دانشگاه فرهنگیان با هدف ساماندهی مراکز تربیت معلم سابق تاسیس شد که هم استقلال در مدیریت داشته باشند و هم فعالیت های آموزشی و فرهنگی خود را با معیارهای وزارت علوم هماهنگ نموده و در تعامل با آموزش و پرورش و وزارت علوم تحقیقات و فناوری به پیشبرد اهداف اقدام نماید.به این صورت که نیروی انسانی مورد نیاز آموزش و پرورش برای هر سال را دریافت می کند و در رشته های تحصیلی موجود در دانشگاه و متناسب با امکانات و منابع خود اقدام به پذیرش دانشجو می کند.
در این فرآیند پذیرش دانشجو و تا زمان خروج دانشجو معلمان و تحویل به آموزش و پرورش مسائل و مشکلاتی وجود دارد که محصول نهایی متاسفانه چندان با کیفیت نبوده و حتی کثیری از دانشجویان و فارغ التحصیلان رضایت مندی از دوران حضور خود در پردیس ها و مراکز این دانشگاه ندارند.
به همین منظور با وجود تلاش های صورت گرفته در دو سه سال اخیر ، همچنان آسیب هایی در مورد این دانشگاه به ذهن نگارنده رسیده است که به صورت اجمالی مطرح می شود ؛ امید است که متولیان ارشد حوزه تعلیم و تربیت نسبت به این فرآیند و وضعیت نامطلوب این دانشگاه اقدامات عاجل و اساسی به عمل آورند.
الف: ساختار دانشگاه
اشکال اولیه ای که در مورد این دانشگاه به نظر می رسد گستردگی واحدهای آن است به طوری که در هر مرکز استان دو واحد جداگانه خواهران و برادران وجود دارد و در اکثریت استان ها بین یک تا پنج مرکز تابعه در سطح شهرستان های آن استان نیز وجود دارد ، به طوری که در برخی از این مراکز تابعه، تعداد دانشجویان به ۲۰۰ نفر هم نمی رسد که این تعداد دانشجو نسبت به فضای فیزیکی و پرسنل مورد استفاده چندان مقرون به صرفه نمی باشد.
البته این گستردگی و پراکندگی واحدها حالت متناقض نمایی را ایجاد کرده است به طوری که از یک طرف نسبت پرسنل به دانشجو کاملا مازاد نیرو را در سرجمع دانشجویان کل واحدها نشان می دهد و از طرف دیگر به علت اینکه هر واحد نیازمند حداقل نیروهای تخصصی در هر بخش اداری و آموزشی می باشد، همیشه در واحدها کمبود نیرو احساس می شود.
لزوم تجمیع این واحدهای پراکنده در مجتمع های استانی یا قطب های کشوری کاملا ضروری به نظر می رسد تا به لحاظ نیروی انسانی اداری و آموزشی و شیوه و کیفیت مدیریت به ساماندهی مطلوبی نزدیک شود.
این دانشگاه گرچه یکی از سازمان های اقماری وزارت آموزش و پرورش می باشد ولی به صورت هیات امنایی اداره می شود که رییس جمهور ، رئیس هیات امناء البته به صورت اسمی می باشد و هیچ گاه در جلسات شرکت نمی کند !
هیات امنا به صورت اسمی رییس جمهور می باشد.این دوگانگی متناقض نمای وابستگی و استقلال نسبی ، شیوه انتخاب روسای مدیریت استانی و پردیس ها و مراکز را با پیچیدگی خاصی روبه رو کرده است به گونه ای که در انتصاب مسئول یا سرپرست هر کدام از سه سطح رییس استانی، رییس پردیس و رییس مرکز می بایستی نظر استاندار، مدیرکل آموزش و پرورش ، نماینده شهر و استان و امام جمعه و سایر افراد ذی نفوذ و … نیز در نظر گرفته شود.
ب : سازمان مرکزی دانشگاه
سازمان مرکزی دانشگاه فرهنگیان که با هدف ساماندهی واحدهای گسترده و بسیار پراکنده ایجاد شده است خود از مشکلات و معضلات عدیده ای رنج می برد.
چارت این سازمان مرکزی بر اساس اقتباس از وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری تدوین شده است که بسیار گسترده دیده شده است به گونه ای که همه بخش های وزارت علوم را در بردارد ؛ از جمله می توان به شش معاونت : ۱-آموزش و تحصیلات تکمیلی ، ۲- فرهنگی و اجتماعی ،۳- پژوهشی و فناوری ،۴- دانشجویی ،۵- طرح و برنامه و توسعه منابع ۶- نظارت ، ارزیابی و تضمین کیفیت اشاره کرد که هرکدام از این معاونت ها بین سه تا چهار اداره کل دارند و ذیل هر اداره کل چهار اداره تعریف شده است.
البته به این معاونت ها باید بخش های مرکز فناوری ، مشاوران ریاست، مدیرکل حوزه ریاست، مدیر کل حراست (با چندین معاون مدیرکل ) را هم باید اضافه کرد . لازم به ذکر است همه پست های این چارت تکمیل نشده و بین چهل تا شصت درصد از سمت های هر معاونت اشغال شده است که متناسب با گسترش کمی و کیفی دانشگاه و تامین منابع مالی مورد نیاز برحسب ضرورت به سمت تکمیل نیروی انسانی خواهد رفت.
ج : وضعیت کیفیت نیروی انسانی
گرچه نیروهای کارآمد و آشنا به امور تخصصی حوزه فعالیت خود در بین حدود ۳۷۰۰ پرسنل این دانشگاه چه در سازمان مرکزی ،پردیس ها و مراکز تابعه یافت می شود ولی در مجموع به دلیل اینکه در مراحل اولیه تاسیس این دانشگاه از طریق آزمون و براساس مصاحبه های تخصصی و کارآمدی افراد، این پرسنل به خدمت گرفته نشده اند ؛ عمده نیروی انسانی این دانشگاه چندان آشنایی با شرح وظایف و مقتضیات دانشگاه به عنوان یک مکان آکادمیک و فرهنگی ندارند به گونه ای که در تهیه و تدوین آیین نامه و شیوه نامه های اجرایی آنها همه بخش های دانشگاه و واحدهای تابعه با آزمون و خطا پیش می رود که نتیجه این آزمون و خطا با رضایت مندی دانشجویان و پرسنل همراه نیست.
لازم به ذکر است در دو سه سال گذشته سعی شده که نیروی انسانی نسبتا آشنا با موضوعات و تا حدودی کارآمد به بدنه این دانشگاه تزریق شود ولی عملا به دلیل عدم وجود فرآیندهای کارآمد و شفاف برای اجرای امور و همچنین وجود تعداد قابل توجه پرسنل ناکارامد قبلی و عدم انگیزه کافی برای نیروهایی که به صورت مامور در دانشگاه حضور دارند، این اقدامات تاثیر چندانی بر بهبود اوضاع دانشگاه نداشته است.
از طرف دیگر وجود نیروهای قراردادی ، پاره وقت و بازنشسته نیز به پیچیدگی و ناکارآمدی سیستماتیک دانشگاه افزوده است به نوعی که هر بخش یا فردی که ناکارآمد به نظر می رسد به جایی اینکه فکر اساسی برای آن فرد یا حوزه فعالیت آن بخش شود کار یا فعالیت آن فرد یا بخش به صورت پروژه ای به یک نیروی قرارداد کارمعین یا بازنشسته سپرده می شود.
د : وضعیت برنامه و بودجه و اداری
هزینه های دانشگاه از چند طریق تامین می شود :
اول از طریق برداشت از حقوق دانشجویان که حدود ۴۵درصد از حقوقی که از طریق آموزش و پرورش به آنها پرداخت می شود توسط دانشگاه برای اسکان و تغذیه آنها برداشت می شود .دوم بودجه ای که از طرف دولت و سازمان مدیریت و برنامه ریزی در اختیار دانشگاه قرار می گیرد.سوم جذب کمک ها و درآمدهای اختصاصی که از فروش خدمات و یا اجاره اماکن .. برای دانشگاه کسب می شود.
ضمن احترام به برخی نیروهای خدوم و زحمت کش این حوزه ، مشکل اساسی که وجود دارد این است که نیروهای متبحر و مجربی در بخش طرح و برنامه و پیش بینی بودجه که با دقت و واقع بینی نیازمندی های بخش های مختلف را احصا نمایند و بتوانند با رایزنی و تلاش وافر نسبت به اخذ و جذب منابع و امکانات اقدام نمایند وجود ندارد . حتی در بخش صرف هزینه ها هم معیار و ملاک های مشخصی وجود ندارد و بر اساس اعمال نفوذ یا فشار هر بخش نسبت به تخصیص بودجه بر ای ارکان مختلف دانشگاه اقدام می شود.
علاوه بر موضوع بودجه و برنامه متاسفانه وضعیت شاید بغرنج تر باشد به گونه ای که توزیع مناسبی در پرسنل بخش های مختلف دانشگاه وجود ندارد و حتی در برخی حوزه ها عمده فعالیت توسط عده معدودی انجام می شود و برخی دیگر از بخش ها ، پرسنل کار و وظیفه خاصی برای انجام ندارند. مشکل دیگر بخش نیروی انسانی این است که از حدود ۳۷۰۰ نفر پرسنل آموزشی و اداری که شامل رسمی و قراردادی و مامورین می شود .حدود ۷۵۰ نفر مامور آموزشی و اداری از آموزش و پرورش به دانشگاه هستند که به صورت حقوق از مبدا و با دریافتی معلمی به صورت تمام وقت و در طول سال برای دانشگاه کار می کنند که این عامل تبعیض آمیز خود به معضل دیگری برای دانشگاه تبدیل شده است.
ه : کیفیت آموزشی و دانشجویی
در این بخش هم مانند سایر بخش ها با مشکلات و معضلات عمده ای دست به گریبان است. به گونه ای که واقعا از کمبود مدرسین و اساتید متناسب با معیارها و استانداردهای وزارت علوم رنج می برد و عمده نیروهای آموزشی خود را از بین دبیران آموزش و پرورش تامین می کند که متاسفانه هم به علت پایین بودن سطح علمی برخی از آنها و هم عدم پرداخت به موقع دستمزدها چندان رغبت و کیفیتی در بازدهی مشاهده نمی شود.
در بخش فضای فیزیکی آموزشی و خوابگاهی و انجام فعالیت های فرهنگی و فوق برنامه نیز تناسب کافی اصلا وجود ندارد زیرا این فضاها برای تعداد معدودی دانشجوی تربیت معلم در زمان های گذشته ساخته شده است که جوابگوی این حجم از پذیرش دانشجو نیست.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان