برای اینکه کودکان رشد سالمی در همه ابعاد داشته باشند، ضروری است که احساس کنند افرادی مهم و ارزشمند هستند. عزت‌نفس کودکان مانند سپری است که آنان را در برابر مشکلات و چالش‌های جهان پیرامون محافظت می‌کند.
کودکانی که احساس خوبی نسبت به خودشان دارند در زمان مواجهه با مشکلات و فشارها، راحت‌ترند و مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهند. چنین کودکانی واقع‌بین و عموما خوشبین هستند. کودکانی که احساس مهم‌بودن می‌کنند، پیشرفت تحصیلی بهتری دارند و در فعالیت‌های فوق‌برنامه بیشتری شرکت می‌کنند. این کودکان همچنین روابط سالم‌تر و قوی‌تری با هم‌سالان خود برقرار می‌کنند.
در مقابل، کودکانی که احساس می‌کنند وجودشان ارزش و اهمیتی ندارد، مشکلات پیشِ‌رو را به‌عنوان منبعی برای اضطراب و سرخوردگی می‌بینند؛ کودکانی که از نظر خودشان ضعیف و بی‌فایده هستند در هنگام مواجهه با مشکلات به‌سختی عمل می‌کنند و عموما در حل مسائل شکست می‌خورند. درباره اینکه کودک چه احساسی از اهمیت و ارزش خود داشته باشد، بزرگ‌سالان به‌ویژه والدین نقشی اساسی دارند.
نیاز است کودکان به‌خاطر کارهایی که خوب انجام می‌دهند و تلاش‌های شجاعانه‌ای که برای انجام خوب یک کار از خود نشان می‌دهند تشویق شوند. لازم است والدین ویژگی‌های خوب کودکان را ترغیب و به آنان کمک کنند که از شکست‌هایشان درس بگیرند. حتی گاهی لازم است والدین به کودکان نشان دهند که آنان نیز به‌عنوان بزرگ‌سال، خطا و اشتباهاتی دارند ولی بااین‌حال خود را موجودی ارزشمند می‌دانند؛ چراکه نقاط قوت زیادی دارند و به آنها افتخار می‌کنند.
وقتی والدین برای خود ارزش قائل می‌شوند آن را برای کودکان نیز الگوسازی می‌کنند و الگوها اصلی‌ترین منبع یادگیری در اوان کودکی هستند.
معمولا کودکان باورهای نادرست یا غیرمنطقی از برخی توانایی‌های خود دارند. این باورهای نادرست و بعضا، شکست در انجام کارهایی که کودکان تصور می‌کرده‌اند آنها را به‌راحتی به اتمام می‌رسانند، منبع اصلی ازدست‌دادن عزت‌نفس کودکان است.
بر این اساس لازم است والدین وظایف و فعالیت‌هایی را برای کودکان در نظر بگیرند که چالش‌ها و مشکلات آن در حد توانایی کودک است. موفقیت در انجام چنین وظایفی علاوه بر اینکه به‌تدریج باورهای نادرست کودک را در ارتباط با توانایی‌هایش اصلاح می‌کند، برای او عزت‌نفس و احساس ارزشمندی به ارمغان می‌آورد.
وقتی کودک در انجام کاری با عدم موفقیت روبه‌رو می‌شود به دلیل احساس ناخوشایند عدم کفایتی که در او ایجاد می‌شود ابتدا به والدین خود پناه می‌برد. اینجاست که نقش والدین تعیین‌کننده می‌شود. والدینی که با چنین کودکی یک رابطه توأم با درک و احترام و صبر ایجاد می‌کنند، به او گوش می‌دهند بدون اینکه قضاوتش کنند، با آرامش کامل راه‌حل‌ها و ایده‌های مثبتی را برای برخورد با مسئله در اختیارش قرار می‌دهند و در کل، نسبت به او به‌گرمی و با آغوش باز برخورد می‌کنند، به کودک می‌فهمانند که شکست‌ها بخشی اجتناب‌ناپذیر از زندگی انسان هستند و هر انسانی نقاط قوت بسیاری دارد که با تمرکز بر آنها می‌تواند از شکست‌های بعدی جلوگیری کند.
روزنامه شرق
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.