کلاس و یادگیری معکوس روشی برای خروج از " انجماد آموزشی "

مقدمه
در گذشته و شاید همین امروز، برخی از ما که زمانی دانش آموز بودیم و یا تعدادی از دانش آموزان ما عادت نیکویی داشتیم و از وقت آزاد خود برای یادگیری حداکثر مطالب درسی استفاده می کردیم. یعنی قبل از حضور در جلسه بعدی کلاس، درس جدید را مطالعه می کردیم و با آمادگی قبلی و با حضور ذهن، منتظر تدریس معلم خود می شدیم. تعدادی نیز در تابستان و مابین دو سال تحصیلی، دروس سال جدید را از قبل می خواندند. هر چند علم روانشناسی مخالف شکل دوم هست، چون از یک سو یادگیری قبلی مانع یادگیری های جدید می شد و از سوی دیگر تفاوت روش تدریس معلمان آموزشگاه ها با معلمان مدرسه باعث سردرگمی دانش آموز می شد. و ایراد دیگر آن نیز این بود که دانش آموز با امیدواری به یادگیری قبلی خود، تمرکز ذهنی خود را برای همراهی معلم از دست می داد و هنگام پاسخگویی شفاهی و یا کتبی سئوالات معلم دچار مشکل می شد. هر چند توانایی افراد متفاوت است و بحث تفاوت های فردی نیز در این جریان اثر دارد، برخی در هر دو شرایط گفته شده ضرر می کردند و برخی با ترکیبی مناسب، به یادگیری مضاعف دست می یافتند.

این روزها دانش‌ آموزان بیشتر از همیشه نیاز دارند مهارت‌های مهم زندگی را در خود تقویت کنند. قدرت رهبری، توانایی حل مشکلات و مدیریت بحران و ..... که همه موارد به عنوان بخشی از این مهارت‌های فردی مهم هستند.

یادگیری معکوس، روش خوبی برای تقویت این مهارت‌ها به نظر می ‌رسد. این روش می ‌تواند زمان مفید یادگیری را برای دانش ‌آموزان، افزایش دهد و آن ‌ها را برای نقش‌های مهمتری در جامعه آماده کند. البته به شرطی که به چالش‌هایی که برای معلمان و دانش آموزان ممکن است پیش بیاید، به خوبی فکر شده باشد.

در سال‌های اخیر، روش‌های آموزش مدرن و غیرسنتی طرفداران زیادی پیدا کرده است. در تمام این متدها یادگیری از حالت منفعل در آمده و دانش ‌آموزان تنها برای گوش کردن درس در کلاس حضور پیدا نمی ‌کنند، بلکه هر کدام وظایف خاصی در کلاس برعهده دارند. در واقع امروزه یادگیری تنها به محیط مدرسه و دانشگاه محدود نمی‌شود، بلکه هر دانش آموز یا دانشجو وظیفه دارد که در منزل هم فرایند یادگیری را ادامه دهد. یادگیری معکوس یکی از همین روش‌های مطالعه و یادگیری مدرن است که تازگی به میزان قابل توجهی رواج پیدا کرده است. یادگیری معکوس همان‌ طور که از نامش پیداست دقیقا معکوس شده‌ روش آموزشی سنتی است. در یک جمله : " انجام کار مدرسه در خانه و انجام تکالیف خانه در مدرسه " را یادگیری معکوس می نامیم. به عبارتی دیگر آموزش سنتی، معلم محور است و تمام مسئولیت کلاس برعهده‌ معلم است اما در یادگیری معکوس، کلاس‌ها کاملا دانش‌ آموز محور بوده و مسئولیت کلاس نیز با آنهاست.

پیشینه تاریخی
سلمان خان بنیانگذار آکادمی خان با اجرای یک برنامهٔ تد در سال ۲۰۱۱ به گسترش کلاس معکوس کمک شایانی کرد. سلمان خان یک آمریکایی بنگلادشی‌ تبار و بنیانگذار آکادمی خان است. خان فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های ام‌آی‌تی و هاروارد است. آکادمی خان یک آموزشگاه مجازی کاملا رایگان است.
دو معلم آمریکایی به نام‌های " جان برگمن "و " آرون سمز " برای نخستین‌ بار این شیوه را در سال ۲۰۰۶ در کلاس‌های خود به کار گرفتند. این دو معلم کتاب یادگیری معکوس در دوره ابتدایی، یادگیری معکوس و....را تألیف نموده‌اند که به فارسی ترجمه شده‌ است. اولیای دانش آموزان و خود دانش آموزان نیز می باید نواندیشی و نوگرایی را برای رسیدن به ایده آل های خارق العاده ترجیح دهند. پس عزم ملی لازم است تا ایران را از سنت گرایی مطلق رهایی دهیم.

کلاس معکوس یعنی چه؟
کلاس معکوس ( Flipped Classroom) شکل جدیدی از کلاس‌های درسی حضوری است. در این کلاس‌ها، فعالیت‌هایی که به‌ طور سنتی در کلاس‌ های درس انجام می‌شده مثل تدریس مطالب اصلی، هر درس در خانه توسط دانش آموزان انجام می‌ شود.
آنان برای یادگیری محتوای دروس از ویدئوهای آموزشی استفاده می‌کنند که می‌ توانند آن‌ ها را از طریق درس باز آنلاین بزرگ، یوتیوب، وبگاه تد یا هر سیستم آموزش الکترونیکی تهیه کنند و فعالیت‌هایی که قبلا به‌ طور سنتی در خانه انجام می‌شد مانند انجام تکالیف و پروژه‌های درسی، در کلاس انجام می‌ شود. در واقع معکوس نامیده شدن آن به همین دلیل است. به این ترتیب کلاس می‌تواند مکانی برای تعامل معلم با دانش آموز باشد، یا یادگیری دانش آموزان از هم و انجام کار عملی به شکل گروهی باشد و می‌توان تحرک، نشاط و پویایی کلاس‌های درسی را افزایش داد. در ایران دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی ساری کلاس معکوس را پیاده‌سازی کرده‌ اند.

مراحل انجام تدریس معکوس با امکانات موجود در ایران :
۱. پیش از آغاز سال تحصیلی از تدریس خودتان فیلم بگیرید.
۲. در آغاز نخستین جلسه فیلم‌ها را در اختیار دانش‌آموزان قرار دهید. این کار را می‌توانید از طریق دی‌وی‌دی، فلش و یا حتی آپلود در وبگاه‌ هایی مانند آپارات انجام دهید.
۳. از دانش‌آموزان بخواهید فیلم تدریس را تا جلسه بعد نگاه کنند. در هر زمان و هر مکانی و به هر تعداد که دوست داشتند.
۴. تمرینات و تکالیفی برای کار در خانه به دانش‌ آموز بدهید. حجم این تکالیف خیلی باید کم باشد.
۵. در جلسه بعد، سر کلاس فقط به بررسی تکالیف و حل تمرینات بیشتر می‌ پردازید.
۶. اگر دانش‌آموزی فیلم را نگاه نکرده بود یا هنوز یاد نگرفته بود با کمک دانش‌آموزان دیگر و شما می‌ تواند جبران کند.
۷. نیاز نیست شما تمام جلسات تدریس یعنی کل کتاب را به یک باره تدریس کنید و فیلم‌برداری کنید. همین که یک یا دو جلسه از دانش‌آموزان‌ تان جلوتر باشید کافی است.
به همین راحتی می‌توانید تدریس معکوس را در کلاس خود اجرا کنید. در شیوه تدریس معکوس، آموزش مستقیم از طریق فیلم یا وسایل آموزشی دیگر و پیش از کلاس انجام می‌شود و در ساعت کلاس، کارِ گروهی و رسیدگی به نیازهای فردی صورت می‌گیرد.

چرا آموزش معکوس؟
در سبک آموزشی معکوس دانش آموزان به طور عمیق‌ تری مفاهیم را یاد می‌گیرند. در نتیجه این نوع از آموزش مسئولیت‌ پذیری دانش‌ آموزان را بیشتر می‌کند، تعامل آموزشی بیشتر می‌شود و مفاهیم درسی بهتر انتقال پیدا می ‌کند.
در این شیوه آموزشی نقش دانش آموزان از حالت منفعل پذیرنده به دانش پژوه فعال تغییر پیدا می‌کند و همچنین فرصت یادگیری، با استفاده از ابزار آموزشی بیشتر می‌‍شود. از طرفی ارزشمندترین دارایی معلم دقایقی است که با دانش آموزانش در کلاس می‌ گذراند. پس باید از این زمان به بهترین نحو ممکن استفاده کند. برای دانش آموزان نیز این زمان بسیار ارزشمند است، زیرا اگر با مشکلی مواجه شوند معلم حضور دارد و می تواند آن را برطرف کند. در حالی که معمولا در کلاس های سنتی و متداول، دانش آموزان در خانه و هنگام انجام دادن تکالیف و تمرینات بیشتر است که با مشکل مواجه می‌شوند و مفهومی را درک نمی ‌کنند و به حضور بیش از پیش معلم نیاز دارند.

اهمیت یادگیری معکوس یا وارونه
در روش سنتی مطالب در کلاس درس و از سوی معلم ارائه می‌شد و فراگیران باید به صورت همزمان یادداشت برمی داشتند. اما در حالت وارونه می‌ توان در هر کجا و هر زمان دروس را یاد گرفت و ویدئوها را حتی چند بار تماشا کرد و وقت کافی برای یادداشت نکات داشت. در حالت سنتی دانش آموزان نکات بسیاری را از دست می‌دادند و مجبور بودند که پی در پی جملات معلم را بنویسند. استفاده از ویدئو باعث شد تا معلم تحت کنترل در بیاید و دانش آموزان آزادی عمل بیشتری در انتخاب معلم خود و تماشا و توجه به تدریس او داشته باشند.

در یک کلاس معکوس ، سطوح یادگیری نیز معکوس می‌شود. به این صورت که افراد در داخل کلاس فعالیت‌هایی را انجام می‌دهند که در مدل سنتی در داخل کلاس انجام می‌ دادند. به همین دلیل فرآیند ابداع، نقد، تحلیل و کاربرد در داخل یک کلاس معکوس انجام می‌ گیرد و دانش آموزان در خارج از کلاس به فهم و به یاد سپردن مفاهیم می‌پردازند.

مسئولیت اجتماعی و آموزش معکوس
آموزش معکوس باعث شده است تا شرایط آموزشی برای افراد کم توان ساده‌تر شود. مثلا افرادی که وضعیت مالی مناسبی ندارند با این روش می‌توانند هزینه کمتری را صرف آموزش خود کنند. البته برای تهیه تجهیزات، همچنان هزینه‌ای به این افراد تحمیل می شود.
اما در خصوص افرادی که دچار ناتوانی جسمی هستند این روش بسیار مفید است. مثلا دوره‌های آموزشی که زیرنویس دارند فرصت مناسبی برای افراد ناشنوا ایجاد می کند که فنون مختلف را بیاموزند.
افراد با ناتوانی‌های جسمی هم با استفاده از آموزش معکوس دیگر با محدودیت حضور در کلاس روبرو نیستند و به راحتی می‌توانند در خانه خود آموزش ببینند. در کلاس درس سنتی همواره میان افراد باهوش و افرادی که ضعیف‌ ترند تبعیض ایجاد می‌شود اما در آموزش وارونه با توجه به این که می‌توان ویدئوها را چند بار تماشا کرد و نکات را یادداشت برداری کرد دیگر این محدودیت وجود ندارد.

ابزار مورد نیاز برای آموزش معکوس
آموزش معکوس همانند هر شیوه آموزشی دیگری نیازمند تجهیزاتی است که می‌تواند خیلی پیچیده و پر هزینه یا کم هزینه و ساده باشد. در واقع یکی از قابلیت‌های ویژه این نوع آموزش، فرصتی است که می‌تواند برای هر شخصی در هر شرایطی فراهم بیاورد. تجهیزات مورد نیاز عبارتند از:
1 . رایانه شخصی
2 . موبایل
3 . پاورپوینت
4 . ویدئوهایی که به وسیله موبایل یا کامپیوتر شخصی ضبط می‌شوند
5 . ویدئوهای حرفه‌ای تر که در استودیو ضبط می‌شوند
6 . فایل‌های صوتی
7 . فایل‌های آموزشی سایت‌های آموزش آنلاین و سامانه‌های آموزشی

شاید بدین طریق دولت و نظام آموزشی کشور ما نیز به جای خصوصی سازی هر چه بیشتر آموزش و انداختن بار سنگین هزینه های تحصیل بر دوش خانواده ها، مجبور به تأمین شرایط مناسب و مساعد کلاس معکوس نماید و عدالت آموزشی در این کشور نیز تحقق یابد. آرمانی که همیشه دست نیازیدنی تلقی شده است و تاکنون گویای واقعیت بوده است.

مزایای یادگیری معکوس
اما این شیوه آموزشی تا چه اندازه می‌تواند به افراد کمک کند و موجب تقویت یادگیری آن‌ها شود؟ برخی از مزایای یادگیری معکوس عبارتند از:

۱- افزایش استقلال دانش آموزان
در یک کلاس درس سنتی، دانش‌آموزان مجبورند طبق سرعت و روشی که معلم برای کلاس در نظر گرفته، پیش روند. از طرفی، معلمان هم تحت فشارند که در ساعت محدود کلاس، مطالب زیادی را درس داده و طبق برنامه‌ درسی پیش روند. در نتیجه معلم وقت کافی برای رسیدگی به سئوالات دانش آموزان را نخواهد داشت. حتی اگر فردی سئوال یا مشکلی داشته باشد، به ناچار معلم باید از وقت کلاس زده و پاسخ سوال او را بدهد.
اما در یادگیری معکوس، دانش‌آموزان می‌توانند برای یادگیری مطالب هر چقدر که نیاز دارند زمان بگذارند و فیلم‌های آموزشی را چندین بار نگاه کنند. به همین علت هیچ محدودیت زمانی و فشاری بر روی معلم‌ها و دانش‌آموزان نیست. همچنین در کلاس، معلم وقت کافی برای پاسخ‌ دادن به تمام سئوالات را دارد و وقت بیشتری با دانش‌آموزان می‌گذراند.

۲- تقویت سایر مهارت‌های زندگی
این شیوه از یادگیری علیرغم تأثیری که بر دانش افراد می‌گذارد، می‌تواند برخی از مهارت های فردی آن‌ها را نیز ارتقا ببخشد. برخی از این مهارت‌ها عبارتند از:

2-1 تقویت حس همکاری
در کلاس‌هایی که از یادگیری معکوس در آن استفاده می‌شود، نقش دانش آموزان صرفا به حضور آن‌ها در کلاس خلاصه نمی‌شود. بلکه آن‌ها به کمک کارها و فعالیت‌های گروهی، خودشان کلاس را پیش می‌برند. بچه‌ها به کمک یکدیگر و با استفاده از تصاویر، کتاب‌ها و یا بازی کردن، مطالبی را که در منزل و به کمک فیلم‌های آموزشی یاد گرفته‌اند را تمرین می‌کنند. از آنجایی که مسئولیت بیشتر کلاس به عهده‌ دانش آموزان است و معلم نقش راهنما دارد، دانش‌آموزان باید با همکاری با یکدیگر، فعالیت‌های گروهی را انجام دهند و کلاس را مدیریت کنند. این روش باعث می‌ شود حس همکاری در بچه‌ها تقویت شود. حتی در برخی موارد آن‌ها مطالب را به یکدیگر تدریس می‌کنند. این اتفاق که مرحله آخر هرم یادگیری است، به ثبت بهتر مطالب درون حافظه آن‌ها کمک خواهد کرد.

2- 2 مسئولیت پذیری
مبنای کلاس یادگیری معکوس، فعالیت‌های گروهی است. برای این که دانش‌ آموزان بتوانند نقش خود را در گروه به خوبی ایفا کنند، باید از قبل و در خانه آمادگی لازم را به دست آورده‌ باشند. چرا که هر کدام از دانش‌آموزان در گروه، وظیفه‌ خاصی به عهده دارد که برای پیش بردن کار گروهی ضروری است. به همین علت دانش آموزان نسبت به وظایف خود احساس مسئولیت می‌کنند و این اتفاق باعث می‌شود در خانه تمام درس‌ها را مطالعه کنند تا بتوانند عملکرد خوبی در گروه داشته باشند. این موضوع به دانش‌ آموزان کمک می‌کند که در آینده هم مسئولیت پذیر باشند.

۳. درک عمیق مطالب درسی
در روش سنتی، دانش‌آموزان معمولا تمام اطلاعات خود در باره‌ درس را از یک منبع که توسط معلم معرفی می‌شود دریافت می‌کنند. این یعنی موضوع را تنها از یک جنبه یا دیدگاه بررسی کرده و یاد می‌گیرند. ولی در یادگیری معکوس، آن‌ها علاوه بر کتاب به فیلم‌های آموزشی و اینترنت هم دسترسی خواهند داشت. در واقع آن‌ها به یک منبع بی‌ انتها متصل هستند و می‌توانند یک موضوع را از جنبه‌های مختلف درک و بررسی کنند. معلمان هم می‌توانند دانش‌آموزان را تشویق کنند که ویدیوهای آموزشی دیگر معلمان را نیز ببینند، تا بتوانند آن‌ها را با هم مقایسه کنند. هر چه آگاهی از جنبه‌های مختلف یک موضوع، بیشتر باشد، درک و فهمیدن آن موضوع آسان‌تر خواهد بود. پس دانش آموزان از این طریق، درس را بهتر فهمیده و به درک عمیق‌ تری از آن می‌ رسند.

۴- دسترسی آسان به مطالب
در روش آموزش سنتی، دانش‌آموزان نمی‌ توانند تمام آنچه معلم می‌گوید را به خاطر بسپارند. در نتیجه آن‌ها همیشه بخشی از مطالب را فراموش می‌کنند. ولی در یادگیری معکوس، بیشتر یادگیری از طریق کامپیوتر و به ویژه فیلم‌های آموزشی صورت می‌گیرد. این فیلم‌های آموزشی همیشه در دسترس دانش‌آموزان قرار دارد و آن‌ها می‌توانند هر زمان که‌ خواستند، آن‌ها را دوره کنند. یک برنامه‌ریزی مناسب که بر اساس " منحنی فراموشی ابینگهاوس " باشد، می‌تواند به فرد کمک کند تا با مرور اصولی مطالب، آن‎ها را به حافظه بلند مدت خود منتقل نماید.
منحنی فراموشی، کاهش توانایی یادآوری حافظه انسان در طول زمان و نحوه فراموشی اطلاعات زمانی که کوششی برای حفظ آن نشود را نمایش می‌دهد. یک مبحث مرتبط با قدرت حافظه است که به ماندگاری حافظه در ذهن اشاره دارد. حافظه هر چقدر قوی‌ تر باشد، مدت طولانی‌ تری می‌توانیم آن را به یاد بیاوریم. منحنی فراموشی نشان می‌ دهد که معمولا انسان‌ها ناخودآگاهانه در طول چند روز یا هفته، بخشی از اطلاعات جدید یادگرفته شده را از خاطر می‌برند مگر این که آن را مرور کنند. منحنی یادگیری خاصیت نمایی دارد، به این معنی که فراموشی اطلاعات در چند روز اولیه در بیشترین حد خود است و سپس میزان فراموشی کاهش می‌یابد.
این موضوع هنگام امتحانات نیز کمک بسیاری به بچه‌ها می‌ کند، چرا که می‌توانند بار دیگر تمام مطالب درس را به طور کامل گوش کرده و دوره کنند. به علاوه اگر کسی در جلسه ای از کلاس غیبت کند، لازم نیست نگران این باشد که مطلبی را از دست داده است. چرا که تمام مطالبی که نیاز دارد به طور کامل در دسترس او خواهد بود. شاید بدین طریق دولت و نظام آموزشی کشور ما نیز به جای خصوصی سازی هر چه بیشتر آموزش و انداختن بار سنگین هزینه های تحصیل بر دوش خانواده ها، مجبور به تأمین شرایط مناسب و مساعد کلاس معکوس نماید و عدالت آموزشی در این کشور نیز تحقق یابد. آرمانی که همیشه دست نیازیدنی تلقی شده است و تاکنون گویای واقعیت بوده است.

یادگیری معکوس چه چالش‌هایی دارد؟
به طور طبیعی هر متد آموزشی علاوه بر مزایا، معایب و چالش‌‎هایی هم دارد که نباید نادیده گرفته شود و اما معایب یادگیری معکوس که عبارتند از:

1 . همان طور که می‌دانیم مسئولیت کلاس و یادگیری در خانه به ‌عهده دانش‌ آموزان است. پس برای این که متد آموزشی یادگیری معکوس، کاربردی باشد، دانش‌آموزان می‌باید به تمام وظایف خود به خوبی عمل کنند و برای یادگیری، انگیزه‌ کافی داشته باشند. چون در غیر این ‌صورت عملا یادگیری صورت نمی‌گیرد و کلاس به حالت منفعل در می‌آید. بنابراین برای اجرای متد یادگیری معکوس، نیازمند گروهی از دانش‌آموزان با انگیزه و مسئولیت‌پذیر هستیم. افزایش انگیزه برای درس خواندن هم از جمله چالش‌هایی است که هم معلمان و هم دانش‌آموزان با آن روبه رو هستند.

2 . از آنجایی که دانش‌آموزان در طول ترم مطالب را از راه فعالیت و کارهای گروهی یاد گرفته‌اند، ممکن است هنگام امتحانات سردرگم شوند و روش درس خواندن برای امتحان را بلد نباشند. برای حل این مشکل، معلم باید دانش‌آموزان را با تمام شرایط امتحان آشنا کنند، تا در روز امتحان غافلگیر نشوند.

3 . درست است که معلم نقش کمرنگ‌ تری نسبت به دانش‌آموزان دارد، ولی اگر معلم بیش از اندازه منفعل باشد و با بچه‌ها همکاری نکند، دانش‌آموزان دلسرد شده و فکر می‌کنند در مسیر یادگیری تنها هستند.

موارد بالا چالش‌هایی بود که ممکن است در یادگیری معکوس پیش بیاید. می‌توانیم نتیجه بگیریم، برای اینکه یادگیری معکوس به یادگیری بیشتر کمک کند باید هرکس به خوبی وظایفش را انجام دهد مثلا:
معلمان باید:
* در تهیه فیلم‌های آموزشی مسئولیت‌پذیر باشند.
* مطالب را به موقع و مرتب در دسترس دانش‌آموزان قرار دهند.
* در کلاس همراه دانش آموزان باشند و در فعالیت‌ها شرکت کنند.
* بعد از بارگذاری ویدئو، آن را تحلیل کند. یعنی با توجه به این که کدام قسمت بازدید بیشتری داشته و پر تکرار بوده، متوجه نقاط ضعف دانش‌آموزان شوند.

و دانش‌آموزان باید:
* تمام ویدئو و مطالبی که بارگذاری می‌شود را به خوبی مطالعه کنند.
* نسبت به فعالیت‌های گروهی مسئولیت ‌پذیر باشند.

فاصله ما با واقعیت امروز تحول آموزشی در جهان
امروز جوامع مختلف دریافته اند که کلاس درس جهت یادگیری، جامعه پذیری، تعلیم و تربیت دانش آموزان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و در این بین هر شیوه و متدی برای آموزش داشته باشیم، نقش معلم انکارناپذیر و حذف نشدنی است. اما از سویی دیگر شیوه معمول آموزش، کودکان را فقط مشابه خود ما تربیت می کند و آنان از فراگیری مهارت ها و توانایی های لازم برای زندگی امروز محروم می مانند و این امر تمامی ابعاد زندگی اجتماعی انسانها را تحت الشعاع خود قرار می دهد که در مسابقات و رقابت های جهانی نتایج آن را مشاهده می کنیم.

پس ما نیز باید به اصل مهم ناکارآمدی شیوه های سنتی آموزش خود با محوریت معلم اعتراف کنیم و در تعقیب شرایط کرونایی امروز و مهارت های کسب شده از تدریس مجازی و آنلاین فعلی، نظام آموزشی دوران پساکرونای خود را متحول و مدیریت نمائیم. بازگشت به شرایط و ساختار قبلی آموزش، بدون هر نوع تغییری سازنده و مفید، دامن زدن به تفکر انجمادی و محافظه کارانه ای خواهد بود که احتمال هر نوع تفکر تازه را دلیل براندازی موجودیت خود می داند.

امروز در نظام آموزشی کشورهای پیشرو، برای از بین بردن فاکتور کمبود معلم که دلیل آشکار آن عدم استخدام یک دهه ای معلم در این نظام است و یا برای ترویج دین و دین داری و تعمیم تفکر ایدئولوژیک، پای مردان خدا یعنی طلاب و روحانیون را به مدارس باز نمی کنند.

شاید تعدادی از همکاران به سخن دائمی خود استناد کنند و بگویند دانش آموزان ما رفتارهای هنجارشکن بسیاری دارند که در یاددهی نحوه نشست و برخاست آنان نیز مانده ایم، چه رسد به ترویج یادگیری معکوس برای آنان.
اما اشتباه است که ما این شیوه را از کلاس های آخر آموزش رسمی خود آغاز کنیم. چون آنان در برابر تفکر جدید بیشتر به مقاومت برمی خیزند. شرط اصلی پیاده سازی، ترویج و تعمیم یک متد و روش تازه، شروع از کلاس های ابتدایی است. تا از آغاز با همین سیستم آموزشی تربیت شوند و همه شرایط اجرایی آن را یاد بگیرند. کودکان سریع یاد می گیرند و شرایط موقعیت پیش روی خود را می پذیرند. البته آموزش  مهارت های لازم برای تحقق این شیوه به معلمان، وظیفه اصلی آموزش و پرورش است که خصوصا در بین دانشجو معلمان، اصول اولیه آن باید آموزش داده شود.

شاید معلمان مجرب نیز همچون دانش آموزان پایه های بالای تحصیلی مقاومت کنند و همکاری لازم را نداشته باشند که امری طبیعی است. موضوع فقط سن آنان نیست، دغدغه های فکری آنان بیشتر از یک معلم جوان و یا دانشجو معلم است که فرصت سازگاری با متد جدید را برای خود دشوار می یابند. هر چند معتقدم بیشتر ما معلمان، از مجموع توانایی های خود بسیار کم بهره می گیریم و یا از آنها در بالا بردن کارآیی بیشتر خود کمتراستفاده می کنیم. شرایطی که انجماد آموزشی سازو کار آن را شدت می بخشد و روحیه تازگی را در هر حیطه ای در بین ما پس می زند.

فراموش نکنیم که تنها دانش آموزان ما نیستند که قرار است آموزش ببینند، فرزندان ما و فرزندان آنها نیز قرار است در این کشور آموزش ببینند. پس همه با هم و با یک تلاش گروهی و هم رشته ای، در فکر ایجاد بهترین و مناسب ترین شرایط آموزشی باشیم. علاوه بر آموزش و پرورش خواست ما معلمان نیز شرط موفقیت است.

اولیای دانش آموزان و خود دانش آموزان نیز می باید نواندیشی و نوگرایی را برای رسیدن به ایده آل های خارق العاده ترجیح دهند. پس عزم ملی لازم است تا ایران را از سنت گرایی مطلق رهایی دهیم. به امید آن روز.

1) ویکی پدیا. دانشنامه آزاد. کلاس معکوس.
2 ) سایت فرایاد. کلاس معکوس چیست؟
3 ) سایت هوش برتر . یادگیری معکوس چیست و چگونه باعث پیشرفت افراد می‌شود؟

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید