پس از سانسور کراوات در دانشگاه فرهنگیان این بار نوبت روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش شد و استودیو الفبا ؟!

به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌ و پرورش، دکتر حسن عشایری در ادامه سلسله نشست‌های برنامه میهمان آشنا  با حضور در استودیو الفبا، با اشاره به لزوم توجه به تفکر انتقادی، اظهار کرد: ساختارهای مغزی ما مثل هیپوتالاموس، هیپوکامپ و قشر مغزی به‌وسیله ابزارهای کنونی سنجش پزشکی کاملاً قابل‌اندازه‌گیری هستند اما درک و شناخت واقعی عملکردهای مغز به این سادگی نیست.

وی با بیان اینکه پس از تحصیلات دانشگاهی در رشته توان‌بخشی تدریس و مطالعاتی داشتم، گفت:  در رشته جدیدی از علوم اعصاب که ساختار و رفتار را تعریف می‌کند، رشد کودک ایرانی از بدو تولد تا شش‌سالگی را در مقایسه با کشورهای دیگر بررسی کردیم و چون نوروساینس در این بیست سال به‌خصوص در مورد علوم تربیتی تحولاتی داشته است ، به بررسی بیشتر  دوره آغازین در آموزش‌ و پرورش  پرداختیم  و تفکر انتقادی و لزوم آن  را بررسی کردیم. امروزه صاحب‌نظران پیشنهاد می‌دهند که ایدئولوژی و آرمان‌طلبی را برداریم چون‌ که  دانش‌آموز هوش بالا دارد اما در رفتار کردن و مهارت‌های زندگی دارای مشکل است

تنظیم کارکردهای مختلف مغز در آموزش‌ و پرورش بسیار مهم است

عشایری خاطرنشان کرد: مغز پردازشگر است و علم نوروساینس نظرات جدیدی برای علوم رفتاری دارد و در مطالعات و پژوهش‌ها  تصمیم داریم رفتار کودکان استثنایی و دیرآموز و  اتیستیک را هم بررسی کنیم چراکه تنظیم کارکردهای مختلف مغز در آموزش‌ و پرورش بسیار مهم است و  البته به‌جز آموزش‌ و پرورش، نقش خانواده هم در چگونگی عملکرد مغز مهم است و آموزش‌ و پرورش در این فرایند،  کاستی‌ها را جبران می‌کند. 

دانش‌آموز وسیله مهمی برای انتقال علم و یافته‌های جدید به خانواده است

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران  با اشاره به اینکه نباید در  آموزش‌ و پرورش فقط فراگیری علم و دانش مهم باشد، اظهار کرد: در آموزش‌ و پرورش  باید کمی فراتر رفت و ساختار و بینش خانواده را تغییر داد و دانش‌آموز وسیله مهمی برای انتقال علم و یافته‌های جدید به خانواده است، بنابراین  آسیب‌شناسی چالش‌ها و مشکلات تربیتی در مسیر یادگیری اهمیت دارد.

تنظیم سیستم‌های مغز در آموزش‌ و پرورش انجام بگیرد

وی بابیان اینکه چرا کسی که در آموزش‌ و پرورش دوره آموزشی دیده است، بعداً در دانشگاه دچار مشکلات و چالش‌های تعلیم و تربیتی می‌شود، گفت: ما معتقدیم این اشکالات  به دوران تحصیل فرد در مدرسه برمی‌گردد و این واقعیت است که اختلالات رفتاری اجتماعی وجود دارد و بر همین اساس کار آموزش‌ و پرورش پیچیده‌تر است. بایستی تنظیم سیستم‌های مغز در آموزش‌ و پرورش انجام بگیرد؛ مغز ۲۴ ساعته  کار می‌کند که این مغز یادگیرنده است؛ مغز هیجانات و عواطف را پردازش می‌کند و همچنین مغز مسائل را حل می‌کند و خلاق است و به سمت شناخت می‌رود،  مجموع همه‌ی این‌ها مغز اجتماعی می‌شود.

وزیر آموزش‌ و پرورش  اگر بزرگ فکر کند، بزرگ هم اشتباه می‌کند و باید از شعور و خرد جمعی استفاده کند و  آسیب‌شناسی کند و در فازهای مختلف جلو برود و از زبان مشترک استفاده کند تا بتواند تحولات اساسی در نظام آموزشی ایجاد کند

یادگیری مهارت‌های زندگی مهم است

عشایری در ادامه تصریح کرد: اگر دروغ‌گویی کودکان در ایران نسبت به کشورهای دیگر مقایسه شود، متوجه می‌شویم که  به‌راحتی دروغ می‌گویند. اینکه به دانش‌آموز در مدرسه فقط دانش افزوده شود مهم نیست، بلکه یادگیری مهارت‌های زندگی مهم است و ارتباط سالم و مؤثر برقرار کردن هنر زندگی است یعنی دانش‌آموز یاد بگیرد هم اثرپذیر باشد و هم اثر بگذارد.

آموزش‌ و پرورش در دوره ابتدایی به سمت فضیلت‌های اخلاقی و انسانی سوق پیدا کند

وی بابیان اینکه انباشت  ذهنی در مدارس باعث شده است به مهارت‌های اجتماعی به‌خوبی پرداخته نشود، اظهار کرد: تربیت دانش‌آموزی که فضیلت‌های اخلاقی، شهروند خوب  بودن و  ارزش‌های انسانی را می‌شناسد مهم است، برای اینکه آموزش‌ و پرورش در دوره ابتدایی به سمت فضیلت‌های اخلاقی و انسانی سوق پیدا کند نباید فقط به دنبال انباشت ذهن رفت.

مغز و هیجان و خرد باهم در ارتباطند

عشایری گفت:  در حیوانات رفتارها موروثی است اما در انسان اخلاق، وجدان  و شرف ساختاری ثانویه است و ساخته می‌شود و  هیجان کارگردان جریان یادگیری و رشد شخصیت اجتماعی است و مغز و هیجان و خرد باهم در ارتباطند و  اگر هیجان آسیب ببیند از خرد خبری نیست و آموزش‌ و پرورش باید یاد بدهد که عشق بی فرزانگی دیوانگی است .

باید همبستگی را ترویج بدهیم و کار گروهی را اشاعه بدهیم

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به اینکه سرعت، صحت و دقت مهم است، اظهار کرد: در حال حاضر در آموزش‌ و پرورش نخبه ‌پروری نمی‌کنیم بلکه نخبه کشی می‌کنیم، در کلاس اول دبستان نباید شاگرداول و دوم انتخاب کنیم بلکه باید همبستگی را ترویج بدهیم و کار گروهی را اشاعه بدهیم ومتاسفانه در فعالیت‌های ورزش هم فردی و تکی اقدام می‌کنیم. اگر بیاییم عده‌ای را با نمرات بالاتر بزرگ کنیم یعنی در حقیقت انسان‌های تک ساحتی را تربیت می‌کنیم که در یک بعد پرورش‌ یافته‌اند و مشکل در برقراری ارتباطات و خوب زندگی کردن دارند و امروز ارتباط برقرار  کردن مشکل دانش آموزان ما هست و  عصب شناسان به آموزش‌ و پرورش کمک می‌کنند که انسان‌های تک ساحتی تربیت نکنند.

فضای رقابتی کاذبی  که الان موجود است، مسمومیت هیجانی  محسوب می‌شود هنوز پیام ارزشمند علمی در بعضی از سازمان‌ها مطرح نشده است که «مغزهای» نسل جوان که آینده را در این مرزوبوم اداره خواهد کرد، شاید مهم‌تر از نفت و انرژی و... است.

عشایری با اشاره به اینکه فضای رقابتی کاذبی  که الان موجود است، مسمومیت هیجانی  محسوب می‌شود، گفت: در تربیت دانش آموزان خانواده، آموزش‌ و پرورش و اجتماع همگی باهم نقش دارند و اگر فقط در ساحت علمی رشد کنند فرزندان را روان رنجور بار می‌آوریم که با واقعیت آشتی نمی کنندو امروز متخصصان اعصاب شناختی سلول‌های آینه در مغز را کشف کرده‌اند  که در آموزش‌ و پرورش و یادگیری  دانش آموزان می‌تواند نقش مهمی داشته باشد و  در حقیقت آموزش اجتماعی در این مدار رخ می‌دهد.

دانش آموزان باید تزویر و ریاکاری و دروغ را بشناسند و واقعیت را بارنگ خودش نشان بدهند

وی با بیان اینکه زبان؛ تفکر، شناخت و فرهنگ است  و مغز را  نوشتار و گفتار تکمیل می‌کند، گفت: در یادگیری باید پرسش و نقد وجود داشته باشد و شوق تغییر در دانش آموزان  ایجاد شود و آموزش‌وپرورش باید تحولی ایجاد کند و علاوه بر هوش هیجانی به سمت هوش‌های دیگر برود و در مدرسه مغز مفسر را تربیت کنند. دانش آموزان باید تزویر و ریاکاری و دروغ را بشناسند و واقعیت را با رنگ خودش نشان بدهند.

ما باید پیش‌بینی برای آینده را به دانش آموزان یاد بدهیم

وی در ادامه گفت: در دنیا فقط پردازش اطلاعات  داریم و در بهترین شرایط آگاهی به وجود می‌آید و انفجار اطلاعات دانش نیست چراکه ممکن است فردی دانشمند باشد، اما نگرش علمی نداشته باشد. سیستم هیجان عیب‌یابی می‌کند و  ما باید پیش‌بینی برای آینده را به دانش آموزان یاد بدهیم اما سیستم درسی ما این را آموزش نمی‌دهد نقشه راه و هدف مهم است.

اشکال آموزش‌ و پرورش در دنیا این است که سرچشمه از منافع اقتصادی و سیاسی گرفته است

عشایری بابیان اینکه خانواده فرزندی می‌خواهد که فقط درس بخواند و شغل خوبی داشته باشد و مدرسه فقط برای کنکور کار کند، گفت: اشکال آموزش‌ و پرورش  در دنیا این است که سرچشمه از منافع اقتصادی و سیاسی گرفته است و امروزه صاحب‌نظران پیشنهاد می‌دهند که ایدئولوژی و آرمان‌طلبی را برداریم چون‌ که  دانش‌آموز هوش بالا دارد اما در رفتار کردن و مهارت‌های زندگی دارای مشکل است.

هوش تک‌بعدی برای جامعه به درد نمی‌خورد

وی خاطرنشان کرد: آموزش‌ و پرورش باید فراتر برود و هرچند علم و دانش مهم است اما وجدان و انسانیت و شرف و تعهد و اخلاق  هم مهم است که باید یاد داده شود و هوش تک‌بعدی برای جامعه به درد نمی‌خورد. انگیزه و هیجان مهم است انگیزه‌های یادگیری اکتسابی است که انرژی آن هیجانات است و یکی از اشکالات در آموزش‌ و پرورش  ما این است که بیشتر پیامد مدار هستیم و فرایند را بررسی نمی‌کنیم درحالی‌که باید زندگی را  فرایندمدار نگاه کنیم و  معلم  باید بداند که فرایند از پیامد مهم‌تر است و کیفیت بودن را برای دانش‌آموز تعریف کند.

در حال حاضر تفاوت بین درک و مدرک است و خانواده‌ها افق را دررسیدن به دانشگاه می‌دانند

عشایری در پاسخ به این چالش که در حال حاضر تفاوت بین درک و مدرک است و خانواده‌ها افق را دررسیدن به دانشگاه می‌دانند، تأکید کرد: وزیر آموزش‌ و پرورش  اگر بزرگ فکر کند، بزرگ هم اشتباه می‌کند و باید از شعور و خرد جمعی استفاده کند و  آسیب‌شناسی کند و در فازهای مختلف جلو برود و از زبان مشترک استفاده کند تا بتواند تحولات اساسی در نظام آموزشی ایجاد کند.

در علم قوانین را کشف می‌کنیم و در هنر خلق می‌کنیم

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بابیان اینکه مغز فقط دانش علوم خاص نیست، بلکه موسیقی هنر، فلسفه، شعر و... است، اظهار کرد: در علم قوانین را کشف می‌کنیم و در هنر خلق می‌کنیم و هنر زندگی بالاترین هنر است و دانش‌آموز باید بداند نیاز ضروری چیست و نیاز کاذب چیست و بتواند هیجان‌های خود را بررسی کندو هیجان‌های سرگردان در آموزش‌وپرورش وجود دارد که باید متناسب با آن تربیت صورت بگیرد.

انگیزش و هیجانات، کارگردان جریان‌های یادگیری و رشد شخصیت اجتماعی هستند

عشایری در پایان بابیان اینکه من به این خاک بدهکارم و ریشه من در این  خاک و آب است و معنای زندگی را در ایران می‌دانم، گفت: امروزه می‌دانیم که انگیزش و هیجانات، کارگردان جریان‌های یادگیری و رشد شخصیت اجتماعی هستند. منظور، سقوط کردن در سطح شعارهای آشنایی که سال‌ها در کشور ما در سطح گوش‌خراش مطرح‌شده، نیست. فقر شادی، عدم دسترسی به امکانات ضروری و متنوع برای اوقات فراغت، محدود کردن ذهنیت و رفتار کودک و نوجوان، شخصیت‌های غیرمنسجم و روان رنجوری را تولید می‌کند که بعد از کنکور در کلاس و دانشگاه مشاهده می‌کنیم. هنوز پیام ارزشمند علمی در بعضی از سازمان‌ها مطرح نشده است که «مغزهای» نسل جوان که آینده را در این مرزوبوم اداره خواهد کرد، شاید مهم‌تر از نفت و انرژی و... است.