بررسی‌ها نشان می‌دهند در برهه‌هایی از زمان، بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌های کشور، به جای ابتنا بر یافته‌های علمی، پژوهشی و مطالعات و بررسی‌های عمیق ، تنها بر قضاوت‌های شهودی، ایمانی و سلایق مدیران و کارشناسان استوار بوده است.
شواهد نیز حاکی است اغلب مدیران عالی و آنانی که در رفاقت و در همگرایی سیاسی و حزبی با آنان زبان زد بوده‌اند و متأسفانه از کارآمدی و توان‌مندی‌های بالایی برخوردار نبوده و بدتر از همه این که برای حفظ موقعیت خویش، تظاهر به اطاعت کرده و ریاکارانه با مافوق خویش هم‌صدا می‌شدند، بر مسند امور تکیه زدند.
البته اگر از انصاف نگذریم، می‌توان برخی از آنان را « کارشناس » نامید، اما کمتر ویژگی‌های یک « فرد استراتژیست » را داشته و یا دارند.
این در حالی است که وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های ما بيش از گذشته به نیروهای استراتژيست نياز دارند ، چرا که استراتژيست‌ها به جهت برخورداری از بلند نظری و ادراکات روشن، قادر خواهند بود با ارائه استراتژي‌ها و سیاست‌هاي كلان و درک و تبیین بهتر چالش‌ها، تصميم‌سازي‌ها و تصمیم‌گیری‌ها را سهل‌تر و موفق‌تر اخذ، مهندسي و مدیریت كنند.
به عنوان مثال درک و کاربست اندیشه‌های: « كاستن به جاي افزودن، نگاه به داشته‌ها تا نداشته‌ها، تفريق و كاستن موانع به جاي تزريق منابع، کل‌نگری و جزنگری توأمان، تفوق دریافت نظرات بر ابلاغ نظرات و ...»"به مثابه « استراتژی‌های کلان»، و غلبه و فایق آمدن بر:« تقابل انتظارات با اختيارات و امكانات، فهم و دریافت رويكرد فرآيندمداري و نتيجه‌گرايي به جاي رويكرد درون‌دادمداري و فربگي دروندادها، نياز به چابك شدن ساختار و تمايل و اصرار مديران به افزايش وظايف، تصورنوآوری از افزایش وظايف جدید به زیر‌دستان، لزوم حركت اعتدالي در مقابل اصرار بر تندروي‌ها و تعجیل در انجام امور، لزوم قالب‌‌شكني در عادت‌هاي كهنه در مقابل اصرار بر حفظ سنت‌هاو روش‌های معمول، لزوم داشتن فهم مشترك و همگن در مقابل عادت به خودرأيي، ضرورت در شنيدن در برابر پرحرفي، لزوم حركت اعتدالي در مقابل اصرار بر تندروي‌ها ،لزوم داشتن فهم مشترك و همگن در مقابل عادت به خودرأيي، عادت به درفشار و در تهديد كار كردن به جاي كار در شرايط آرام و غيرتهديدآميز، لزوم ماليات دادن در مقابل فرهنگ ماليات گريزي،لزوم برخورداري از اقتصاد مقاومتي قوي در مقابل توان مديريت اجرايي و قضايي ضعيف، حجم و انبوه گفته‌ها در مقابل قلت عمل، لزوم توجه به رعايت قانون در مقابل فرهنگ قانون‌گريزي در مردم به‌ویژه مسئولان، ضرورت احساس مسئوليت شخصي مردم در مقابل اخلاق‌گريزي برخي مديران و مسئولان ارشدو...»به مثابه« چالش ها»،حتی از عهدۀ يك كارشناس برجسته نيز بر نمي‌آيد و نیازمند استراتژیست‌های قوی و متبحر است.
این در حالی است که سالهاست برخي نيروهاي بازمانده از تغییر و نوآوری، که شايستگي تصدي پست‌هاي كليدي را نداشته‌اند، تنها به دلایل مختلف از جمله رسوخ در دایرۀ افکار و سلایق مدیران عالی و نه شایستگی‌ها و لیاقت‌های شان، بر مسند امور نشسته و به غلط استراتژيست لقب يافتند.
در حالی که آنان استراتجيك‌اند (یعنی صرفاً ادای استراتژیست‌ها را در می‌آورند) نه استراتژيست، و متأسفانه به خطا در جایگاه استراتژيست از آنان مشورت گرفته شده و تصمیماتشان را به کار بسته‌اند .
و اما 3 توصیه برای چرخش از نگاه استراتجیک به استراتژیک :
1. اعتراف به نارسايي در عملكرد و بازده از سوی مدیران عالی: يعني بپذيريم از گذشته تا به حال نسبت به آن‌چه در این مقال تحریر شده است، اشتباهات فاحشي داشته‌ايم و بايد آن‌ها را جبران كنيم.
2. حواس‌مان باشد كه ابلاغ مدیریتی به عقل و شعورمان نمی افزاید، بلکه مسئوليت، اختيار و قدرت‌مان را افزون مي‌كند: مديران ارشد و عالي در هر كسوت و مقامي كه هستند، نباید فكر کنند با دريافت ابلاغ و يا انتخاب از سوي چند نفر، عقل‌مان زیاد شده است. آن‌چه افزون شده اختيار و مسئوليت ماست نه عقل ما، و لذا بيش از گذشته نيازمند مشورت با ديگرانیم.
3. نهنگ را در اقيانوس شكار می‌كنند، نه در جوي آب: در دايرۀ كوچک مانور نكنيم، اقیانوسی باشیم به عمق دل‌ها و میدان را براي حضور همه مهيا كنيم.
دريادل باشیم و در وسعت اقيانوس بنگريم و فراموش نكنيم كه نهنگ‌ها را در اقيانوس شكار مي‌كنند نه در جوي آب.
در این عرصه نگرشی، افراد بزرگ گردمان جمع مي‌شوند و ما فرصت خواهیم یافت از بهترين‌ها استفاده كنيم.
اینجاست كه استراتژيست‌ها دورمان حلقه زده و استراتجيك‌ها محو خواهند شد.
* آقای دکتر حیدر تورانی در زمان وزارت آقای دکتر نجفی ، رئیس آموزش و پرورش منطقه 5 به مدت 8 سال و پس از آن رئیس آموزش و پرورش منطقه 10 به مدت 3 سال بود.
وی در سال 1378 به سازمان پژوهش آمده و در سمت های گوناگون اداری و پژوهشی تلاش کرده است.
ایشان همچنین سردبیر محله « رشد مدیریت مدرسه » می باشند .
آخرین اخبار و تحلیل ها در حوزه آموزش و پرورش ایران و جهان در سایت سخن معلم
با گروه سخن معلم باشید .
نظرات بینندگان
باقی مانده است.و آموزش وپرورش هم بیش از هر جای دیگر
مغبون این قضیه شده است. وحتی دانش آموزان بیشتر از معلمان
ضرر بی تدبیری مدیران نا لایق را تا به حال داده اند.
دکتر جان رفتی رو اصل مشکل.
گروهی تنها در شعار دادن اقیانوسی می اندیشند نه در برنامه ریزی و عمل !
با تقديم سلام
كوتاه گويا و بسيار سودمند فرموديد.
ممنون