متأسفانه در روزهاي گذشته شاهد بوديم كه در يك اقدام خداناپسندانه و به دور از اخلاق، صداي معلم با صفاي آستارايي با گستره وسيعي در «فضاي مجازي» منتشر شد. خانم صفايي 67 ساله، معلمي كه عاشقانه و مسئولانه 17 سال پس از بازنشستگي همچنان در دوره ابتدايي مي‌پروراند و مي‌آموزاند. البته محتمل است كه با توجه به شرايط روز، اين معلم گرانقدر براي نخستين بار شيوه آموزش از راه دور مبتني بر ICT را تجربه مي‌كرده‌اند. در ادامه اين روند ناشايست، برخي از كاربران اين فضا با توجيه فرار از كسالت قرنطينه ناشي از حمله ويروس كرونا و ديگر دليل‌تراشي‌هاي عجيب و غريب، در اقدام ناپسند ديگري، با استفاده از برنامه كاربردي Dubsmash و صداي منتشر شده، بازتوليداتي تصويري داشتند كه آن‌ها نيز به طور وسيعي در بسترهاي ارتباطي مانند Telegram و Instagram بازنشر داده شد.
با توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات، چنانچه سهولت گسترش دامنه ارتباطي با هركه، هر كجا و در هر زمان را از مزاياي Cyberspace»» يا «فضاي مجازي» بدانيم؛ به ميزان سهمي برابر، اين ويژگي از آسيب‌ها و مضرات جدي آن نيز به شمار مي‌رود؛ چرا كه معلوم نيست هر كه به اين فضا دسترسي و در آن تردد دارد به «كروناويروس اخلاقي» آلوده باشد يا نه؟! بله درست مي‌خوانيد؛ «كروناويروس اخلاقي»! اين عامل موذي و منحوس و مضر به جان آدمي، از گذشته بوده و هست و شواهد هم گوياي آن است كه بسيار سريع‌تر و خطرناك‌تر از ويروس كرونا كه اين روزها حال جسماني‌مان را بد كرده است، سرايت و عمل نموده و مي‌‌كند.
چنانچه آفت مذكور «اخلاق وجودي» ما را هدف بگيرد، روح و روان‌مان پريشان و بيمار خواهد بود. آثار بيماري جان متأثر از هجوم «كروناويروس اخلاقي» به ويژه در عرصه ارتباطات انساني و روابط بين فردي بروز و ظهور دارد. زماني كه نتيجه اين حمله، ميراندن (بخوانيد پوشاندن و يا عقب راندن) اخلاق باشد، به واقع براي انسان و جامعه چه باقي مانده است؟! شعار اخلاقي مذكور، القا كننده اين معناست كه براي سالم ماندن خود، در درجه اول بايد نسبت به سلامت ديگران احساس مسئوليت داشت.
به راستي چرا عدد آلوده شدگان به «كروناويروس اخلاقي» و مستعدان آلودگي به آن، از فضاي چهارديواري‌ها، كوچه‌ها و خيابان‌هاي جامعه‌مان گرفته تا همان فضاي مجازي (يا سايبر)، عدد قابل توجهي است؟!
تا حد زيادي مطمئن هستم كه مشاهدات شخصي بسياري از خوانندگان اين مطلب، مؤيد ادعاي مذكور است. به عنوان مثال مي‌توان به خبرهاي متعدد و متنوع اخير از وقايعي مانند احتكار و گران‌فروشي لوازم بهداشتي و مراقبتي و همچنين نشر انواع توليدات كذب و آزاردهنده در پيام‌رسان‌ها، شبكه‌ها و رسانه‌هاي اجتماعي و همين مورد مرتبط با معلم دلسوز، يعني خانم صفايي اشاره كرد.
آيا اين وضعيت مي‌تواند نشانگر ناكارآمدي عناصر و عوامل «نظام كلان تعليم و تربيت» در كشور باشد؟ اين توضيح لازم است كه در اينجا به طور مشخص «ناكارآمدي در شناساندن جايگاه اخلاق در ظرف وجودي متربيان و مخاطبان» مورد نظر است و مستحضر هستيد كه «نظام كلان تعليم و تربيت»، تنها وزارت آموزش و پرورش را شامل نمي‌شود.
آيا سازوكارها، فرايندها و ساختارهاي پايش، نظارت و ارزيابي از عناصر و عوامل «نظام كلان تعليم و تربيت» در كشور، خود نيازمند بازنگري، بازخواني و بازآرائي نيست؟
پاسخ‌گويي به اين سوالات را به مسئولان، متخصصان و پژوهش‌گران حوزه‌هاي مرتبط مي‌سپاريم و در اين بين به يادآوري نكته‌اي حائز اهميت مي‌پردازيم. آن نكته اين است كه پا به پاي جهد و مبارزه براي شكست ويروس مولد بيماري COVID-19، بايد براي ضعيف كردن هر چه بيشتر «كروناويروس اخلاقي» و به حداقل رساندن گستره تأثير آن نيز به جد بيانديشيم و تلاش كنيم.
جاي خوشحالي دارد كه جامعه ارجمند پزشكي كشور در تبيين فرايند مبارزه با كرونا، رعايت اصل مسئوليت‌پذيري (به عنوان يك اصل اخلاقي و ديني) را مورد توجه قرار داده‌اند. گواه آن اينكه اظهار شد، برترين راهبرد در اين ميدان، ايجاد گسست در زنجيره همه‌گيري ويروس است. در پي آن بهترين راه، پيش‌گيري اعلام گرديد. به همين منظور بر به حداقل رساندن رويارويي افراد و ناديده گرفتن موقت برخي آداب معاشرتي برگرفته از فرهنگ تأكيد شد، تا جايي كه شعارگونه «من چون شما را دوست دارم، با شما دست نمي‌دهم»، محور برخي توليدات آگاهي‌بخش و آموزشي رسانه‌اي در اين زمينه بوده و است. شعار اخلاقي مذكور، القا كننده اين معناست كه براي سالم ماندن خود، در درجه اول بايد نسبت به سلامت ديگران احساس مسئوليت داشت. اقدامات حمايتي و مددرساني گروه‌هاي جهادي هم در اين عرصه، در جاي خود از ارزش والايي برخوردار است.
اين‌ها مصاديقي براي مبارزه راهبردي همزمان با «ويروس كرونا» و «كروناويروس اخلاقي» است.
فرصت پيش‌آمده بايد بهتر و بيشتر ديده و جدي گرفته شود و فرصت‌هاي ديگري را نيز در دل آن آفريد. اين فرصت‌شناسي، فرصت‌آفريني، جهد و تلاش‌ها در شرايط پس از كنترل كرونا نيز بايد با قوت توسط همه بخش‌هاي «نظام كلان تعليم و تربيت» و ساير حوزه‌هاي فرهنگي تداوم يابد تا زنجيره سرايت «كروناويروس اخلاقي» همواره مورد تهديد و هجمه بوده و اين آفت منحوس در ضعيف‌ترين حالت ممكن خود قرار گيرد.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.