دیوار کوتاه حقوق بگیران و کارمندان / از درآمدهای نجومی پزشکان تا اشتباهات فاحش ؛ چرا پزشکان مالیات نمی دهند؟!

  حقوق و دستمزد بالای پزشکان در کنار اشتباهات پزشکی و زیر میزی بگیری این روزها توجه افکار عمومی را به خود جلب کرده است.بعد از پخش سریال" در حاشیه" مهران مدیری نیز که اشکالات جامعه پزشکی را در طنزی غلیظ به نمایش می کشید، انتقادات به جامعه پزشکی بیشتر و بیشتر شد تا جایی که پزشکان مدعی شدند این سریال قصد دارد اعتماد مردم به پزشکان را از بین ببرد.
اعتمادی که البته به نظر می رسد زیر سایه به اصطلاح پولکی بودن برخی پزشکان و اشتباهات فاحش شان بیشتر لکه دار می شود تا با یک سریال!

درآمد پزشكان متخصص ایرانی چقدر است؟

آخرین روزهای سال ۹۳ بود که تشکیل چند جلسه پی‌درپی طی در سازمان نظام پزشکی و به دنبال آن شورای عالی بیمه، منجر به تصویب افزایش ۱۵درصدی تعرفه‌های پزشکی در سال 1394 شد تا باز هم همه چیز به نفع پزشکان باشد و به ضرر بیماران !

طبق بررسی های انجام شده در راستای مقایسه درآمد پزشکان با درآمد دیگر شغل ها در سال 92 ملاحظه می شود که درآمد پزشکان کم که نبوده بلکه درآمد روزانه اغلب آنها از درآمد ماهیانه سایر شغل ها بیشتر است.

برای محاسبه میانگین حقوق مشاغل در سال 92، با درنظر گرفتن دو برابر حداقل حقوق به عنوان میانگین حقوق، ملاحظه می شود که کمترین حقوق مربوط به «کارگران» و «پرستاران» است. میانگین حقوق «کارگران» در سال 92 یک میلیون تومان و «پرستاران» یک و نیم میلیون تومان بوده است!

پس از آن « مهندس ماهر » با میانگین حقوق 4 میلیون تومان و « اساتید دانشگاه » نیز با درآمد 4 میلیون تومان در ردیف بعدی قرار می گیرند.

به این ترتیب متوسط حقوق تمام وقت، مربوط به 176 ساعت کاری در بیمارستان دولتی یا بخش عمومی « متخصص اورولوژی » ماهانه 26 میلیون تومان، « متخصص جراح چشم » 30 میلیون تومان، « متخصص زنان و زایمان » 31 میلیون تومان،  « متخصص گوش و حلق و بینی » 32 میلیون تومان، « جراح قلب » 38 میلیون تومان، « متخصص ارتوپدی » 49 میلیون تومان و « جراح مغز و اعصاب » 65 میلیون تومان ماهانه درآمد دارند!

به وضوح مشاهده می شود « اساتید دانشگاه » و « مهندس ماهر » که همانند پزشکان تحصیل کرده اند، درآمد این چنینی ندارند.

لازم به ذکر است که این درآمد بخش دولتی است و در بخش خصوصی مبلغ حقوق پزشکان 5 برابر می شود یعنی یک پزشک جراح مغز و اعصاب مبلغی حدود 300 میلیون تومان در ماه درآمد دارد . البته یک پزشک خصوصی در بخش خصوصی با تعرفه های قانونی !

نکته مهم تر اما اینجا است که بر اساس آمار،  300 پزشک با درآمد یک میلیارد تومان در ماه  هستند که اغلب شان مالیات هم نمی دهند و حدود 2هزار پزشک در کشورمان که درآمدشان ماهیانه بالای 500 میلیون تومان است، بدون آنکه مالیات بپردازند.

اما و اگرهای مالیات پزشکان

این اتفاق اما در حالی رخ می دهد که مطابق بند (ب) ماده ٩٦ قانون مالیات مستقیم، پزشکان و دندان‌پزشکان دارای مطب از جمله اشخاص حقیقی تعریف شده‌اند که همه ساله باید درصدی از درآمد خود را به‌عنوان مالیات به دولت بپردازند.

در چهار سال گذشته سازمان امور مالیاتی و سازمان نظام پزشکی به توافق مشترکی در مورد تعیین مالیات اصناف پزشکی دست یافتند که براساس آن قرار بود این مشاغل در طبقات مختلف براساس تفاهم انجام شده با سازمان امور مالیاتی اظهارنامه خود را تکمیل کنند. 

پس از سه سال، سازمان نظام پزشکی طی نامه‌ای به وزارت امور اقتصادی و دارایی با اشاره به عدم پای بندی سازمان امور مالیاتی، به مفاد توافق‌نامه و چندبرابرشدن مالیات برخی اقشار پزشکی اعتراض کرد. در نهایت شکایت یک پزشک درباره خوداظهاری درآمد مشمول مالیات منجر به ابطال این توافق‌نامه از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری شد. سازمان نظام پزشکی اعتقاد دارد خدمات ارائه‌شده توسط این دو صنف در مطب‌ها هیچ سنخیتی با معاملات بنگاه‌های اقتصادی ندارد و ازاین‌رو باید تفکیکی بین مشاغل گروه پزشکی و سایر مشاغل قائل شد؛ در حالی که مسئولان سازمان امور مالیاتی معتقدند مالیات اظهارشده این صنوف بسیار کمتر از رقم واقعی است. 

روند مالیاتی پزشکان از سال 88

براساس اطلاعات منتشرشده توسط سازمان امور مالیاتی کشور، سرانه مالیات اظهارشده توسط صنف پزشکان از چهار میلیون و ٩٥٨ هزار ریال در سال ١٣٨٨ به ١١ میلیون و ٩٣٦ هزار ریال در سال ١٣٩١ افزایش یافته است. این رقم به‌طور متوسط در دوره مذکور برابر با هفت میلیون و ٧٣٢ هزار ریال بوده که هرچند رقم مناسبی در مقایسه با سایر اصناف به‌شمار می‌آید اما به نظر کارشناسان مالیاتی، برای این صنف رقم نسبتا پایینی است.  نکته قابل‌ توجه آن است که سرانه مالیات تشخیص‌داده‌شده پزشکان توسط مأموران مالیاتی در تمامی سال‌های مذکور بیش از سه برابر مالیات اظهارشده توسط خود پزشکان بوده است.

 این رقم به‌طور متوسط معادل ٢٤ میلیون و ٨٣٠ هزار ریال است که بیش از ١٣ میلیون ریال با مالیات اظهارشده تفاوت دارد. اگرچه این اختلاف فاحش می‌تواند کم اظهاری مالیات در این صنف را به خوبی نشان دهد اما بخشی از این اختلاف به این دلیل است که شاغلان این صنف از طرف ادارات مالیاتی، مشمول تشخیص علی‌الرأس شده‌اند.  سرانه مالیات قطعی‌شده پزشکان در همین دوره به‌طور متوسط ٢٠ میلیون و ٨١٧ هزار ریال بوده که ٢٧,٧ درصد طی دوره ٩١-١٣٨٨ افزایش نشان می‌دهد. این در حالی است که متوسط رشد سرانه مالیات قطعی کل اصناف طی سال‌های ٩١-١٣٨٨ برابر با ١٢.٢ درصد بوده است.

به این ترتیب است که به نظر می رسد هنوز ساز و کار درستی برای اخذ مالیات منصفانه از پزشکان که بسیاری از آنها پر درآمد هستند وجود ندارد و در این میان این حقوق بگیران و کارمندان هستند که سرماه منظم و مرتب مالیات از حقوق شان کسر می شود !

شفاف