برنامه گزينش معلم با ضوابط وروشهاي علمي ارزشيابي نمي‌شود تا بتوان در باره آن به قضاوت دقيق‌تر دست يافت و كاستي‌هاي آن را تصريح كرد. با وجود اين، به اتكاي تجربه 40 ساله خود در حوزه تعليم و تربيت مي‌توانم به برخي كاستي‌هاي آشكار در درونداد، فرايند و برونداد نظام گزينش معلم اشاره كرده و نگراني خود را در باره ناكارآمدي و پيامدهاي زيانبار آن، اجمالاً، بيان كنم.
1) اهداف گزينش معلم مناسب نيست. اهداف گزينش معلم اغلب سياسي و ايدئولوژيك است. همچنين، اين اهداف چندان روشن نبوده قابل سنجش نيستند.اگر هدف گزينش معلم انتخاب افراد واجد صلاحيت‌هاي عمومي و حرفه‌اي براي آموزش و پرورش است، آنگاه ضرورت دارد اين صلاحيت‌ها با دقت كافي و به‌صورت روشن تعريف و تصريح شده و منتشر شود تا هم مورد نقادي قرار بگيرد و هم افراد داوطلب براي كسب آن صلاحيت‌ها تلاش كنند. گزينش براساس معيارهاي سياسي و ايدئولوژيك ممكن است بتواند برخي افراد هماهنگ با معيارها را تفكيك كند ولي، قادر به تشخيص و تميز متظاهران و رياكاران نيست.
رياكاران با خودنمايي به راحتي مي‌توانند از سرند گزينش عبور كنند. به نظر مي‌رسد گزينش در طرد افراد واجد صلاحيت، بيشتر موفق است تا جلوگيري از ورود افراد ناشايست.كساني كه واقعاً با معيارهاي سياسي-ايدئولوژيكي هماهنگ نيستند و به تظاهر و خودنمايي سياسي-ايدئولوژيكي متوسل نمي‌شوند،حتي اگر از صلاحيت‌هاي حرفه‌اي برخوردار باشند، نمي‌توانند وارد آموزش و پرورش بشوند.ترديدي نيست كه گزينش‌هاي سياسي- عقيدتي يكي از مهمترين عوامل مهاجرت نخبگان است.
2) فرآيند گزينش مطلوب نيست.سنجه‌ها و ابزارهاي ارزيابي داوطلبان و نيز صلاحيت گزينشگران ( تحقيقات محلي، مصاحبه، معرف‌ها، سابقه خانوادگي،سابقه تحصيلي) قابل اعتماد نيست. گزينش عالمانه مستلزم اين است كه گزينشگران از دانش و توان كافي و نگرش مناسب برخوردار باشند. براي مثال، ترديد دارم كه اين افراد فهم درستي از ديناميسم حاكم بر رفتار و اخلاق و عملكرد داشته باشند.در گزينش‌ها توجه به شخصيت داوطلبان معطوف است درحالي كه رفتار و عملكرد بيشتر موقعيتي است.
3) درباره مناسب بودن خروجي نظام گزينش هم ترديد جدي وجود دارد.اين سئوال مطرح است كه آيا افراد گزينش شده براي شغل معلمي بهترين افراد قابل انتخاب هستند؟ اگر هدف اين است كه بهترين افراد از ميان داوطلبان انتخاب شوند، بايد ديد اين كار تا چه اندازه به درستي انجام شده است. آيا كساني كه نتوانسته‌اند از فيلتر گزينش بگذرند واقعا ضعيف‌تر از افراد انتخاب شده هستند؟ اگر با استفاده از پرتاب سكه (شير يا خط) انتخاب مي شدند، بدتر از اين مي‌شد؟
4) اصولاً در مورد معلم،گزينش يك مرحله‌اي بدو استخدام قابل اعتماد نيست. افراد بايد در موقعيت واقعي به محك زده شوند. در حال حاضر چنين محكي وجود ندارد و فرايند گزينش عملاً يك مرحله‌اي انجام مي‌شود. البته، در مقررات پيش بيني شده كه معلم براي استخدام رسمي، از مرحله استخدام پيماني و آزمايشي عبور مي‌كند ولي اين فرمايند صوري است و عملا همه مستخدمان پيماني به استخدام رسمي درمي‌آيند مگر اينكه خود افراد قصد ترك خدمت داشته باشند. افرادي كه به استخدام آموزش و پرورش درآمده‌اند، متناسب با انضباط حاكم بر محيط كار رفتار مي‌كنند. شرايط محيط كار از تخلف‌هاي سياسي و ايدئولوژيك جلوگيري مي‌كند ولي اين شرايط براي جلوگيري از تخلف‌هاي حرفه‌اي آماده نيست. هر معلمي بعد از استخدام مي‌تواند با انجام وظايف شغلي، حتي با نازل ترين كيفيت، امنيت شغلي خود را تأمين كند. در واقع، برنامه‌اي براي نظارت بر عملكرد حرفه‌اي معلم وجود ندارد و در ارزيابي رسمي تفاوتي ميان دوغ و دوشاب ديده نمي‌شود.
( یک نمونه از نظرسنجی سایت هیات مرکزی گزینش وزارت آموزش و پرورش)
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان
مثل هميشه صريح و عالي
دوود بر شما