رئیس جمهور فقط به یک پرسش پاسخ دهد : "ساز و کار انتخاب وزیر آموزش و پرورش چگونه است ؟ " مطالبه گری معلمان پس از معرفی وزیر ادامه می یابد . کسی حق تحمیل نظر خود را به معلمان ندارد !

شاید در هیچ دوره ای پس از پیروزی انقلاب اسلامی بحث انتخاب وزیر آموزش و پرورش این قدر حساس و داغ در میان فرهنگیان و معلمان نبوده است .تکلیف بسیاری از وزارتخانه ها تا امروز روشن شده است اما وزارت آموزش و پرورش از معدود دستگاه هایی است که تا الان تکلیفش معلوم نشده است .برخی از فرهنگیان به فراخور حال و  پایگاه فکری شان اقدام به راه اندازی کمپین هایی برای معرفی گزینه مورد نظرشان نمودند تا بلکه از این رهگذر بتوانند با " فضا سازی رسانه ای " جا پایی برای خویش در اتاق فکر روحانی و یا جایگاهی برای خود در وزارت آموزش و پرورش آینده دست و  پا کنند .

در این کارزار برخی رسانه ها نیز نسبت به این وضعیت حساس شده و برایشان این پرسش مطرح شد که  "در آموزش و پرورش چه خبر است " .

مهم ترین رویدادی که در این دوره به وقوع پیوست انصراف « علی زرافشان » جدی ترین و مطرح ترین گزینه وزارت آموزش و پرورش بود که دیروز مطرح شد .اگر چه نزدیکان وی عامل بیماری را به عنوان عامل این تصمیم مطرح کردند اما به نظر من این بهانه ای بیش نبوده است و مسائل فراتر از این چیزهاست .لابی های قدرت مند و غیرشفاف که برای بخش مهمی از آینده وزارت آموزش و پرورش پشت درهای بسته  تصمیم گیری می کنند تصور می کردند می توانند پشت عناوین و اسامی نظر خویش را به جامعه معلمان تحمیل کنند .

یکی از این افراد که مسئولیت هماهنگی در شورای سیاست گذاری ستاد فرهنگیان روحانی را  دارد با اعتماد به نفس فراوان و بسیار محکم گزینه پیشنهادی یعنی آقای زرافشان را قطعی  دانسته و از همه  موکدا درخواست می کرد که به این تصمیم احترام بگذارند !

حتی یکی از افراد دخیل در این فرآیند معیوب پس از انصراف آقای زرافشان در " شبه بیانیه ای "  در یکی از گروه های تلگرامی چنین گفت :

تا ساعاتی دیگر گزینه دولت روحانی برای وزارت آموزش و پرورش معرفی خواهد شد.

* با مواجهه ای عقلانی؛ به انتخاب دولتِ برآمده از رای مردم احترام بگذاریم.

* شخصیت افراد را حرمت بداریم.

 * خودمان به مدیریت صحیح اخبار کمک کنیم.

* از کنار شایعه ها با بی تفاوتی بگذریم.

* آموزش و پرورش را برای بهبود، نوسازی و تحول در وضع موجود یاری کنیم.

- اولویت های آموزش و پرورش قطعاً عبارت خواهد بود از :

* ارتقاء رضایت معلمان و دانش آموزان

* تلاش برای کیفیت بخشی و کارآمدی

* نوسازی و رکودزدایی از ستاد مرکزی

* تقویت گفتمان نوگرایی در فرایندهای مدیریتیبه امید بهبود نظام آموزشی ایران "

گویا نظر این فرد و یا افرادی که بدون توجه به نظر و رضایت معلمان و صرفا بر اساس تحلیل های یک جانبه و منسوخ سیاسی  مصلحت معلمان را بیش از خودشان تشخیص می دهند عین قانون است و کسی حق اعتراض و یا انتقاد به این گونه تصمیم های بدون پشتوانه منطقی و یا کارشناسی را ندارد .

به نظر می رسید که بسیاری از معلمان از این تصمیم شوکه شده و در برابر آن کاملا منفعل بودند .

نخستین جرقه های مخالفت با این تصمیم  غیر منطقی و عغیرعقلانی در صدای معلم زده شد .

معلمان مطالبه گر با آگاهی از شرایط و تجاربی که در این سال ها اندوخته اند با نگارش مطالب و یادداشت های انتقادی و کارشناسی به این تصمیم اعتراض کردند .

برخی از معلمان نیز از لاک سکوت و محافظه کاری درآمده و به مقابله با این تصمیم پرداختند .

به نظر می رسد که عملکرد افراد مسئول در وزارت آموزش و پرورش به ویژه آقای زرافشان تا این حد مورد نقد و کنکاش قرار نگرفته بود .این نخستین گام در فرآیند " مطالبه گری " است .

« صدای معلم » روز دهم مرداد ماه نوشت ( این جا ) :

" در 4 سال گذشته هر چند آقایان فانی و دانش آشتیانی زحماتی را برای آموزش و پرورش کشیدند اما متاسفانه  نتوانستند حداقل اعتماد و رضایت معلمان را جلب کنند و در تحقق برنامه های ارائه شده خود موفق نبودند .

برای تحقق شعار در اولویت بودن آموزش و پرورش نخستین گام انتخاب وزیری مقتدر متناسب با اهداف این وزارتخانه گسترده و بسیار تاثیرگذار می باشد .مدیری که نسبت به مسایل آموزش و پرورش دید راهبردی داشته باشد و در مناسبات ناسالم  حاکم بر مدیریت وزارتخانه غرق نشود.

  گزینه هایی که از گوشه و کنار خود را به عنوان گزینه وزارت مطرح می کنند اغلب مدیران میانی از دایره بسته مدیریت این وزارتخانه  هستند که امتحان خود را پس داده و اگر قرار بود موجب تحولی شوند ،  در حوزه های محدود مسئولیت خود یعنی در حد یک اداره کل می توانستند کارنامه موفقی داشته باشند. درحالی که اغلب آنها در حوزه کوچک مسئولیت خود مدیرانی شکست خورده اند.

در شرایط کنونی سپردن سکان وزارتخانه به دست افراد ضعیف همانگونه که در 10 ماه گذشته شاهد بودیم باعث تشتت بیشتر در مدیریت و بازماندن این دستگاه بزرگ از انجام ماموریت خود خواهد شد.

گام اول این است که فردی خارج از مناسبات ناسالم مدیریتی در راس وزارتخانه قرار گیرد . در غیر این صورت وزیر ادامه دهنده وضع کنونی خواهد بود که معلمان ، دانش آموزان ،اولیا و کارشناسان از آن راضی نیستند.اگر در زمینه انتخاب وزیر دقت لازم و کافی به عمل نیاید و فرصت طلبانی که به قول جناب عالی سر بزنگاه گیوه ها را ورنکشیدند و در گوشه ای  عافیت طلبانه سکوت اختیار کردند سوار کار شوند نتیجه ای جز رویگردانی و سرخوردگی جامعه بزرگ معلمان نخواهد داشت .

همان گونه که مستحضرید آموزش و پرورش موتور و محور توسعه متوازن  است و البته استمرار گفتمان " اعتدال و عقلانیت " در انتخابات مجلس 98 و انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 بستگی تام به چینش کابینه و به میدان آوردن مدیری قوی و استراتژیک برای دستگاه بسیار مهم و پرمخاطب آموزش و پرورش دارد .... "

"این طلیعه ای بود برای اعتراضات بعدی .

اعتماد به نفس به جامعه معلمان مطالبه گر بازگشت .برخی معلمان نیز با نگارش مطالب و ارائه نظرات  به مخالفت با این تصمیم پرداختند .

فشار افکار عمومی و موج آن به گوش برخی از نمایندگان مجلس رسید به گونه ای که محمود صادقی عضو هیات رئیسه فراکسیون امید مجلس گفت : "  در حال حاضر معتقدم آقای زرافشان هم با ایده‌آل‌های مورد نظر ما برای وزارت آموزش و پرورش فاصله زیادی دارد و در این حوزه هم نظر ما این بود که شخصی در حد و اندازه دکتر نجفی برای وزارت معرفی شود"  و این در حالی بود که همین نماینده مجلس کمی پیش تردر مورد آقای زرافشان نظر مثبتی داشت و گفته بود :

" آقای زرافشان سابقه بسیار طولانی در آموزش و پرورش دارد و از معدود افرادی است که برای وزارت معرفی می‌شود"

و چنین بود که معلمان مطالبه گر تمام معادلات از پیش تعیین شده را به هم زدند و به تصمیم گیرندگان اعلام کردند که در عرصه حضور دارند و اجازه نمی دهند تا فردی به آنان تحمیل شود .

آن چه در این میان مهم است و معلمان  را آزار  می دهد شفاف نبودن ساز و کار و مکانیسم مشخص برای تعیین وزیر آموزش و پرورش است .

چه کسانی برای معلمان تصمیم می گیرند ؟

و آیا این افراد که هویت شان برای معلمان مکتوم است حاضر هستند که از انتخاب خویش دفاع کنند و پاسخ گو باشند ؟

آن چه در این میان مهم است دخالت برخی تشکل های درون آموزش و پرورش در این لابی گری هاست .

قبلا نیز متذکر شده ام این تشکل ها صرفا از دریچه منافع خویش به بحث انتخاب وزیر می نگرند و برای آن ها مصالح آموزش و پرورش و معلمان چندان مطرح نیست .

متاسفانه عملکرد این تشکل ها موجب بدبینی و سوء ظن بسیاری از معلمان نسبت به آنان شده است و چنان چه این روند ادامه پیدا کند و این تشکل ها به سهم خواهی بدون  تلاش خویش  و رانت محور خود ادامه دهند چه بسا واکنش پرخاشگرانه و تهاجمی بدنه آموزش و پرورش در انتظار آنان خواهد بود .

توصیه بنده به عنوان فردی که حدود دو دهه کار تشکیلاتی کرده است به این دوستان آن است که به بازسازی خویش و تدوین تئوری اقتضایی متناسب با شرایط مبادرت کرده و از ادامه این مسیر غلط اجتناب کنند .

این تشکل ها بیش از فکر تصاحب قدرت باید به فکر تشکیل " جامعه مدنی " باشند .

وزیر آموزش و پرورش باید حمایت معلمان را  پشت سر خود داشته باشد .

وزیری که  طی این پروسه غلط به جامعه آموزش و پرورش تحمیل شود با مقاومت آنان و فربه تر  شدن شکاف " ستاد و صف " رو به رو خواهد شد و بعید است بتواند وزارت  موفق و یا راحتی را داشته باشد .

نباید به معلمان صرفا به منزله " پیاده نظام انتخابات " نگریست و شعور و فهم آنان را برای این که چه کسی وزیر آنان باشد به حساب نیاورد .

این یک واقعیت است آن چه علی زرافشان و طیف حامیان وی را وادار به عقب نشینی کرد فقط یک عامل بود :

" رسانه " .

مطالبه گری معلمان در قالب رسانه  کارآمدی خود را به اثبات رساند .

مطالبه گری درست مانند یک بازی فوتبال ، 90 دقیقه  علاوه بر دقایق اضافی است .

پس از معرفی وزیر آموزش و پرورش پیشنهادی نیز  معلمان  باید به مطالبه گری فعال و سازنده خویش ادامه دهند و نباید اسیر شرایط و روزمرگی شوند .خروج آموزش و پرورش از بن بست فعلی نیازمند به حضور فعال آنان در عرصه " رسانه " است .

فرصتی برای انفعال و ناامیدی نیست ....