان     سن بازنشستگی زنان          درصد شاغلین بالای 65 سال
1 -    نروژ       67                                      67                                         7%
2 -    ایسلند     67                                      67                                          6%
3 -    آلمان       67                                      67                                          9%
4-    ایتالیا       66                                       66                                          1%
5-   اسپانیا       65 -  67                              65-67                                       0
6 -  دانمارک      65- 67                              65-67                                       9%
7 -   ایرلند       65- 66                                65-66                                        8%
8 -  سوئیس    65                                       64                                            7%
9 -  آمریکا     62-67                                 62-67                                         20%
10 - انگلیس    65                                     60                                            10%

دقت کنید که این کشورها دارای ساختار جمعیتی سالخورده هستند و برای همین سن اشتغال در برخی از آنها حتی بیشتر از 64 سالگی است که البته شرایط اخیر بحران رکود در اروپا نیز بر این افزایش سن اشتغال به بالاتر از 64 سالگی ، تأثیر گذاشته است.
نکته مهم دیگر در این جدول ، همگامی زنان دوشادوش مردان برای فعالیت در سنین بالاست.
شاید اگر منصف باشیم باید بگوئیم شاغلین ما از لحاظ ضرایب اطمینان و امنیت شغلی از سطح بسیار نازلی برخوردارند و برای همین فرسایش روحی - جسمی شاغلان ایرانی بیشتر از این ده کشوری است که قادرند تا 67 سالگی فعالیت نمایند. حتی کودکان ما نیز دلمرده شمرده می شوند و کمتر دل و دماغ زندگی کردن رادارند ، و حاکمیت یک افسردگی همه گیر در جامعه ، توان و قوّت و سلامتی افراد را برای تلاش بیشتر ، ناممکن می سازد.

پس دولت باید در 4 مورد سیاست گذاری نماید :
اول افزایش سطح رفاه اجتماعی و ایجاد رگه هایی از شادی و خرمی در فعالیت های آموزشی - فرهنگی ، جهت تضمین سلامتی افراد .
دوم افزایش سن اشتغال و همزمان با آن ایجاد فرصت شغلی برای جوانان برخاسته از یک نظم متعادل.
سوم تقویت و حمایت از صندوق های بازنشستگی
چهارم رهایی از وابستگی به صنعت نفت و ایجاد اشتغال برای جوانان با توجه به منابع طبیعی غنی در کشور.

سن ورود به بازار کار در ایران ۲۸ سالگی است !
" سن بازنشستگی یکی از پرچالش ترین بحث های اقتصادی در بین دولت های جهان است و طرح این موضوع در هر کشوری سبب بروز بحث های بسیار می گردد. بررسی ها نشان می دهد که ایرانی ها به طور متوسط 14 سال زودتر از سن معیار سالمندی بازنشسته می شوند.
به دلیل بحران بیکاری در ایران و دو برابر بودن نرخ بیکاری جوانان 20 تا 25 سال نسبت به نرخ بیکاری متعارف جمعیت، سن ورود به بازار کار در ایران بیست و هشت سالگی است.
به این ترتیب انتظار برای بازنشستگی 23 سال پس از 28 سالگی ایرانیان ، یعنی در سن پنجاه و یک سالگی شکل می گیرد. این در حالی است که غالبا در دیگر کشورها افراد در سن 65 سالگی بازنشسته می شوند ، اما در ایران بیش از 3 میلیون بیکار حضور دارند که بخش عمده ای از آنان را جوانان تحصیلکرده تشکیل می دهند.
مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی تأکید کرده است که هر ایرانی مایل به اشتغال ، به طور متوسط در طول زندگی خود 23 سال کار می کند و حدود 30 سال ، خود و بازماندگانش مستمری دریافت می کنند.
بررسی ها نشان می دهد بحران صندوق های بازنشستگی ، در سال های پیش رو آینده بازنشستگان را در معرض مخاطره ای جدّی قرار می دهد. وضعیت نامساعد صندوق های بازنشستگی ، توأمان با وضعیت نامناسب بیکاری در ایران خود عاملی برای ایجاد شرایط نامساعد زندگی هم برای جوانان و هم برای سالمندان است.
بنابر این آنچه پیش از همه مسأله ساز است ، کم کاری ایرانی ها در فضای اشتغال و کسب و کار است ، زیرا رشد اقتصادی در سایه کار کردن می تواند افزایش یابد و از این رهگذر درآمد دولت نیز افزایش یافته و می تواند مزایای بیشتری را برای شاغلین به مرحله اجرا بگذارد." (2)

ما بعد چهار ، پنج سال خدمت معلمی ، شروع به شمارش معکوس و انتظار پایان خدمت خود را می کشیم که دلایل اجتماعی و فردی بسیاری موجب این روند معیوب اشتغال افراد است.
سن بازنشستگی در این مبحث برای تمامی شاغلین کشور مطرح شده است و آموزش و پرورش بخشی از آنان است. جوانان حق دارند معترض واقعیت این متن باشند اما منکر درستی آن هرگز .

1) سایت خبر آنلاین . کارمندان در بقیه کشورها در چه سنی بازنشسته می شوند؟ khabaronline.ir/news/310112 . ششم شهریور 1392.
2) سایت خبری جوانان ایران ، جی پلاس . https://www.jamaran.ir/fa/tiny/news-740152.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید