مقرراتی که از سوی قوه مجریه به تصویب می رسد از نظر سلسله مراتب پایین تر از قانون عادی قرار دارد . این مقررات در قالب های متفاوتی همچون آیین نامه ، بخشنامه ، مصوبه ، دستورالعمل ، اعلامیه و حکم به تصویب می رسند ؛ رایج ترین شکل این مقررات دولتی ، بخشنامه ها هستند . بخشنامه های صادره از سوی اداره کل یا اداره آموزش و پرورش کمتر مورد مداقه قرار می گیرد. بیشتر بخشنامه های وزارتی در مطبوعات و فضای مجازی نقد و بررسی می گردد ؛ در صورتی که اداره کل و اداره هر دو صلاحیت صدور بخشنامه را دارند و گاهی از این طریق برای شهروندان حق یا تکیف ایجاد می کنند . این دو خواسته یا ناخواسته این توان را دارند که مقررات دولتی را از درون تهی سازند یا برعکس برخی کاستی های آن را در مقام اجرا رفع نمایند .
بنابراین بررسی تصمیم مقام های اداری در هر جایگاهی که هستند از نظر امتیازات عادلانه شغلی واجد اهمیت است زیرا روند ابلاغ و اجرای مقررات در تمام مراحل تعریف شده مهم است .در هر مرحله ای امکان خروج از اهداف ترسیم شده وجود دارد . نباید همیشه نگاه مان متمرکز وزارتخانه باشد. بخشنامه یکی از مناطق آموزشی در اینجا مورد بررسی قرار می گیرد ، امیدوارم دوستان فعال و با تجربه در استان ها و شهرستان های مختلف به این بحث مهم ورود پیدا کنند و به غنای این بحث بیفزایند.
یقینا تعمیق این بحث ها به نفع معلمان و نظام آموزشی است . البته یک دستورالعمل اداری یا مصوبه داخلی گویای همه واقعیت های یک اداره نیست ، چه بسا احتمال دارد اداره در بخش های دیگر عملکرد موفقی داشته باشد .
بخشنامه ای به شماره داخلی ۱۲۵۳/۳۷۳۱۷/۱۰۹ در تاریخ ۲۵ خرداد ۹۵ از سوی معاونت محترم آموزش متوسطه شهرستان ملارد تحت عنوان “فرم سازمان دهی نیروها و کروکی ثبت نام دانش آموزان ” ارسال شده است . نخستین مطلبی که به ذهن متبادر می گردد این است که این بخشنامه در این تاریخ ارسال شده است زیرا کلاس های درس تعطیل شده اند و اکثر دبیران در مدارس حضور ندارند تا از مفاد آن مطلع شوند .در شهرستان ملارد فعلا از طریق اتوماسیون اداری هم معلمان نمی توانند از بخشنامه ها مطلع شوند . این امکان در انحصار مدیران و معاونان مدارس است .
شاید این سوال مطرح گردد که اطلاع یا عدم اطلاع معلمان اساسا چه اهمیتی دارد ؟
برای صدور ابلاغ دبیران موظف ، جدول زمانی در این بخشنامه تعیین شده که در صورت عدم مراجعه در تاریخ مقرر، تنبیهاتی پیش بینی شده است . به همین منظور در بخشی از این بخشنامه تاکید شده : « شایسته است حداکثر از تاریخ ۹۵/۴/۲۸ الی ۹۵/۴/۳۰جهت دریافت ابلاغ به مقاطع مراجعه نمایند و تبعات حاصل از عدم حضور دبیر در زمان های تعیین شده جهت صدور ابلاغ، صرفا متوجه ایشان خواهد بود و می بایست براساس نیاز آموزشی منطقه در هر مقطع و واحدی که لازم است، ابلاغ را دریافت نمایند.»
برخی نکات قابل تامل دیگر در این بخشنامه به اختصار عبارتند از :
۱- برخی از درس ها مانند اقتصاد ، آمادگی دفاعی ، رایانه ، زمان ابلاغ شان مشخص نیست. با این که در فرم ابلاغ کلی از این درس ها نام برده اند و از مدیران خواسته اند بر اساس این ابلاغ کلی برنامه درسی آموزشگاه را تدوین کنند . اگر درسی در برنامه مدرسه باید گنجانده شود چرا روز ابلاغ آن تعیین نمی گردد .
۲- از مدیران مدارس خواسته شده است تراز نیروهای خود را تا تاریخ ۲۷ خرداد ۹۵ به کارشناس آموزش متوسطه دوره دوم تحویل دهند ولی مشخص نیست این فرم تراز نیروها که به صورت کتبی به کارشناس متوسطه ارائه می گردد چه فایده ای دارند ؟
اگر دبیری در روز مقرر طبق برنامه اعلامی به مقطع متوسطه مراجعه کند و بر اساس همین تراز نیرو تقاضای ابلاغ نماید عملا این تقاضا هیچ اعتباری نخواهد داشت آن چنان که نگارنده چند بار شاهد آن بوده است زیرا بلافاصله به او خواهند گفت این تراز نیرو صرفا پیش بینی است مثلا مدیر مدرسه دقایقی قبل تلفنی پیغام داده است فعلا از پذیرش هر نوع ابلاغی معذور است . معلوم نیست اگر تراز نیرو اعتباری ندارد تعیین روز ابلاغ برای معلمان چه دلیلی دارد ؟ وقتی معلمی نمی تواند مدرسه دلخواه خود را انتخاب کند چرا باید روز مقرر به اداره مراجعه کند ؟
معلم در این حالت عملا به مدرسه ای به صورت غیر محسوس هدایت می شود یا این که به مدرسه ای خواهد رفت که قبلا خود رایزنی کرده است ، در واقع تعیین روز ابلاغ یک ظاهرسازی بیشتر نیست تا دبیران احساس کنند به حق انتخاب ایشان احترام گذاشته شده است و بازرس های وزارتخانه هم قانع شوند بخشنامه ها دقیقا اجرا می گردد .
۳- مدیران قادرند معلمان شاغل در مدرسه خود را به صورت کاملا دلبخواهانه کنار بگذارند و در سال آینده به مدرسه خود راه ندهند که در اصل همان تغییر اجباری محل کار است ؛ حتی با اندکی مسامحه می توانیم نوعی اخراج محدود تلقی کنیم . برای این تصمیم فقط یک شرط تعیین کرده اند که باید اسامی این معلمان به صورت کتبی در وقت تعیین شده به مقطع کارشناسی اعلام گردد .
مشخص نیست بر چه مبنایی این صلاحیت مطلق را به مدیران داده اند . چنین اختیاری حتی برای کارفرمایان بخش خصوصی که مالک کارگاه یا کارخانه هستند پیش بینی نشده است ؛چگونه یک مدیر مدرسه چنین صلاحیتی را پیدا کرده است ؟
۴- وقتی به مدیران این اختیار داده شده است که به صورت دلبخواهانه معلمان را به مدرسه خود راه ندهند در این حالت معلمان مطرود ، مستند به چه چیزی می توانند به این تصمیم اداری اعتراض نمایند ؟
اگر مسوولان به دنبال سازماندهی نیروهای آموزشی بر مبنای توانمندی و صلاحیت های حرفه ای هستند این گونه بخشنامه ها نه تنها این هدف متعالی را تحقق نخواهد بخشید بلکه باند بازی ، روحیه تملق و ناکارآمدی را افزایش خواهند داد .
واقعیت این است که در مناطق آموزشی ، اداره و مدیران مدارس دو قدرت مهم اند ؛ اگر این دو اهل انصاف نباشند معلمان به عنوان زیر دستان در بین این دو قدرت له خواهند شد.
معلمان شهرستان ملارد بعد از ۱۷ سال در سال ۹۴ امتیاز بندی شدند ، آن هم مشخص نشد چرا اکثر معلمان در همان مدرسه ای که سال قبل حضور داشتند باقی ماندند .
نباید پنداشت فرآیند صدور ابلاغ اهمیتی ندارد و نیازی به شفافیت در این زمینه نیست شفافیت در هر سازمانی از همین موارد به ظاهر کوچک آغاز می گردد .
فانوس
نظرات بینندگان
سیستمی که از بالا به پایین بوده، و متاسفانه در این سیستم معلم حاضر در کلاس درس پایین ترین مرتبه را دارد!!!!!!
در این سیستم که یک مدیر با باند بازی شده مدیر، این حق رو برای خودش قائله که هر برخوردی رو با معلم داشته باشه.
من موندم در این آموزش و پرورش کذایی، یک معلم با سابقه بالا و مدارک تحصیلی بالا چرا باید جوابگوی هر کس و ناکسی باشد ولی هیچ مرجعی برای رسیدگی به مشکلات اون وجود نداشته باشد؟!!!
شغل نفرین شده، تنها اسمی است که من معلم میتونم به این شغل بذارم.
نفرین ابدی به این سیستم مریض و انباشته از دروغ و ریا.
و باعث تاسفه که هیچکس تصمیمی برای پایان دادن به مدیر سالاری در مدارس ندارد.
از متوسطه میفرستن دبستان،
از این مدرسه میفرستن به اون مدرسه.
مدارس بهتر برای نورچشمی هاست.
فقط اگر بین عروسک گردانها فامیلی ، آشنایی یا پارتی داشته باشی، کارت به نحو دلخواه انجام میشه.
باعث تاسفه!
برای خودم متاسفم که تو این سیستم دارم کار میکنم.
آیا وظیفه حوزه اداری چیزی جز پشتیبانی مدارس است؟! چرا حوزه‌ای که باید مدارس را به عنوان اصلی‌ترین بخش نظام آموزشی پشتیبانی کند، نه تنها به روند کار در مدارس کمک نمی‌کند، بلکه باعث ایجاد مشکل در عملکرد آن‌ها می‌شود؟!
اگر ارتباط فخرفروشانه و از بالا به پایین حوزه اداری و مدارس اصلاح نشود این مشکلات حل نخواهند شد.
به مجموعه وزارت علوم نگاه کنید... علیرغم اینکه دانشگاه‌ها و مراکز علمی زیرمجموعه وزارت علوم محسوب می‌شوند، اما نه در انتخاب رؤسای دانشگاه و نه در سایر موارد، رویکرد دستوری و فخرفروشانه دیده نمی‌شود. وزارت علوم تنها نظارت و پشتیبانی مراکز علمی و آموزشی و پژوهشی را انجام می‌دهد. این نمونه می‌تواند با انجام اصلاحاتی الگویی برای نظام آموزش و پرورش باشد...