در باب بازگشایی غافلگیرانه مدارس

   از مدت ها پیش شیوه نامه بازگشایی با تاکید بر ۳ وضعیت محتمل سفید ، زرد و قرمز به مدارس ارسال شده بود .
در این شیوه نامه ، برگزاری کلاس در وضعیت قرمز به صورت غیر حضوری تصریح شده بود و از آن جا که طبق اعلام ستاد ملی کرونا وضعیت بیشتر استان ها _ از جمله استان آذربایجان شرقی_ قرمز اعلام شده بود، مدیران مدارس، اغلب خود را برای تدوین برنامه هفتگی به شیوه مجازی آماده کرده بودند.
به ناگاه روز چهارشنبه ۱۲شهریور (۳روز مانده به آغاز سال تحصیلی زود هنگام) وزیر طی مصاحبه ای اعلام کرد که تمام مدارس با هر وضعیتی باید به صورت حضوری بازگشایی شود و با این اعلام جامعه در بهت این خبر فرو رفت.
۱۵شهریور آغازی بسیار زود برای شروع سال تحصیلی بود چرا که هنوز ثبت نام باقی مانده دانش آموزان ادامه داشت و کتابهای درسی تعدادی از دانش آموزان به ویژه در مقطع ابتدایی تحویل داده نشده بود.
با تمام اعتراضات و نقدها که از سوی مدیران مدارس نسبت به لغو شیوه نامه ارسالی از طرف وزیر صورت گرفت با این همه در ۲ روز باقی مانده اکثر آنها با حضور در مدارس دنبال تمهید مقدمات بازگشایی ( از قبیل پاکسازی - گروه بندی دانش آموزان - اطلاع رسانی به اولیا- تحویل کتابهای درسی باقی مانده-تکمیل اطلاعات دانش آموزان در سامانه ) در دقایق نود شدند‌.هرچند تعداد انگشت شماری  نیز این امر را به همان ۱۵شهریور موکول کرده بودند.
بالاخره ۱۵ شهریور از راه رسید و تعدادی از  دانش آموزان راهی مدارس شدند.
اولیای اکثر دانش آموزان در شهرهای بزرگ  به ویژه در مقطع ابتدایی حاضر به فرستادن فرزندان خود  به مدارس نشده بودند.
کاهش ساعات حضور در کلاس به ۲۵ دقیقه برای مقطع ابتدایی و ۳۵ دقیقه برای متوسطه و ارائه آموزش به صورت تلفیقی از حضوری و مجازی و سپس اعلام اختیاری بودن حضور دانش آموزان در مدرسه از سوی شخص وزیر، فضا را به تدریج به آرامش رساند.
علی رغم کاهش ساعات حضور در مدرسه و  گروه بندی کلاسهای پر جمعیت ، به دلیل برخورداری از آموزش آنلاین و مجازی، اولیا و دانش آموزان زیادی مایل به حضور و شرکت در کلاسهای مدرسه نشدند.
با تمام نقدهایی که نسبت به شروع زود هنگام سال تحصیلی و نیز اعلام حضوری بودن در روزهای پایانی و غافلگیر شدن تمام مجموعه عوامل آموزش و پرورش وارد بود ، اکنون که دو هفته سپری شده است ، می توانیم تحلیلی دقیق تر ازاین رویداد  ارائه دهیم. کسی نمی تواند منکر ارزش و تاثیر آموزش حضوری در ابعاد مختلف آموزشی ، انسانی ، فرهنگی و اجتماعی  و رجحان آن بر آموزش مجازی باشد. محدودیت های دسترسی همگانی  به امکانات آموزش مجازی ، نبود یا ضعف زیرساخت های فناورانه و دیجیتالی کافی یا حتی استفاده از برنامه های آموزشی تلویزیون ، یکی دیگر از عوامل موثر بر اهمیت آموزش حضوری در نظر مسئولان وزارتی شده بود.
دانش آموزان در روستاها و شهرهای کوچک تر و کم برخوردار از حضور در کلاس استقبال کرده اند.
در شهرهای بزرگ این استقبال کمتر است و اغلب از کلاسهای دروس پایه و دشوار استقبال شده است.
از طرف دیگر رعایت دقیق پروتکل های بهداشتی در مدارس به ویژه مقطع ابتدایی جای حرف و حدیث دارد و نگرانی هایی ایجاد می کند که امید است با حساسیت بیشتری از سوی مسئولان امر دنبال شود. بحث تامین تجهیزات ضدعفونی و مواد لازم نیز با توجه به اختصاص نیافتن سرانه به مدارس دولتی به ویژه در مناطق شهری کم برخوردار و روستاها و منع دریافت کمکهای داوطلبانه به هنگام ثبت نام، مشکل آفرین شده است.

برخی  از عوامل مدرسه به ویژه در مدارس خاص و مناطق برخوردار، اعتقاد دارند که در وضعیت بحرانی حاضر، بازگشایی حضوری کاری نسنجیده بوده و با ارائه نرم افزارها و برنامه های پیشرفته ، دانش آموزان را مجاب به دریافت آموزش آنلاین دروس کرده اند.
با توجه به بخشنامه وزارتی ، ساعت حضور در مدرسه کاهش یافته و کلاسها اغلب گروه بندی شده اند.
به عنوان مثال برنامه کلاسهای حضوری مدرسه ما از ساعت ۷ و ۴۰ دقیقه شروع و در ساعت ۱۰ و ۴۰ دقیقه خاتمه می یابد. هر روز ۴زنگ ۳۵ دقیقه ای همراه با ۱۰ دقیقه زنگ تفریح داریم .دبیران بعد از اتمام کلاسها، در مدرسه تا پایان ساعت موظفی هر روزه در مدرسه حضور دارند و دروس تدریس شده حضوری همان روز را برای گروه دومی که طبق گروه بندی در مدرسه حاضر نبوده اند، در کلاسهای خالی و با امکانات جدید سامانه شاد مثل پخش زنده تدریس می کنند.
البته در این میان گلایه هایی مبنی بر سرعت پایین سامانه به دلیل ترافیک موجود و اختلالهای گاه به گاه  و نیز سرعت پایین اینترنت مدارس، وجود دارد که این امر گاهی باعث می شود دبیران ارسال عکس و فیلم را به ساعات عصر موکول کنند. دانش آموزان در روستاها و شهرهای کوچک تر و کم برخوردار از حضور در کلاس استقبال کرده اند .
 
در این میان تعدادی از مدارس نیز وجود دارند که هنوز کار آموزش را نه به صورت حضوری و نه  در سامانه شاد آغاز نکرده اند و سال تحصیلی را از هفته سوم آغاز خواهند کرد‌.
اینک در پایان این دو هفته که از بازگشایی- هرچند زود هنگام - مدارس سپری شده است ،  جمع بندی و نتیجه گیری که به عنوان مدیر دبیرستان می توانم داشته باشم این است که اولا محروم کردن دانش آموزان به ویژه آنهایی  که بنا به هر دلیلی ، نیاز به آموزش حضوری دارند، از این حق طبیعی و بدیهی خود،  ناقض عدالت آموزشی است و بازگشایی مدارس و فراهم کردن بستر استفاده از این حق به ویژه برای دانش آموزانی که از دسترسی به روش های غیر حضوری محروم بودند، کاری شایسته و سنجیده بود‌. تمهیدات بعدی مبنی بر کاهش ساعات حضور در مدرسه و استفاده از روش تلفیقی و ترکیبی آموزش حضوری و مجازی (شاد) و فراهم کردن بستر مورد نیاز و نیز دادن حق اختیار به دانش آموزان در انتخاب روش های مختلف آموزشی ،  اقدام مثبت بعدی بود.

دوما تقاضای برگزاری کلاس و حضور در آن ، محدود به چند درس پایه و تخصصی و دشوار شده است و دانش آموزان از کلاسهای عمومی و غیرتخصصی استقبال نکرده اند و خواستار تشکیل این کلاسها صرفا در فضای مجازی هستند‌‌.در هفته دوم  تعداد حاضرین در برخی کلاسها ، دو یا سه نفر و در برخی به صفر رسیده بود.
شاید یکی از محاسنی که این شرایط نوپدید داشت این بود که روشن ساخت تعدادی از دروس می تواند به صورت خودخوان باشد و نیازی به  تخصیص کلاس و وقت و  نیروی آموزشی برای تدریس آن- به ویژه در دوره متوسطه- نیست. این مساله برای برنامه ریزی های کلان و آتی وزارت خانه- با توجه به کمبود نیروی آموزشی -  باید مورد توجه قرار گیرد.

بزرگترین ایراد بازگشایی امسال ؛ یک : شروع زود هنگام سال تحصیلی جدید ( به دلیل عدم اتمام فرایند امور اغلب مدارس و اداره های مناطق و نواحی کشور)  
دو: اعلام بازگشایی در روزهای پایانی و نقض شیوه نامه های ارسالی بازگشایی (به دلیل عدم آمادگی کافی اغلب مدارس مناطق قرمز ) که طبیعتا  این ایرادها نشان ضعف تدبیر و مدیریت تلقی می شود‌‌ و باعث به هم ریختن فضای آموزشی و بلاتکلیفی و سردرگمی خانواده ها و کارکنان آموزش و پرورش شد.

امید است وزارت آموزش و پرورش با لحاظ کردن دو اولویت یکی  تقویت زیرساخت های  سامانه شاد و حل مشکلات ترافیک و اختلال رایج در آن و افزودن امکانات و قابلیت های پیشرفته تر و رایزنی برای رایگان بودن دائمی این سامانه برای معلمان و دانش آموزان و تقویت دسترسی به اینترنت در همه مناطق و دیگری  اختصاص سرانه بهداشتی کافی (مبلغ اختصاصی در اسفندماه آن قدر ناچیز بود که تنها کفاف  دو سه بار ضدعفونی مدرسه را - آن هم صرفا در همان ایام-  داد.) به مدارس دولتی به ویژه در مناطق کم برخوردار شهری و مناطق روستایی ، به سازگاری محیط های آموزشی با شرایط کرونایی و روشن نگه داشتن چراغ آموزش در مدارس کمک کند‌.
هرچند به تدریج، آغاز فصل پاییز و سرما و عدم امکان تهویه کلاسها  و روند صعودی مبتلایان، شرایط حضور دانش آموزان را در مدارس کم رنگتر خواهد کرد و اولویت خانواده ها را از آموزش به سلامت  فرزندانشان ، سوق خواهد داد.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید