صبح زود که از خواب بیدار می شد به سرعت برق باد کیفش را آماده و عینکش را به چشم می زد تا ساعت 7:30 به مدرسه اش برسد . کیفش یک سرو گردن از او بلندتر بود . این کودک با قد کوتاه و کیف بزرگش نفس زنان راه مدرسه را طی می کرد . چاقی بیش از اندازه و قد کوتاهش مانع فعالیت بدنی مناسب در زنگ ورزش او شده بود . قامتش کمی خمیده بود . ناهنجاری های ساختار بدنی دانش آموزان و وضعیت بدنی هر فرد نشان دهنده نمودی از سلامت و شخصیت اوست، چرا كه ساختار وجودی انسان از تن و روان تشكیل شده است و سلامت این دو باید در نظر گرفته شود. اصولاً رابطه تنگاتنگی بین تن و روان وجود دارد كه یقیناً سلامتی یكی بر دیگری اثر می گذارد.
خوب راه رفتن، خوب نشستن، خوب ایستادن و فعالیت های بدنی ساختار بدن را زیبا می سازد و با كارایی بیشتر و خستگی كمتر همراه است .جهت برطرف شدن ناهنجاری های اكتسابی وضعیت بدنی غیر صحیح، می بایست به بررسی و شناسایی ارتباط بین وضعیت غیر صحیح و عادت های غلط با نوع درد و ناهنجاری بپردازیم تا با اتكا و علم به اصلاح پذیری عوارض و انحرافات جسمانی در بین دانش آموزان از بروز عوارض ساختاری و غیر قابل درمان پیشگیری كنیم.
متاسفانه بعضی از کودکان به علت عادت های ناصحیح و عدم تذکر در خانه یا مدرسه در کلاس سبب ناراحتی دوستان خود قرار می شوند . حمل كیف های سنگین با وسایل اضافی روی شانه ها ، عادت انجام تكالیف در حالت نشسته دو زانو و عدم آگاهی دانش آموزان از وضعیت بدنی صحیح به ویژه در دوره ابتدایی، ناهنجاری ها و دردهای عضوی متعددی را به دنبال می آورد.
لذا برای پیشگیری از بروز ناهنجاری ها و دردهای ذكر شده باید عوامل خطرزای مربوط را شناسایی كرده و در راستای رفع آنها به طور جدی اقدام كنیم. مدرسه خانه دوم دانش آموزان و مکانی مقدس برای دانش افزایی و پرورش روحیه خودباوری و جذب معنویت و کارهای نیک است . آنها حداقل 5ساعت از بهترین زمان خود را برای کسب دانش در مدرسه می گذارنند ؛ لذا هدایت و راهنمایی معلمان راه گشاست .
فضای فیزیكی مدرسه در كنار عوامل آموزشی و تربیتی، می تواند عوامل پیام دهنده برای دانش آموزان باشد و به میزان یادگیری، رشد شخصیت فردی و اجتماعی و نیز تأمین بهداشت جسمی آنها كمك كند .
دانش آموزان در دوره ابتدایی در حال رشد و اكثر ناهنجاری های ستون فقرات و مفاصل اندام ها، قبل از بلوغ تكامل می یابند. شناخت به موقع این ناهنجاری ها در سنین رشد، می تواند موجب كنترل آسیب و جلوگیری از بروز ناهنجاری های ساختاری تثبیت شده شود.
در کشورهای پیشرفته بالاترین میزان اهمیت و دقت و آداب تعلیم و تربیت و آموزش زندگی و روابط انسانی و اخلاق و برخورد با همنوع در مقطع ابتدایی انجام می شود .
در کشور دانمارك در طول دوره ابتدایی ، درس مختصری در ارتباط با وضعیت صحیح نشستن، آموزش داده می شود و بدین ترتیب كودك همزمان با تحصیل یاد می گیرد چگونه وضعیت صحیح بدن را حفظ كند و از وارد آمدن فشار روی مفاصل، عضلات و رباط ها جلوگیری كند. این تدبیر، عوارض وضعیت های نادرست مثل درد، كاهش انعطاف پذیری، ناراحتی های قلبی و تنفسی و آرتروز زودرس و... را از بین برده و فرد سالیان زیادی بدون مشكل جسمانی زندگی كند.اما در مدارس ما چنین آموزشی در کتاب هایمان نیست و حتی بعضی از مدارس ما در قلب پایتخت مربی بهداشت هم ندارند !
آسیب های جسمانی بچه ها از عدم آموزش صحیح می باشد که عواقب آن متوجه جامعه و صرف هزینه های گزاف درمانی می شود . وضعیت بدنی در نتیجه هماهنگی دائمی عصبی- عضلانی شكل می گیرد. در وضعیت بدنی خوب، سر و شانه ها به صورت متعادلی روی لگن، ران و مچ پاها قرار می گیرند. چانه هم در همان وضعیت نگه داشته می شود. جناغ، قسمتی از بدن است كه تا حد امكان به سمت جلو كشیده می شود. شكم نیز به سمت عقب كشیده می شود و حالت صاف پیدا می كند. انحناهای ستون مهره ها در حد طبیعی است، اما به کودکان ما هیچ گونه آگاهی و آموزشی داده نشده و این مهم باید در آموزش خانواده در مدارس توسط اساتید فن ضمن توجیه خانواده ها حتی به کودکان هم آموزش لازم و ضروری داده شود .اختلالات روانی مثل افسردگی؛ شرایط بد بهداشتی، ضعف عمومی طولانی مدت و خستگی طولانی مدت ، یا ضعف یك عضله یا گروهی از عضلات، كوتاهی عضلانی، فشارهای كاری، فشارهای موضعی، درد عضلانی در وضعیت بد و عدم هماهنگی در فعالیت عضلات همه این موارد ذکر شده به نحوی در ساختار قامتی کودکان نقش مهمی را ایفا می کند .
امروزه بسیاری از كارها به صورت نشسته و روی صندلی انجام می شود (مانند نشستن در نیمكت و صندلی های مدرسه ای، كار با رایانه، بیشتر كارهای اداری، بانك و...) انتخاب یك صندلی مناسب، آرامش فرد را تأمین می كند و در نتیجه، كارآیی او بیشتر می شود ، اما چنانچه صندلی بدون آگاهی و دقت انتخاب شود، آسایش كاری مختل شده و فرد زود خسته می شود. قرارگرفتن در وضعیت های نادرست به مدت طولانی، موجب آسیب و بد شكلی ستون مهره ها و درد كمر می شود. بنابر این ضرورت دارد كه معیارها و ویژگی های بهداشتی یك صندلی را بشناسیم و با در نظر گرفتن آنها بتوانیم صندلی مناسب را انتخاب كنیم.
این اختلاف ارتفاع، اندكی شما را به سمت جلو هل می دهد، لذا شما اندكی به سمت عقب تكیه می دهید تا تعادل حفظ شود. چنانچه این موارد رعایت نشود، به طور قطع روی بدن اثر می گذارد و مشكلات و ناهنجاری هایی را به دنبال می آورد.
گروهی از دانش آموزان عادت دارند كیف مدرسه را كه گاهی اوقات بسیار سنگین است، روی یك شانه یا در دست بگیرند كه به علت تكرار این عمل برای تعدادی از اعضای بدن، زمینه هایی برای ایجاد تغییر شكل به وجود آمده و چنانچه بدون آگاهی لازم این روال ادامه یابد ناهنجاری هایی را به دنبال می آورد.
دانش آموزانی كه عادت دارند كیف خود را روی شانه و یا در دست حمل كنند، قوز پشتی بیشتری دارند كه این عارضه باعث درد كمر می شود. اما دانش آموزانی كه عادت دارند كیف خود را روی یك شانه یا یك دست حمل كنند، دچار عارضه زانو ضربدری می شوند كه به دنبال آن درد ساق پا پیش می آید. همچنین دانش آموزانی كه كیف سنگین حمل می كنند، دچار گودی كمر می شوند؛ زیرا كه وزن كیف موجب افزایش قوس ستون فقرات كمری می شود.
گروهی از دانش آموزان، به ویژه در دوره ابتدایی، عادت دارند تكالیف خود را در حالت نشسته انجام دهند. استفاده از میز و نیمكت، بهترین حالت برای انجام تكالیف مدرسه است. عدم تناسب میز و صندلی با جثه دانش آموزان، می تواند باعث عدم تمایل آنان به استفاده از میز و صندلی برای انجام تكالیف در منزل باشد که متاسفانه در منازل این مهم رعایت نمی شود .
در سنین ده سال به بالا، عادت انجام تكالیف در وضعیت ایستاده شایع تر است. دانش آموزانی كه در وضعیت نشسته تكالیف خود را انجام می دهند، قوز پشتی در آنها بیشتر است. از آن جایی كه در وضعیت نشسته انجام تكالیف، عضلات جلو قفسه سینه در طول كوتاه خود قرار می گیرند، در صورت تكرار این وضعیت، عضلات جلوی قفسه سینه كوتاه و عضلات پشتی كه در طول بلند قرار می گیرند كشیده می شوند.
دانش آموزانی كه در وضعیت نشسته (دو زانو یا چهار زانو ) تكالیف خود را انجام می دهند، درد پا در آنها بیشتر است. دانش آموزانی كه در وضعیت نشسته، تكالیف خود را انجام می دهند، درد ساق پا در آنها بیشتر است. در وضعیت نشسته روی زمین، چون پاها در وضعیت مناسبی قرار نمی گیرند، فشار زیادی روی بافت های عضلانی ساق پا اعمال می گردد كه در درازمدت موجب بروز کمردرد می گردد.
خلاصه کلام :
دانش آموزان این کشور امانت های الهی و سرمایه های باارزش و نیروهای فعال و کار آمد این مرزو بوم هستند که باید در آینده نزدیک چرخ های اقتصادی و فرهنگی و... را با بدنی سالم و نیرومند ، با قدی همچون کوه استوار و فعالیتی مضاعف برای فردایی بهتر و آینده ای زیباتر گام بردارند تا به قله رفیع پیشرفت های علمی و اقتصادی والاتر برسند و این مستلزم بدنی سالم و روحیه خودباوری و فرهنگ سازی و تامین تغذیه صحیح و مغذی و پرورش روح و جسم دانش آموزان و خانواده ها و آموزش در کشور با همکاری همه نهادها و ارگان ها مخصوصا آموزش و پرورش کشور میسر و عملی می باشد.
آخرین اخبار و تحلیل ها در حوزه آموزش و پرورش ایران و جهان در سایت سخن معلم
با گروه سخن معلم باشید .
https://telegram.me/sokhanmoallem
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفتوگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.