مدارس و میراث فرهنگی

 آنگاه به سیاست رو کردیم نفت، ملیت، استقلال ،نفی امپریالیسم و استعمار غربی. اما ای کاش به جای شعار نفت ما یک شعار فکر داشتیم . آموزش و پرورش، رکن اساسی توسعه و پیشرفت یک جامعه است.

جامعه ای به توسعه دست می یابد که مدارسی پویا، دانش آموزانی علاقه مند و معلمانی شیفته به تعلیم و تربیت داشته باشند. ملت ایران با نگاه به گذشته ، تدبر دراکنون و برنامه ریزی برای آینده در راستای برنامه چشم انداز می خواهد ملتی برتر در منطقه شود.

اگر بخواهیم به این مهم دست یابیم بایستی به سراغ مدارس ایرانی برویم و بپرسیم آینده سازان این ملت از میراث گذشته شان چه می دانند؟ و در تاریخ چه می خواهند؟ و در نهایت از گذشته برای آینده چه می خواهند؟

به راستی آیا دانش آموزان ایرانی از گذشته خویش آگاهی دارند و به آن عشق می ورزند؟ و آیا وظایف خویش را در باب میراث فرهنگی می دانند؟

سازمان یونسکو در این باره می گوید:

درک جوانان و نیز دیگران از میراث فرهنگی یکی از ابزارهای مهم برای کمک به جوانان در تعریف هویت شان است .در این زمینه باید شرایطی فراهم کرد تا میراث فرهنگی خود را درک و جست و جو کنند.( آموزش رسمی و غیر رسمی ،موزه هایی برای دانش آموزان، گرد همایی هایی در مورد میراث فرهنگی) و شرکت فعالانه در حفاظت و مدیریت آنها داشته باشد و فرصتی را برای جوانان فراهم کرد تا از تفاوت های فرهنگی جامعه خودشان و همچنین دیگر جوامع از طریق مبادله و همکاری های تجربی آگاهی یابند.

طبق تعریف یونسکو ابتدا باید دانش آموزان و جوانان را با میرا ث فرهنگی خود آشنا کرد و دوم فرصتی فراهم نمود تا به توانایی فرهنگی و تفاوت های موجود پرداخته شود و اینکه میراث یک جامعه متعلق به میراث جهان است و تاریخ یک ملت تاریخ جهان است و این فرصت حاصل نمی گردد مگر این که مدارس را جدی بگیریم و طرحی نو در مدارس اندازیم  .

نقش کتاب تاریخ در مدارس وحدت یک ملت بر پایه ی تاریخ مشترک آن مردم استوار است، همچون بناهای عظیم که بر دوش پایه های آن قرار دارد .آموزش و پرورش به این سوالات پاسخ می گوید: نقش ما در گذشته چه بود؟ و اکنون در چه وضعی به سر می بریم؟ و آینده برای ماچگونه رقم خواهد خورد؟

تاریخ به سوال اول پاسخ می دهد.تاریخ به ما می گوید: ریشه هایمان کجاست در کدام بستر اجتماعی و تاریخی پدید آمده ایم و از کجا سرنوشتی چنین یافته ایم؟

تاریخ به ما می گوید: و حال که نزدیک به 155 سال از جنبش انقلاب مشروطیت و بیش ازنیم قرن از ملی شدن صنعت نفت و 34 سال از انقلاب اسلامی می گذرد به گذشته و این همه راه رفته و آن همه عمرها و سال ها و آرمان ها می نگریم و به صددریغ می بینیم که همرهان و دیگر ملت ها رفتند و رسیدند و ماییم که هنوز مانده در راه باز حسرت همان یک کلمه بر دل و این سوال بر لب که :

چرا جامعه ایرانی نمی تواند به جایگاه مناسب خود برسد و چرا مردم ایران به رغم این همه تلاش ها هنوز در آغاز راه مانده اند؟

بایستی به فرزندان خود بگوییم ایران جزو کشورهای میراث دار جهان است.ایران گذشته وزینی دارد . کسی که از گذشته خود آگاهی ندارد چگونه به خود اجازه می دهد درباره مسایل امروز اظهار نظر کند و فردا را ترسیم نماید که امروز بر پایه آگاهی از گذشته و فردا بر پایه آگاهی از امروز قرار دارد.

پیراستن میراث از خرافه ها در مدارس سرزمین باستانی ایران که چندین قرن تاریخ پر افتخاردارد، همواره مانند کاروان سرایی بوده که قافله های بشری چون کلدانی ها ، آشوری ها ، یونانی ها ، رومی ها ، یهودی ها ، ترک ها ، عرب ها ، مغول ها و غربی ها هراز گاهی در آن بار انداخته و یا با هم تماس و آمیزش داشته اند .این گونه ارتباطات سبب انتقال افکار و باور های خرافی می شده است .

در دوران باستان، همسایگانی چون کلده و آشور که می توان آنها را مادر خرافات نامید وخدایان ترسناک و افکار عجیب و غریب شان که بر باورهای ایرانیان تاثیر گذاشت هجوم یونانی ها به همراه پیشگوها و اساطیرشان مجاورت با رومی ها و اخترشناسان مهاجرت یهودیان و بالاخره حمله اعراب پایه این خرافه ها را مستحکم کرد و این آلوده سازی و خرافه پردازی تا در دوران جدید ادامه داشته تا جایی که این روایت در قاجار بسیار پند آموز است.

می گویند: شیخ احمد احسایی دردوران قاجار سخت مقروض شده بود و محمد علی میرزا،پسر بزرگ فتحعلی شاه به شیخ گفت :یک باب بهشت را به من بفروش و من هزار تومان به تو می دهم.شیخ نیز یک باب بهشت را به او فروخت و به خط خود به وثیقه نوشت و آن را با خاتم خویش محتوم کردو در دوران قاجار ،سیاست های ابر قدرت های آن زمان بر رشد و شیوع خرافات بی تاثیر نبوده است،زیرا یکی از ابزار استعمار سرگرم کردن مردم با خرافه ها و اوهام و افسانه هاست.

 دانش آموزان ایرانی باید بدانند متن دین اصالت دارد ،زیرا ایرانیان اولین موحد عالم بودند اما استعمار به دروغ القا می کند که ایرانیان آتش پرست بوده و یا ایرانیان اعتقاد دوگانه ای داشته اند.

استعمار حقیقت و متن میراث ایرانی را به سمت خبط و خطا هدایت می کندکه می بایست به درستی میراث را آموزش داد. فهم میراث،یعنی آشنایی و استفاده از موزه هاست .سرزمین ایران سراسر موزه است .موزه ای از طبیعت بکر و تربیت فکر و برای فهم ونهادینه شدن میراث می بایست آموزه های موزه ها را به دانش آموزان تعلیم داد و اگر دانش آموزان به موزه ها بروند و ببینند زن ایرانی هیچگاه برهنه نبوده است و حجابی داشته ،آنگاه حجاب را با جان و دل پذیرفته و به این افتخار می کند خانواده درایران اصالت داشته و خانواده مقدس بوده است و اگر دانش آموز ایرانی ببیند ،اولین منشور حقوق بشر در ایران نوشته شده و اولین عمل جراحی جمجمه در ایران انجام شده و اولین بار ایرانیان الکل را کشف کردند و قپان های ساخت ایران در موزه های ایران وجود دارد....

آن گاه به ارزش های مادی و معنوی جامعه خود پی می برد و به آن افتخار می کند و ایران را دوست می دارد که اولین درس میراث ،دوست داشتن وطن ودوست داشتن سرزمین مادری و عشق به سرزمین مادری و تعلق به فرهنگ و هویت ملی و علاقه به گذشته است و این که گذشته هایمان را به آیندگان انتقال دهیم و گذشته خود را نفروشیم.