امروزه بسیاری از خانوادهها و والدین دانشآموزان و حتی دانشجویان از استفاده بیحد و مرز و اتلاف وقت فرزندان خود در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی و اعتیاد دیجیتال میگویند. استفاده مداوم از شبکههای اجتماعی و انجام بازیهای آنلاین و وبگردیهای بیمورد و غیرمفید، میتواند باعث کاهش تمرکز و یادگیری در نوجوانان و جوانان شود که این امر باعث افت تحصیلی و بیانگیزگی دانشآموزان و دانشجویان شده است. صرف زمان زیاد در شبکههای اجتماعی میتواند باعث هدر رفتن وقت و عدم انجام فعالیتهای مفید شود و بدتر از همه باعث اعتیاد دیجیتال گردد.
عضویت در شبکههای اجتماعی و استفاده بیش از حد از آنها، اگرچه مزایایی همچون ارتباط با دوستان و دسترسی به اطلاعات را به همراه دارد، اما میتواند مشکلات جدی برای نوجوانان و جوانان ایجاد کند.
برخی از مهمترین این مشکلات عبارتند از:
- مقایسه مداوم خود با دیگران، فشار برای داشتن زندگی کامل و ایدهآل در شبکههای اجتماعی و دریافت نظرات منفی میتواند باعث افزایش اضطراب و افسردگی در نوجوانان شود.
- دیدن تصاویر و پستهای دیگران که به نظر میرسد زندگی بینقصی دارند، میتواند باعث کاهش عزت نفس و احساس حقارت در نوجوانان شود.
- صرف زمان زیاد در شبکههای اجتماعی میتواند باعث کاهش تعاملات اجتماعی واقعی و ایجاد احساس انزوا شود.
- استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی میتواند به اعتیاد منجر شود و بر روی عملکرد تحصیلی و روابط خانوادگی تأثیر منفی بگذارد.
- نوجوانان ممکن است در معرض آزار و اذیت آنلاین از سوی همسالان خود قرار بگیرند که میتواند عواقب روانی جدی به دنبال داشته باشد.
- ایجاد روابط ناسالم در فضای مجازی و عدم توانایی در تشخیص افراد واقعی از افراد مجازی میتواند مشکلات جدی برای نوجوانان ایجاد کند.
- انتشار شایعات و اطلاعات نادرست در شبکههای اجتماعی میتواند به اعتبار افراد آسیب برساند و روابط اجتماعی را تخریب کند.
- استفاده از تلفن همراه و تبلت قبل از خواب میتواند باعث اختلال در خواب و در نتیجه کاهش تمرکز و یادگیری شود.
- استفاده طولانی مدت از دستگاههای دیجیتال میتواند باعث مشکلات بینایی مانند خشکی چشم و تاری دید شود.
- صرف زمان زیاد در فضای مجازی میتواند باعث کاهش فعالیت فیزیکی و افزایش وزن شود.
بسیاری از کشورها به دلایل مختلفی از جمله مسائل امنیتی، سیاسی و فرهنگی، استفاده از فضای مجازی را محدود کردهاند. این محدودیتها میتواند شامل فیلترینگ سایتها و شبکههای اجتماعی خاص، محدود کردن سرعت اینترنت، نظارت بر فعالیتهای آنلاین و حتی قطع کامل دسترسی به اینترنت در برخی مواقع باشد. کشورهایی مانند چین، آمریکا، اسپانیا، تایوان، استرالیا، ژاپن و ... قوانینی را برای استفاده محدود از اینترنت و شبکههای اجتماعی برای جوانان و نوجوانان دارند و در برخی از موارد جریمه هم در نظر گرفته شده است. محدودیتهای اینترنتی که به صورت کامل و برای همه افراد جامعه و با هر سن و سالی که باشد، میتواند عواقب منفی بسیاری برای افراد، جوامع و اقتصادها داشته باشند.
محدودیتهای اینترنتی آزادی بیان را محدود کرده و مانع از دسترسی مردم به اطلاعات میشود و مانع از توسعه و رشد کسبوکارهای اینترنتی و نوآوری میشود. محدودیتهای اینترنتی مانع از مشارکت مردم در امور سیاسی و اجتماعی میشود و به نوعی آزادی بیان را محدود می کند.
از آنجا که امروزه بسیاری از کسب و کارها در فضای مجازی انجام می شود، محدودیتهای اینترنتی مانع از رشد اقتصادی و ایجاد شغل هایی در این زمینه میشود.
بهتر است به دنبال راهکارهایی باشیم که به جای محدود کردن، جوانان را به سمت رشد و توسعه هدایت کند. برخی از این راهکارها عبارتند از:
* تعیین زمان مشخصی برای استفاده از شبکههای اجتماعی و پای بندی به آن میتواند مفید باشد.
* آموزش مهارتهای اجتماعی به نوجوانان میتواند به آنها کمک کند تا در تعاملات اجتماعی واقعی موفقتر باشند.
* والدین باید بر فعالیتهای فرزندان خود در شبکههای اجتماعی نظارت داشته باشند و با آنها درباره خطرات احتمالی صحبت کنند.
* تشویق نوجوانان به انجام فعالیتهای دیگر مانند ورزش، مطالعه و گذراندن وقت با خانواده و دوستان میتواند به کاهش استفاده از شبکههای اجتماعی کمک کند.
* فراهم کردن امکانات آموزشی مناسب و ایجاد فرصتهای شغلی میتواند به جوانان کمک کند تا آینده خود را بسازند و از انرژی خود در مسیرهای مثبت استفاده کنند.
* ایجاد فضاهای مناسب برای فعالیتهای فرهنگی و هنری میتواند به جوانان کمک کند تا استعدادهای خود را شکوفا کنند و از آسیبهای اجتماعی دور بمانند.
* تقویت ارتباطات خانوادگی و ایجاد فضای گفت و گو و اعتماد متقابل میتواند به جوانان کمک کند تا مشکلات خود را با خانواده در میان بگذارند و راهنمایی بگیرند.
* فراهم کردن امکانات ورزشی و تفریحی مناسب میتواند به جوانان کمک کند تا وقت خود را به صورت مفید و سالم پر کنند.
* آموزش مهارتهای لازم برای استفاده ایمن از فضای مجازی و آگاهیرسانی در مورد خطرات آن میتواند به جوانان کمک کند تا از آسیبهای احتمالی این فضا در امان بمانند.
* تشویق جوانان به مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و مدنی میتواند به آنها کمک کند تا احساس مسئولیتپذیری بیشتری نسبت به جامعه داشته باشند.
به جای تمرکز بر محدودیت کامل و عدم دسترسی همه افراد جامعه به اینترنت و شبکههای اجتماعی، بهتر است به دنبال راهکارهایی باشیم که به کودکان، نوجوانان و جوانان کمک کنیم تا پتانسیلهای خود را شکوفا کنند و به اعضای مفید جامعه تبدیل شوند و اگر محدودیتهایی لازم است، فقط برای این دسته از افراد در نظر گرفته شود.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان