پیش نویس آئین نامه اجرایی رتبه بندی معلمان در بوته نقد و نظر

گروه رسانه/

سرانجام پس از یک دهه تعلل و کش و قوس های فراوان واپسین روزهای سال ۱۴۰۰ لایحه رتبه بندی معلمان در اثر اعتراضات صنفی در هیبت «شیری بی یال و دم » به قانون تبدیل شد. فارغ از انتقادات فراوان کارشناسان در خصوص فاصله کیلومتری بین وعده های اولیه طراحان لایحه (مبنی بر حداقل پرداخت ۸۰ درصد دریافتی اساتید همتراز دانشگاه) با آنچه تصویب شده است مصوبه فعلی به عنوان ضرب المثل «کاچی بهتر از هیچی» خود در مرحله اجرا دارای اشکالات کارشناسی متعدد و بعضا توهین آمیز می باشد.

پرسشی که اکنون ذهن دلسوزان و کارشناسان حوزه تعلیم و تربیت را به خود مشغول کرده آنست که افزایش چندرغاز حقوق در تورم نجومی (در قالب رتبه بندی معلمان) چه تاثیری در بهبود کیفیت بخشی آموزشی و خروج از وضعیت بی انگیزشی فعلی خواهد داشت؟ اصولا اجرای این مصوبه معیوب چه تحرکی در آموزش و پرورش و جلب رضایت معلمان به عنوان موتور محرکه دستگاه تعلیم و تربیت خواهد داشت؟

در متن پیش‌نویس این آئین‌نامه، جدول امتیازات مورد نظر برای احراز هر رتبه ها درج شده است.

با توجه به اینکه مدرک تحصیلی به عنوان یکی از شرایط اصلی احراز رتبه ها در نظر گرفته شده است، هیچ معلمی با مدرک کارشناسی (لیسانس) صلاحیت احراز رتبه های ۴ (دانشیار معلم) و ۵ (استادمعلم) را نخواهد داشت!

این موضوع با توجه اینکه اکثر معلمان شاغل در آموزش و پرورش دارای مدرک لیسانس هستند، یکی از ناعادلانه ترین شرایط در احراز رتبه ها خواهد بود که نهایتاً به افزایش ۶۵ درصدی در سه بند حق شغل، حق شاغل و فوق العاده شغل برای معلمان با مدرک کارشناسی منجر خواهد شد که این مقدار تقریباً معادل افزایش ۴۰ درصدی حقوق آنها خواهد بود!

شایان ذکر است نگارش نهایی آئین‌نامه مذکور هنوز به هیئت وزیران ارسال نشده است. قانون رتبه‌بندی معلمان پس از ارسال و تصویب این آئین‌نامه توسط هیئت وزیران و ابلاغ دستورالعمل اجرایی آن به استان ها، اجرا خواهد شد.

ذیلا نظرات تعدادی از همکاران از گوشه و کنار کشور را در خصوص پیش نویس آئین نامه اجرایی رتبه بندی معلمان را بدون ویرایش به نظاره می نشینیم.

*جلیل شمس از همکاران رسانه ای تبریز در خصوص پیش نویس اجرایی می نویسد:
۱. شرکت در طرح های کیفیت بخشی
معاونت ها که ۵ امتیاز داده شده، منطقی نیست . معاون وظیفه و مسئولیتش، شرکت در جلسه است و باید این بند که ۵ امتیاز هم دارد حذف شود .
۲. دانش تربیتی ۳ امتیاز و دانش تخصصی با مدرک تحصیلی ۲ امتیاز دارد که لحاظ امتیاز اضافی بر امور تربیتی منطقی نیست چون مربی تربیتی در دانش تخصصی امتیاز خود را بر اساس مدرک خود می گیرد ؛ به کلی باید ۳ امتیاز دانش تربیتی حذف و همه ۵ امتیاز برای دانش تخصصی با مدرک لحاظ گردد .
۳.در گروه دانش گروهی، ردیف روایت پژوهی، منطقی و علمی نیست و باید حذف شود . در همان گروه به چاپ مقاله در مجلات خارجی بیش از داخلی اعتبار داده شده که این مورد باید یکسان باشد، چون اعتبار مجلات داخلی علمی پژوهشی با خارجی معتبر یکسان است ،البته مجلات پژوهشی خارجی کم اعتبار نیز وجود دارد .
۴. در ردیف خلاقیت و نوآوری، بارگذاری در شاد و تهیه نام افزار و تولید محتوای آموزشی در ردیف خلاقیت و نوآوری تلقی شده که منطقی نبوده و موجب بازار سیاه تولید این موارد بوده و باید حذف شود
۵. ثبت مهارت های توسعه ای به کلی غیر منطقی و نادرست است ؛ به جز گواهی مهارت های تخصصی۴ مورد بعدی مانند ثبت در سامانه، تشکیل گروه در شاد و .... باید حذف شود و مبنای رتبه بندی نباید باشد
۶.در ردیف عملکرد رقابتی تجربی باید امتیاز سخنرانی در همایش ها قطعا حذف شود و همچنین تدریس در کار گروه و ضمن خدمت نباید امتیاز داشته باشد ، امتیاز آن در ارزیابی سالانه لحاظ گردد.
۷. امتیاز سنوات به تحصیل در دانشگاههای آموزش و پرورش نیز منطقی نبوده و دانشگاه های دیگر اعتبار کمتری از آموزش و پرورش نداشته و طبق قانون آنها نیز یک سال در دانشگاه های آموزش و پرورش دوره می بینند .

رتبه بندی کادر اداری

۸.در جدول ارزشیابی کادر اداری ۱۵ امتیاز برای ارزیابی سالانه منظور شده که تبعیض آشکار است و ارزشیابی سالانه برای معلمان صفر است . باید ارزشیابی سالانه برای اداره و مدارس عین هم باشند .
۹.در حوزه های دانشی برای آشنایی به مقررات ۶ امتیاز لحاظ شده که به علت سیستمی بودن مقررات عملا چنین قابلیتی وجود ندارد و باید حذف شود .
۱۰. در ردیف دانش تخصصی مانند معلمان باید امتیاز دانش تربیتی حذف شود چون دانش تخصصی بر اساس مدرک تحصیلی امتیاز می گیرد و این ۳ امتیاز حق اضافی و تکراری است .
۱۱. در کل باید امتیاز انجام فعالیت های پژوهشی مانند شرکت در همایش و سخنرانی حذف شود و یک امتیاز رانتی است .
۱۲.در ردیف امتیاز مقالات باید امتیاز مجلات داخلی و خارجی یکسان باشد .
۱۳. برای ردیف خلاقیت و نوآوری برای هیج فعالیتی ۵ امتیاز داده شده که به کلی باید حذف شود .
۱۴.در ردیف مهارت های توسعه ای ،به جز یک مورد مدرک مهارت تخصصی بقیه موارد باید حذف شود و فعالیت خاص قابل اندازه گیری نیست .
۱۵.امتیاز مربوط به تحصیل در دانشگاه های آموزش و پرورش به کلی باید حذف شود. چون اولا دانشگاه های دولتی بسیاری از دانشگاه های فرهنگی پربار ترند و همه ورودی های خارج از دانشگاه های فرهنگی یک سال دوره می بینند .
۱۶. دوره های ضمن خدمت مجازی را متوقف کنید و ارزیابی دوره ها باید جدی و توسط واحد سنجش مستقلی انجام گیرد . »

حاج قاسمی دبیر شیمی شهیدستان کرج از مؤلفین سابق کتب درسی معتقد است:

« هستی سیستم آموزش و پرورش ، برای پیاده کردن برنامه درسی است.برنامه درسی مجموع گزاره های حاصل تجربیات و دانش بشری در زمینه آموزش است که در قالب آموزه های علمی مطرح می شود.

معلم، یکی از عناصر و البته مهم در برنامه درسی است.عنصری که باید برنامه درسی را در قالب روش تدریس در کلاس هم اجرا و هم ارزشیابی نماید.

وجود سیستم هوشمند رتبه بندی معلم از ضروریات بهسازی عملکرد آموزش و پرورش است.بنابراین شاخص های رتبه بندی می باید به بهینه سازی تعامل معلم و شاگرد توجه نماید نه اینکه به شاخص هایی بپردازد که معلم را از کلاس دور و به دانش افزایی صرف بپردازد. معلم تسهیل کننده یادگیری است نه تولید کننده علم ؛ بنابراین شاخص هایی نظیر تالیف و تحصیل در مدارج دکتری و از این قبیل می تواند کفه ترازوی آگاهی و دانش کافی معلم را به سمت دانش تخصصی و غیر مفید برای دانش آموز سنگین کند.

در عوض معلم باید شناخت کافی از سطح علمی و روانی دانش آموز داشته باشد و این مهم با تجربه در تدریس و آشنایی با کتابهای علمی به عنوان منبع در رشته تدریس و همچنین روانشناسی مرتبط حاصل می شود.

پیشنهاد می شود :
۱- امتیاز مدرک تحصیلی حداکثر تا کارشناسی ارشد باشد و دکتری با ارشد تفاوت نداشته باشد.
۲- امتیاز تالیف کتاب و مقاله کاسته شود.
۳- کل امتیازات سنوات تحصیلی در دانشگاه های وابسته به آموزش و پرورش (۳ امتیاز) حذف شود.
۴- مصداق مربوط به زیر شاخص حوزه های شناختی یاددهی - یادگیری که امتیاز آن حاصل از شرکت مدارس در طرح های خاصی است به دلیل در اختیار معلم نبودن کلا حذف شود.

۵- زیر شاخص مربوط به دانش تخصصی کلا حذف شود و به جای آن هم به دبیر غیر مرتبط ابلاغ داده نشود و هم در صورت لزوم دبیر غیر مرتبط دوره ای خاص را در ضمن خدمت طی نماید و برای همیشه دبیر مرتبط اعلام شود.
۶- تشکیل کانالهای آموزشی و گروههای تعاملی در " شاد" از زیر شاخص مهارت های توسعه ای کلا حذف شود یا امتیاز آن به 0/5 کاهش یابد.
۷- امتیاز کسر شده به قسمتهای زیر اضافه شود:
- سابقه تدریس موثر
- دوره های ضمن خدمت
- تولید و تدوین بسته های یادگیری و درسنامه( زیر مجموعه مهارتهای توسعه ای)
- انجام طرحهای پژوهشی»

علی چمنی از مدیران ناحیه ۴ کرج می گوید: « شبیه شکیات نماز هست به قدری پیچیده بود که طرف قید نماز را زد .حالا خدا را شکر این رتبه بندی کامل اجرا نمی شود .از نزدیک دیدم که رده پایین ترین کارمند ارگان رو 500 میلیون تسهیلات داد با بازپرداخت 12ساله . یک دیپلم در فلان بانک، ارگان یا شرکت اندازه 2 برابر حقوق ما جانبی دریافت کرد .نوش جونشون باید هم اینجوری باشه . باهزار جنگ و خونریزی آورده رسونده به این مرحله . قوه قضاییه امروز اعتراض کرد فردا حکمشون صادرشد."

مرعشی از مدیران کرجی معتقد است:

"چرا حق و حقوق همکاران را بازیچه این کاغذ بازی و بوروکراسی اداری که در تمام دنیا منسوخ شده می کنید ؟ چرا با این رویکرد آبروی همکاران را می برید؟ چرا ؟

چرا از باقی کارمندان دولت چنین مسخره بازی ها رو نمی خواهند؟ بعد از سالها اجحاف و دزدیدن حق و حقوق مظلوم ترین و زحمت کش ترین و پاک دست ترین و صادق ترین و... قشر دولت و کشور ، می خواهند تغییری به حقوق معلمان بدهند ،بعد می خواهند همه دست به سینه بنشینند و صدایشان در نیاید.

واقعاً حق دارند فریاد بزنند و اعتراض کنند... ببینید این بی ادبی و بی احترامی است !

واقعیت این است که چون حقوق معلمان بسیار ناچیز بوده، خواستند بعد از سالها ،حقوقشان به اصطلاح« همسان سازی » با دیگر کارمندان شود . چرا اگر بخواهند چیزی اضافه تر از همسان سازی بدهند در آن صورت بگویند: هر کسی موارد مذکور را دارد ،ارائه دهد تا حقوقش اضافه تر شود .برای حق و حقوقی که سالها نداده اند ...

سفره معلمان را کوچک و کوچکتر کرده اند . هیچ خدمات و تسهیلات و ... ندادند . حق مسکن و اجاره ، ایاب و ذهاب ،خوراک و پوشاک ، سختی کار ، کارانه،بیمه و درمان و...و... نداده اند و بعد از سالها چنین رویکردی به جز حق الناس و «ظلم فاحش» چیز دیگری نیست...چرا باید معلمان حق و حقوق ش که میخواهند بگیرند؛ باید دقشان هم بدهیم ... خدا آخر و عاقبت مان را ختم به خیر کند .

