بحران کمبود معلم

«از دهه 60 بود که نرخ موالید افزایش یافت و جمعیت دانش آموزان تا دهه 70 روند رو به رشدی داشت، همان سالها تعداد زیادی معلم جذب و استخدام کردند، به طوری که چند سال بعد استخدام و ورودی آموزش و پرورش را به علت داشتن نیروی مازاد بستند؛ تغییرات ضریب اشتغال نیروهای استخدام شده و پس از آن محدود کردن استخدام معلمان باعث کمبود شدید معلم در روزگار اخیر شده است.»

متن بالا قسمتی از مصاحبه علی اللهیار ترکمن معاونت سابق برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش است.

اللهیار ترکمن عقیده دارد : «اگر در آن روزها فکر می‌کردند که زمانی، جمعیت دانش‌آموزان کاهش می‌یابد و سراغ استخدام افراطی نمی‌رفتند و راه جذب نیرو را در سال‌های بعد نمی‌بستند، امروز دچار این وضعیت نمی‌شدیم. »

بحران کمبود معلم از سال 97 شروع شد. در آن سال 40 هزار نفر بازنشسته شدند اما تعداد نفرات ورودی به آموزش و پرورش هیچ تناسبی با خروجی آن نداشت و این چنین شد که در حال حاضر بزرگترین مشکل آموزش و پرورش، کمبود نیروی انسانی است.

مشکلی که مسئولین راه های زیادی را برای حل آن در کوتاه مدت عملی کردند. از جمله: جذب از طریق آزمون استخدامي (ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان)، ساعات اضافه كار معلمان رسمي، خريد خدمات آموزشي، تدریس معاونین و مدیران مدارس و ... .

اما براي رفع اين مشكل راه هاي بهتري نيز وجود داشت ؛ به عنوان مثال افزایش ظرفیت دانشگاه فرهنگیان، كاهش سالهاي تحصيل دانشجويان دانشگاه فرهنگيان از 4 سال به 2-3 سال، به كارگيري دانشجومعلمان سال آخر به عنوان معلم در مدارس، همراهی معلمان بازنشسته و دانشجومعلمان برای تدریس در مدارس، به کارگیری معلمان بازنشسته و ... .

تابستان سال 97 بود که خبری مبنی بر 3 ساله شدن تحصیل دانشجویان کارشناسی دانشگاه فرهنگیان بیان شد. در این طرح قرار بود که دانشجویان در مدت سه سال تحصیل، ترم های تابستانی داشته باشند تا بتوانند یکسال زودتر مدرک کارشناسی را دریافت کنند. علاوه بر این، مزیت دیگری که داشت با توجه به کمبود معلم در کشور، این افراد زودتر وارد چرخه کار معلمی می شدند و همچنین هزینه دوره های شبانه روزی تربیت معلم نیز بسیار کاهش پیدا می کرد. «اگر در آن روزها فکر می‌کردند که زمانی، جمعیت دانش‌آموزان کاهش می‌یابد و سراغ استخدام افراطی نمی‌رفتند و راه جذب نیرو را در سال‌های بعد نمی‌بستند، امروز دچار این وضعیت نمی‌شدیم. »

این طرح بنابر دلایلی مانند آماده نبودن زیرساخت ها و ... در سال 97 اجرا نشد اما می توان امید داشت با اجرایی شدن آن به تدریج واحد های غیر کاربردی و تکراری حذف می شوند و جای خود را به واحد های مفید تری دهند.

شهریور سال 1400 از دانشجو معلمان سال سوم و چهارم در استان خراسان جنوبی که متقاضی تدریس در مدارس بودند، دعوت شد تا در روز هایی که می توانند به عنوان معلم در مدارس حضور پیدا کنند. این کار علاوه بر اینکه یک راهکار موقت تا جذب کامل نیروهای تخصصی رسمی به میزان کمبودهای موجود است، باعث کسب تجربه دانشجویان می شود. همچنین مبرهن است که کیفیت تدریس دانشجو معلمان بهتر از نیروهای خرید خدمات و ماده 28 است.

با این حال برخی از مسئولین بیان می کنند که وجود دانشجومعلمان در کلاس درس به عنوان معلم آسیب هایی را به همراه دارد که می توانیم برای رفع این آسیب ها یک حلقه ی استاد - شاگردی داشته باشیم و از معلمان بازنشسته دعوت کنیم تا به عنوان مربی، همراه 15 -20 نفر از دانشجومعلمان مدرس باشند و دانشجویان بتوانند در حین تدریس از تجارب آنها بهره بگیرند.

تمامی این راهکارها را می توان تحلیل و بررسی کرد تا نقاط ضعف و قوتشان مشخص شود و از بهترین آنها استفاده کرد.

امید است مسئولین به جای استفاده از مسکن های کوتاه مدت که در بلند مدت عوارض غیر قابل جبرانی دارد، از راهکار هایی استفاده کنند که کمترین آسیب را داشته باشد.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید