صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش

دکتر مهران صولتی/جامعه شناس

کم رنگ بودن " نقادی " در جامعه ایران و ناامیدی یک " پز روشنفکرانه "!

طی فراخوانی از اعضای خود می خواهند که انتقادات یا پیشنهادات خود را ارائه نمایند. استقبال از فراخوان به غایت اندک بود/ رونق نقد و نقادی پیش از هر چیز وابسته به کارکردی بودن انتقادات است/ در ایران گسترش فرهنگ نقادی ارتباط مستقیمی با بهبود وضعیت سیاسی کشور دارد/ گسترش فرهنگ نقادی همچنین نیازمند آموزش و جامعه پذیری مناسب است. اینکه خانواده، مدرسه و جامعه چگونه می توانند در عمل موجبات پرورش نسلی جست و جو گر حقیقت و پای بند به ویژگی هایی از جمله خردورزی، مداراجویی و جسارت متفاوت اندیشیدن را در نسل های آتی فراهم آورند/ در وضعیت کنونی به نظر می رسد خانواده ها بیشتر درگیر مساله شکاف نسلی، مدرسه درگیر کنکور زدگی و جامعه هم ناامیدانه راهی برای خروج از بحران های عدیده جست و جو می کند/ رونق نقادی اگر چه کاری بلندمدت و نیازمند انباشت تجربیات خردورزانه است ولی زیستن در جامعه ای که با پدیده " تلنبار شدن مسائل حل نشده" مواجه است، به طور جدی می تواند انگیزه های انتقادی برای اصلاح را کاهش دهد/ ناامیدی از زمانه به یک پز روشنفکرانه بدل شده و تلاش بلند مدت برای اصلاح برخی رویه ها نشانه بلاهت تلقی می شود/ در جامعه کوتاه مدت و پیش بینی ناپذیری چون ایران دشوار است که دیگران را به صبوری ورزیدن برای نقد و نقادی فراخواند/ هیچ معجزه ای در انتظار نیست/ حتی با یک نقد کوتاه هم می شود در زمره بهبود خواهان درآمد...

 

 دلایل کم رنگ بودن نقد و نقادی در جامعه ایران  اپیزود اول:

یکی از اساتید گرامی دانشگاه را می شناسم که از هر تلاشی برای گسترش فرهنگ نقد چشم نمی پوشد. آخرین فایل های سخنرانی اش را در تلگرام به اشتراک می گذارد و از همکارانش مصرانه می خواهد که او را نقد کنند. به نظر می رسد کم کم دارد ناامید می شود!

 

اپیزود دوم:

یک تشکل سیاسی - صنفی قرار است که با یکی از مسئولین مربوطه جلسه ای داشته و درباره مشکلات سازمان مربوطه گفت و گو کنند. طی فراخوانی از اعضای خود می خواهند که انتقادات یا پیشنهادات خود را ارائه نمایند. استقبال از فراخوان به غایت اندک بود!

برای کمرنگ بودن نقد و نقادی در ایران می توان دلایل زیر را ذکر کرد:

 رونق نقد و نقادی پیش از هر چیز وابسته به کارکردی بودن انتقادات است. اینکه فرد احساس کند می تواند با نقد وضع موجود گام هر چند کوچکی در تغییر و برون رفت از شرایط کنونی بردارد.

به نظر می رسد در ایران گسترش فرهنگ نقادی ارتباط مستقیمی با بهبود وضعیت سیاسی کشور دارد.

در دوره هایی که فضا از امید به تغییر سرشار می شود(۸۰-۷۶)، اوضاع بسیار متفاوت از روزگاری است که به نظر می رسد نوعی شرایط تعلیق سیاسی بر کشور حاکم است(۹۶-۹۲)

 گسترش فرهنگ نقادی همچنین نیازمند آموزش و جامعه پذیری مناسب است. اینکه خانواده، مدرسه و جامعه چگونه می توانند در عمل موجبات پرورش نسلی جست و جو گر حقیقت و پای بند به ویژگی هایی از جمله خردورزی، مداراجویی و جسارت متفاوت اندیشیدن را در نسل های آتی فراهم آورند.

دلایل کم رنگ بودن نقد و نقادی در جامعه ایران

در وضعیت کنونی به نظر می رسد خانواده ها بیشتر درگیر مساله شکاف نسلی، مدرسه درگیر کنکور زدگی و جامعه هم ناامیدانه راهی برای خروج از بحران های عدیده جست و جو می کند!

 رونق نقادی اگر چه کاری بلندمدت و نیازمند انباشت تجربیات خردورزانه است ولی زیستن در جامعه ای که با پدیده " تلنبار شدن مسائل حل نشده" مواجه است، به طور جدی می تواند انگیزه های انتقادی برای اصلاح را کاهش دهد.

در اینجاست که " نقد کردن" به "نق زدن" تبدیل و در جامعه فراگیر می شود!

ناامیدی از زمانه به یک پز روشنفکرانه بدل شده و تلاش بلند مدت برای اصلاح برخی رویه ها نشانه بلاهت تلقی می شود!

 

نکته پایانی:

در جامعه کوتاه مدت و پیش بینی ناپذیری چون ایران دشوار است که دیگران را به صبوری ورزیدن برای نقد و نقادی فراخواند.

می دانیم که آرامش و امنیت خاطر برای شهروندان و نخبگان فراهم نیست و ناامیدی از تغییر معنادار اوضاع بیش از همیشه خود را نمایان ساخته است. اما نقد کردن، امیدآفرین نیز هست.

هیچ معجزه ای در انتظار نیست.

حتی با یک نقد کوتاه هم می شود در زمره بهبود خواهان درآمد...

کانال مهران صولتی

جمعه, 22 دی 1396 14:50 خوانده شده: 1342 دفعه چاپ

نظرات بینندگان  

پاسخ + +7 0 --
ناشناس 1396/10/22 - 18:55
جناب دکتر
نقد وانتقاد الان حداقل درسیستم تعلیم وتربیتی که مسئولان آن با زدوبند سیاسی وسهم خواهی جناحی سمت گرفته اند وتاب وطاقت تحمل انتقادات را ندارند هیچ جایگاهی ندارد .درحالیکه نقد برنامه ها میتواندبه بهبود ورشد برنامه کمک کند اگر مدیر یک مدرسه در جلسه مدیران ازرئیس منطقه وبرنامه های او نقد کند این مدیر بعنوان سدومانع اصلی برنامه های منطقه بشمار میرود .الان سکوت ، تعریف وتمجید ازمدیران بالادستی نقش پررنگی دارد والباقی هیچ
پاسخ + 0 0 --
معلم اکابر 1396/10/23 - 08:57
سلام. اخیرا مسئولین در آموزش و پرورش خواستار تغییر نام «آموزش و پرورش» به «تعلیم و تربیت رسمی و عمومی» شده است. عجبا! هرچه فکر کردم نتوانستم بفهمم آیا مشکلات این نهاد بزرگ در گرو تغییر این نام است؟؟؟ فکر می کنم این آمیپها اگر یک سلول خاکستری در مغزشان وجود داشت و تنها به هزینه تغییر تابلوهای ادارات و سربرگ مکاتبات فکر می کردند، چنین پیشنهادی نمی دادند. بقول شاعر هیچ نامی بی حقیقت دیده ای * یا زگاف و لام گل،گل چیده ای؟

اسم خواندی رو مسمی را بجو * مه به بالا دان نه اندر آب جو
پاسخ + +3 0 --
دبیر م 1396/10/23 - 13:24
متاسقانه همینطوره
پاسخ + +8 0 --
امامی 1396/10/23 - 16:15
چرا از بی تفاوتی حاکم بر مردم ایران سخن نگفتید؟
تا می خواهی کسی را دعوت به مطالعه کتابی یا
وبلاگی یا مقاله ای در سایتی دعوت کنی ، با یک
لبخند مضحک خنثی وقت ندارم روبرو می شوی؟
راستی ما برای چه چیز وقت داریم؟
این بی تفاوتی بیشتر از هر کس نظام سیاسی را به
کار آید. مردگان متحرک که روح و جسم آنان در اسارت
روزمرگی پی ریزی شده ، رباط گونه عمل می نماید.
پاسخ + 0 0 --
ناشناس 1396/10/28 - 18:10
امان ازتبعیض ...امان از ما که ادعای مسلمانی داریم ولی ....چرا آقای x که در فلان قسمت اداره کل کار میکند با دادن وعده /خانه معلم عمل جراحی مجانی و....به مسیولین منظقه ...روی غیبت وتاخیرهمسرش با پست انباردار را سرپوش میگذارد ...بعضی ازهمکاران ما بادرد سرطان به سر کار می آیند ولی این خانم برای یه کمردردساده استعلاجی کمسیونی میگیرد وسر از میمه اصفهان در می آورد ....کاش فریادرسی بود ....کاش انسانیتی بود .....کاااااااااااااااااااااااااااااااااااش
پاسخ + 0 0 --
ناشناس 1396/11/07 - 22:55
متاسفانه در آموزش وپرورش منطقه ما(5)قانون و رعایت آن نقشی ندارد.....ازطرفی میگویند کلاس کنکور وفوق برنامه نباید درساعت مدرسه ودر مدارس دخترانه از معلم مرد استفاده کردولی مسیولین پورسانت خودشان را میگیرند ونظارت دقیقی ندارن بازرسان هم همینطور ..همین دوسال قبل دختری عاشق معلم مردخود شد ودست به خودکشی زد وچه برسر خانواده ها آمد بماند....همه چیز صوری است ...حرف وشکایت بستگی دارد از دهان چه کسی درآید اگر پشت طرف آقای فلانی بود فوری برخلاف قانون وحق به نفع طرف رای میدهند ...کاش نظارتی بود من فکر میکنم دوستان اداره کلی هم چشمشان را روی خیلی چیزها بسته اند....امیدوارم کسانی که حق افرادبی کس بی پناه را ضایع میکنند وافرادی که وظیفه نظارت خودشان را به درستی انجام نمیدهند روزی....................

نظر شما

صدای معلم، صدای شما

با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.

نظرسنجی

میزان استفاده معلمان از تکنولوژی آموزشی مانند ویدئو پروژکتور ؛ تخته هوشمند و .... در مدرسه شما چقدر است ؟

دیدگــاه

تبلیغات در صدای معلم

درخواست همیاری صدای معلم

راهنمای ارسال مطلب برای صدای معلم

کالای ورزشی معلم

تلگرام صدای معلم

صدای معلم پایگاه خبری تحلیلی معلمان ایران

تلگرام صدای معلم

Sport

تبلیغات در صدای معلم

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.
طراحی و تولید: رامندسرور