هنوز درک درستی از جایگاه رسانه ها در بین مسوولان و مدیران آموزش و پرورش وجود ندارد/ ممکن است رسانه ها را عامل مزاحم بدانند و تا وقتی که نگرش و نگاه بر این باشد مسوول و مدیر نمی تواند رسانه را بشناسد و از آن استفاده نماید/ اگر آقای دانش آشتیانی از رسانه ها استفاده نکند با مشکل روبه رو می شود/ کار رسانه ها نقد منصفانه و مسوولانه است. این مسوولان هستند که باید از رسانه ها استقبال کنند و از انتقادها و دلسوزی های رسانه استفاده کنند/ یک اشکال و آفتی که از رسانه توسط مسوولان وجود دارد این است که از رسانه استفاده ابزاری می شود و رسانه ها مورد سوء استفاده ی مسوولان قرار می گیرد/ مثلا خبرنگاران چون امنیت شغلی ندارند سعی می کنند بعضی وقت ها گزارش هایی را منتشر کنند که مورد تایید مسوولان باشند! رسالت رسانه در اصل شفافیت و صداقت و نگاه انتقادی داشته باشد و اشکالات مدیران و سازمان ها را بگیرند/ سواد رسانه ای را این گونه تعریف نمی کنیم که هر کس از هر رسانه ای استفاده می کند پس سواد رسانه ای دارد/ سواد رسانه ای یعنی کسی از رسانه استفاده می کند ولی می داند که چگونه استفاده کند و چگونه تولید محتوا نماید! این مطلب در آموزش و پرورش مغفول مانده است/ آموزش و پرورش غفلت کرده حتی یک بخشنامه به مدارس ارسال نکرده و دانش آموزان و معلمان را به حضور در نمایشگاه تشویق نکرده است/ حتی یک بروشوری از طرف مسوولان آموزش و پرورش به مدارس نفرستادند ....
صدای معلم :
آقای دکتر طالب زاده،جایگاه رسانه در آموزش و پرورش و در بین معلمان را چگونه ارزیابی می کنید؟
طالب زاده : بسم الله الرحمن الرحیم.بحث رسانه تا وقتی می گوییم رسانه یک بحث اعم است و وقتی می گوییم رسانه در شرایط فعلی منظور رسانه های دیداری و شنیداری و دیجیتال است که فکر می کنم جایگاه واقعی اش در انتخاب وزیر جدید کاملا مشخص است. جناب آقای دانش آشتیانی چهره ی کمتر شناخته شده ای در بین معلمان بود و موقعی که ایشان معرفی شد فرهنگیان خیلی شناخت چندانی از ایشان نداشتند.
من فکر می کنم در کنار دو سه عامل اصلی، یکی از عوامل مهم توفیق ایشان در گرفتن رای اعتماد از مجلس ،استفاده از فضای مجازی و درک درست ایشان از رسانه ها بود. تشکل های فرهنگی جلسه ای را با ایشان برگزار کرده و این جلسه توسط رسانه ها به نوعی بزرگ نمایی شده و پس از این فضایی بین فرهنگیان توسط رسانه ها ایجاد شده که دکتر دانش آشتیانی کاملا آشنا به مسایل آموزش و پرورش است و خود آقای دکتر دانش آشتیانی کانال تلگرامی درست کرده بود و افکار و نظرات و برنامه های خود را در این کانال منتشر می کرده و البته کانالش هنوز فعال است و از این طریق با معلمان در ارتباط است و در واقع ایشان به این درک رسیدند که اگر از رسانه ها استفاده نمی کرد شاید مسیر متفاوتی در رای اعتماد مجلس پیش می آمد. به خاطر همین نقش رسانه ها بی بدیل است حالا ممکن این بحث این باشدکه چه اندازه مسوولان آموزش و پرورش رسانه ها را می شناسند . من فکر می کنم اینجای کار مشکل دارد و هنوز درک درستی از جایگاه رسانه ها در بین مسوولان و مدیران آموزش و پرورش وجود ندارد و ممکن است رسانه ها را عامل مزاحم بدانند و تا وقتی که نگرش و نگاه بر این باشد مسوول و مدیر نمی تواند رسانه را بشناسد و از آن استفاده نماید.
صدای معلم :
ببینید شما در صحبت های خود اشاره کردید به برگزاری همایش تشکل ها.
آقای دانش آشتیانی می خواست از طریق این همایش جایگاه تشکل ها را در میان معلمان بررسی نموده و مورد شناسایی قرار دهد . این خیلی به بحث رسانه ها مرتبط نیست! و از سوی دیگر مساله تشکل ها ست که عملکرد مناسب و قابل دفاعی در زمان فانی نداشته و نتوانسته اند در حوزه های نقادی و نقد عملکرد موفق ظاهر شوند و از طریق ابزار رسانه با افکار عمومی فرهنگی ارتباط برقرار کنند!
طالب زاده : منظور من این بود که آقای دانش آشتیانی به خوبی توانست از ابزار رسانه ای استفاده نموده و حتی بسیاری از خبرنگاران و روزنامه نگاران حوزه آموزش و پرورش از ایشان در آن روزهای سخت قبل از رای اعتماد حمایت نمودند! شاید همان همایش از طریق رسانه ها بازتاب داده نمی شد و این اندازه به شناخت معلمان از ایشان منجر نمی شد. این مساله و درک درست ایشان از رسانه ها این تصور را ایجاد نموده که فرهنگیان تا حدی او را شناخته و از او حمایت می کنند و ایشان به مسایل آموزش و پرورش مسلط است.این تصور و تصویر توسط رسانه ها و حمایت خبرنگاران ایجاد شد.
صدای معلم :
ما در دوره ی قبل شاهد بودیم که آقای فانی بیشتر ارتباط با رسانه های رسمی ودولتی و مخالف دولت داشت . به نظر شما آیا آقای دانش رویکردی جدیدی به این مقوله خواهد داشت و نگاه جدیدی از حیث تعامل با رسانه های مستقل خواهد داشت؟
طالب زاده : قطعا نگاه او متفاوت است و با رسانه ها تعامل خواهد داشت. اگر آقای دانش آشتیانی از رسانه ها استفاده نکند با مشکل روبه رو می شود و قطعا نگاه آقای دانش آشتیانی جدید است و امیدوار کننده.
صدای معلم :
رسانه باید چه کار کنند و چه نقشی دارند؟
طالب زاده : رسانه ها باید کار خودشان را بکنند !
کار رسانه ها نقد منصفانه و مسوولانه است. این مسوولان هستند که باید از رسانه ها استقبال کنند و از انتقادها و دلسوزی های رسانه استفاده کنند!
صدای معلم :
قطعا آقای دکتر . رسانه های مستقل بهتر می توانند حامی و همراه باشند.بسیاری از رسانه ها مخالف دولتند و بار گران و بسیاری از رسانه ها متمایل به دولت و ممکن است در بسیاری از مواقع در نقد از دولت در رودربایستی ها گرفتار شوند و اما رسانه های مستقل هر دو هم حمایت می کند و هم نقد ،اما کار برای رسانه های مستقل سخت است و دشوار!
نظر جنابعالی چیست؟
طالب زاده : یک اشکال و آفتی که از رسانه توسط مسوولان وجود دارد این است که از رسانه استفاده ابزاری می شود و رسانه ها مورد سوء استفاده ی مسوولان قرار می گیرد.
دلایل مختلفی دارد مثلا خبرنگاران چون امنیت شغلی ندارند سعی می کنند بعضی وقت ها گزارش هایی را منتشر کنند که مورد تایید مسوولان باشند! رسانه در اصل شفافیت و صداقت و نگاه انتقادی داشته باشد و اشکالات مدیران و سازمان ها را بگیرند !
صدای معلم :
شما به عنوان فردی که مسوولیت اجرایی دارید و در کنار فردی که مسوولیت اجرایی دارد یک رسانه ای را مدیریت می کنید و مدیر رسانه ای هستید . فکر می کنید قد رسانه ها در بین معلمان چقدر است؟
طالب زاده : ببینید ما اگر رسانه ها را فقط در حد مطبوعات و یا سایت خبری بدانیم ،اولین خطا را مرتکب شدیم!
الان ما باید رسانه ترکیبی و تعاملی داشته باشیم .فرض کنید در تلگرام ،اختصاصا کانال معلمان که اخبار معلمان را پوشش می دهد بیش از ده ها هزار عضو دارد و یکی از کانال های تلگرامی فوق العاده موفق است.اینکه کانال تلگرامی اشکالاتی دارد سر جای خودش باقی است.اگر استفاده درست بکنیم بعدها ما شاهد توسعه ی موبایل هستیم. رسانه ها اگر به استفاده از موبایل بی تفاوت باشندحتما ازقافله عقب می مانند و باید با این تغییرات پیش بروند.
الان بیش از 50 میلیون گوشی وجود دارد. الان بیش از 55 درصد از اینترنت استفاده می کنند! اگر از منظر مطبوعات و خبرگزاری ببینیم معلمان استقبال چندانی نمی کنند! شما ببینید سایت آموزش و پرورش چقدر بازدیدکننده دارد و بعد ببینید کانال آموزش و پرورش چقدر بازدید کننده دارد!اصلا قابل قیاس نیست! یا سایت دولت را ببینید که چقدر مراجعه می کنند و بعد کانالش را ببینید که چقدر مراجعه می کنند! بنابراین ما بایستی در تحلیل رسانه اشتباه نکنیم.
صدای معلم :
ببنید آقای دکنر ،سواد رسانه ای و قد رسانه درآموزش و پرورش در تلگرام و موبایل های هوشمند خلاصه نمی شود و این فضایی که ایجاد شده و معلمان از تلگرام به عنوان یک رسانه ی پرطرفدار استفاده نموده با مسایل سیاسی گره خورده و ممکن است تغییرات سیاسی این مساله را به چالش بکشاند، منظور من این است که معلمان چقدر با هویت و ساختار و کارکرد رسانه ای آشنا هستند و صرف عضویت در کانال های تلگرامی دلیل بر فرهیختگی معلمان و سواد رسانه ای محسوب شود!
طالب زاده : بله . اگر خالص سواد رسانه ای را استفاده از مطبوعات و سایت های خبری و کتاب بدانیم، سواد رسانه ای را این گونه تعریف نمی کنیم که هر کس از هر رسانه ای استفاده می کند پس سواد رسانه ای دارد.
سواد رسانه ای یعنی کسی از رسانه استفاده می کند ولی می داند که چگونه استفاده کند و چگونه تولید محتوا نماید! این مطلب در آموزش و پرورش مغفول مانده است!
در تلگرام به طور گسترده استفاده می کنیم و یک شایعه در تلگرام ممکن است نتایج بدی داشته باشد. قطعا این سواد رسانه ای نیست ولی یک ظرفیت رسانه ای و یک فرصت است.
منظورم این است که رسانه از این بخش به عنوان یک ابزار استفاده کنند!
صدای معلم :
سوال آخر این است که الان نمایشگاه مطبوعات یک رویداد مهم فرهنگی است و همان گونه که دکتر روحانی در مراسم افتتاحیه به عامل کلیدی فرهنگ اشاره داشته که تحول ساز است.اما آموزش و پرورش غفلت کرده حتی یک بخشنامه به مدارس ارسال نکرده و دانش آموزان و معلمان را به حضور در نمایشگاه تشویق نکرده است .
فکر می کنید چگونه این مساله در دولت تدبیر و امید و فرهنگ قابل پذیرش باشد و وقتی رییس جمهور می گوید باید فرهنگ نقد ونقادی توسط رسانه ها نهادینه شود؟
طالب زاده : این حرف درستی است و یاددداشتی که در زنگ توسعه نوشتم به این مساله اشاره کردم که نمایشگاه مطبوعات محکی مناسب برای ویترین فرهنگ است. تغییرات در دولت رخ داده ،همان گونه که آموزش و پرورش بارها توسط سازمان های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد، این فرصت باید توسط آموزش و پرورش مورد استفاده قرار بگیرد!
ما امسال بگوییم درس سواد رسانه ای داریم. حتی یک بروشوری از طرف مسوولان آموزش و پرورش به مدارس نفرستادند. اینجا یک آزمایشگاه واقعی برای سواد رسانه ای است.اینجا می بایست دانش آموزان سال اول بیایند و ببینند و یاد بگیرند! اینجا فرصت یادگیری است و هم مسوولان و هم معلمان و دانش آموزان این فرصت را از دست دادند!
شاید این یک اشکال دوطرفه است. مسوولان وزیر آموزش و پرورش و ارشاد به معنای واقعی به این مساله توجه نکردند !
امیدوارم در نمایشگاه و جشنواره های بعدی تعامل بیشتری برقرار شده و در نهایت به ارتقای سواد رسانه ای در بین مردم و به خصوص آموزگاران و دانش آموزان کمک کند!
آقای دکتر طالب زاده ممنونیم که به صدای معلم آمدید و در گفت وگوی ما شرکت کرده و به سوالات صدای معلم پاسخ دادید!
من هم از صدای معلم تشکر می کنم و امیدوارم موفق باشید.
پایان گزارش/
نظرات بینندگان