گروه گزارش/
همان گونه که پیش تر نیز آمد ( این جا ) ؛ شنبه هشتم اردیبهشت ماه نشست خبری « اسفندیار چهاربند » رئیس مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و فن آوری اطلاعات و قائم مقام وزیر آموزش و پرورش در ستاد مرکزی بزرگداشت مقام معلم با حضور خبرنگاران برگزار شد .
در ابتدای این نشست چهاربند مطالب تفصیلی و مهمی را در مورد چالش های تامین نیروی انسانی در آموزش و پرورش و نیز سایر مسائل مربوطه را مطرح کرد .
« صدای معلم » پرسش هایی را از ایشان مطرح کرد.
در این بخش پرسش و پاسخ صدای معلم با رئیس مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و فن آوری اطلاعات و قائم مقام وزیر آموزش و پرورش در ستاد مرکزی بزرگداشت مقام معلم را می خوانید .
در بخش های بعدی مشروح سخنان ایشان در مورد چالش تامین نیروی انسانی در وزارت آموزش و پرورش را مطالعه خواهید کرد .
چهاربند :
نه چنین چیزی نیست. ما باید سرجمع نیاز آن دستگاه را محاسبه کنیم مصرف (موجودی) آن را هم محاسبه کنیم. ممکن است که ما در سرجمع مثلا در کشور از حدود 55 درصد نیروی زنی که داریم 7/2 درصدش به کار گرفته نشده باشند به دلایل مختلف یا رشته شان یا جنسیت شان یا نیاز برنامه درسی، ولی در مجموع دستگاه هایی که اعلام می کنند ما چند نفر نیروی مازاد داریم کمبود را چگونه دارند پرداخت می کنند.
در سال 1396 یک میلیون و هشتصد هزار ساعت در هفته حق التدریس پرداخت کردیم و تایید شده است. چرا ما لا اله را می گوییم ولی الا الله را نمی گوییم. ترکیب نیروی انسانی یک بحث است و نیاز نیروی انسانی بحث دیگری است. ما ترکیب را در داخل خودمان باید اصلاح بکنیم. اما سرجمع نیاز بر اساس شاخص های مصوب است. دانش آموز نیاز مصوب دارد کد ملی دارد شناسنامه دارد. کلاس ها تشکیل شده و لیست معلم دارد و لیست نمره دارد. برنامه درسی مصوب شورای عالی آموزش و پرورش است. شاخص تراکم تشکیل کلاس، مصوب شورای عالی آموزش و پرورش است. بر اساس شاخص های مصوب و مستند اولا ما نیروی مازاد نداریم دوما بهره وری ما در فضا و نیروی انسانی صد است و اگر کسی با این آمار و ارقام مشکل دارد منبعش را اعلام کند.
اگر روشی برای محاسبه بهره وری انتخاب کرده اید که مبتنی بر قانون مدیریت خدمات کشوری است که اساسا کارمند محور است غیر قابل استفاده برای محاسبه بهره وری در آموزش و پرورش است و ما رد می کنیم. اعلام بکنند، منتشر بکنند، ما رد می کنیم زیرا مبنا ندارد. مبنای محاسبه باید عدد داشته باشد، اعداد باید پایه داشته باشد و آن پایه باید با اقتضائات و قوانین و مقررات آن حرفه، آن زیست بوم ماموریت یا خدمت تناسب داشته باشد.
مطلب بعدی این که ما برنامه نداریم کاملا برنامه آماده است. ما برنامه زیر نظام ده ساله نیروی انسانی مان آماده است و تقدیم دبیرخانه شورای عالی شده و بر اساس آن جلو می رویم. چند روش برای تعلیم و تربیت معلم وجود دارد که پنج روش را برای تربیت معلم برنامه ریزی کرده ایم.
یک دوره چهار ساله تعهد دبیری . این دوره چهار ساله تعهد دبیری برای چهار ساله آینده به کمک ما نمی آید. چون اگر در مهر نود و شش و مهر نود و هفت و مهر نود و هشت دانشجوی تعهد دبیری بگیریم می شود خروجی هزار و چهار صد و دو ، چهارصد و سه و چهار صد و چهار. ما صحبت در دوره زمانی نود و هفت و نود و هشت و نود و نه در سال 1400 می کنیم. هیچ دوره چهار ساله ای در چهار سال آینده به کمک آموزش و پرورش نمی آید. دلیل نمی شود صفرش کنیم خیر برای آن سهمیه گذاشته ایم و داریم پی گیری می کنیم برای همین امسال بیست و پنج هزار نفر درخواست دوره چهار ساله کردیم که در سال 1402 که فارغ التحصیل بشوند و بخشی از کمبود را جبران کنند. ولی الآن تا سال 1400 باید چه کار کرد. دوره چهار ساله که جواب نمی دهد . برای رفع نیاز در دوره چهار ساله بعدی باید سراغ روش دیگری برویم.
در اساس نامه دانشگاه فرهنگیان دوره یک ساله پیش بینی شده است. دوره یک ساله یک چیزی نیست و دانشگاه فرهنگیان یک چیز دیگر. در اساسنامه دانشگاه فرهنگیان ماده 28 به عنوان یک روش تامین معلم به رسمیت شناخته شده است و در ماموریت دانشگاه فرهنگیان است. مغایر و در تضاد با ماموریت دانشگاه فرهنگیان و دوره چهار ساله نیست و اتفاقا در این دوره چهار ساله آینده که دوره های چهار ساله تربیت معلم نمی تواند کمکی بکند نسخه برون رفت از این بن بست همین دوره یک ساله است و ما به شدت اصرار داریم که از این نسخه در طول چهار ساله آینده استفاده بکنیم .
صدای معلم :
اما به نظر می رسد آقای خنیفر خیلی موافق استفاده از ماده 28 نباشند .
چهاربند :
آقای خنیفر هم موافق هستند. همه ساز و کارها را حتی استفاده از ساز و کار ظرفیت سایر دانشگاه ها را در دستور کار داریم. مخالفت بنده یا زید و امر واقعیت را عوض نمی کند.
واقعیت این است در طول چهار سال آینده به طور متوسط باید سالی پنجاه هزار نفر نیرو به این دستگاه بدهیم که جبران بازنشسته ها را بکند.
آقای دکتر فانی استراتژی شان هفتصد و پنجاه هزار نفر بود ما امروز این را تایید می کنیم. ولی نگه داشتن این دستگاه روی تراز هفتصد و پنجاه هزار نفر با سالی شصت هزار نفر میانگین خروجی، اینها باید در کنار هم دیده بشود.
ما هفتصد و پنجاه هزار نفر را قبول داریم ولی به هفتصد و پنجاه هزار نفر همین امسال داریم به آن می رسیم. با بازنشستگی سال 97 ما می رسیم به کارکنان آموزشی هفتصد و پنجاه هزار نفر. سالی هفتاد و پنج هزار نفر، هفتاد هزارنفر، هشتاد هزار نفر تا سال 1403 دارد کم می شود این خروجی صد وقتی بیشتر از ورودی بشود نتیجه آن پایین آمدن سطح آب می شود.
یک سدی ،مخزنی دارید یک ورودی و خروجی دارد اگر این خروجی از ورودی بیشتر شود نتیجه نهایی آن پایین آمدن سطح آب می شود. ما سطح هفتصد و پنجاه هزار تا را قبول داریم ولی مشروط بر این که بتوانیم روی هفتصد و پنجاه هزار تا نگه داریم .
الآن چه چیزی هفتصد و پنجاه هزار تا را تهدید می کند ؟
بازنشستگی به طور متوسط هفتاد و پنج هزار تا در طول چهار سال آینده. سال هزار و چهار صد و هزار و چهار صد و یک، 112 هزار نفر مشمول بازنشستگی هستند .
بین ماده 28 و دانشگاه فرهنگیان هر کدام در یک اساسنامه جدا هستند. روش دیگری که برای تربیت معلم انتخاب کردیم غیر از دوره یک ساله برای چهار سال آینده 2+2 است. دوره های کاردانی که فارغ التحصیل شده اند را بگیریم و دو سال روی آن بگذاریم. دو سال صرفه جویی می کنیم دو سال مهارت های معلمی را بیشتر آموزش می دهیم. عمدتا برای دوره ابتدایی می خواهیم از این روش استفاده بکنیم. فوق دیپلم می گیریم دو سال به او آموزش می دهیم که بعد کارشناسی تربیت معلم می شود . یعنی یک دوره 2+2 . دوره ما دیپلم + چهار است . دوره یک ساله ما کارشناسی + یک است. اینجا کاردانی + دو است که خروجی آن می شود کارشناسی. یعنی تسریع می کند. برای فنی حرفه ای که به شدت در حال رشد است 1+2 را پیش بینی کرده ایم. کاردانی پیوسته می گیریم یک سال معلمی روی آن می گذاریم می شود دوره یک ساله تربیت دبیرفنی. ما راهی برای برون رفت از این را نداریم. فرصت کم و خروجی زیاد متنوع بکنیم روش ها را در سند زیر نظام و این روش ها به دقت توضیح داده شده است و همچنین نحوه استفاده از آن و مجوزهای داده شده به آن آمده است.
بنابراین برنامه ریزی ها کامل، دقیق و شفاف است و با قاطعیت وقتی این آمار را اعلام می کنیم و با این حرارت بر آمار و ارقام و بر طبل نیازمان می کوبیم و استراتژی آموزش و پرورش این است که آخرین راه حل استخدام است.
اگر صحبت از استخدام می کنیم به معنی آن است که همه راه حل ها را رفتیم و صرفه جویی ها را کرده ایم. شاخص ها را تعدیل کرده ایم. تراکم ها را افزایش داده ایم. تخصیص نیروی فعالیت ها را کم کرده ایم. خرید خدمات را انجام داده ایم. از حق التدریس شاغلین بیشترین استفاده را کرده ایم. محدودیت کمتر از هشت ساعت تدریس بازنشسته ها را رفع کرده ایم همه این راه ها را رفته ایم آخرین راه حل این است که این مقدار نیاز آخر کار باقی می ماند .
در مهر 97 سیصد هزار نفر کمبود داریم هشتاد و چهار هزار نفر حق التدریس می گیریم. نزدیک دو میلیون ساعت در هفته. اینها جای تحلیل دارد. این نشان می دهد که این دستگاه اولویت اولش استخدام نیست.
بنابراین ما تلاش می کنیم که با همین برنامه ای که تهیه کردیم که هم پنج ساله و هم ده ساله است. پنج ساله برنامه ریزی نیروی انسانی و ده ساله زیر نظام نیروی انسانی . برنامه زیر نظام یک برنامه راهبردی ده ساله است ولی این برنامه عملیاتی پنج ساله است . تمام جزئیات را مشخص کرده ایم عین نقشه یک بیست هزارم می ماند و نقشه یک دوهزارم. نقشه یک بیست هزارم راهبردی است نقشه یک دو هزارم عملیاتی است. هنگامی که می خواهید خانه ای بسازید نقشه یک دو هزارم از شما می گیرند نقشه باید پیاده شود جزئیات مشخص شود حدود و صغورش و اطرافش و معابرش . زمانی که بخواهند شهرسازی بکنند نقشه یک بیست هزارم می گیرند. ما هم نقشه یک بیست هزارم راهبردی را داریم و هم نقشه یک دو هزارم عملیاتی را داریم. شاید
در دهه های هشتاد و قبل از آن برنامه بلند مدت نداشتیم ولی الآن می توانیم ازعان کنیم که هر دو برنامه ماه هاست که روی پرتال برنامه ریزی وجود دارد. خلق الساعه هم نیست. در معرض دید عمومی قرار گرفته و اصلاحاتش هم انجام شده است و چند ویرایش تهیه شده و ما مبتنی بر برنامه تلاش می کنیم که آمار و ارقامی که گفته ایم از آن دفاع کنیم روش هایی که پیشنهاد داده ایم عملیاتی بکنیم تا ان شاء الله در مهر 98 و به ویژه در مهر 99 با شرایطی مواجه نشویم که بگویند غافلگیر شدیم .
یکی از پدیده هایی که معمولا ما در کشورمان از آن رنج می بریم غافلگیر شدن دستگاه هاست . ما غافلگیر نشدیم. از سال گذشته که این برنامه بوده اعلام کردیم همه مراجع و نهادها رسما مکاتبه شده و اعلام شده و اصرار و پیگیری می کنیم هر چند ممکن است پیگیری ها در جاهایی به بداخلاقی برداشت بشود ولی این حق نظام تعلیم و تربیت است و نظام تعلیم و تربیت حق آحاد مردم ایران است و تامین کنندگان خدمات آن همانا معلمینی هستند که با صبوری و سخت کاری و سخت کوشی تا امروز عمود این خیمه را حفظ کرده اند.
پایان گزارش/
ویرایش و یپاده سازی : زهرا قاسم پور دیزجی
نظرات بینندگان
و البته استخدام جوانان شایسته به عنوان سرباز معلم و حق التدریس و...واقعا نمی خواهید،وگرنه می توانید.
آموزش و پرورش چه نیازی به این حجم انبوه از نیروی ستادی و اداری دارد ؟
این عزیزان قرار نیست طعم شیرین معلمی را بچشند .
در هر شهری یک اداره و کلی سازمان و مجموعه ی بی ثمر در ستاد کدام گره را از پیش پای این نهاد گشوده اند ؟
اقای چهاربند میشه بفرمایید دراین میان سهم اموزش دهندگان که از هیچ جاحمایت نمی شوند در اموزش وپرورش باوجوداین همه کمبود کجا قرارگرفته.ایا برنامه ای دارید ...ایا به مرگ گرفتید که به تب راضی شوند ..استخدام سهم کدام نیروی سفارسی بوده .وحق التدریس سهم کدام گروه ..؟؟
ایا زمانی که برنامه ونقسه بنیادی را مینوشتید خدارا در نظر گرفتید ؟؟آیا افراد باسابقه در قاموس شما کنار گذاشته میشوند تا شما برنامه ای برای نیروی جدید بگذارید ؟؟چقدر خودرا مسئول اموزش کودکان میبینید ؟؟چقدر قضاوت خود را وبرنامه ریزی خودتان را موجه میدانید ؟؟به امید روزی که فرزندانمان از اموزش رایگان وعادلانه ومکفی برخوردار باشند .....آمین
مقاله دکتر حسینی تحت عنوان
"حسن روحانی در سودای رهبری"
را سرچ و مطالعه کنید تا روشن شید.