صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش

«هر چند کالای تاریخ با رشوه، دلالی و سکه تزویر قابل خرید و فروش نیست و با هیچ ترفندی نمی توان نام مقدس این آبراه استراتژیک را کمرنگ کرد؛ اما ایران باید رویکردی قاطع و در عین حال اقناعی در برابر دشمنان هویت ملی خود و نهادهای بین المللی خاطی و جاعل اتخاذ نماید»

خلیج فارس؛ نامی به بلندای تاریخ و به شکوه ایران زمین

بهمن ویسی/ نویسنده و پژوهشگر

تاریخچه خلیج فارس در صدای معلم

هنگامی که مؤسسه « نشنال جئوگرافیک » به بیش از یک قرن اعتبار حرفه ای خود پشت پا زد و در چاپ یکی از اطلس های جغرافیایی عنوان مجعول و مضحک خلیج ع ر ب ی را در کنار نام اصلی آن یعنی «خلیج فارس» قید نمود؛ ضرورت پاسداشت این عنوان رسمی و تاریخی بیش از گذشته احساس شد که نامگذاری روز دهم اردیبهشت به نام روز ملی خلیج فارس در این راستا ارزیابی می شود.

در میان مناطق خاورمیانه از منظر ژئوپلیتیکی خلیج فارس منحصر به فرد است. این منطقه کشورهایی را شامل می شود که از لحاظ فرهنگی متفاوت، ولی مسایل سیاسی و اقتصادی همگونی دارند.از نقطه نظر تاریخی مدرکی که نشانه سکونت عمده اعراب در کرانه های جنوبی خلیج فارس در دوران پیش از میلاد باشد؛ وجود ندارد.تمامی این منطقه جناح جنوبی امپراطوری پارس شمرده می شد. موقعیت ویژه جغرافیایی، خلیج فارس را به قلب جهان قدیم تبدیل کرد.جایی که راه های عمده بازرگانی دنیای قدیم می بایستی از آن عبور کند.همین موضوع اهمیت بسیاری را از دیرباز متوجه این منطقه ساخت و قدرت های جهانی را به این منطقه کشاند.

عامل دیگری که از اواخر قرن پانزدهم میلادی به تحکیم موقعیت سیاسی این منطقه کمک کرد؛ افزایش اهمیت استراتژیک آن میان قدرت های اروپایی بود. پرتغالی ها،هلندی ها، فرانسوی ها و روس ها هر یک نفوذ و سلطه بر این منطقه را در راستای سیاست های استعماری خود در خاورمیانه ضروری تشخیص دادند. با شکست فرانسوی ها در جنگ های ناپلئون، انگلیسی ها، روس ها،عثمانی و ایرانیان همزمان،یا یکی پس از دیگری در عرصه رقابت در این منطقه نقش اصلی یافتند.

نام مقدس خلیج فارس ریشه ای به قدمت تاریخ سرزمین ایران دارد و کاربرد این نام معرف هویت ماندگار و غیرقابل خدشه یکی از مهم ترین مراکز تمدن بشری است.

شواهد تاریخی نشان می دهد که از این پهنه آبی همواره به نام های فارس، ایرانی و پارس یاد شده است. یونانیان در جایگاه اولین مطالعه کنندگان علم جغرافیا از چهار دریا که جهان را احاطه کرده است؛ نام می برند: « خلیج روم، دریای خزر، دریای عرب و خلیج فارس » . این تقسیم بندی جغرافیایی مدت ها اساس کار علمی دانشمندان بود و در آثار مشهورترین جغرافی دانان یونانی به چشم می خورد.

در عصر باستان، جغرافیا یکی از علوم رایج و مورد علاقه مردم بود که در جهانگردی، تجارت و کشورگشایی تجلی یافت و به همین دلیل نام و مشخصات اماکن، آب ها، کوه ها، دشت ها و گذرگاه ها از طریق گفتار یا آثار مکتوب در همه جا انتشار یافت. ساخت وسایل و تجهیزات مربوط به کشتی رانی،جهت یابی و تدوین نقشه، علم جغرافیا را وارد مرحله جدیدی کرد.نقشه هایی که در کتاب های جغرافیایی قرن چهارم هجری ترسیم شده است؛ حدود دریای فارس را مشخص می کند. یکی از آثار مهم مورد استفاده در این دوره کتاب  « صورالاقالیم » است.نقشه ای در این کتاب جهان را به صورت زمین گرد و همواری تصویر کرده است که بر پیرامون اقیانوسی قرار دارد و از آن اقیانوس دو دریای بزرگ، یکی دریای فارس و دیگری دریای روم به سوی مرکز جدا شده اند.

تاریخچه خلیج فارس در صدای معلم

بر خلاف جغرافی دانان کهن،دانشمندان عرب و اسلامی آب های جهان را به دو دریا یکی دریای روم و دیگری دریای فارس تقسیم کرده اند و بسیاری از اسناد جغرافیایی قرون سوم و چهارم از دریای فارس که تمامی سواحل جنوب،جنوب شرق و جنوب غرب آسیا را در بر می گیرد؛ سخن می گویند.

در پایان قرن چهارم هجری مطالعات جغرافیایی دقت بیشتری یافت و واژه خلیج فارس و دریای عمان در نقشه های این دوره ظاهر شدند. ابوریحان بیرونی در کتاب  « التفهیم » دریای فارس را شامل دریای عمان و خلیج فارس می داند.در آثار مربوط به قرن های پنجم تا نهم عنوان خلیج فارس یا دریای فارس دیده می شود.

جرجی زیدان مورخ مشهور عرب در کتاب « تاریخ تمدن اسلامی » تصریح می کند که عبارت دریای فارس در میان مورخان و جغرافی دانان کاربرد عمومی داشته است.

« المنجد »  معروف ترین لغتنامه دنیای عرب نیز از اولین چاپ خود همیشه از نام خلیج فارس استفاده و تا کنون از جعل عنوان پرهیز کرده است.

در سال 1958 سرهنگ  « عبدالکریم قاسم » رهبر کودتاچی عراق در راستای تحریک احساسات عربی و نیز به دلیل نفرت عمیق از ایرانیان، برای نخستین بار خلیج فارس را خلیج ع ر ب ی خواند.در سال 1962 روزنامه تایمز لندن برای اولین بار نام خلیج فارس را در نوشته های خود مخدوش کرد و مدتی بعد جمال عبدالناصر رئیس جمهور مصر از واژه ساختگی خلیج ع ر ب ی استفاده نمود.

تلاش های عبدالناصر برخی از سیاستمردان عرب را فریب داد؛ اما غالب دانشمندان و نویسندگان عرب از واژه خلیج فارس استفاده و در دام اندیشه های پان عربیسم وی گرفتار نیامدند.

در فوریه 1969 یک نشریه معتبر تونسی در مقاله ای مفصل، نتیجه گرفت که واژه خلیج فارس صحیح است و عبارات دیگر سندیت تاریخی ندارد. تشکیل کشور کوچک امارات متحده عربی به حس ناسیونالیستی اعراب منطقه دامن زد و استفاده از این نام مجعول نه تنها گسترش یافت بلکه مجامع سیاسی و فرهنگی عرب به سردمداری این کشور نوپا بحث مالکیت جزایر سه گانه ایرانی را هم پیش کشیدند!

به تازگی کشورهای عربی و در رأس آن ها سیاستمداران و شخصیت های اجرایی و مذهبی ناسپاس همسایه غربی ایران در راستای جعل نام خلیج فارس وارد معرکه خطرناکی شده و به پشوانه دلار و دینار به مقابله با هویت ملی ایرانیان پرداخته اند.

اعراب در این روزها به کاربرد گسترده نامی جعلی در رسانه ها و سخن دولتمردان مبادرت ورزیده و حتی نهادهای معتبر و مشهور بین المللی چون فیفا را به بازی گرفته و تلاش دارند تا با برگزاری مسابقات فوتبال تحت نامی جعلی، تغییر نام خلیج فارس را در منظر افکار عمومی عادی کنند. هر چند کالای تاریخ با رشوه، دلالی و سکه تزویر قابل خرید و فروش نیست و با هیچ ترفندی نمی توان نام مقدس این آبراه استراتژیک را کمرنگ کرد؛ اما ایران باید رویکردی قاطع و در عین حال اقناعی در برابر دشمنان هویت ملی خود و نهادهای بین المللی خاطی و جاعل اتخاذ نماید.


ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

تاریخچه خلیج فارس در صدای معلم

یکشنبه, 10 ارديبهشت 1402 17:47 خوانده شده: 401 دفعه چاپ

نظرات بینندگان  

پاسخ + +4 0 --
مدرس آزاد 1402/02/11 - 17:37
+
پاسخ + +1 -5 --
کمال مصطفی پور 1402/02/13 - 23:47
سخت این یکی رو واقعا لازم نبود بگیرید
شما فرض کن در این کشور هموطنان عرب هم زندگی می کنند و به اندازه شمای فارس ایرانی هستند به قول خودتون
یه چند سری هم این خلیج به نام ایرانیان عرب بشه، فکر نمی کنم به جایی بربخوره
نفرمایید ربط نداره که زشته

نظر شما

صدای معلم، صدای شما

با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.

نظرسنجی

میزان استفاده معلمان از تکنولوژی آموزشی مانند ویدئو پروژکتور ؛ تخته هوشمند و .... در مدرسه شما چقدر است ؟

دیدگــاه

تبلیغات در صدای معلم

درخواست همیاری صدای معلم

راهنمای ارسال مطلب برای صدای معلم

کالای ورزشی معلم

تلگرام صدای معلم

صدای معلم پایگاه خبری تحلیلی معلمان ایران

تلگرام صدای معلم

Sport

تبلیغات در صدای معلم

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.
طراحی و تولید: رامندسرور