داده های آماری از ضروری ترین داشته ها در برنامه ریزی است .
"سه حلقه آمار و اطلاعات ، برنامه ریزی و مدیریت از حداقل های لازم برای رشد و تعالی در سازمان بشمار می آیند."
برنامه ریزی بدون تکیه بر آمار و اطلاعات درست یا قابل اعتنا، هرگز دست یافتنی نیست.
گذشته از مرکز آمار ایران، داده های آماری درون دستگاهی برخی از سازمان ها نیز که به تناوب، به ذینفعان عرضه می شود از یک نقیصه یا کاستی دیرپا و قدیمی حکایت دارد.
"هنوز در حوزه آمار و اطلاعات صدای واحدی شنیده نمی شود." چگونه می توان برنامه ریزی را بر پایه هایی استوار ساخت که از اتقان و استحکام لازم برخودار نیست؟
به عنوان نمونه، آمار ارایه شده درباره جمعیت دانش آموزانی که این روزها از دسترسی به شبکه شاد به عنوان یک شبکه درون سازمانی و آموزش از راه دور محرومند بین اعداد 3/5 میلیون تا 4 میلیون و 700 هزار نفر شناور و متفاوت است.
یا گفته می شود بیش از 60 هزار معلم از دستیابی به اینترنت محرومند این در حالی است که تنها در استانی مانند سیستان و بلوچستان به روایت یکی از رسانه ها بیش از 200 روستا هنوز به اینترنت متصل نیستند.
اگر این اعداد را در کنار ضریب اتصالی قرار دهیم که وزارت ارتباطات از دسترسی مدارس به اینترنت خبر می دهد، داستان ممکن است قدری متفاوت جلوه کند.
سهم دانش آموزان مدارس غیر دولتی با توجه به ارقامی که بر سر زبانهاست از 12/2درصد تا 14 یا 18 و اخیرا" 20 درصد نقل شده از سوی یکی از نمایندگان عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس" در نوسان است .
در سال تحصیلی 97-98 میزان کمبود معلم به نقل از مقام های ارشد وزارتخانه گرفته تا معاونان آموزشی بین اعداد 110 هزار تا 123 هزار در نوسان است که اکنون این عدد در سالجاری به 197 هزار نفر رسیده که اگر این اعداد را باز هم در کنار عدد و رقمی که این روزها از سوی معاونت توسعه مدیریت و پشتیبانی اعلام شده، قرار دهید شاید به اختلاف معناداری دست پیدا کنید!
چرا در اعلام نرخ بازماندگان از تحصیل نیز با یک تشتت آماری روبه رو هستیم؟
به عنوان مثال "آمار آموزش و پرورش در سال تحصیلی 95-96 از وجود 747،911 نفر بازمانده از تحصیل در تمامی دوره های تحصیلی حکایت دارد."در حالی که سرشماری نفوس و مسکن سال 95 تعداد افراد گروه سنی 6-19 ساله را که در خارج از مدرسه به سر می برند را 2،386،120 نفر اعلام کرده است."
درباره آمار بی سوادان در ایران تا چه حد می توان به درستی اطلاعات ارایه شده از سوی سازمان سواد آموزی امید بست؟
" آمار بیسوادان زیر 50 ساله در ایران بنا به خوداظهاری افراد در سرشماری نفوس و مسکن سال1395حدود 9 میلیون نفر است" که گاهی در رسانه های جمعی عدد دو گروه " بازگشت به بیسوادی و بی سواد مطلق" تا11 میلیون نیز تخمین زده شده است.
کودکان لازم التعلیم در این میان چه سهمی از این 9 تا11میلیون را به خود اختصاص داده اند؟
آیا می توان به داده هایی دقیقی از نرخ واقعی پوشش تحصیلی در دوره های اول و دوم متوسطه به تفکیک جنسیتی یا اقلیمی و منطقه ای دست یافت؟
چرا از شمار مدارس نوبت دوم ، میزان اضافه تدریس پرداختی به معلمان افزون بر ساعات موظف هفتگی آنان گهگاه آمارهای متفاوتی بیان می شود؟
چرا باید به رغم استقرار پایگاه داده ها در مرکزی با نام آمار و فن آوری ،هنوز هم دستیابی به آمار متقن یا مورد وفاق در بین کارشناسان از جمله چالش های درون سازمانی تلقی شود؟
عیب کار کجاست؟ این سازهای ناکوک در حوزه آمار از کجا ریشه می گیرد؟
آمار آینه ای است برای به تصویر کشیدن واقعیت ها که قرار نیست مطابق میل و ذایقه ما مدیران با تخمین و تقریب ، بالا و پایین شود.
تجربه چندین ساله نگارنده نشان می دهد هنوز هم اطلاعاتی که از سوی مدیران ادرات یا مدارس سوار بر امواج اینترنت، راهی مرکز داده ها می شود در برخی از متغیر ها با واقعیت فاصله دارد.
از کتمان تراکم دانش آموزی در کلاس های درس گرفته تا اطلاع یافتن از کم و کیف فضای کالبدی مدارس ،شناسه کلاس ، تعداد اطاق ها ،دفاتر اختصاص یافته به مدیر و دیگر عوامل اجرایی ، دقت در درجه بندی مدارس ، فهرست و سیاهه اموال تملیکی مدرسه اعم از نو، مستعمل و یا اسقاطی ،مصرفی یا سرمایه ای ، کتب درسی موجود در کتابخانه های مدارس تا لوازم آزمایشگاهی و کارگاهی، دقت آنها در هاله ای از ابهام است.
چرا هنوز هم شمار واقعی معلمان خرید خدمات آموزشی، نیروهای قراردادکار معین ، شرکتی و مربیان پیش دبستانی دست یافتنی نیست و دائما متغیر است؟
پای آمار همچنان می لنگد !
چگونه می توان برنامه ریزی را بر پایه هایی استوار ساخت که از اتقان و استحکام لازم برخودار نیست؟
باید جد و جهد به خرج داده تا آمار به عنوان تنها زبان مشترک برای مفاهمه، بر کرسی قضاوت نشسته تامدیران با شناخت درست و واقع بینانه از وضع موجود، تمامی داشته های خود را برای رسیدن به نقطه ای مطلوب در فرایندی اثربخش به اقتضای آینده بسیج کنند.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان
ادارات و مدارس آمارهای غلط برای وزارتخونه میفرستن و عدد سازی میکنن.