حرف زدن دربارهی روز معلم بسیار سخت شده. حتا آن را تبریک هم نمیتوان گفت. اگر تبریک بگویی یکی میآید و میگوید: «خجالت بکش. معلم با چه تلخی و مشقتی کار میکند و فرزندان وطن را آموزش میدهد و تو چه آسان، با یک تبریک گفتن، شانهات را سبک میکنی و از مسئولیت انسانیات میگریزی». اگر تبریک نگویی یکی دیگر میگوید: «حالا چنان شده که جنابعالی حتا یک تبریک خشک و خالی را هم از معلمان آزادهی ما دریغ میکنی.»
اگر وضعیت معیشتی بسیار نابه سامان معلمان را تحلیل کنی و بر خالیگاهها انگشت بگذاری، یکی ناراحت میشود و میگوید: «معلم شمعی است که خود میسوزد تا تاریکیها را بزداید. معلم نیز میتواند مثل دیگران دنبال مادیات برود، اما نمی رود و در عوض به روشنگری میپردازد. کار مقدس معلمی را نباید با انگیزههای مادی پیوند داد و از ارزش آن کاست.»
اگر بگویی معلمان بسیاری هستند که هیچچیز برای شان به اندازهی همان معاشی که میگیرند ارزشی ندارد و معلمیشان در واقع روزگذرانی است، یکی به خشم میآید و میگوید:
«اولا معلم هم انسان است و مجبور است معیشت یک خانواده را تامین کند. ثانیا، معلمی که در مکتب روزگذرانی کند اساساً معلم نیست. مقام معلم بسی بالاتر از اینهاست.»
واقعیت اما آن است که تا از کار معلمی و آموزگاری قداست زدایی نشود، ما هرگز معلمان را در موقعیت عینیشان نخواهیم داد. معلم پیامبر نیست که بیمزد هدایتگری کند. معلم معصوم هم نیست که از بند خطا و گناه رسته باشد. معلم مَلَک و فرشته هم نیست که نیازهای معیشتی و غیر معیشتی نداشته باشد. معلمی یک کار مقدس نیست؛ شغلی در میان شغلهاست. شغل حساسی هم هست.
هر شغلی اقتضائات و الزامات حرفهیی و حقوقی دارد و در چارچوب یک قرارداد یا تعامل اقتصادی شکل میگیرد.
کسی که خود را برای شغل معلمی آماده نکرده باشد، نباید معلم شود. از آن سو، این انتظار هم نباید وجود داشته باشد (در دولت و جامعه و نهادهای مدنی) که معلمی کارِ ایثارگران و عاشقان روشنگری است. به این معنا که نیاز یک معلم به پول و منافع مادی باید به صراحت و کفایت به رسمیت شناخته شود.
در جامعهی ما، روز معلم روز دردناکی است. چون روز معلم سیاه است ولی ما با دادن گلی به او و دکلمهی شعری میخواهیم این روز را سپید کنیم. روز جامعه هم سیاه است، چون معلم ناپروردهیی که فقر علمی و حرفهیی (برای کار معلمی) دارد و جیباش نیز خالی است، شاگردانی در همین حد ما پرورش خواهد داد:
مایی که مهمترین تخصص مان نزاع بیپایان است.
اطلاعات روز
آخرین اخبار و تحلیل ها در حوزه آموزش و پرورش ایران و جهان در سایت سخن معلم
با گروه سخن معلم باشید .
نظرات بینندگان
بهتر از ایران است ، نمی دانم چرا اینگونه درد ناک در
باره معلمان مطلب نگاشته اید.