صدای معلم :
نحوه ی بازدیدها و برخوردها و آن چیزی که شما از این نمایشگاه مدنظر داشتید چه بود؟
خردمند رییس اداره فناوری اطلاعات اداره کل آموزش و پرورش گفت: ما سعی گردیم در نمایشگاه از دستاوردهای بچه ها بازدید به عمل بیاید. چرا که ما خیلی هم از تکنولوژی عقب نیستیم . در غرفه هایی که داریم ، بیشتر بحث هوشمندسازی را ارائه می کنم و انتظاری که از همکارانمان داریم ، این بود که بیایند ببینند و از تکنولوژی هم عقب نمانند برای اینکه انگیزه هم ایجاد کنیم . گواهی شرکت در همایش قرار دادیم تا دوستانی که حضور پیدا می کنند از این گواهی استفاده کنند . تا این لحظه فکر می کنم آماری حدود 3000 نفر از همکاران ما ، حداقل اینجا آمده اند و گواهی را دریافت کردند و این نشان می دهد که همکاران به این بحث علاقه دارند.
صدای معلم:
آیا این تعداد فقط همکاران رسمی آموزش و پرورش بودند؟ نیروهای مدارس غیردولتی و آزاد هم استقبال کردند؟ امتیاز این گواهی چقدر هست؟
خردمند :
بله . این گواهی برای همه ی همکاران رسمی ارزش امتیازی دارد . کسانی که گواهی را دریافت کردند نیروهای رسمی هستند. برای مدارس غیردولتی و آزاد این گواهی ارزشی ندارد و ما این کار را برای همکاران خودمان انجام دادیم.
معمولا امتیاز شرکت در همایش ، 2 امتیاز ارزشیابی دارد. مضاف بر این که روز پنجشنبه ، دوره ی ضمن خدمت 4 ساعته ، در قالب شهر هوشمند ، مدرسه هوشمند و اینترنت اشیا گذاشتیم که استقبال خیلی زیاد بود و همه تقاضا می کردند که اگر امکان داشته باشد باز هم برگزار شود.
صدای معلم :
این دوره مختص چه مقطعی بود؟
خردمند :
دوره ی عمومی و مقطع خاصی مدنظر نبود.
حدود 1200 نفر در این دوره شرکت کردند و استقبال خیلی خوب بود برای خود ما هم خیلی قابل توجه بود.
صدای معلم:
همکاران فرهنگی گمان می کنند که در نمایشگاه صرفا در مورد هوشمند سازی کتاب ها، مانند کتاب آریا در مقطع ابتدایی و یا تولید محتوا در مقاطع دیگر طرح هایی ارائه می شود. لذا آن را به مدیران مدارس محول می کنند. برداشت شما از این اتفاق چه بود؟
خردمند :
ممکن است معلمان ما ، کمی عقب تر از دانش آموزان باشند. این روزها تکنولوژی حرف اول را می زند. ما می خواستیم با این کار انگیزه ایجاد کرده باشیم و معلمان بیایند و از نزدیک بازید کنند و علاقه مند شوند. شاید خیلی ها از تکنولوژی می ترسند. این ترس باید بریزد و ازآن استفاده کنند.
به هر حال ما دوست داریم به هر نحوی همکاران بیایند و از نمایشگاهی بدین شکل استفاده کنند . دومین شرکت ما هم در این نمایشگاه هست.
متأسفانه اولا ما گله داریم از نظام صنفی . اتوکام ، کلمه ای نیست که در نگاه اول همه بخواهند آن را بشناسند. باید کلمه ای استفاده کنند که ملموس تر باشد . خود کلمه ی استارتاپ هم کلمه ای نیست که جنبه ی عمومی داشته باشد. فکر می کنم اگر این کلمه ی اتوکام را عوض کنند بهتر باشد.
همکاران ما می گفتند اتوکام به کار می نمی آید و به درد نمی خورد و وقتی توضیحات را به چند نفر از همکاران دادم متوجه شدند که چقدر هم کارآیی دارد.
معلمان ما حیطه ی کاری خودشان را در همان چارچوب کلاس می بینند و کمتر به این حوزه ها وارد می شوند. به همین دلیل بود که می خواستیم ایجاد انگیزه داشته باشیم. همکار من که می آید و وقت ی گذارد که گواهی حضور بگیرد ، حداقل انتظار داریم که دوری در نمایشگاه بزند و یواش یواش با غرفه های دیگر هم آشنا می شود و می بیند آنقدر هم با بحثی که مدنظر داشته فاصله ندارد .
سالهای آینده انتظار می رود که همکاران بیشتری بیایند و از تکنولوژی ها حداقل از نزدیک آشنا شوند.
صدای معلم:
نگاه مسئولین استان ، مدیر کل اداره آموزش و پرورش ، استاندار ، شهردار و مدیران حوزه رسانه نسبت به شرکت آموزش و پرورش در این نمایشگاه در بازدید هایی که انجام داده اند چه بوده است؟
خردمند :
متأسفانه نمی گویم شهردار و استاندار بلکه دید مدیران ما IT نیست . دید IT داشتن خیلی مهم است. هنوز کمی سنتی هستند. تا این سیستم بخواهد تغییر کند ، زمان می برد.
استاندار و شهردار هم آمدند و کارهای بچه ها را دیدند و خوششان هم آمد ولی آن دید IT که مدنظر هست و مدیران باید داشته باشند ، قطعا چند سالی طول می کشد تا ایجاد شود.
در غرفه آموزش و پرورش ، غرفه داران همه دانش آموز هستند و این سیاست خودمان بود. چون کارهای خودشان را آورده بودند. این هم مورد توجه قرار گرفت.
صدای معلم:
چنانچه بازدید معلمان و فرهنگیان را در این نمایشگاه خوب دیدید ، چرا دوره های ضمن خدمت را این گونه برگزار نمی کنید؟ معلم از دوره های ضمن خدمت صرفا به گرفتن امتیاز فکر می کند. یعنی دید IT ندارند. دوره های ضمن خدمت که سالی چند بار هم تشکیل می شود ، کارآیی و جذابیت ندارد و اغلب معلمان از آن استفاده بهینه هم نمی کنند. بهتر نیست این انگیزه را در طول سال به جای دوره های ناکارآمد اجرا کنید؟
خردمند :
ضمن خدمت های مختلفی داریم . ولی ما به این سمت خواستیم برویم. متأسفانه دوره های ضمن خدمت از طرف وزارت خانه با کدی مشخص تعریف می شود و ما نمی توانیم آن را تغییر دهیم.
صدای معلم :
مگر گروه های درسی نیازها را بررسی و انتقال نمی دهند که برگزاری این دوره ها مؤثرتر باشد؟
خردمند :
قطعا یواش یواش به این سمت هم خواهد رفت و به یکباره نمی توان تغییر ایجاد کرد. کما این که ما نتیجه ی آن را داریم می بینیم. در جشنواره رشد 3 سال گذشته ، فقط 900 نفر از همکاران ما شرکت کردند . سال بعد 4000 نفر شدند و سال گذشته بیش از 13000 نفر برای تولید محتوای الکترونیکی ، داشتیم . این روند رو به رشد است و ما اثر آن را می بینیم.
شاید دوره های ضمن خدمت از وزارت خانه تعریف شده است ، ولی دوره هایی که ما نه در قالب ضمن خدمت بلکه به صورت همیاری و همکاری داریم قظعا جوابگو هست.
صدای معلم:
نگاه شما به هوشمند سازی مدارس چیست؟ در حال حاضر چه تعداد از مدارس استان مسلط و مجهز به این تکنولوژی هستند؟
خردمند :
ببینید، ما قطعا از معلمی که سال آینده در شرف بازنشستگی ست انتظار نداریم که همه تلاشش را به سمت IT ببرد. چنین چیزی مسلما نخواهد بود. معلمان جوان با این روند جلو می روند. آن هایی هم که در این زمینه رشد کرده اند ، دید IT دارند و روز به روز هم رشد خواهند کرد.
صدای معلم :
از آموزش و پرورش استان های دیگر هم در این نمایشگاه شرکت داشتند . نحوه عملکرد آن ها را چگونه دیدید؟
ما در این نمایشگاه هدفمان ارائه کارهای دانش آموزان بود و سامانه های خودمان را رونمایی نکردیم. می خواستیم به مردم نشان دهیم که از تکنولوژی عقب نیستیم. در بحث آموزش درست است که کتاب های درسی آن بازدهی را ندارد ولی خود دانش آموزان و به خصوص رشته های هنرستانی ، بیشتر در حوزه ی IT حرف برای گفتن دارند.
صدای معلم :
از کدام مدارس و چه رشته هایی فراخوان به دعوت در این نمایشگاه داده بودید؟
خردمند :
چون نمایشگاه بیشتر در زمینه کامپیوتر بود ، ما رشته هایی که مرتبط با کامپیوتر ، الکترونیک بود را دعوت کردیم.
در فراخوانی که دادیم خیلی ها اعلام آمادگی کردند ولی با توجه به فضای غرفه هایی که ما گرفتیم ، دو سه کار را بررسی کردیم و از هنرستان ابوذر ، هنرستان سروش و پژوهش سراها و استعدادهای درخشان اینجا استفاده کردیم. ربات نقاش که کاری هست که مورد توجه همکاران و عموم قرار گرفت ؛ البته این نمایشگاه بین دانش آموزان و بالاخص خود هنرستان ها ایجاد رقابت کرد.
صدای معلم :
از شهرستان ها هم اعلام آمادگی کردند؟
خردمند :
بله . شهرستان خمینی شهر یکی از آن ها بود.
سپاس از وقتی که برای رسانه صدای معلم قرار دادید.
صدای معلم:
با سلام
ضمن معرفی خودتان بفرمایید که مسئولیت شما در این غرفه چیست ؟ از کدام مرکز به اینجا دعوت شده اید ؟
سلام
جواد داستانپور هستم . مربی رباتیک پژوهش سرای شهریاری ناحیه 5 اصفهان به عنوان مربی بچه ها در پژوهشسرا در این نمایشگاه شرکت کردم. محصولاتی که بچه ها به این نمایشگاه آوردند یک ربات پلاتر چند منظوره بود که فقط قسمت پلاتینگ آن را اجرا کردند و بخشی هم ربات مسیریاب که فعلا فقط مسیریابی را انجام دادیم. تقریبا 90 درصد ربات هایی که در نمایشگاه شرکت داده شد را خود دانش آموزان ساخته بودند. 60 درصد ربات پلاتر را دانش آموزان ساختند و یک طرح نیمه صنعتی بود که بر اساس پروژه ای که تعریف کرده بودیم و آموزش هایی که به بچه ها دادیم کمک کردیم ساخته شود و علاوه بر کسب در آمدی که به آن رسیده بودند ، بخش عمده ای از آموخته های خودشان را طی دوره های آموزشی در این نمایشگاه عرضه کردند.
صدای معلم :
برای دستگاه پلاتری که مطرح کردید ، چه مهارت هایی را یک هنرآموز باید داشته باشد؟
داستانپور :
هنرجو علاوه بر اینکه مکانیکش باید به حدی باشد که بتواند سیستم سه محوره را که X و Y و Zدارد را بشناسد . این دستگاه روی هر سه محور حرکت می کند. در بحث الکترونیک ، که قسمت کنترل این ربات است باید مجموعه ی سه اپراتورها را رعایت کند و قدرت نرم افزاری قوی داشته باشد و تصمیم مورد نظر به جی کد تبدیل کند. جی کد را از طریق EC به کامپیوتر که سخت افزار است بدهد تا برنامه اجرا شود.
صدای معلم:
شما فکر می کنید در هنرستان های ما که رشته های الکترونیک و کامپیوتر وجود دارد ، قابلیت این را دارد که هنرستانی های ما ، دانش آموزان محصل در این مقاطع بتوانند بیشتر از این هم پیشرفت کند؟
داستانپور :
بله . ما در علم غیر ممکن نداریم ، تمام این ساخته هایی که اینجا انجام شده ، کار شاق و سختی نیستند . تمام کارهایی که در صنعت علم می افتد ، این است که بتوانند حلقه های علمی که دارند را به هم متصل کنند. بتوانند مهارت های افرادی که مکانیک و الکترونیک و کامپیوتر را بلدند را کنار هم بگذارند و از آن چیزی که یاد گرفتند ، بسازند. ربات پلاتر ما را بچه های 14 ساله و 16 ساله کار کردند و به نتیجه رساندند. فقط مکانیک آن را یک دانش آموز 17 ساله انجام داده است. این وسط فقط ما مدیریت کردیم که این حلقه ها را به هم وصل کنیم و ایرادهای آن ها را هدایت کنند.
صدای معلم:
بچه ها از اساتید دانشگاه هم می توانند استفاده کنند؟ در پژوهشسرای شما ، فقط مربیان متخصص در این حوزه ها هستند یا اینکه به دانشگاه هم متصل هستند؟
داستانپور :
بله . در دنیا آموزش رباتیک از سن چهار پنج سال آموزش داده می شود و یک زمانی بود که ما می گفتیم که بچه های دبستانی کره ، ساعت می سازند. آن اتفاق یک آموزش الگو بوده است که اکنون بچه ها ی 12 ساله می توانند به راحتی انجام دهند ولی مشکل این بوده است که آموزشی که می دیده اند ، کاربردی نبوده است.
این اشتباه است که بچه های دبستانی و دبیرستانی را از دانشجویان جدا کنیم. باید این آموزش ها از مرحله ی دانشگاهی به دانش آموزی بیایند. الان این اتفاق افتاده است که نتیجه ی آن را ما می بینیم.
صدای معلم:
رشته تحصیلی شما چیست؟
داستانپور :
ریاضی و در دانشگاه در مقطع لیسانس رباتیک خواندم.
آموزش هایی که خود من از جاهای مختلف آموختم ، خود دنبال کردم که یاد گرفتم . اگر این هدایت برای بچه ها باشد که خودشان دنبال علاقه های خود بروند ، با این شرایط خوبی که الان هست ، به راحتی می توانند با کسب تجربه از دانشجویان به یک خروجی مؤثر برسند.
صدای معلم:
با وجود مسائلی که عنوان کردید ، باز هم استقبال دانش آموزان از رشته های هنرستان کم است. شما مشکل را از کجا می بینید؟
داستانپور :
این مشکل بیشتر از فرهنگ خانواده است. همیشه انتظار دارند که بگویند ، فرزند ما دکتر یا مهندس است. خاطره ای از کودکی خود دارم. دوستی داشتیم که در کشور آلمان بازنشسته بود و برایمان از خاطرات خود تعریف می کرد. می گفت : پسر بچه ای در خانواده آلمانی که با ما دوست بودند ، در بچگی آرزو داشت آشپز کشتی شود . به او می گفتیم برو دکتر یا مهندس شو که پرستیژ داشته باشد. 15 سال بعد ، آن بچه را دیدم. او وارد نظام کشتیرانی شده بود فقط به عشق اینکه این کار را انجام دهد. آن ها بچه را از اول دکتر یا مهندس خطاب نمی کنند. اجازه می دهند خودشان علاقه مندی هایشان را دنبال کنند.
صدای معلم:
شما برای ترغیب دانش آموزان در پژوهش سرا چه کردید که هنرجویان بتوانند برای علاقه مندی های خود تلاش کند و حتی خانواده های خود را راضی کنند؟
داستانپور :
متأسفانه رشته ی رباتیک ، جزو رشته های پر هزینه و گران آموزشی ست. این نکته خیلی تأثیر گذار است. خصوصا در ناحیه 5 . از کارهایی که ما انجام دادیم این بود که آموزش هایمان را خلاصه تر و کاربردی تر کنیم. بچه ها ملموس تر ببینند و هزینه ها را تا جایی که مقدور است کاهش دهیم تا بچه ها به خروجی نزدیک تر شوند.
صدای معلم:
شما برای اینکه در این امر ، متقاضی های بیشتری را که بعضا علاقه مند به یادگیری هم هستند ، نسبت به متقاعد کردن آموزش و پرورش استان در جهت مساعدت به مجموعه شما با توجه به آن که طی این دو سال مهارت محوری هم بیشتر مطرح هست ، در ساعت های مهارت در مدرسه بتوانند ، رباتیک و رشته هایی که مورد نیاز آینده آن ها هست را بهتر و اصولی تر یاد بگیرند؟
داستانپور :
ما حدود دو سال است که در پژوهش سرا در حال فعالیت هستیم. در این دو سال بیشترین مسائلی که انجام دادیم در داخل پژوهش سرا بوده است. همایش ها را آموزشی برگزار کردیم. خصوصا سال گذشته که هزینه ها سرسام آور بالا رفت ، پک ها را اجاره ای به بچه ها دادیم. درخواستی که از مدیران محترم داشتیم این بود که بچه ها در ساعت های کار و فناوری به پژوهش سرا بیایند و فعالیت های ما را از نزدیک ببینند و استفاده کنند. ولی مدارس سعی دارند بچه ها را درگیر مسائل تئوری کنند و این نتیجه ی مثبتی که مدنظر آموزش است را حاصل نمی کند.
صدای معلم :
فضای پژوهش سرا با توجه به هدفی که شما دارید مطلوب و مناسب است؟ NGO شما از اردوهای مدارس در امر آموزش چگونه بهره برداری می کند؟
داستانپور :
پژوهش سرا فضای خیلی خوبی دارد ولی متأسفانه دیدی که در بین مردم و خود پژوهش سرا هست ، صرفا کسب رتبه در مسابقه هاست. در پی این هستند که تیمی جمع شوند و مسابقه ای برگزار شود و رتبه ای داده شود. به این نکته توجه نمی کنند که یادگیری اهمیت دارد. در بُعد اول شاید این نکته ، رغبت بچه ها را به این رشته افزایش دهد و میل بیشتری ایجاد کند ولی جو منفی دارد.
در مسابقات ربات های حرفه ای حضور دارند ، بچه ها باید هزینه های زیاد انجام دهند تا بتوانند برنده شوند و ممکن است اصلا کاربردی نباشد. ربات مسیریاب مقدماتی ترین ربات است که بچه ها یاد می گیرند و می سازند. ولی آن ها را مجبور می کنند که در مسابقات شرکت کنند . بد نیست ولی باید در شرایطی باشد که بچه ها توانایی آن را داشته باشند و دوم از آن در کنار کارشان باشد که بتوانند به مسیرهای بالاتر رباتیک برسند. همه قرار نیست برنده مسابقه باشند ، ولی وقتی در مسابقات برنده نمی شوند ، دلسرد می شوند و به خاطر هزینه ها کنار می کشند .
ما مجموعه ای هستیم به نام روبو هوشمند اسپاد که در این زمینه سعی کردیم آموزش را به دانش آموزان برسانیم. در اهداف مجموعه ما گرچه خروجی طولانی مدت است ولی نتیجه ی خیلی بهتری دارد. بچه ها با دید بازتری آینده نگری پیدا می کنند. به جای فکر اینکه امسال در مسابقات باشند و رتبه کسب کنند باید ببینند آینده شغلی که برای خود دارند چگونه است . این آموزش ها برای آینده شغلی آن ها چه تأثیری دارد.
ما در طی این دو سال بذر این تفکر را پاشیدیم و می خواهیم به این مرحله برسیم.
همان طور که می بینید دو تن از دانش آموزان که در طی این دوسال با ما آموزش ددیدند ، در ساخت این پلاتر شریک هستند و هر درآمدی این پروژه داشته باشد ، آن ها هم سهیمند. این برنامه آینده ماست.
موفق باشید.
پیاده سازی و ویرایش : نرگس کارگری
نظرات بینندگان
موارد را مستند در نامه ای برای صدای معلم ارسال کنید