ونداليسم در مدرسه

 قبل از اينكه وارد كلاس شوم، به در نگاه كردم ،سوراخي به قطر ده سانتيمتر وسط در چوبي كلاس ايجاد شده بود. از راهرو مي شد  داخل كلاس را ديد! خيلي تعجب نكردم چرا كه با اين گونه موارد در دوران معلمي ام در مدارس بسيار  روبه رو شده بودم . به عنوان دبير علوم اجتماعي  آن روز بيشتر وقت  كلاس را به ونداليسم  (تخريب گري اموال عمومي ) كه يكي از آسيب هاي جوامع جديد است پرداختم ؛ زيرا شكستن در  خود  نوعي تخريب گري يا همان ونداليسم بود .  

"وندالیسم به معنای تخریب کنترل نشده اشیاء و اموال عمومی است که یک ناهنجاری اجتماعی و آسب اجتماعي  به حساب می‌آید و دلایل متعددی برای آن عنوان می‌کنند. وندالیسم را در زمره انحرافات و بزهکاری‌های جوامع جدید دسته بندی می‌کنند و آن را عکس العملی خصمانه و واکنشی کینه توزانه نسبت به برخی از فشارها، تحمیلات، ناملایمات، اجحاف‌ها و شکست‌ها تحلیل می‌کنند.یکی از نابه هنجاری ها ، گرایش نوجوانان و جوانان به تخریب که در نوع خود می‌تواند شامل تخریب اموال عمومی، فضای سبز، جاده ها، دیوارها و... باشد. چنین فردی را در اصطلاح جامعه شناسان وندال می گویند و گرایش به این گونه تخریب ها وندالیسم نامیده می شود."  ( ونداليسم  در تهران و علل آن- محسني تبريزي   1383 )

ونداليسم در مدارس پسرانه و دخترانه كم و بيش وجود دارد؛ تخريب در ، ديوار ، ميز و نيمكت و اموال مدرسه !  وجود ونداليسم در مدارس را نمي توان انكار كرد ؛ چرا كه بسياري از رفتارها و كارهاي مسئولين مدارس به نوعي براي پيش گيري از اين نوع رفتارهاست و خود اين گونه عمل كردن مديران ،وجود ونداليسم در مدارس را تاييد مي كند و البته تجربه ي بيست ساله من به عنوان دبير دبيرستان هاي پسرانه و دخترانه از بودن ونداليسم در مدارس حكايت دارد.    

 براي پيش گيري از اين آسيب اجتماعي در مدارس بيشتر از روش هاي مكانيكي استفاده مي شود ، مانند ايجاد موانع فيزيكي، محكم كردن اشياء و اموال و غير قابل تخريب كردن آنها و .. مثلا در  برخي از مدارس براي جلوگيري از ونداليسم ، ديوار كلاس ها  را تا ارتفاع يك متري سنگ مي كنند تا توسط دانش آموزان به عنوان تابلوي نقاشي و  سطح كنده كاري مورد استفاده قرارنگيرد  ،در كلاس ها را از آهن مي سازند تا نشود با ضربه ي دست يا پاي دانش آموزان سوراخ يا شكسته شود ، پنجره ها را با توري آهني مي پوشاند تا شيشه ي آنها شكسته نشود. همچنين مديران و معلمان به نصيحت و سرزنش دانش آموزان مي پردازند كه اين گونه كارها (تخريب اموال و اشياء) زشت است و نبايد انجام شود.

اما ظاهرا تا امروز استفاده از اين راه كارها نتوانسته مشكل  ونداليسم در مدارس را بر طرف كند. علت اينكه تا امروز مسئولان نتوانسته اند مشكل ونداليسم را برطرف كنند استفاده صرف از  روش هاي مكانيكي است.براي حل  اين گونه مشكلات  مي توان از روش هاي ديگر ي كه ساير كشورها كه با اين پديده روبرو بوده اند استفاده نمود .

به دليل اينكه ونداليسم رفتاري رواني – اجتماعي است، بهتر است براي مقابله و پيش گيري از آن  از روش هايي كه توسط روان شناسان و جامعه شناسان ارائه مي شود هم استفاده  گردد.

مي توان در مدارس با كمك جامعه شناسان و روان شناسان  نسبت به آموزش  مهارت هاي زندگي و اجتماعي براي دانش آموزان اقدام كرد كه شامل ،افزایش مشاركت و مسئولیت ‌پذیری اجتماعی، تبلیغ و اطلاع‌رسانی از طریق رسانه‌ها، درونی كردن فرهنگ شهروندی، آموزش و نمایش روابط دوستانه در محیط مدرسه و محيط هاي  شهری و برنامه‌ریزی مدیریتی، تعدادی از راه كارهای آزموده شده برای كاهش وندالیسم هستند.

دفتر مراقبت و پيش گيري از آسيب هاي اجتماعي به عنوان بخشي از معاونت سلامت  وزارت آموزش و پرورش  كه مسئوليت برنامه ريزي و نظارت  بر آسيبهاي اجتماعي در مدارس را به عهده دارد مي تواند با  كمك گرفتن از جامعه شناسان و روان شناسان  ا به  برنامه ريزي و اقدامات موثرتري  در سطح مدارس  اقدام كند.