تو رو به حضرت عباس علیه السلام،نیم نگاهی به حقوق و تسهیلات و خدمات معلمان و بازنشستگان سایر کشورها کنیم، هیچ چیزش قابل مقایسه نیست بعد می خواهیم نسل خوب هم تربیت شود و از کل دنیا پیشی بگیریم!!
خدایا خودت به ما رحم کن»

حمید از معلمان البرزی می نویسد:

"من فکر می کنم با ارسال این پیش نویس بیشتر به دنبال بازخورد آن تو جامعه فرهنگیان مشمول رتبه بندی هستند.بنابراین در گروه های صنفی معلمان باید اعتراضات را اعلام کرد تا متوجه نارضایتی معلمان باشند، مطمئنا بی تاثیر هم نخواهد بود.
1- اینکه معلمان دارای مدرک لیسانس که 60 در درصد جامعه هدف را تشکیل میدهند حق دریافت رتبه های  4و 5 از ایشان سلب شده قطعا عادلانه نیست.
2- فاصله بین هر دو رتبه که ده درصد می‌باشد برای فردی با سابقه حتی بیش از 25 سال حدودا 500 هزارتومان تفاوت دریافتی ایجاد می کند آیا این مبلغ ارزش آن را دارد که برای اخذ رتبه های 4 و5 چندین مقاله تحقیقی و پژوهشی در حوزه های مختلف نوشته و در مجلات داخلی یا خارجی به چاپ برسانیم.با کدام پشتوانه مالی؟
۳- بدتر از همه اینکه همکاران دارای مدرک کارشناسی ابتدا باید دو سال بروند مدرک ارشد را بگیرند تا اجازه طرح موضوع برای رتبه های ۳و۴ را داشته باشند سپس چند مقاله فوق الاشاره را به چاپ برسانند تا آن ۵۰۰ هزار تومان حقوق شأن اضافه شود.ایا به نظر این منطقی هستش؟ یا اینکه ارزش این همه زحمت را دارد؟
۴_ البته موارد مطروحه در پیش نویس در صورتی منطقی و قابلیت اجرا دارد که همترازی ۸۰ درصد پایه به پایه با هیئت علمی را هم ،مجلس و دولت قبول می کردند.
۵_ در کدام دستگاه و وزارتخانه برای جبران معیشت پرسنل خود آین همه شرط و شروط گذاشته می شود به ویژه حق و حقوق پرسنل را به نظر ارباب رجوع گره زده می شود؟
۶_ در انتها با توجه به اینکه در سال گذشته بیش از ۴۵ درصد تورم داشتیم اگر مبلغ رتبه بندی، در هر رتبه که برابر این پیش نویس قرار بگیریم حتی با اعمال ده درصد۱۴۰۱، باز هم جبران قدرت خرید از دست رفته در طول یک سال گذشته را نمی کند یا حداکثر با آن برابری می کند .
امیداست که مسئولین محترم درک درستی از وضعیت آموزش و پرورش و پرسنل آن داشته باشند تا با تصمیمات درست و منطقی، شاهد تغییر و تحول در این کشتی به گل نشسته باشیم » .

فرزانه محمدی از معلمان زنجان در خصوص نقاط قوت و ضعف لایحه رتبه بندی می نویسد:
نقطه ضعف:
نوشتن و انتشار مقالات علمی در مجلات معتبر برای استاد معلمی و دانشیار معلمی زمانی معنا دارد که امتیازات متناسب و متقارن با درجه دانشگاه رو بدن وگرنه سرکار گذاشتن همکاران به خاطر چندرغاز پول هستش.

نقطه قوت:
شیشه ای شدن کلاس و امتیاز دهی به معلم‌ها خصوصا از جانب خانواده ها باعث می شود همکاران صلاحیت های عمومی و تخصصی شونو ارتقا بدن .

تبصره:
نکته ای که مغفول هستش اینه که ارزیابی موارد مذکور در آئین نامه بر عهده چه کسانی است؟آیا این افراد صلاحیت رسیدگی و ارزیابی به بندها را دارا هستند؟
یا مسئله می خواد رفاقتی و تشریفاتی باشه؟

اسدزاده از مدیران کرجی معتقد است:

«فرم شایستگی معلمان که توسط دانش آموزان باید تکمیل شود !

معلم من از تدریس لذت می برد!!
معلم من می داند چه می کند !
معلم من رفتارش دوستانه است !
معلم من طوری تدریس می کند که بهتر یاد بگیریم!
معلم من صبور است و مرا درک می کند !
......
دانش آموزی که به سن عقلی و قانونی نرسیده است ، در مورد معلم نظر بدهد !؟
تا حالا شده ارباب رجوع که همه دارای سن عقلی و قانونی هم هستند در مورد کارمند اداره ای فرم نظرسنجی تکمیل کنند ؟
در مورد پرستار و بانکی و کارمند استانداری و بخشداری و ادارات ؟
می خواهید معلمان را به استثمار دانش آموزان و اولیا در آورید؟ »

جلیلوند از مدیران ناحیه ۱ کرج معتقد است:
"اجرای این طرح به این شکل خارج از عدالت است و ظلمی مضاعف.

طرف با مدرک کارشناسی ، باید با توان و انگیزه بالا در رتبه ۳ قرار بگیره و از طرفی همکار با مدرک بالا و خوانش آیه یاس در رتبه ۴ و ۵ و از طرف دیگر شرکت همکار در خارج حوزه مدرسه چرا امتیاز دادن!

مدرسه چه ربطی به حواشی( تدریس در دانشگاه) داره! باید راه برای معلم کوشا به رتبه آخر با مدرک کارشناسی فراهم باشد. مگر نیاز دانش آموز با معلم دارای کارشناسی مهیا نمی شود!"

مونا کریم پور از مدیران ماهدشت معتقد است:

« لایحه فعلی رتبه بندی مطالبه اصلی فرهنگیان نیست ؛ این مصوبه در بهترین حالت یک مسکن موقتی برای مطالبات متراکم منزلتی و معیشتی ماست. امیدواریم در سال جدید مسئولین با دقت نظر بیشتری به مسائل و مشکلات آموزش و پرورش فوکوس نمایند.»

محمدخانی از دبیر عربی شهیدستان کرج پیشنهادی در خصوص معقول بودن کسب رتبه ها ارائه می کند: «طبق نظر واحد نمایندگان و کمیسون اموزش و نماینده حقوقی آموزش و پرورش در کسب رتبه ها چهار عامل موثر هستند :
۱.مدرک
۲،سابقه
۳.ضمن خدمت
۴ صلاحیت و شایستگی که میانگینی از نمره های ارزشیابی و نظر آموزش مربوطه یعنی ابتدایی و متوسطه است .

 طریقه امتیاز کسب کردن مدرک
دیپلم ۱۰ امتیاز
فوق دیپلم ۱۵
لیسانس ۲۰
فوق لیسانس ۲۵
دکترا ۳۰

 طریقه کسب امتیاز سنوات

تا ۵ سال سابقه ۵ امتیاز
تا ده سال ۱۰امتیاز
تا ۱۵ سال ۱۵ امتیاز
تا ۲۰ سال ۲۰
تا ۲۵ سال ۲۵،امتیاز
تا ۳۰ سآل ۳۰ امتیاز

طریقه کسب امتیاز ساعات ضمن خدمت

تا ۲۰۰ساعت ۵ امتیاز
تا ۴۰۰ساعت ۱۰
تا ۶۰۰ ۱۵ امتیاز
تا ۸۰۰ساعت ۲۰ امتیلز
تا ۱۰۰۰ ساعت ۲۵ امتیاز
تا ۱۲۰۰ ساعت ۳۰ امتیاز

 طریقه کسب امتیاز از شایستگی و صلاحیت و ارزشیابی

نمره تا ۷۵ ۵ امتیاز
نمره زیر ۸۰ ۱۰امتیاز
نمره تا ۸۵ ۱۵ امتیاز
نمره تا ۹۰ ۲۰امتیاز
تا ۹۵ امتیاز ۲۵ امتیاز
تا ۱۰۰امتیاز ۳۰ امتیاز

هر فرهنگی نمره بالاتری از این چهار عامل گرفت در رتبه ۵ و همین طور کمتر ۴ و ۳ و۲ و۱ قرار می گیرد .

امتیاز ۹۰ تا ۱۰۰ رتبه ۵ استاد معلم
امتیاز ۸۰ تا ۹۰ رتبه ۴ دانشیار معلم
امتیاز ۷۰ تا ۸۰ رتبه ۳ استادیار معلم
امتیاز ۶۵ تا ۷۰ رتبه ۲ مربی معلم
امتیاز ۰ تا ۶۵ رتبه ۱ آموزشیار معلم »

سخن آخر این که:

آنچه مسلم است مصوبه رتبه بندی معلمان نتوانسته دل معلمان معترض به تبعیض ها را به دست آورد. استنباطم پس از مطالعه « پیش نویس آئین نامه اجرایی » آنست که برخی از مفاد این آئین نامه در صورت اجرا دلخوری مضاعفی را در بین فرهنگیان دامن خواهد زد و نهایتا در عرصه عمل آئین نامه از حیز انتفاع ساقط شده و به صورت دیمی مبلغی به حقوق نارس معلمان افزوده شده و خروجی این مصوبه نیز توفیری در بهبود حال و روز معلمان و نهایتا بهبود کیفیت آموزش و پرورش نخواهد داشت.

شایسته است دست اندرکاران طراز اول به جای سیر در روزمرگی به فکر تاسیس منطقی «سازمان نظام معلمی» واقعی بوده و امور تخصصی را به اهلش بسپارند.

پایان گزارش/

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید