سرمایه ای به نام یلدا

مناسبت ها و آیین های مختلف ملی، تاریخی و دینی در هر جامعه ای کارکردهای مختلف خود را به همراه دارند. در کشور ما شب یلدا یکی از ریشه دار ترین مناسب ها به شمار می رود که با توجه به ویژگی ها و فلسفه وجودی آن کارکردهای مختلفی از خود به جای می گذارد.

در اینجا قصد برآن است تا با کارکردهای اجتماعی این رسم دیرینه و تاریخی آشنا شویم.

در شب یلدا افراد خانواده و خویشاوندان به دور هم جمع می شوند و این رسم دیرینه را گرامی می دارند. هرچند در گذشت زمان تغییراتی در ساختار برگزاری یلدا به وجود آمده است، اما با توجه به پیشرفت تکنولوژی و‌گذر زمان این تغییرات طبیعی می باشد.

در این شب شاهد آن هستیم که پیوندهای خویشاوندی افزایش می یابد و در نهایت باعث بهبود سرمایه اجتماعی و همبستگی اجتماعی می گردد.

این مسئله زمانی اهمیت می یابد که با توجه به تحقیقات انجام شده شاخص های سرمایه اجتماعی در کشور ما بسیار کاهش یافته است و پاسداشت چنین مراسماتی می تواند این سرمایه بیمار جامعه را ترمیم کند.

همان طور که می دانید در کشور ما قومیت های مختلفی سکونت دارند‌ با توجه به گسترش فضای مجازی همواره شاهد موج توهین ها به اقوام مختلف در کشور هستیم‌. آیینی به مانند شب یلدا که رنگ و بوی ملی دارد و در تمامیت ایران به رسمیت شناخته می شود می تواند به نوعی هویت ملی و ایرانی را در جامعه و قومیت های مختلف تقویت کرده و باردیگر افراد جامعه را زیر یک پرچم واحد گرد هم آورد.

اما در مقابل اگر این مراسمات و اعیاد سنتی کارکردهای ملی خود را از دست بدهند قطعا انسجام ملی در جامعه بیش از پیش از بین خواهد رفت.

یکی دیگر از کارکردهای شب یلدا « باهم بودن» است. تحقیقات نشان می دهد که به صورت فاجعه باری مدت زمان گفت و گو میان افراد خانواده کاهش یافته و به کمتر از ۱۵ دقیقه رسیده است.

علاوه بر ارضای روحی و روانی افراد، تقویت فرهنگ گفت و گو میان خانواده ها و جامعه می تواند کاهش آسیب های اجتماعی را به همراه داشته باشد.

بنابراین شب یلدا و دورهمی هایش می تواند نقطه عطفی باشد برای خارج کردن افراد از جزیره های تنهایی خویش و تقویت خانواده ها.

همان طور که در ابتدای یادداشت به آن اشاره شد در طی زمان ساختار شب یلدا دچار تغییرات بسیار شده است هرچند طبیعی به نظر می آید و در راه گذر از سنت به مدرنیته این تغییرات گریز ناپذیر است اما شاهد محدود شدن یلدا هستیم.

برخلاف ماهیت این شب که باهم بودن و گفت و گو کردن است امروزه شب یلدا در فضاهای مجازی رونق بیشتری دارد. تبریک هایی که باتوجه به رشد تکنولوژی و تغییر در سبک زندگی از راه دور گفته می شوند و عموما یلدا را با هندوانه و انارش می شناسند تا دورهمی هایش!

باید بدانیم که تغییر پروفایل هایمان به دانه های انار، نشر خوردنی های امشب مان در استوری ها و مواردی به این صورت هیچگاه جایگزین مناسبی برای یلدای گرم دیروز ها نخواهد بود.

انسان جدا شده از اجتماع و فرد گرایی بیش از حد جامعه  بسیار نیازمند است به شب های یلدایی...

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید