آموزش مجازی ؛ آموزش یا ناآموزش ؟

کرونا و تعطیلی مدارس باعث شد تا آموزش و پرورش با طراحی برنامه شاد ، آموزش مجازی را مورد توجه قرار دهد . مشکلات مربوط به آلودگی و کمبود گاز و مانند این‌ها نیز از جمله مواردی است که باعث غیر حضوری شدن آموزش و استفاده از برنامه شاد شده است. چشم‌انداز مشکلاتی که در زمینه تامین گاز و سوخت و برق و آلودگی هوا وجود دارد نیز نشان می دهد که همچنان آموزش مجازی را باید به عنوان یک واقعیت پذیرفت.

  بسیاری از کارشناسان آموزشی اعتقاد دارند که سیستم‌های سنتی آموزشی  امکانات محدودی دارند و با استفاده از روش‎های نوین آموزش غیرحضوری زمینه رشد بیشتری فراهم خواهد شد. از سوی دیگر آموزش غیرحضوری در آموزش و پرورش ایران به عنوان بدیل آموزش حضوری به حساب می‌آید و نه مکمّل آن ؛ بدین معنا که از آموزش غیر حضوری به جای آموزش حضوری در مواقع اضطراری استفاده می‌شود.

آمارهای موجود از شرایط آموزشی کشور در سال های اخیر نشان می‌دهد که آموزش‌های غیر حضوری نقش موثری در رشد آموزشی نداشته اند و عملا به پایه‌های آموزش در ایران لطمه زده است. در سال تحصیلی فعلی نیز همچنان روند غیرحضوری شدن مدارس ادامه خواهد داشت.

 یکی از مهم‌ترین نیازهای مسئولان آموزش و پرورش این است که دیدگاه‌های مدیران ، معاونان و معلمان در مورد سیستم آموزش غیرحضوری را بشنوند و برای آن‌ها راه چاره‌ای بیابند . فاصله زیادی بین سیاست گذاران و تصمیم‌گیران آموزشی با نیروهای مدرسه وجود دارد. همین فاصله زمینه شکاف دیدگاهی بین ستاد و صف را فراهم می‌سازد.

آموزش غیر حضوری باید آموزش باشد ولی اگر لوازم آن و همراهی‌های لازم وزارت آموزش و پرورش و مدرسه به وجود نیاید، تبدیل به « ناآموزش » می‌‌شود. اگر آموزش مجازی جدی گرفته نشود فقط یک ناآموزش خواهد بود که بر بستر مجازی انجام می‌شود و تاثیری در کیفیت و عدالت آموزشی نمی گذارد .

مسئولان آموزش و پرورش کشور باید روشن نمایند که هدف از آموزش مجازی چیست؟ آیا آموزش مجازی فقط برای پرکردن وقت و خالی نبودن عریضه  مورد استفاده قرار می‌گیرد یا باید جایگزین آموزش حضوری در شرایط اضطراری باشد ؟

حتی می توان گامی فراتر نهاد و پرسید چرا از آموزش مجازی برای  پرکردن خلاهای نظام آموزشی در زمینه‌های کیفیت و عدالت آموزشی استفاده  نمی‌شود؟

پاسخ به این سوال‌ها کارکرد آموزش مجازی را در سپهر تعلیم و تربیت ایران مشخص می‌نماید.

مهم ترین گام در شرایط فعلی تعیین تکلیف جایگاه آموزش مجازی است .

 یکی از نیازهای اساسی آموزش مجازی نیروی انسانی کارآمد و همراه است . این نیازمند تعیین این نکته است که  نقش معلم در آموزش مجازی چیست؟ آیا کلاس درس آموزش مجازی باید همان کلاس درس آموزش حضوری باشد یا با توجه به تفاوت‌های آن نقش معلم نیز باید تغییر کند .آموزش فنون مربوط به آموزش‌های مجازی یکی از مهم‌ترین نیازهای کیفیت بخشی به آموزش مجازی است .

 نسبت بین آموزش مجازی و نهاد مدرسه نیز مبهم و نامشخص است . مدرسه فقط یک ساختمان برای حضور دانش‌آموزان نیست بلکه یک فرآیند آموزشی و تربیتی است که نقش موثری بر شکل‌گیری شخصیت دانش آموزان و جامعه پذیری دارد.

روش فعلی تعطیلات ، مشکلات سوخت کشور را تا حدّی حل می‌کند، ولی آسیب فراوانی به موجودیت مدرسه می زند. بازتولید نهاد مدرسه در قالب آموزش مجازی لازم و ضروری است .

 محتواهای آموزشی متناسب با آموزش مجازی نیز اندک هستند و گروه های آموزشی و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی  باید اقدامات موثرتری در این زمینه انجام دهند . از سوی دیگر طراحان برنامه شاد به اپلیکیشن تلگرام توجه داشته‌اند. این اپلکیشن نمی تواند نیازهای آموزش مجازی را مرتفع سازد. برنامه شاد نیازمند تغییراتی است که  تصویر دانش آموزان دیده شود و دانش آموز ملزم شوند با لباس مدرسه پشت گوشی یا کامپیوتر بنشینند. روش فعلی تعطیلات ، مشکلات سوخت کشور را تا حدّی حل می‌کند، ولی آسیب فراوانی به موجودیت مدرسه می زند. بازتولید نهاد مدرسه در قالب آموزش مجازی لازم و ضروری است .

برخی مدارس از جمله مدارس خاص و غیردولتی از اپلیکیشن‌های تصویری برای کلاس‌های درس استفاده می‌کنند وبه این ترتیب مشکلات برنامه شاد را مرتفع می‌نمایند.

 استفاده از گوشی‌های شخصی ، آثار زیادی در وضع تربیت داشته است .گوشی‌های شخصی فعالیت آموزشی را راحت‌تر می‌کنند ولی دانش آموزان را در برابر انواع مختلف اطلاعات قرار می‌دهند. بسیاری از اطلاعاتی که در گوشی‌های شخصی وجود دارند برای دانش‌آموزان مضرّاند یا با شرایط سنی آن‌ها تناسب ندارد .طراحی و تولید رایانه‌ها و گوشی‌های دانش‌آموزی ارزان و با کیفیت بهترین راهکاربرای حلّ  این مشکل است .

  تغییرات سیستم آموزش مجازی باید کلاس درس غیرحضوری را به محلی برای آموزش خلّاق و مشارکتی تبدیل کند.  آموزش مجازی امکان خلاقیت و مشارکت را همزمان با آموزش حضوری نیز فراهم می‌سازد.

اگر آموزش مجازی به معنای آموزش معلم‌ محور و بدون تعامل‌ باشد، « ناآموزش » شکل می‌گیرد و آثار زیان بار خود را در آینده نشان خواهد داد.

بومی سازی آموزش مجازی با شرایط فرهنگی و اجتماعی کشور و مناطق مختلف نیز از مهم‌ترین ضرورت‌های آموزش مجازی است .

تحولات مهمی که در عرصه فن آوری به ویژه گسترش هوش مصنوعی ددر حال رخ‌ دادن است ؛ آموزش و پرورش را مجبور به پذیرش اقتضائات آموزش های نوین مجازی خواهد کرد .

مشکلات موجود کشور در زمینه آلودگی و کمبود انرژی هم لزوم توجه جدیّ به مسئله آموزش مجازی را ضروری می‌سازد. مهم‌ترین مانع ذهنی این تحول فاصله گذاشتن بین آموزش مجازی با ناآموزش است.

اگر آموزش مجازی جدی گرفته نشود فقط یک ناآموزش خواهد بود که بر بستر مجازی انجام می‌شود و تاثیری در کیفیت و عدالت آموزشی نمی گذارد . مدارس خاص و غیردولتی نیز با بهره گیری از امکانات مالی به ارائه کلاس‌های درس بهتر اقدام می‌کنند و طبقاتی شدن آموزش را تشدید خواهند کرد. 

تبدیل آموزش مجازی به آموزش واقعی نیازمند  گفت و گو ، برنامه ریزی ، استفاده از دیدگاه‌های صاحب‌نظران و تجربیات معلمان است .

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید