در سال 94 موضوع خودکشی دانش آموزان تبدیل به بحثی داغ در رسانه ها شد. از اول سال تا بهمن ماه 13 دانش آموز به حیات خود پایان دادند. اغلب بچه ها به روش دار زدن خود را کشته اند. بحث خودکشی دانش آموزان سال گذشته در جلسه شورای معاونان هم مطرح شد. مدیران آموزش و پرورش طبق معمول وقتی موفق نشدند از انتشار خبر جلوگیری کنند گفتند : " نمی‌توان علت خودکشی را به آموزش و پرورش نسبت داد."
خودکشی دانش آموزان مانند هر پدیده اجتماعی دیگر، تک عاملی نیست و عواملی مانند خانواده ، مدرسه ، گروه همسالان، تولیدات رسانه ای و فیلم ها و ویدئوها ، اعدام در ملا عام در این خودکشی ها نقش دارند. تاثیر کتاب های درسی در خودکشی دانش آموزان نیازمند تحقیق و بررسی است اما در برخی از کتاب های کودکان که با مجوز وزارت ارشاد برای کودکان منتشر شده اند، تصاویر وحشتناکی دیده می شود .
"در یک کتاب داستانی کودکان ، چوپانی، سگ گله را به دلیل خیانت و هم‌دستی با گرگ به دار آویخته و در داستان دیگری تعدادی موش، گربه‌ای را از چوبه‌ی داری با دستانِ بسته آویزان کرده‌اند. اگر این تصاویر مروج خشونت، حیوان‌آزاری و خودکشی نیستند پس حاوی چه پیامی برای کودکان است. " این قسمتی از گزارش خبرگزاری ایلنا است که در آن به بررسی برخی کتاب های کودکان مروج خشونت می پردازد.
به گزارش ایلنا، در برخی از کتاب‌های کودک و نوجوان در گروه سنی الف (پایین ترین گروه سنی کودکان) شاهد انتشار داستان‌ها و تصاویری هستیم که مناسبِ این گروه سنی نیست. در میان همین دست کتاب‌های منتشر شده که هم‌اکنون در بازار کتاب موجود است، می‌توان چوپانی را دید که سگ گله را به دلیل خیانت و هم‌دستی با گرگ به دار آویخته است.
در داستان دیگری با عنوان «موش و گربه و برخوانا» برگرفته از کتاب عبید زاکانی که به چاپ چهارم نیز رسیده است، تعدادی موش، گربه‌ای را از چوبه‌ی داری با دستانِ بسته آویزان کرده‌اند.
در گزارش ایلنا آمده است: " انتشار کتاب‌هایی با این تصاویر و مضامین درحالی با نظارت وزارت ارشاد صورت می‌گیرد که این وزارتخانه ناشران و نویسندگان کتاب کودک را مکلف کرد تا آثاری را منتشر کنند که جنبه سرگرمی داشته و حاوی پیام‌های اخلاقی باشند."
در ادامه گزارش می خوانیم : " اگرچه در کتاب‌های اخیر نیز سعی شده مطالب آموزنده‌ای که نشان از همبستگی و برخورد با خیانتکار است، به کودک ارایه شود اما تصاویر ارایه شده در کتاب، نه مناسب با مخاطب است و نه محتوای ارایه شده."
آثار برای گروه سنی الف (سه تا شش سال) منتشر شده‌اند.
انتظار یک شهروند این است که کتابی که برای کودکان منتشر می شود و قبل از انتشار از فیلتر وزارت ارشاد عبور کرده است، با حداقل معیارهای روان شناسی و تربیتی کودک همخوانی داشته باشد.
محمود برآبادی، نایب رییس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان می گوید: " کتاب‌ها در حوزه کودک و نوجوان به وزارت ارشاد ارائه می‌شود و بررس‌های وزارت ارشاد کتاب را مورد بررسی قرار می‌دهند. سرنوشت هر کتابی و اینکه کتاب قابل چاپ، بازبینی دوباره یا غیرقابل چاپ (به علت تصاویر یا متن) هست یا خیر در یک بازه زمانی یک هفته تا یک‌ماه، مشخص می‌شود. "
او در پاسخ به این سوال که معیارهای ممیزی در وزارت ارشاد اگر براساس خودداری از ترویج خشونت و بدآموزی نیست، پس چه مبنایی دارد؟ گفت: "اطلاع دقیقی ندارم اما قطعا یکی از معیارهای وزارت ارشاد در چاپ کتاب کودک و نوجوان عدم ترویج خشونت است ؛ حال اینکه چقدر این دقت‌ها صورت می‌گیرد، بحث جداگانه‌ای است."
برآبادی افزود: "راهکاری که می‌توان برای این کار ارایه داد این است که پس از انتشار کتاب، اثر توسط منتقدان و مخاطبان مورد بررسی قرار بگیرد تا وزارت ارشاد نیز در روش‌های خود تجدیدنظر کند."
وی با بیان اینکه انجمن با ممیزی و سانسور کتاب‌های کودک و نوجوان مخالف است و معتقد است سانسور قبل از چاپ تاثیر منفی بیشتری در رشد خلاقیت نویسنده دارد، گفت : "اعتقاد انجمن بر این است که کتاب کودک مانند مطبوعات باید منتشر شود و اگر شکایتی بر مبنای محتوایی که در کتاب وجود دارد، پیش آمد، باید نویسنده پاسخ گو باشد و نباید قبل از چاپ مورد ممیزی واقع شود چراکه اغلب این ممیزی‌ها ناشی از سلیقه‌های شخصی است که اعمال می‌شود".
نایب‌رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان افزود: "انجمن با هرگونه رواج خشونت لفظی و تصویری در کتاب‌های کودکان مخالف است چراکه این عمل تولید و بازتولید خشونت است و معمولا نویسندگان کودک و نوجوان از محدودیت‌هایی که در جامعه از لحاظ اخلاقی ـ اجتماعی، ترویج خشونت، تبعیض جنسی و تبعیض نژادی وجود دارد، آگاهی کافی دارند و نیازی نیست که از پیش کتاب‌ها بررسی و سانسور شود."
او در پاسخ به این سوال که آیا قانون مشخصی در زمینه کتاب کودک در حمایت از مخاطب وجود دارد، توضیح داد: "نهادهایی که کتاب‌های برگزیده را انتخاب می‌کنند مانند جایزه لاک‌پشت پرنده، شورای عالی کتاب کودک و کانون پرورش فکر کودک و نوجوان آیین‌نامه مدونی دارند و معیارهایی مانند تبعیض نژادی تبعیض جنسیتی خشونت در آن مشخص شده‌است."
نایب‌رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان افزود: "اطلاعی ندارم که آیا در وزارت ارشاد معیارهای مدونی وجود دارد که براساس معیارهای سلیقه‌ای عمل نکرد. تا جایی که ما اطلاع داریم در واقع ممیزی سلیقه‌ها بیش از آیین‌نامه‌ها اعمال می‌شود."
هیات نظارت بر نشر کتاب‌های کودکان و نوجوانان موظف است کتاب‌های کودک و نوجوان از حیث شکل و محتوا منطبق با فرهنگ اسلامی و ایرانی و اصول تربیتی بررسی کند.
همچنین در کتاب‌های کودک و نوجوان، "تصویر و متن باید از هماهنگی برخوردار باشد. بازنویسی متن‌های ادبیات کهن اگر به افت آن بینجامد، مجاز نیست. رعایت دستور زبان فارسی و املای درست واژ‌ه‌ها الزامی است. کتاب باید از رسم‌الخط واحدی مثل رسم‌الخط فرهنگستان یا کتاب درسی پیروی کند. کتاب‌های کودک ونوجوان باید به زبان فارسی معیار نوشته شود."
در آیین نامه هیات نظارت بر نشر کتاب‌های کودکان و نوجوانان موظف است : "نظارت بر تبلیغ و ترویج وابستگی به قدرت‌های سلطه‌جو و ضدیت با استقلال کشور،تبلیغ علیه منافع و امنیت ملی و ناکارآمد جلوه دادن نظام جمهوری اسلامی قبل از چاپ و نشر کتاب آغاز و در تمامی مراحل" را مراعات کند .
بررسی معیارهای هیات نظارت بر نشر کتاب‌های کودک نشان می‌دهد مجریان قانون کمترین اهمیت را برای موضوعاتی مانند ترویج خشونت و حیوان یا هم نوع آزاری برای مخاطب کودک و نوجوان قایل شده‌اند زیرا هرگز اشاره مستقیمی به این موضوع در آیین‌نامه اخیر نشده است.
کتاب های درسی کودکان باید مروج صلح و همزیستی انسان ها و پذیرش تفاوت های اجتماعی و مدارا باشد. کتاب های داستانی کودکان هم باید ارزش هایی مانند انسان دوستی و دوست داشتن حیوانات و حفظ محیط زیست و دوستی با طبیعت و عدم خشونت ورزی را تبلیغ و ترویج کند.
متاسفانه دستگاه ممیزی وزارت ارشاد به جای توجه به این مسایل به صورت سلیقه ای از انتشار برخی کتاب ها ممانعت می کند و یا خواستار حذف بخش هایی از کتاب ها می شود. در میان عوامل خودکشی کودکان می توان این کتاب ها را هم به عنوان یک عامل معرفی کرد.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان