مقدمه
رییس جمهور پزشکیان در آیین نواختن زنگ آغاز سال تحصیلی جدید ۱۴۰۴-۱۴۰۳ و در ادامه سنت حسنه طرح پرسش مهر روسای جمهور از دانش آموزان کشور که خود مصداق تحرک بخشی به فضای پرسش گری و نقادی نسل نو نسبت به مسائل پیرامون خود و فرهنگ سازی مشارکت و مسئولیت پذیری اجتماعی دانش آموزان در مساله شناسی و ایده پردازی برای حل مسائل جامعه هست، پرسش مهری متناسب با رویکرد و شعار محوری خود در انتخابات گذشته و دولت چهاردهم، حول موضوع «وفاق» با این مضمون برای دانش آموزان ایران اسلامی مطرح نمود که:
« راه وفاق در مدرسه و تاثیر آن در فردای کشور عزیزمان ایران چیست؟»
ریاست محترم جمهور به درستی پی برده اند که اولا مبدأ آموختن و درآمیختن با آداب و آموزه های زیست جمعی مسئولانه، همکارانه، آبرومندانه، کنش گرانه و خلاقانه و نیز تمرین مهارت های نرم زندگی اجتماعی و شهروندی و فراگرفتن سوادهایی کاربردی عملی، آن هم با روش ها و محتواهای متناسب با خصوصیات و ذائقه متفاوت رشدی و تربیتی نسل جدید کنونی همانا از دوران کودکی پیش از دبستان، دبستان و نهایتا تا پایان دبیرستان هست که حتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش کشور هم توسعه عدالت تربیتی مبتنی بر ساحت های شش گانه تربیتی در تربیت این نسل را نقطه عطف تحقق تحول می شناسد و ثانیا کلیدواژه «وفاق» نه صرفا مقوله شعاری بلکه پیش ران چرخش های تحولی در عرصه های مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اداری و مخصوصا نظام حکمرانی تربیتی برای توسعه عدالت است چرا که بدون تعدیل رویکردهای جزیره ای و تک ساحتی غیرموثر در تربیت نسل جدیدی که به نسل Z و @ شهرت یافته نمی توان به آینده تعلیم و تربیت امید بست.
چرخش های تحول آفرینی با رویکرد وفاق در مدرسه
به جرات می توان گفت که یکی از علت های اصلی و اساسی عدم اجرای صحیح سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که همواره مورد دغدغه و پرسش مقام معظم رهبری هم قرار گرفته است همانا نبودن وفاق و انسجام و باور مشترک و همکاری جدی در درون و بیرون نظام آموزش و پرورش و سایر دستگاه های اجرایی بوده است.
با این همه با وفاق واقعی و عملی در نظام تعلیم و تربیت مخصوصا در بستر مدارس به عنوان کانون تحول و نهاد فرهنگی، اجتماعی، تربیتی، آموزشی محلی می توان به تحول بنیادین امید بست چرا که؛
- وفاق، فضای توأم با رفاقت و مهرورزی و صمیمیت، جای رقابت صرف و تنگ نظری و جمع ستیزی در میان دانش آموزان مدارس را می گیرد .
- با وفاق، همکاری جمعی و همدلی و دیگرخواهی و تحمل دیگران جای خودخواهی و تک روی و حسادت و حذف و عدم تحمل دیگری را می گیرد.
- با وفاق، آشتی و اشتیاق باهم بودن و دوستی هم شاگردی ها جای قهر و انزوا و تنفر و طرد را می گیرد.
- با وفاق، کمک به ارتقای دوستان و همنوعان هم شاگردی و همکلاسی جای زیرآب زنی و خودموفق پنداری و خودبرتربینی و نگاه از بالا به پایین را می گیرد.
- با وفاق، نگاه رنگی زیبا به تفاوت های فردی و شخصیتی و سلایق متنوع، جای نگاه خطی و تک ساحتی و یکسان پنداری و مقایسه همگانی را می گیرد.
- با وفاق تمرین پرسش گری، گفت و گو و نقادی و سعه صدر و تاب آوری در برخوردها جای زورمداری، خشونت فیزیکی و کلامی و آستانه تحمل اندک را می گیرد.
- با وفاق، جایگاه علم نافع، زنده و کاربردی در برنامه درسی جای مطالب پرحجم و متعدد و فشرده زمان بر و غیرنافع مواد درسی را می گیرد.
- با وفاق، باور به جایگاه و اهمیت هوش و استعدادهای چندگانه و جایگاه هوش عاطفی و هیجانی و اجتماعی EQ جای انحصار صرف IQ را می گیرد.
- با وفاق، خلاقیت و هنر و قصه و بازی با محتوای جذاب دیجیتالی و هوش مصنوعی برای یادگیری آسان در آمیخته می شود.
- با وفاق، همزیستی و هم آموزی همه فراگیران از هر طبقه اجتماعی و اقتصادی و ضریب هوشی جای غربالگری و تبعیض بین دانش آموزان را می گیرد .
- با وفاق، ارزشیابی و قضاوت نسبت به عملکرد رفتاری و یادگیری دانش آموز جای قضاوت کلی و تخریب و تحقیر و زیر سوال بردن کلیت شخصیت وجودی فرد را می گیرد.
- با وفاق، جایگاه اخلاق در روابط و رفتارها، ایثار و نیکوکاری و امیدواری و ترجیح منافع عامه بر منافع شخصی جای بی تفاوتی و ناامیدی و منفعت جویی صرف را می گیرد.
- با وفاق، سواد و دانایی برای تاثیرگذاری و ارزش آفرینی و ایجاد تغییرمثبت در خود و دیگران جای انباشت محفوظات برای شب امتحان و تست زنی صرف را می گیرد.
- با وفاق، معلمان چندساحتی با انگیزه و بروز دارای منزلت و معیشت مطلوب جای کارمندان آموزشی بی انگیزه را می گیرد.
- با وفاق، احساس مسئولیت و مشارکت و گفت و گو و هم سویی و هم افزایی همه شرکا و ذینفعان با مدرسه جای صرفا مشارکت مالی و پولی و تقابل و واگرایی خانه و مدرسه را می گیرد.
- با وفاق آموزش و پرورش اولویت بالای کشور با سهم متناسب از بودجه و GDP و با هم افزایی همه دستگاه های اجرایی و مدیریتی کشور اعتلا می یابد.
- با وفاق، عدالت تربیتی و نصیب آموزشی برابر جای نابرابری آموزشی و بسیاری از ناترازی های موجود در زیرنظام های شش گانه سند تحول را می گیرد.
- با وفاق، جایگاه خروجی نظام آموزشی کشورمان در رویدادها و المپیادهای علمی و آزمون های ملی و بین المللی همچون تیمز و پرلز و شاخص های جهانی توسعه آموزشی و انسانی همچون HDI بهبود می یابد.
- با وفاق، تصمیمات و سیاست های معقول و منطقی و آینده نگرانه متناسب با ترجیحات و تقاضاهای ذینفعان و خصوصبات نسل نو جای تصمیمات خلق الساعه و هیجانی و مختل کننده را می گیرد.
- با وفاق، بازنگری و ارتقای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مطابق فصل هشتم/بخش سوم و اجرای بهینه مفاد سند در مقیاس عملیاتی مدرسه جای تاخیر چندین ساله و ابهامات اجرایی و مشکلات مبتلابه را می گیرد.
- با وفاق، ایجاد سازوکارهای سنجش و ارزیابی کمی و کیفی خروجی و میزان تحقق اهداف و ماموریت های نظام تعلیم و تربیت جای عدم امکان ارزشیابی و بازخوردسنجی و ابهام و عدم اطلاع از میزان و نحوه تحقق ماموریت ها را می گیرد.
علی ایحال به شرطی که مقوله «وفاق» نه در قول و شعار و صرفا خیز دست یابی به مناصب و فرصت های مدیریتی، بلکه در فعل و عمل با اجماع، توافق، انسجام و همگرایی و تقریب ذهن و باور همه مدیران و متولیان به عنوان یک رویکرد و گفتمان عمومی و ملی و فرهنگ همکاری مشترک جاری شود برآیندهای مطلوبی برای به بار نشستن همه این چرخش های تحول ساز در عرصه حکمرانی نظام آموزشی و مدارس خواهد داشت.
*ارتباط با نگارنده در فضای مجازی Dr_kamyar_gh_frd @
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.