آیا روابط عمومی واقعا " نزدیک ترین " بخش به وزیر آموزش و پرورش است ؟!

گروه گزارش/

پس از برکناری محمد بطحایی از مقام وزارت آموزش و پرورش ، مدیر این رسانه در یادداشتی که در صفحه نخست روزنامه همشهری منتشر کرد ، پیشنهاداتی را به وزیر آینده این وزارتخانه ارائه کرد . ( این جا )

در این نوشتار آمده بود :

« آخرین کاری که یک وزیر باسواد ، کارآمد و باشهامت می تواند و باید انجام دهد احیای روابط عمومی در وزارت آموزش و پرورش و ارتباط همه جانبه ، مستمر و مشارکت محور برای بهره گیری از پتانسیل حداقل 40 میلیون ایرانی برای تعریف " آموزش و پرورش مردمی "است . »

" صدای معلم " در گزارشی به تاریخ 14 آذر 1398 نوشت : ( این جا )

« " جناب آقای حاجی میرزایی

شما در ابتدای وزارت و پس از رای اعتماد فرمودید :

" ‏از معلمان در تمام سطوح می خواهم چنانچه در مدت وزارتم انحرافات از این برنامه ها مشاهده کردند، تذکر دهند . "  

پرسش این است که رسانه ها این انحرافات را دقیقا و به طور مشخص باید به کدام نهاد و یا واحد مسئول ، دلسوز ، کارآمد و پی گیر ارائه دهند ؟ "

پرسش فوق نخستین سوالی بود که توسط مدیر صدای معلم در دومین نشست رسانه « محسن حاجی میرزایی » وزیر آموزش و پرورس بیان شد . ( این جا )

پاسخ حاجی میرزایی چنین بود :

" « در مدتی که کارم را شروع کردم رصد رسانه ای داریم . موارد و نقدهایی که در رسانه ها متوجه آموزش و پرورش می شود و هم نشست های متعددی با مدیران مناطق در استان های مختلف و کارشناسان درون وزارت آموزش و پرورش و بیرون وزارتخانه درباره شرایط کنونی داشتیم و قطعا کسانی که علاقه مند به مشارکت باشند مسیری را معین می کنیم که به صورت آزاد خواستند به ما کمک فکری کنند این کار را انجام دهم . »

4  روز پس از این اتفاق ؛ وزیر آموزش و پرورش ،  فریبرز حمیدی را  به سمت رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش منصوب کرد .

یکی از مهم ترین نقاط ضعف که به نظر می رسد پایه های وزارت " محمد بطحایی " را لرزان کرد تضعیف روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش به بهانه سبک سازی و یا چابک سازی ساختار بود .

پرتال وزارت آموزش و پرورش نوشت :

" وزیر ‌‌آموزش‌ و پرورش در آئین معارفه رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی، با اشاره اینکه ارتباط سازمان با سایر بخش‌های جامعه باید از طریق روابط عمومی برقرار شود، گفت : همه مسئولان آموزش‌ و پرورش باید با هماهنگی روابط عمومی به ارائه برنامه‌ها، عملکردها یا پرسش‌ها بپردازند.

اگر آموزش‌ و پرورش  دو بال داشته باشد یک بال آن روابط عمومی و بال دیگر سایر قسمت‌ها است .

 وی روابط عمومی را یکی از راهبردی‌ترین  جایگاه‌ها در وزارتخانه دانست و تصریح کرد: انتظارات از روابط عمومی زیاد است و  نزدیک‌ترین بخش به وزیر روابط عمومی است .

عضو کابینه تدبیر و امید تصویرسازی مناسب از آموزش‌ و پرورش را یکی از مهم‌ترین کارکردهای روابط عمومی دانست و خاطرنشان کرد: روابط عمومی باید تصویر مناسبی از آموزش‌ و پرورش  به جامعه منتقل کند، نباید تصویری مورد ترحم از آموزش‌ و پرورش  به جامعه منتقل شود و این نیازمند کار فوق‌العاده و داشتن  اندیشه است و این موضوع نیازمند استفاده از همه افکار و اندیشه‌هایی است که وجود دارد و به همین دلیل باید از افراد و نیروهای خارج از روابط عمومی در این موارد استفاده شود . »

با عنایت بر نقطه نظرات وزیر آموزش و پرورش در مورد جایگاه روابط عمومی ؛ نخستین پرسش صدای معلم آن است که آیا این بخش واقعا " صدای وزیر " در بحران کرونا بوده است ؟

" محسن حاجی میرزایی " از زمان بازگشایی مدارس بر اولویت داشتن آموزش حضوری در مدارس تاکید کرده است اما آیا واقعا رویکرد روابط عمومی این وزارتخانه در این راستا بوده است ؟

محسن حاجی میرزایی در گفت ‌وگو با خبرنگار  خبرگزاری خانه‌ ملت در پاسخ به این سئوال که آمار دانش آموزان مبتلا به کرونا چه تعداد است، گفت: ( این جا )

هیچ گزارش رسمی مبنی بر ابتلای دانش آموزان در مدارس پس از بازگشایی مدارس از تاریخ 15 شهریور ماه، وجود ندارد.

وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: البته هستند دانش آموزان زیر 18 سالی که مانند سایر افراد جامعه پیش از بازگشایی مدارس به کرونا مبتلا شده‌اند ولی ابتلای آنان ارتباطی به بازگشایی مدارس نداشته و ابتلای دانش آموزان در گزارشات وزارت آموزش و پرورش و در گزارشات وزارت بهداشت نیامده است . »

علی رغم انعکاس وسیع این خبر در رسانه های داخلی و حتی خارجی ، این سخنان وزیر آموزش و پرورش هیچ گونه انعکاسی در پرتال وزارت آموزش و پرورش نداشت .

از زمان بازگشایی مدارس ، بسیاری از رسانه ها و گروه ها و کانال ها در شبکه های اجتماعی با انتشار اخبار " غیرواقعی " در مورد شیوع کرونا از مدارس سعی کردند از " مدرسه "  تصویری ناموجه و غیرمنطقی در افکار عمومی بسازند .

" صدای معلم " با انتشار گزارش های تحلیلی متعدد و ذکر مصادیق از حمله به " هویت حرفه ای مدرسه " و " کاهش اقتدار مدرسه " انتقاد کرد .

واکنش روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در مورد این وقایع فقط انفعال و سکوت بود و این در حالی بود که پیش تر وقتی خبری در شبکه های اجتماعی در مورد مدارس و به عنوان مثال تنبیه دانش آموزان و سایر موارد منتشر می شد بلافاصله روابط عمومی به آن عکس العمل نشان می داد .

عملکرد روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در مورد برگزاری نشست های " حضوری " و " غیرحضوری " نیز همواره مورد انتقاد صدای معلم بوده است .

این رسانه در گزارشی به تاریخ 14 مرداد 1399 نوشت : ( این جا )

مراسم تودیع و معارفه « رئیس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان » با حضور وزیر آموزش ‌و پرورش و مسئولان ستادی و شورای معاونین در سالن اجتماعات ساختمان شهید رجایی وزارت آموزش و پرورش برگزار گردید .

نگاهی به عکس های این مراسم نشان می دهد که تعداد قابل توجهی از مسئولان این وزارتخانه در این مراسم شرکت کرده اند .

پرسش « صدای معلم » آن است که آیا دعوت از چند خبرنگار بر سیاق پیشین و برگزاری مراسمی ساده و البته با رعایت دستور العمل های بهداشتی با کدام مصوبه ستاد ملّی مبارزه با کرونا مغایرت دارد ؟

آیا کرونا فقط در نشست خبرنگاران " تهدید " و " خطر " به شمار می آید ؟

آیا مسئولان از پرسش های خبرنگاران مستقل واهمه ای دارند ؟

( به نظر می رسد " کرونا " فرشته ی نجات برای پوشاندن و توجیه چاله های مدیریتی و مدیریت ناکارآمد برخی مسئولان این وزارتخانه بود ... ) »

" صدای معلم " در گزارشی به تاریخ 30 مرداد 1399 نوشت : ( این جا )

آیا آن روابط عمومی " تحلیل گر " که می گفتند همین بود ؟! مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در اطلاعیه ای در واتساپ خبرنگاران حوزه آموزش و پرورش نوشت :

« خبرنگاران محترم

باسلام و درود

با توجه به شیوع مجدد بیماری کووید 19 و بر اساس دستورالعمل ستاد ملی مقابله با کرونا و رعایت پروتکل های بهداشتی، مقرر شد نشست های خبری به صورت مجازی و از طریق ویدئو کنفرانس برگزار گردد .

این گروه به جهت هماهنگي براي دريافت نام كاربري و رمزعبور براي نشست های خبری از طريق ویدئو کنفرانس تشكيل شده است .

همچنين بر اساس اعلام نظر فناوري، لازم است دوستان عزيز ابتدا نرم افزار مورد نياز براي برقراري ارتباط ويدئوكنفرانس را از سايت shavak.ir  دانلود و نصب كنند. سپس از طريق همين گروه براي هريك از دوستان نام كاربري و رمزعبور و روز و ساعت نشست اعلام خواهد شد. ضمنا با توجه به محدوديت تعداد كاربران، فقط دوستان همين گروه مي توانند از طريق ويدئوكنفرانس ارتباط داشته باشند .

نرم افزارفوق فقط بر روی کامپیوتر قابل نصب است .

از همكاري همه دوستان سپاسگزارم . »

" اگر آموزش‌ و پرورش  دو بال داشته باشد یک بال آن روابط عمومی و بال دیگر سایر قسمت‌ها است " این اطلاعیه در حالی منتشر می گردد که هر روزه انواع نشست های ستادی و اداری در ( ستاد ) وزارت آموزش و پرورش ، ادارات کل ، مناطق و... در حال هماهنگی و اجراست .

نکته ی جالب آن که با زدن ماسک و بعضا فاصله گذاری فیزیکی این گونه نشست ها توجیه هم می شوند .

پیش از این این مرکز در اطلاعیه ای از خبرنگاران این حوزه  " به اجبار " خواسته بود تا عضو " شبکه شاد " شوند . ( این جا )

" صدای معلم " ضمن انتقاد از این تصمیم وزارت آموزش و پرورش نوشت :

« در حالی که مسئولان وزارت آموزش و پرورش تاکنون به کرات اعلام کرده اند عضویت در " شبکه شاد " برای دانش آموزان ، معلمان و مدیران مدارس اجباری نیست ؛ مشخص نیست با این گونه تصمیم های غیرکارشناسی چه اهدافی را دنبال می کنند ؟

پیش تر برنامه ها و نشست های خبری این وزارتخانه به خبرنگاران از طریق تلفن همراه پیامک می شد و هم زمان در تلگرام و سپس واتس اپ اطلاع رسانی می شد .  

 " آیین تجلیل از معلمان و عوامل برنامه مدرسه تلویزیونی ایران "  با حضور تعداد قابل توجهی از افراد و مدعوین در  28 مرداد برگزار گردید . ( این جا )

در این مراسم از خبرنگاران حوزه آموزش و پرورش دعوتی به عمل نیامده بود و ظاهرا فقط خبرنگاران صدا و سیما حضور داشته اند .

پرسش این رسانه آن است که آیا کرونا و مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا فقط برای خبرنگاران و رسانه ها موضوعیت و کاربرد دارد ؟

مبنای علمی و کارشناسی این گونه تفاوت گذاری ها و درجه بندی ها چیست ؟

آیا این گونه تصمیمات فقط جنبه " رفع تکلیف " دارند ؟

آیا برای اتخاذ چنین تصمیمی از خبرنگاران و رسانه ها نظرخواهی شده است ؟ »

روابط عمومی که قادر به برگزاری یک نشست " غیرحضوری "  بدون اشکال و پارازیت میان مسئولان این وزارتخانه با رسانه ها نیست و  این ارتباط ساده چندین بار با مشکلات اساسی و فنی متعدد مواجه می شود و نشست خبری از هویت و ماهیت خود خارج می شود چگونه بر طبل " آموزش مجازی " در مدارس می کوبد ؛ مدارس بسیاری که همین امکانات را هم ندارند ؟ و آموزش مجازی بیشتر حالت " فرمالیته " و " رفع تکلیف " پیدا کرده است ؟

چرا این روابط عمومی از تجارب جهانی نمی گوید ؟

آیا ارزش پرتال روابط عمومی بزرگ ترین نهاد عمومی کشور در حد یک " تابلو اعلانات " تنزل کرده است ؟

آیا آن روابط عمومی " تحلیل گر " که می گفتند همین بود ؟!

سرنوشت " استودیو الفبا " به کجا انجامید ؟

از این گونه موارد در کارنامه مدیریتی مسئولان روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش فراوان مشاهده می شود اما به نظر می رسد این رویه در وزارتخانه به استان ها و مناطق هم سرایت کرده است :

در یک نمونه ؛ پرتال اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر به تاریخ نهم مهر نوشت : ( این جا )

« دبیر ستاد مقابله با کرونا در استان بوشهر :

25  دانش‌آموز و چهار معلم در استان بوشهر به کرونا مبتلا شدند 

دبیرستاد مقابله با کرونا در استان بوشهر گفت: از آغاز بازگشایی مدارس در پانزدهم شهریورماه سال جاری تاکنون ۲۵ دانش‌آموز و چهار معلم در این استان به بیماری کرونا مبتلا شده‌اند .

به گزارش اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش استان بوشهر و به نقل از ایرنا، دکتر سعید کشمیری در ستاد کرونا استان بوشهر افزود: هنوز مشخص نیست که ابتلای این افراد به کرونا در مدرسه و یا از خارج از آن رخ داده ‌است . « آخرین کاری که یک وزیر باسواد ، کارآمد و باشهامت می تواند و باید انجام دهد احیای روابط عمومی در وزارت آموزش و پرورش و ارتباط همه جانبه ، مستمر و مشارکت محور برای بهره گیری از پتانسیل حداقل 40 میلیون ایرانی برای تعریف " آموزش و پرورش مردمی "است . »

وی اضافه کرد: در صورتی ‌که یک نفر در کلاس به کرونا مبتلا شود آن کلاس به مدت ۲ هفته و  اگر ۲ کلاس به بیماری کرونا مبتلا شود آن مدرسه به مدت ۲ هفته تعطیل می‌شود .

کشمیری با اشاره به فعالیت یک هزار و ۳۹۷ مدرسه در استان بوشهر گفت: شاخص رعایت پروتکل‌های بهداشتی در این استان نسبت به گذشته بهتر شده و در زمان حاضر ۸۴ درصد مدرسه‌های فعالی که دانش‌آموز می‌پذیرند دستورالعمل‌های بهداشتی را به طور کامل رعایت و ۹۰ درصد از ماسک استفاده می‌کنند . 

وی اضافه کرد: از اول شهریور تا چهارم مهرماه جاری و همزمان با بازگشایی مدرسه‌ها مراجعه به علت ابتلا به کرونا به مراکز درمانی در این استان افزایش یافته ولی شمار بستری‌ها به اندازه افزایش مراجعه نبوده‌است .

دبیرستاد استانی مقابله با کرونا در استان بوشهر گفت: براساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی این استان در زمینه رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به ویژه در اداره‌ها، مدرسه‌ها، بانک‌ها و حمل و نقل عمومی بهترین درصد را داشته است . »

تحلیلی بر محتوای این خبر چند نکته را آشکار می سازد :

1- تیتر خبر که در بخش " اسلاید " پرتال اداره کل منتشر شده است چنین است :

« 25  دانش‌آموز و چهار معلم در استان بوشهر به کرونا مبتلا شدند . »

اما ستاد کرونا تصریح می کند که هنوز مشخص نیست که ابتلای این افراد به کرونا در مدرسه و یا از خارج از آن رخ داده ‌است .

اگر در مورد این خبر راستی آزمایی نشده است پس چرا تیتر خبر می شود ؟

مسئولان این استان قرار است از مدرسه در افکار عمومی چه چیزی بسازند ؟

آیا پرتال رسمی یک واحد دولتی هم مثل همان رسانه های بی نام و نشان در شبکه های اجتماعی عمل می کند ؟

2- دبیرستاد مقابله با کرونا می گوید :

« براساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی این استان در زمینه رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به ویژه در اداره‌ها، مدرسه‌ها، بانک‌ها و حمل و نقل عمومی بهترین درصد را داشته است .

همچنین تصریح می شود :

« در زمان حاضر ۸۴ درصد مدرسه‌های فعالی که دانش‌آموز می‌پذیرند دستورالعمل‌های بهداشتی را به طور کامل رعایت و ۹۰ درصد از ماسک استفاده می‌کنند .»

اگر واقعا چنین است ؛ چرا پرتال اداره کل آموزش و پرورش بوشهر حداقل برای تبلیغ و یا فرهنگ سازی آن را را برجسته نکرده است ؟

اهداف مسئولان روابط عمومی از این نوع کار کردن خبر چیست ؟

آیا قرار است بقیه 25 درصد مدارس فعال استان را هم تعطیل کنند ؟!

زمانی که در وزارت بطحایی مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی در دفتر وزارتی وزارت آموزش و پرورش ادغام شد  ؛ " صدای معلم " از نخستین و معدود رسانه هایی بود که به این اقدام وزیر انتقاد و آن را غیرکارشناسی و غیرعلمی توصیف کرد .

اما مروری تحلیلی بر وقایع اخیر نشان می دهند که مشکل و بحران در جامعه ما خیلی به " ساختار " باز نمی گردد .

گره اصلی در خود افراد ، ذهنیت ها و عملکرد آنان است که ساختار را می سازند .

پایان گزارش/