شکاف میان نام گذاری مدارس دولتی و غیردولتی

دکتر حسین بشیریه، دولت در نظام جمهوری اسلامی ایران را در قالب دولت های ایدئولوژیک تقسیم بندی می کند. از نظر وی هدف اصلی این گونه دولت ها اجرای اصول ایدئولوژی کم و بیش فراگیر و همه جانبه به منظور ایجاد تحول در خودفهمی ها و کردارهای اجتماعی و فرهنگی مردم است. از نظر بشیریه در دولت های ایدئولوژیک، میان ایدئولوژی دولتی (هنجارهای رسمی) با کردارها و گرایش های عمومی (هنجارهای غیررسمی) شکاف فزاینده ای به وجود می آید. به عبارت ساده تر بین افکار، باورها و گرایشات مردم یا افکار عمومی با افکار، باورها، برنامه ها و گرایشات دولت، نوعی ناهمگرایی و ناسازگاری به وجود آمده و به تدریج موجب شکافی و فاصله ای فزاینده بین آن دو می گردد. بنابراین شکاف میان ایدئولوژی دولتی با کردارها و افکار عمومی می تواند دو پیامد مهم را در بر داشته باشد: نخست، ایدئولوژی گریزی فعال به شیوه ای که در انتخابات 1376 و 1378 در دوره اصلاحات رخ داد. دوم، ایدئولوژی منفعلانه که به بی هنجاری اجتماعی و انفعال سیاسی و یا پیدایش جامعه توده ای منتهی می شود.

شکاف میان ایدئولوژی دولتی با کردهای مردمی را می توان در شکاف میان نام گذاری مدارس دولتی و غیردولتی در کشور مشاهده کرد. به این معنی که میان نام گذاری مدارس دولتی با مدارس غیردولتی در کشور، شکافی کاملا مشهود وجود دارد. چنان که می دانیم مؤسس یا موسسان مدارس غیردولتی، فرد یا افراد حقیقی و حقوقی هستند که بر طبق مفاد قانون اقدام به تاسیس واحد آموزشی می‌نمایند و طبق قوانین آموزش و پرورش به اداره آنها می پردازند. موسسان این مدارس از اختیاراتی چون انتخاب نام برای مدرسه خود برخوردارند. شکاف و فاصله بین نام هایی که توسط موسسان مدارس غیردولتی انتخاب می شود با نام هایی که توسط مسئولین آموزش و پرورش برای مدارس دولتی انتخاب می شود، مورد مقایسه قرار می گیرد. برای این منظور نام مدارس دولتی با نام مدارس غیردولتی در مقطع ابتدایی در یکی از نواحی شهر تبریز با یکدیگر مقایسه می گردد.

نام مدارس دولتی:

آيت اله كاشاني، ابن سينا، امام علی (ع)، حضرت ابوالفضل، حضرت امام حسین (ع) ، حضرت مهدی (ع)، رضوان، شهيد احمدی روشن، شهيد بهشتي، شهيد رحيمي، شهيد چمران، شهید شفیع زاده، شهيد محموديان، شهيد مدرس، شهيد هاشمي نژاد، شهیدان صبوری، صدوق ، علامه حلي، مسلم بن عقیل، ام ابیها، ام البنين، ايثار، حضرت سكينه، خديجه كبري، شهید باکری، شهيد حسين زاده، شهيد ستار داداشي، عفاف، علامه اميني، پروین اعتصامی، غزالي، فدک، ولایت و...

نام مدارس غیردولتی:

آرام خلاق، آزادگان، آفتاب مهر، ارسطو، ارمغان، امید آینده، امیدان فردا، پیام دانش، تمدن ، حكمت، دانش عصمت، دهخدا، ساعي، سامان، ستارگان، سحر، سرآمد، سما، شفق روشن، شفق مهر، طرح نو، عترت، فارابی، فرهنگ، گلستان فلق، گلستان کوثر، متفکران، معرفت، ستارگان منیر، مولود، نسیم، نورشهاب، نورفکور، نیایش، نیکو، يگانه، فراست، راه نور، اندیشه ناب، مبین، رهنمون، همام تبریزی، ترنم شادی، دانش مادر، سرزمین فرشتگان، مهر تابان، پدیده دانش، سپاس و...

با تامل بروی نام گذاری مدارس دولتی و غیردولتی مشاهده می شود که نام مدارس دولتی شامل نام امامان چون امام علی (ع) و حضرت امام حسین (ع)؛ نام شهدای انقلابی چون شهيد هاشمي نژاد و شهيد احمدی روشن؛ نام شخصیت های مذهبی چون علامه حلي و مسلم بن عقیل؛ واژه های انقلابی-اسلامی چون ولایت، فدک و ايثار می باشد. در مقابل، نام مدارس غیردولتی شامل نام مشاهیر و دانشمندان غیرحکومتی چون ارسطو، دهخدا و همام تبریزی؛ نام های مرتبط با علم و پیشرفت همچون پدیده دانش، اندیشه ناب، پیام دانش، تمدن، فرهنگ و متفکران می باشد.

بنابراین به وضوح مشاهده می شود که نام گذاری مدارس دولتی و غیردولتی بر اساس معیارهای کاملا متفاوتی انجام می گیرد که نشانگر شکاف بین ایدئولوژی دولتی با افکار مردمی در نام گذاری مدارس دولتی و غیردولتی در ایران است. این امر به قدری عیان است که افراد به راحتی قادرند با شنیدن نام یک مدرسه ناآشنا، دولتی یا غیردولتی بودن آن را تشخیص دهند.

کانال جامعه شناسی