ملاحظات ژئوپلیتیکی در آموزش‌ و پرورش مناطق مرزی

وودهال (woodhall.m.1958.6  )اصطلاح تحلیل هزینه - فایده را در مقایسه منظم و معنی‌دار هزینه‌ها و منافع انواع سرمایه‌گذاری به کار می‌برد . از این تحلیل می‌توان برای انواع مختلف سرمایه‌گذاری‌های در اجتماعی مثل آموزش‌ و پرورش استفاده کرد.

تحلیل هزینه و فایده‌های آموزشی می‌تواند به تصمیم‌گیری‌ها در سطح کلان کمک مؤثری نماید. از سویی دیگر برخی مطرح می‌کنند که منافع ناشی از آموزش‌ و پرورش چه موقع بروزمی کند؟

وظیفه ذاتی آموزش‌ و پرورش در رابطه با جامعه‌پذیری و هویت بخشی به انسان‌ها در داخل مرزهای جغرافیایی است و بی‌تردید آموزش‌ و پرورش مهم‌ترین عامل در ترفیع سرمایه انسانی است (onkawa.1989.204).

یکی از ارکان اصلی در آموزش‌ و پرورش تقویت هویت ملی و اجتماعی دانش آموزان و هویت بخشی در سطح محلی و ملی است  ؛ نتیجه حاصل از این آموزش جامعه‌پذیری و حس تعلق به کشور و مام وطن و سرزمین خود است و به‌ صورت ناخودآگاه حس همگرایی و وحدت ملی را به وجود خواهد آورد. ایران کشوری با مرزهای گسترده آبی و خاکی و همسایگان زیاد و تنوع قومی متکثر آذری‌ها، کردها، عرب‌ها، بلوچ‌ها، ترکمن‌ها در حاشیه مرزها هست. گروه‌های جمعیتی و قومی حاشیه ایران از حیث تجانس با بخش مرکزی ایران، وضعیت‌های متفاوتی دارند و رفتار سیاسی آن‌ها نیز تا اندازه‌ای تابع نسبت تجانس آن‌ها با بخش مرکزی و میزان مداخله نیروهای تحریک‌ کننده خارجی بوده است . اقلیت‌هایی که در سه متغیر قومیت، زبان و مذهب فاقد تجانس لازم با بخش مرکزی هستند و بیشترین درجه تفاوت را نسبت به بخش مرکزی دارند (حافظ نیا،180،1382) و همچنین بدیهی است که مرزنشینان اولین مدافعان حریم ملی و سرزمینی هستند و غفلت از آموزش‌ و پرورش آنان خسارات جبران‌ناپذیری را در حال و آینده متوجه حاکمیت ملی و سرزمین ایران خواهد کرد .

اگر واگرایی مرزنشینان به‌واسطه بی‌اهمیتی و بی‌مبالاتی مسئولان برنامه‌ریز و سیاست‌گذار در امر تعلیم و تربیت و آموزش‌ و پرورش واقع گردد و به‌واسطه وضعیت اقتصادی دولت و سیاست‌گذاری‌های متولیان برنامه‌ و بودجه، آموزش‌ و پرورش نتواند تکلیف خود را نسبت به مرزنشینان و استان‌ها مرزی به‌درستی ادا نماید دچار واگرایی نواحی حاشیه‌ای کشور خواهیم بود و ساکنان این مناطق خود را منفک از حکومت مرکزی می‌پندارند.

گزارش‌ها نشان می‌دهد آسیب‌های اجتماعی در مناطق محروم و مرزی بسیار بیشتر از مناطق مرکزی کشور است .

بیکاری و اعتیاد ازجمله عوامل تشدیدکننده آسیب‌های اجتماعی در استان‌های مرزی انحرافات اخلاقی، خشونت، خودکشی، مواد مخدر و بزه‌کاری به ترتیب بیشترین موارد آسیب‌های اجتماعی را در مناطق مرزی تشکیل می‌دهند .

 همچنین نرخ ماندگاری معلمان در مناطق محروم مرزی 59 درصد و تصمیمات و سیاست‌گذاری‌های غلط به‌واسطه عدم به‌کارگیری نیروهای بومی در سنوات گذشته موجب درخواست انتقال معلمان می‌شود و وجود 36 هزار کلاس درس مختلط از یک جنبه و کاهش آن به 5 هزار کلاس در دوره متوسطه   اول به عبارتی کاهش 31 هزار کلاس درس در مناطق محروم مرزی از جهتی دیگر، زنگ خطری برای مسئولان امر می‌باشد و آنچه مسلم است  گزارش‌ها نشان می‌دهد آسیب‌های اجتماعی در مناطق محروم و مرزی بسیار بیشتر از مناطق مرکزی کشور استهویت‌یابی و دانش‌افزایی مهارت‌های اجتماعی و حس تعلق به کشور و هویت ملی بیشتر در دوره متوسطه اول آموزش داده می‌شود و حس تعلق به ایران و مهارت‌های لازم در نهاد کودکان و نوجوانان نهادینه نمی‌شود و در زمان مداخلات بین‌المللی و منطقه‌ای در کنار بی‌عدالتی‌های فضایی دیگر، اقدامات مجرمانه را تشدید می‌کند و منجر به مبارزه مسلحانه یا اعلام خودمختاری می‌نمایند و بی‌تدبیری در کنار نگاه‌های سودجویانه اقتصادی و سیاست‌گذاری‌های کم‌هزینه مسئولان سیاست‌گذار باجان فشانی نیروهای نظامی و انتظامی و تلفات نیروی انسانی که هیچ‌گاه جبران‌پذیر نیست جایگزین می‌شود.

لذا می‌طلبد مسئولان و متولیان سیاست‌گذاری در حوزه آموزش‌ و پرورش و برنامه‌ و بودجه با اختصاص بودجه لازم و مکفی و تصمیمات مدبرانه و عاقلانه به هر نحو ممکن جلو فاجعه ترک تحصیل دانش آموزان مناطق محروم مرزی را گرفته تا در آینده دچار معضلات اجتماعی و از سویی واگرایی مرزنشینان نشویم.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید