بیش از یک قرن از تاسیس آموزش و پرورش نوین و همه گیری آن در بلاد و ولایات ایران زمین می‌گذرد و به دلیل عظیم و گسترده بودن آن، این نهاد همواره درگیر در مسائل جاری خود بوده است. این مشغولیت درنگ ناپذیر، فرصت بازبینی و نگاه به گذشته را از گردانندگان این دستگاه کهنسال گرفته است. از این رو آموزش و پرورش مجال مصوّر و مجسم ساختن خاطراتش را نیافته است تا آن را در معرض نظر ناقدان و ناصحانش قرار دهد و خود را از برخی تکرارهای بی حاصل خلاصی بخشد و گام‌های نیازموده را بیازماید.
موزه‌ی آموزش و پرورش در هر شهر، مکانی مناسب برای مرور تاریخ آموزش و پرورش آن دیار و البته مجسم سازی هزینه - فایده‌‌ی تلاشهای دلسوزان تعلیم و تربیت از میرزا حسن رشدیه تا طراحان مدارس هوشمند است.
ضرورت تاسیس چنین نمایشگرهای فرهنگی ، لااقل از دو منظرِ توسعه گردشگری برای شهر و بازشناسی آموزش و پرورش حائز اهمیت است.
1- اهمیت موزها در حوزه گردشگری و تعمیق هویت شهری بر کسی پوشیده نیست و موزه آموزش و پرورش یکی از آنهاست. موزه تعلیم و تربیت جایی است که در آن می‌توان نوه ها را به دیدار کودکی پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها برد و به مردان آینده، انگیزۀ حرکت داد. چنین مکان‌هایی هم برای سلامت روانی سالخوردگان و هم برای الگوسازی برای آینده سازان جامعه ضروری است. پیرمردان و پیرزنانی که عصا به دست و یا با قدی خمیده در کوچه و خیابان از کنار نسل جوان می‌گذرند، در سالهای دور و در ایام شباب، صدها مدال علمی و جام قهرمانی کسب کرده‌اند و بسیاری از این جوایز و افتخارات در گوشه کنار منازل این بزرگان و یا بایگانی های ادارات و مدارس از یاد رفته اند. تک تک این دستاوردهای فرهنگی می‌تواند عاملی برای جذب علاقه مندان به فرهنگ و تاریخ شهر و همچنین گردشگران باشد. برای گردشگرِ علاقه مند به مفاخر کشور، یادگارهای مدرسه‌ایِ بزرگانی چون حسین منزوی، رضا روزبه، دکتر فرخی، دکتر ثبوتی، دکتر محمودیان، دکتر غضنفریان و صدها چهره‌ی علمی و ورزشی دیگر، هیجان انگیز و عاملی برای درنگ و گشت وگذار در شهر است و این خود، منشا برکات دیگری است.
2 - خانه‌ی فرهنگ و تاریخ آموزش و پرورش از منظر بازشناسی و آسیب شناسی آموزشی نیز قابل توجه است. در گذر سالها، سرمایه گذاری‌های کلانی درحوزه تعلیم و تربیت صورت گرفته است. از سرمایۀ نرم افزاری صرف شده مثل قوانین، دستورالعمل ها و ... گرفته تا سرمایه‌گذاری مادی چون ساختمان مدارس، تجهیزات اداری و ابزارهای کمک آموزشی و سرمایه‌های انسانی به‌کار رفته تا تربیت یافته، همگی از کیسۀ این ملت خرج شده است. یک نمود مهم از این سرمایه گذاری‌ها، تعداد فراوانی سند، کتاب درسی، وسایل آزمایشگاهی و کمک آموزشی و ... است که در بایگانی ها و انبارهای مدارس و ادارات محکوم به پوسیدن شده اند. اگر این اسناد و اقلام در معرض دید عموم قرار گیرند، می توانند مورد استناد پژوهشگران و مدیران در آسیب شناسی نظام آموزشی و سیاست‌های راهبردی آن باشند.
دلایلی از این دست می تواند ضرورت تاسیس موزۀ آموزش و پرورش را در راس برنامه های مدیران آموزش و پرورش استان قرار دهد.
البته چنین ساختاری قبلا در اصفهان و در اواخر دهه 70 شمسی تاسیس شده است و هم اکنون، به قرار اطلاع نگارنده، کارهای تاسیس موزه های آموزش و پرورش شهر تبریز در مدرسه ماندگار فردوسی و شهرهای همدان، کرمانشاه و .. نیز در حال انجام است.
وجود مدرسه ماندگار شریعتی الزام می‌دارد که چنین مرکزی در زنجان نیز تاسیس گردد. این مدرسه با قدمت بیش از ۹۰ سال، پذیرای بسیاری از چهره های علمی و سیاسی کشور بوده است که در تاریخ معاصر ایران نقش موثری ایفا نموده اند و سرمایه ارزشمندی برای شهر زنجان است که باید از ظرفیت آن بهره برداری شود. ساختمان و طراحی این مدرسه را می‌توان به جرات یکی از بهترین بناهای سالهای اولیه تاسیس وزارت معارف نامید.
اغلب مدارس ساخته شده در اواخر دوره‌ی قاجاریه و اوایل سلطنت پهلوی اول، به دلایل متعددی چون قهر طبیعت یا بی توجهی عوامل انسانی، دچار تخریب و یا بازسازی های ناموزون شده اند اما اقبال بلند زنجان است که این مدرسه همچنان سرزنده و فعال مشغول امر تعلیم و تربیت است. بنای مدرسه در شرایط فعلی خود و یا اگر همتی باشد به صورتی فاخر، می تواند میزبان دائمی یادگار سالیان دراز آموزش و پرورش این دیار باشد. این مدرسه از روزگاری که پدرها، محصل مسکین را به معلم تحویل داده و می گفتند؛ آقا " اَتی سَنین سوموگو مَنیم" تا امروز که دوران فرزند سالاری است و از دوران اکابر تا دوران آموزش مجازی، خاطراتی دیدنی و شنیدنی دارد.
تاسیس مکانی که بتواند این خاطرات را به صورتی مجسم بازگو نماید، نیازمند همت همه متولیان امر فرهنگ و محصلان دیروز و امروز شهر است. تجربه تاسیس انجمن های خیریه و امور غیر انتفاعی در زنجان نشان داده است که مردم به چنین کارهایی اقبال نشان می‌دهند.
امید است ارگانهای دولتی نیز به رغم تمام مشکلاتی که همه می‌دانیم و فعلا اجتناب ناپذیرند، مشتاق اعتلای جایگاه زنجان عزیزمان باشند.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان