نگاهي به برنامه راهبردي دانشگاه فرهنگيان و عملکرد سرپرست آن : به جاي نقد ِ افراد با نگاه کارشناسي و پرهيز از جناح بندي هاي سياسي ، برنامه راهبردي دانشگاه فرهنگيان را نقد کارشناسانه نماييد !

مقدمه : 

 تعريف اتاق فکر يا كانون تفكر و عناصر توسعه فرهنگي :

اتاق فکر يا كانون هاي تفكر در ساده ترين تعريف عبارتند از مؤسسات سياست پژوهي مستقل ؛  به عبارت ديگر، گروه يا مؤسسه اي كه براي انجام پروژه هاي قوي و حل مسائل مختلف، به خصوص مسائل حوزه هاي فناوري و راهبردي سياسي تأسيس شده است.

مطابق تعريف "فرهنگ انگليسي آكسفورد" ، كانون تفكر مؤسسه اي تحقيقاتي يا سازماني است كه به ارائه مشاوره و ايده در زمينه مسائل سياسي، اجتماعي و اقتصادي مي پردازد. كارخانه هاي فكر، كارخانه هاي مغز، كارخانه هاي ايده،كارخانه هاي تميز، جعبه هاي مغز، شركت هاي توليد ايده، تاجران ايده، بانك هاي مغز،بدنه هاي دانش و امثال آن، تعبيرهايي است كه صاحب نظران مختلف درباره كانون هاي تفكربه كار مي برند.

طبق تعریف " وبسترز " (1) ، اتاق فکر به مجموعه ای از افراد گفته می شود که در شرکتهای بزرگ و مجتمع های تولیدی و یا در سایر نهادها ، به شیوه ای هم افزا دست به پژوهش های در زمینه های متنوع می زنند.تشکيل اتاق فکر مقدم بر تدوين برنامه راهبردي مي باشد .

تعريف برنامه راهبردي ( برنامه استراتژيک ) : ( این جا )

برنامه‌ریزی راهبردی- استراتژیک- فرایندی است سازمانی برای تعریف راهبرد سازمان و تصمیم‌گیری برای چگونگی یافتن منابع مورد نیاز برای رسیدن به مقصود استراتژی، صورت می‌گیرد. این فرایند افراد و منابع را نیز شامل می‌شود.
مهم نیست که استراتژی شما چقدر خوب و دقیق طراحی شده باشد، مهم  آن است که همه اعضاء آن را همیشه با دل و جان انجام می‌دهند  برای آنکه سازمان بداند به کجا خواهد رفت باید بداند اکنون دقیقاً کجا قرار گرفته‌ است. پس از آن باید آنچه می‌خواهد باشد را به درستی تعریف کرده و چگونگی رسیدن به آن جایگاه را مشخص کند. مستندات حاصل از این فرایند را برنامه ي راهبردی سازمان می‌نامند.
برنامه‌ریزی راهبردی برای برنامه‌ریزی مؤثر به منظور تصویر کردن طرح و برنامه یک سازمان بکار می‌رود، اما هرگز نمی‌تواند مشخصا پیش بینی کند بازار در آینده دقیقاً چگونه خواهد بود و در آینده ي نزدیک چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.
به هر رو، متفکران استراتژی در سازمان می‌باید استراتژی‌های سازمان را بر اساس زنده ماندن در شرایط سخت طراحی کنند.

در واقع ؛ برنامه‌ریزی راهبردی به نوعی تصویر رسمی آینده ي سازمان است. هر برنامه ي راهبردی دست کم به یکی از پرسش‌های زیر پاسخ خواهد داد:

ما دقیقاً چه کار می‌کنیم؟برای چه کسی کار می‌کنیم؟ چگونه کار خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهیم؟ 

فرهنگ سازماني به کمک برنامه راهبردي مي شتابد

در مقاله آنچه استراتژیست‌ها باید بدانند (بخش پنجاهم) استراتژی و فرهنگ دو بال پرواز در تعالی سازمانی مي باشند .

از روزنامه دنياي اقتصاد شماره 4101 آمده است :

رابطه بین فرهنگ و استراتژی

استراتژی در تعریفی نمادین، میزان تمرکز و جهت‌گیری سازمان شما را نشان می‌دهد، درحالی‌که فرهنگ ، زیستگاه استراتژی است که در آن استراتژی ِ مجموعه ي شما یا زندگی ‌می‌کند یا می‌میرد.

موفقیت در استراتژی نیاز به فرهنگ و زبان مشترک درک‌ شده دارد که اعضاء با آغوش باز ماموریت خود را با ارزش‌های مورد انتظار به انجام می‌رسانند.

استراتژی برای رسیدن به هدف بدون استفاده از فرهنگ در تمایل و تعامل سازمانی تقریبا هیچ شانسی برای موفقیت ندارد. شاید بتوانیم با استراتژی قوانین بازی را تنظیم کنیم، ولی این فرهنگ سازمان است که باعث ‌‌می‌شود روحیه بازی ایجاد شود.

استراتژی برای درک تمایز ضروری است، اما فرهنگ است که مزیت استراتژیک را به ارمغان می‌آورد. فرهنگی که هر روز ساخته و آبادتر ‌‌می‌شود یا تخریب شده و رو به ویرانی می‌رود. در حالت ویرانی چگونه استراتژی می‌تواند از تپه‌های پرچالش تعیین‌شده عبور کند و به هدف‌های بزرگ برسد؟

زمانی که فرهنگ، استراتژی سازمان را مورد حمایت و تحت تاثیر قرار می‌دهد، مطمئن باشید موفقیت‌ها قابل تکرار و پایدار خواهند بود. به عبارت عینی‌تر، فرهنگ تبدیل به یک مزیت رقابتی در سازمان شده است و اگر از این مزیت به درستی استفاده شود، سلامت سازمان در انجام استراتژی تضمین ‌‌می‌شود.

مهم نیست که استراتژی شما چقدر خوب و دقیق طراحی شده باشد، مهم  آن است که همه اعضاء آن را همیشه با دل و جان انجام می‌دهند.

نگاهي گذرا به برنامه راهبردي دانشگاه فرهنگيان :

نقد برنامه راهبردي دانشگاه فرهنگيان بر عهده انديشمندان و صاحب نظران مي باشد .

حقير با بضاعت بسيار بسيار اندک نگاهي گذرا به اين برنامه دارم .

مهر محمدي در سرآغاز ِ برنامه راهبردي فرهنگيان مي گويد :

آفرین جان آفرین پاک را

آنکه جان بخشید و ایمان خاک را

دانشگاه فرهنگیان را باید مولود مبارک و مغتنمی دانست که به شکل دفعی و ناگهانی در دامان نظام تعلیم و تربیت کشور قرار گرفته است. این حضور ناگهانی با مدیریت استراتژیک و مدیریت استراتژیک نیز با برنام های استراتژیک، ملازمت تام داشته و آن را ضروري مي سازد. مدیریت عاجل، کوتا ه مدت و شتاب زده چاره کار نیست و نمی تواند ره به مقصود ببرد .

مقصود چیست؟

روشن است مقصود تربیت نیروی انسانی با کیفیت برای کمک به ایجاد تحول و تعالی در آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است. تربیت انسان های برخوردار از چنین کیفیتی هم حاصل نمی شود، مگر با یک مواجهه جامع و همه جانبه و البته هدفمند و هوشمند با مسأله توسعه دانشگاه.

هدفمندی و هوشمندی نیز در صورتی دربرنامه ها و اقدامات جاری رخ می نمایاند که با نظر به تصویر بزرگ ترسیم شده باشد یا هم سوو همآهنگ با آرمان یا چشم انداز دانشگاه باشد.

از مسیر این منطق هم باز به همان نقط های می رسیم که جلوتر رسیدیم. یعنی برنامه های کوتاه مدت سنواتی، نیاز به نشستن در قاب برنامه استراتژیک دارد ؛ پس دانشگاه فرهنگیان در انجام مأموریت حساس خود در یک مسیر ناهموار و به لحاظ نظری باید طی طریق کند.
دانشگاه باید همزمان در دو جبهه فعال باشد؛ جبهه نظرورزی و نظریه پردازی که در بستر زمان و معمولاً با سرعت آهسته به پیش می رود و جبهه عمل و تربیت معلم که قابل توقف نیست و هر روز از دانشگاه سرعت بیشتری نیز طلب می شود.

نتیجه اینکه دانشگاه نیازمند ایجاد توازن و تعادل میان حضور و کسب توفیق توأمان در صحنه نظر و عمل است. چنین وضعیت های پیچیده و دشواری در قالب برنامه های راهبردی بهتر می نشینند و به شکل شایسته تری سامان می یابد.

عملکرد مهر محمدي در زمان سرپرستي دانشگاه فرهنگيان چه بوده است  ؟

تشکيل تيم کارشناسي براي تدوين  پيش نويس ِ  چشم انداز و اعلام بيانيه مأموريت ، مشخص کردن چالش هاي پيش روي دانشگاه ، تعيين اهداف کلان ، مشخص نمودن راهبرد هاي کلان ، تعيين اهداف عملياتي ، استلزامات ، تعيين شيوه پذيرش / روش ها / سياست هاي توسعه ، ترسيم مسير حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب ، ترسيم روند افزايش کمي ظرفيت بهسازي منابع انساني و ...وتلاش مجدانه گروهي جهت تغيير پيش نويس و تصويب نهايي برنامه راهبردي دانشگاه فرهنگيان

مهر محمدي ، هيأت رئيسه دانشگاه ، هيأت امناي دانشگاه ، به ويژه کار گروه تخصصي ( تيم کارشناسي ) دانشگاه ِ فرهنگيان در فرآيند طولاني بيش از يک سال ( طي ده جلسه هيأت امناء از تاريخ  7 / 5 / 94 لغايت 10 / 6 / 95  ) با تدوين برنامه راهبردي دانشگاه فرهنگيان به جامعه نشان دادند که شيفته خدمت مي باشند !

سخني با کارشناسان ، محققان ، نظريه پردازان ، کميسيون آموزش و تحقيقات مجلس و ...

به جاي نقد ِ افراد  با ديد ِ کارشناسي و پرهيز از جناح بندي هاي  سياسي ، برنامه راهبردي دانشگاه فرهنگيان را نقد کارشناسانه نماييد ! تا عزم ملي جهت  اصلاح ساختار دانشگاه فرهنگيان بعنوان يک رکن از ارکان آموزش و پرورش محقق شود .

سخني با نهاد هاي فرا بخشي چون سازمان برنامه ريزي يا مرکز پژوهش هاي مجلس و...

کارشناسان اعلام کرده اند که اصلاح ساختار آموزش و پرورش نياز به عزم ملي دارد . قطعأ برنامه راهبردي اصلاح ساختار آموزش پرورش نياز به مطالعه فراگير تر دارد . اين مهم بدون همدلي و هم افزايي اصولگرايان ، اصلاح طلبان ، معتدل ها ، مستقل ها و ... امکان پذير نمي باشد !

شما هم مي توانيد همانند ِ همه شيفتگان خدمت براي اصلاح ساختار آموزش و پرورش يا بخشي از ارکان آموزش و پرورش نقش آفريني کنيد ؛ تا اولأ ساختار و تشکیلات وزارت آموزش و پرورش 28 بار تغییر نکند ؛  زيرا تغييرات بدون کارشناسي طي کمتر از 15 روز ، هرگز نمي تواند  رضایت سازمانی را ایجاد کند ؛ این تعداد تغییر در واقع عدم پایداری سازمانی را القا می کند ؛ ساختارها باید" پایدار " باشند !
ثانيأ ؛ اين نهال نو پاي اصلاح ساختار آموزش و پرورش  به درختي تنومند تبديل شود ....