شبکه شاد در بوته نقد

پس از انتخابات دوم اسفند با تشدید شیوع کرونا ویروس تعطیلی قطره ای مدارس به رودخانه فصلی بدل گشت و با شروع پیک دوم کرونا احتمال دائمی شدن تعطیلات مدارس دور از ذهن نیست.
با توجه به پیش بینی تق و لقی مدارس و لوث شدن فرایند آموزش، سوم اسفند یادداشتی خطاب به استاندار و مدیر کل آموزش و پرورش البرز مبنی بر ضرورت راه اندازی به هنگام کلاس های مجازی با امکانات موجود نوشتم.
ما نیز به سان خیلی از مدارس در گوشه و کنار کشور از سوم اسفند با امکانات موجود شبکه های اجتماعی رایج واتس اپ، تلگرام، ایینستاگرام و....فرآیند آموزش را متوقف نکردیم و لنگ لنگان خود را به اردیبهشت معهود (وعده افتتاح شبکه اجتماعی دانش آموزی) رساندیم.

شاد هیاهو برای هیچ:
می گویند در روستایی یک کوه خیلی سر و صدا می کرد و مردمی که در دامنه کوه زندگی می کردند به وحشت می افتادند.
یکی از بزرگان روستا می گوید کوه می خواهد بزاید. بالاخره بعد از یک ماه تلاطم کوه، یک روز شکافی در کوه ایجاد می شود و مردم فکر می کردند که حداقل یک اژدهایی از آن بیرون خواهد آمد و دیدند یک موش کور بیرون جهید مردم گفتند ای کوه یک ماه پدر ما را درآوردی این هم نتیجه زایش تو ! حالا  عملکرد آموزش و پرورش در خصوص آموزش مجازی نیز مشابه زایش کوه است.
پس از مدتها بوق و کرنا در خصوص راه اندازی شبکه اجتماعی دانش آموزی (اپلیکیشن شاد) من نوعی فکر می کردم که اگر شاد اژدها نباشد اقلا یک اسبی از شکاف کوه بیرون می آید ولی متاسفانه خروجی چیزی شبیه به پیاده شدن از بنز و سوار شدن بر پراید خودمان بود.

به هر حال شبکه شاد با تمام اشکالات حقوقی ( نقض حریم خصوصی ) و ایرادت فنی (فراهم نبودن زیر ساخت ها) به واقعیتی غیر قابل انکار در سیستم آموزش و پرورش بدل شده است و جامعه ناچارا با شل کن سفت کن ها و تشویق و تنبیه های مسئولین نصفه نیمه تن به پذیرش شبکه شاد داده اند. برای بررسی نقاط ضعف و قوت شبکه شاد فراخوانی در گروههای همکاران و کانال شهیدستان منتشر کردم و پیشنهادات تکمیلی و ترمیمی و همچنین نظرات انتقادی همکاران را جویا شدم ؛ خوشبختانه در عرض یک روز بیش از صد نظر متفاوت از اولیا، دانش آموزان،مسئولین و همکاران محترم دریافت گردید.

در اینجا مراتب سپاسگزاری ویژه خود را از مساعدت جناب مراد مالمیر رییس آموزش و پرورش ناحیه ۴ کرج در خصوص انتقال صریح و شفاف نظرات همکاران در خصوص شاد اعلام می دارم.

وضعیت شاد در هنرستان ها
مهندس یاسر مفاخری مدرس مکانیک هنرستان شهید دستغیب کرج می نویسد:
به عنوان هنرآموز در هنرستان چند نکته خدمت شما عرض می کنم؛ (از منظر هنرستان)

۱. دروس تخصصی هنرستان ها توسط چند هنرآموز (بعضاً تا ۴ هنرآموز) تدریس میشه، با وجود تشکیل کلاس عملی، علاوه بر کلاس نظری در شاد، آشفتگی عجیبی به وجود میاد .
۲. پست هایی مثل معاون فنی و یا سرپرست بخش برای شاد وجود خارجی نداره (برخلاف مدیر و سایر معاونین)
۳. بعضی اوقات کلاسی برای معلم در شاد تشکیل نمیشه و زحمت تشکیل کلاس بر عهده مدیر مدرسه می افته... حالا که مدیر ادمین کلاس شده، حریم خصوصی کلاس و همکار از بین میره، (من خودم در کمال احترام از مدیر میخوام که از کلاس خارج بشه)
۴.کل روز که بارگزاری محتوا امکان نداره و سخته (تعطیله )، شب ها هم که سیستم در حال به روز رسانیه، در چند نوبت مطالبی که شب ها داخل کلاس هایم ارسال کردم یا در چند نوبت ارسال شده و یا اصلا محتوای ارسالی حذف شد، بعضی مواقع نگران بودم نکنه صبح از خواب بیدار بشم، همه چیز پاک شده باشه، پس زحمت ارسال مطالب و محتوا  در شاد و تلگرام را به جان خریدم...
۵. نبود سیستم آزمون گیری و آموزشی اختصاصی، نرم افزارهای آزمون سازی مثل kahoot ، گوگل فرم و دیجی فرم، گوگل کلاس روم و ... چه تفاوتی با واتساپ و تلگرام دارند (همه این موارد خارج از کنترل آموزش و پرورش هستند)
۶. برای کلاس های فنی و مهارتی، مجبور به ارسال ویدئو های نسبتا پر حجم هستیم که حجم اینترنت زیادی از دانش آموزان مصرف میشه (معلم ها برای آپلود کردن نیاز به اینترنت ندارن و فقط صلوات میفرستن)...

در تعجب کامل با وجود مصاحبه های پرتکرار مسئولین در مورد رایگان بودن اینترنت شاد، روزانه با شکایت دانش آموزان از کم شدن حجم اینترنت مواجه هستیم.

پ.ن ۱: حامیان شاد معتقد هستند که عالیه و تازه اول کاره و شروع خوبی داشته و نباید با تلگرام سال ۲۰۲۰ مقایسه بشه و... ولی به نظرم با فرض بنده که شاد یک نسخه از پوسته های تعطیل شده ی تلگرامه (مثل تلگرام طلایی و موبوگرام و هاتگرام و...) که توسط آموزش و پرورش خریداری شده، حداقل باید با تلگرام ۲۰۱۸ مقایسه بشه.  اون وقت متوجه میشیم که صد سال از آموزش مجازی عقبیم.

.پ.ن ۲: به نظر من اگر مسئولین وزارت آموزش و پرورش واقعا به فکر آموزش مجازی بودند، میتونستند فقط با در خواست رفع فیلتر کردن تلگرام، چند سال این فرآیند و جلو بندازن

در اهمیت تلگرام باید عرض کنم که به نظر من در سیر اثرگذاری رسانه در ایران باید در کنار رادیو، تلویزیون و اینترنت باید جایگاه ویژه ای برای نرم افزار پیام رسان telegram در نظر گرفت (البته من با پاول دورف هیچ خویشاوندی ندارم .

نگران نمره ام هستم
شایان حمیدی دانش آموز کلاس دهم رشته علوم انسانی شهیدستان در خصوص گزارش غیبت خود از شبکه شاد و آزمون پایانی می نویسد.
آقای مدیر
قبلا گفته بودم شبکه شاد داخل گوشی من جواب نمیده و اشکال داره.
خواستم باز‌ هم به اطلاع برسانم که برای غیبت در شبکه شاد عذر خود را موجه کنم.
شبکه شاد رو داخل گوشی خود نصب کردم اما موقع باز کردن عکس هایی که معلمان داخل گروه های کلاسی میفرستند شبکه شاد هنگ میکند و گوشی ۲۰ دقیقه هنگ کرده میماند و بعد خاموش میشود.
به همین دلیل نتوانستم در فعالیت های کلاسی حضور داشته باشم و به مشکل بر خوردم و خیلی نگران نمره کارنامه ام هستم .

دوگانگی حاصل از شاد
خانم پناهی یکی از اولیای شهیدستان در خصوص آزمون های فاینال شاد می نویسد:
 مادر پناهی هستم ....
دوگانگی ایجاد شده در ذهن دانش آموز که بخونم نخونم کتاب باز کنم اینترنت بزنم جواب سوال رو باعث شده دانش آموز واقعا هدفمند و درس خون هم گیج و سردرگم شدن و از جون و دل دیگه قادر نیستن درسو بخونن و بفهمن و درک کنن امتحانات مجازی مثل یه شیطان خفته ای هستش که از درون دانش آموز رو تخریب میکنه و ناخودآگاه نیمی از هوش و حواس و مغز رو درگیر میکنه . به نظر من که شاهد امتحان فرزندم بودم دانش آموز هدف و انگیزه ش ضعیف میشه....

شاد بهتر از آموزش حضوری است
در رسته مدافعین شاد خانم بهناز می نویسد:
درخصوص محاسن برنامه شاد خدمتتون عارضم که بسیار راضی بودم در ساعات تنظیم شده با دانش آموزان در ارتباط بودم . مدیریت توسط معلم به نظرم خیلی مهمه چون فرزندمم از برنامه شاد استفاده می کرد .به نظرم خیلی مفیدتر از کلاس حضوری بود به عنوان مثال تدریس علوم و اجتماعی و...که معلمان فایل می فرستادند چند بار مرور می کرد و بازخوردش عالی بود ، در کل ما رضایت داشتیم .

شکایت از اجباری بودن شاد
آقا یا خانم ام ار در خصوص اجباری بودن نصب شاد شاکی بوده و از منتقدین شاد می باشد.
1- کم کاری معلم رو کی،کجا ،و چه طور میشه اطلاع داد که حتما مورد بررسی قرار بگیره ؟
2- گم شدن پیام معلم در انبوه پیامهای دانش آموزان .
3- ارسال بیش از حد تکالیف مدرسه انجام شده توسط دانش آموزان به پی وی معلم مربوطه و مصرف بیش از حد اینترنت (من یک دختر پنجم ابتدایی دارم که چندین بار تکالیف هفتگی روکه  اسلاید 4-5 دقیقه شده ارسال کردم  منتها با سلایق معلم جور نبوده و مجبور شدم چند بار اسلاید درست کنم تا همونی بشه که در نظر خانم معلمشون بوده)
4- هنگ کردن و گم شدن تکالیف بچه ها در گوشی معلم و درخواست دوباره تکالیف
5- با توجه به شناخت دبیران و روش تدریس هر دبیری باید درس جدید رو خودشون آموزش میدادن و فیلم میگرفتن و برای دانش آموزان ارسال میکردن نه اینکه با یه سرچ در اینترنت پی دی اف یا فیلم اون درس رو ارسال میکردن .
6- بسیاری از دانش آموزان از گوشی پدر و مادر استفاده میکردن و در نبود آنها برای دانش آموزان غیبت زده میشد و دائم اعلام میکردن که روز گرفتن کارنامه با افرادی که غیبت کردن برخورد شدید میشه و تکرار پایه میخورن در صورتی که بچه ها هیچ نقشی تو این قضیه نداشتن .
7- سرعت کم و افتضاح شاد و نداشتن گوشی هوشمند یک سری از بچه ها هم که همیشه مطرح بوده .
و در آخر اینکه انشاالله آموزش و پرورش برای اینکه بعدها اعلام نکنه که شبکه ی شاد پر مخاطب ترین شبکه ی ایرانی بوده تمام معلمان و دانش آموزان رو اجبار به نصب این برنامه نکرده باشه

مهر معلمان تعطیل نمی شود
خانم داوود از مدیران موفق آموزش و پرورش  یادداشت بالا بلندی از مزایا و معایب شاد به تحریر درآورده است. وی معتقد است که کلاس در خانه مبتنی بر فضای مجازی پویا ، راهکاری برای جبران تعطیلی مدارس می باشد.
داوودی مزایا و معایب آموزش مجازی در شرایط کرونا را چنین بیان می دارد:
در سامانه آموزش مجازی  LMS می دانیم که یکی از اهداف عالی نظام تعلیم و تربیت افزایش کیفیت یادگیری دانش آموزان و رشد علمی و فرهنگی آنان است.
استفاده از آموزش الکترونیکی در مدارس و فناوریهای نوین آموزشی و بهره گیری از آنها در مراکز آموزشی ، هرچند که نمی تواند یگانه ابزار مقابله با تهدیدها و رهایی از امواج خروشان تغییرات پرشتاب جامعه بشری باشد .
استفاده از هر تکنولوژی مزایا و معایب مختص به خود را دارد.

مزایای سیستم آموزش مجازی
۱- افزایش کیفیت ارائه دروس در محیط چند رسانه ای ( به صورت صوت، تصویر، متن، انیمیشن و غیره)
۲- امکان دسترسی به مطالب و محتوای درسی در هر زمان و مکان و تکرار زیاد آن برای درک بهتر در صورت لزوم
۳- عدم وجود محدویت زمانی و مکانی برای دریافت آموزش مجازی و انعطاف پذیری در اصلاح و تغییر محتوا با یادگیری تعاملی
۴- امکان ارتباط دبیر و دانش آموز از طریق شبکه
۵- ارائه سریع محتوای آموزشی به دانش آموزان و مختصر سازی مطلب در ارائه آن
۶- کارآمد و سریع ، دسترسی سریع به مطالب و منابع با توجه به سطح یادگیری در دانش آموزان امکان مرور مطالب وجود دارد.
۷- افزایش همکاری و همیاری میان دانش‌آموزان
۸- در آموزش مجازی دسترسی به دانش آموزان را افزایش می دهد.
۹- آموزش مجازی به دانش آموزان تعامل و یادگیری تعاملی را آموزش می دهد و آنها را با فناوریهای نوین آموزشی آشنا می کند. یکی از مشکلات بزرگ شبکه شاد، آن است که عدالت اجتماعی در آن مدنظر طراحان نبوده و این مشکل باعث ایجاد نابرابری در فرصت آموزش یا زیر سئوال قرار گرفتن عدالت آموزشی شده است .
۱۰- آموزش مجازی به خلاقیت دانش آموزان و معلمان کمک می کند و دسترسی به دانش را افزایش می دهد.
۱۱- آموزش مجازی باعث می شود کل فرایند یادگیری سرگرم کننده تر باشد.
۱۲- به اشتراک گذاشتن محتوای کلاس مجازی برگزار شده با سایر معلمان و دانش آموزان
۱۳- انتقال نگرش مثبت به دانش آموزان
معلمان با داشتن مشکلات و مسائل مختلف در زندگی، با روی خوش و با انرژی مثبت ،آموزش مفید و کاربردی را در اختیار دانش آموزان قرار می دهند و به آنها یاد می دهند که با وجود مشکلات مختلف ، زندگی همچنان ادامه دارد و نباید تسلیم شود و قطعا این دیدگاه در ذهن دانش آموزان تاثیر مثبتی خواهد داشت و موجب ارتباط قوی معلمان و دانش آموزان می شود.
۱۴- غنی سازی اوقات دانش آموز درخانه با رعایت برنامه تحصیلی هفتگی
۱۵- عدم نیاز به حضور فیزیکی دبیر و دانش آموز در کلاس درس
۱۶- امکان حضور تعداد زیادی از دانش آموزان در یک کلاس
۱۷- کاهش زمان و هزینه رفت و آمد برای دانش آموزان
۱۸- امکان تهیه مدلهای مختلف آموزش توسط دبیران و ارسال پیام از قبل
۱۹- تغییر نگرش به آموزش و یادگیری و تغییر وظیفه فراگیران
۲۰- با تعیین فعالیتها و وظایف مختلف برای دانش آموزان می توانند آنها را مسئولیت پذیر و منضبط تربیت کنند.
۲۱- مشارکت دانش آموزان در آموزش مجازی باعث یادگیری بیشتر آنها و علاقه مندی به درس می شود.  
۲۲- امکان بارگذاری فایلها برای استفاده مجدد
۲۳- امکان تکرار مجدد فایل برای تثبیت و تفهیم بهتر مطالب آموزشی
۲۴- کنترل ترافیک و کاهش آلودگی هوا
۲۵- صرفه جویی در مصرف انرژی برق و گاز و کاهش مصرف آب
۲۶- مشخص شدن راهکارهایی برای کنترل و مدیریت کلاس در مواقعی که معلم حضور ندارد .
۲۷- کاربرد عملی دوره های ضمن خدمت تولید محتوا و تبادل تجربیات ارزنده و مفید همکاران با یکدیگر
۲۸- حس کار تیمی با کیفیت بین دانش آموزان و اجرای طرح همیار معلم توسط دانش آموزان
۲۹- بهینه استفاده کردن از زمان کلاس آموزش مجازی در جهت آموزش و یادگیری توسط دانش آموزان
۳۰_پر رنگ شدن نقش معلمان در آموزش مجازی

شاد ؛ نوشداروی بعد از مرگ سهراب
یکی از همکارن ناحیه ۴ کرج می نویسد:
به نظر من شبکه شاد نوش دارو بعد از مرگ سهراب بود ، خیلی دیر راه اندازی شد و ویژگی خاصی هم نداشت . همون کاری که ما از پنج اسفند در واتس آپ انجام دادیم و هم همکارا و هم دانش آموزان و اولیا راضی بودن حالا بنا به دستور باید در شاد انجام می دادیم و زحمت زیادی کشیدیم تا دبیران و دانش آموزان را نسبت به عضویت در شاد راضی کنیم از طرفی چون شاد کل کشور رو تحت پوشش داره سرعت اینترنت پایین میاد و کار رو سخت می کنه  ازطرفی ما شاهدیم خود اداره کانالای اطلاع رسانیشون تلگرام و واتس آپه از شاد‌استفاده نمی کنن چون‌خودشون می دونن چه مشکلاتی داره هفته گذشته  تو کانال ارتقا مدیریت آموزشگاهی تو شاد دو تا جلسه ویدئو زنده اجرا شد ، دومیش خود آقای قاسمی بود من که هر چه تلاش کردم نتونستم وارد بشم پیام خیلی از مدیران هم می دیدم که موفق نشدن در صورتی که من تمام وبینارها و‌اسکای روم که ملاصدرا اجرا کرد  استفاده کردم  خلاصه که آقا اگر دست از سرمون بر دارن خودمون می دونیم چکار کنیم .  ما از اینا خیر نخواستیم شر نرسانند کافی است.

شبکه شاد نیازمند پهنای باند وسیع است

و اما جمع بندی این گزارش را با مطلب درخوری از hamid به پایان می بریم حمید آقا که گویا فعال فرهنگی اجتماعی هستند می نویسند:
هر برنامه فراگیر ملی نظیر شبکه اجتماعی دانش‌آموزی مستلزم داشتن و فراهم شدن زیرساخت مناسب برای دسترسی درصد بیشتری از عموم است تا همه بتوانند در یک سطح مساوی توانایی بهره‌مندی از آن خدمات ارایه شده  ملی را داشته باشند و  چنین کاری به منزله اجرای عدالت بین آحاد ملت و ضروری است.
توانایی بهره‌مندی از خدمات ارایه شده به مردم  در یک سطح مساوی به نوعی عدالت و خارج شدن از آن بی عدالتی حتی اگر یک نفر هم باشد.
این درحالی است که با اجرایی شدن آموزش الکترونیکی با نصب نرم افزار از طریق  شبکه اجتماعی دانش‌آموزی که دارای مزایا و معایبی است، باید امکان دسترسی همه دانش‌آموزان به آن وجود داشته باشد اما شماری از آنان  به دلیل یک سری مشکلات از این برنامه  محروم مانده‌اند.
برنامه‌ریزان باید قبل از شروع به کار  راهکار و تدبیری بیاندیشیدند و سازوکارهایی فراهم می‌کردند که تک تک دانش‌آموزان از شبکه شاد برخوردار می‌شدند در حالی که این چنین نیست.
 وجود اختلاف در سطح و شیوه‌ زندگی و درآمدها در جامعه و شکاف موجود در طبقات اجتماعی کشور به ویژه از نظر اقتصادی موید واقعیتی است که برنامه شبکه اجتماعی دانش‌آموزی را زیر سایه خود قرار داده‌است.  
در اجرای این برنامه باید تمامی جامعه‌ هدف دانش‌آموزی  برای دسترسی به این شبکه دیده می‌شد اما در این میان خانواده‌هایی وجود دارند که حتی توانایی فراهم کردن ابزارهای لازم نظیر دسترسی یافتن به  اینترنت و گوشی هوشمند را ندارند.
در اجرایی شدن این برنامه نباید از کودکان فقیری گذشت که با چشمانی تهی از شوق به دنبال گوشی‌های هوشمند دیگران، خیره می‌شوند تا پدران و مادران آنان را به عذاب وجدان که لیاقت تامین یک گوشی برای فرزندانشان را ندارند، دچار کنند.
دانش‌آموزانی نیز هستند که والدین آنها پول درس خواندن در آموزشگاه محل تحصیل را ندارند و با  کمک‌های مادی و معنوی دیگران از جمله سازمان های حمایتی و معلمان در کلاس درس حاضر می‌شوند.
در بسیاری از خانواده‌ها، فرزندان تیزهوشی وجود دارند که به دلیل وضعیت مالی از گوشی هوشمند برخوردار نیستند و یا برخی خانواده‌ها نیز تنها پدر و  یا مادر دانش آموزان از این وسیله بهره‌ مند هستند.
 خانواده‌های پرجمعیتی نیز هستند که چهار یا پنج محصل دارند و امکان تهیه گوشی هوشمند برای همه آنان مقدور نیست و حتی در صورت  استفاده‌ مشترک از گوشی هم مشکلاتی گریبان آنان شود.
جدا از این موارد دانش‌آموزان بی‌سرپرست یا بد سرپرستی هستند که به علل‌های مختلف گوشی هوشمند و دسترسی به اینترنت نداشته و یا والدینی دارند که به فکر تهیه این وسیله برای آنان نیستند.
با توجه به شرایط خاص کرونایی که منجر به تعطیلی مدارس شده باید یک برنامه آموزشی عمومی بادرنظر گرفتن امکان دسترسی همگانی با زیرساخت‌های لازم تدوین می‌شد تا تک تک دانش‌آموزان نه تنها عده‌ای خاص  بهره می‌برند تا پایان سال تحصیلی آنان بدون استرس و اضطراب به  پایان رسانده شود .

موضوع تضمین کیفیت آموزش یعنی تضمین این که فرآیند یادگیری در آموزش مجازی از طریق سامانه شاد اتفاق می افتد، در این اپلیکیشن اجرایی نشده است. هیچ کس، از مدیر و ناظر مدرسه گرفته تا معلم دلسوز، کارشناسان ستادی آموزش و پرورش و حتی پدر ومادری که بالای سر بچه می ایستند تا او به صورت آنلاین درس بخواند نمی توانند مطمئن شوند فرآیند یادگیری در ذهن بچه ها در حال اتفاق افتادن است، چون چنین تجربه ای تاکنون انجام نشده است.
 یکی از مشکلات بزرگ شبکه شاد، آن است که عدالت اجتماعی در آن مدنظر طراحان نبوده و این مشکل باعث ایجاد نابرابری در فرصت آموزش یا زیر سئوال قرار گرفتن عدالت آموزشی شده است .
با دسترسی های زیادی که برای خود در گوشی تلفن هوشمند ایجاد می کند، حریم خصوصی را نقض کرده است.
- باید روی تلفن های هوشمند با اندروید به روز نصب شود و این موضوع یعنی تحمیل هزینه زیادی به خانواده ها
-ایرادات فنی بسیاری از جمله اعلام خطا هنگام ثبت نام دارد.
-نیاز به پهنای باند وسیع برای جابه جایی داده ها دارد و عملا با زیرساخت اینترنتی کشور به خصوص در استانهای دوردست و کمتر برخوردار ناهمگون است.

آزمون های مشارکتی در شبکه شاد
باب این گزارش مستند را با آزمون های مسئله دار شاد می بندیم .
متعاقب اجباری شدن آموزش مجازی در اپلیکیشن شاد آزمونهای فاینال نیمسال دوم نیز در شبکه شاد تکلیف گردید و تصمیم گیری در خصوص چند و چون آزمونها به عهده شورای مدارس محول گردید .
در شهیدستان کرج ۲۰ نمره پایانی را ۱۰ آزمون فاینال، ۵ فعالیتهای مجازی و ۵ سوایق تحصیلی نیمسال اول در نظر گرفتیم .
ولی مشکل اصلی در آزمون های مجازی بود . داشتیم دانش آموزی که معدل ۱۴ نیمسال اول به ۱۸ در نیمسال دوم صعود نمود . این افزایش چشمگیر و خیره کننده در آزمون های شاد علی رغم تعطیلی مدارس و انقطاع آموزش حضوری یک پیام اساسی برای ما دارد :
پاسخ گویی مشارکتی (خانوادگی، رفاقتی، قهوه خانه ای و...) به آزمون های اوپن بوک شاد !

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید