
روزی از ملانصرالدین پرسیدند: «مرکز زمین کجاست؟»
ملا با اعتماد به نفس پاسخ داد: «همین جایی که من ایستادهام!»
مردم گفتند: «چطور؟»
ملا گفت: « اگر باور ندارید، اندازه بگیرید!»
این حکایت، بهطرز عجیبی با وضعیت وعدهها و آمارهای ارائه شده توسط رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور همخوانی دارد. وعدهها بزرگ و رنگارنگ است، آمارها شکوه مند به نظر میرسند اما با واقعیت میدانی فاصله بسیار دارد.
رییس جمهور در سفر به استان خراسان شمالی در ۶ شهریور ۱۴۰۳ صراحتاً اعلام کرده بود که سال آینده نمیپذیرد هنوز در بخش آموزش کمبود فضای آموزشی داشته باشیم و این مشکل باید ظرف یک سال کاملاً حل شود. با این حال، امروز و با گذشت بیش از یک سال، این مهم هنوز محقق نشده است و فاصله معناداری تا وعده و خواست ریاست محترم جمهور دارد.
بر اساس آماری که پیشتر در سایت سازمان نوسازی مدارس موجود بود و هم اکنون حذف شده است، کلاسهای تحویلی مهر ۱۴۰۳ حدود ۱۱۰۰۰ کلاس درس بوده است. در حالی که طبق آمار رسمی دولت در سال ۱۴۰۴، تنها ۲۴۰۰ مدرسه با حدود ۱۲ هزار کلاس درس تحویل داده شده است (yjc.ir). این در حالی است که خانمحمدی در اردیبهشت ۱۴۰۴ وعده داده بود ۳۰۰۰ مدرسه تا مهر همان سال بهرهبرداری خواهد شد، اما تحقق واقعی فاصله قابل توجهی با این وعده داشت.
جالب اینجاست که طبق آمار سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲، تعداد کلاسهای تحویلی بیشتر بوده است. این یعنی نهضت مدرسهسازی و این حجم از توجه توسط رییس جمهور به سخره گرفته شده است.

بر اساس سند نهضت توسعه عدالت در فضاهای آموزشی و تربیتی با مشارکت مردم (dres.ir، صفحه ۲۰)، حدود ۷۲۰۰ پروژه در نهضت تعریف شده بود. از این تعداد، ۲۸۸۵ پروژه بیش از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشتهاند، که از همین تعداد، ۸۵۲ پروژه در مرحله تجهیز و بهرهبرداری قرار داشته اند. از ۲۸۸۵ پروژه با بیش از ۵۰ درصد پیشرفت، ۱۳۴۰ پروژه در مرحله بالای ۸۵ درصد و ۸۶۸ پروژه در مرحله ۹۸ درصد بودهاند؛
پروژههایی که تکمیل آنها نیاز چندانی به تلاش نداشته و عمدتاً برای افزایش آمار تحویل به حساب آمدهاند. در مقابل، پروژههایی که واقعاً در مرحله اسکلت و سقف بوده یا پیشرفت فیزیکی کمی داشتهاند و یا شروع نشده اند، هنوز باقی ماندهاند و حتی شروع نگردیده اند، و متاسفانه باید گفت وعدههای اصلی تحقق نیافته است.
اگر مشارکت دستگاهها و خیرین با فرض هزینه هر کلاس درس حدود ۲ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳ محاسبه شود ( با همه الزامات لازم در یک مدرسه نه صرفا کلاس تنها) ؛ محاسبات نشان میدهد که برای تحقق واقعی اهداف نهضت طبق سند یاد شده، باید حدود ۲۵۰۲۱ کلاس درس تحویل داده میشد.
جزئیات این محاسبات بر اساس داده های منتشر شده در سند نهضت توسعه عدالت در فضاهای آموزشی و تربیتی با مشارکت مردم موجود در سایت سازمان ( صفحات ۱۶ و ۱۷ و ۱۸) به شرح زیر است:
- تعهد خیرین مدرسه ساز مبلغ ۱۸۶۰۰ میلیارد تومان: حدود ۹۳۰۰ کلاس درس
- بنیاد مستضعفان: ۱۱۰۰ کلاس
- ستاد اجرایی فرمان حضرت امام: ۱۸۰۰ کلاس
- سپاه پاسداران: ۲۰۰۰ مدرسه ( در سال اول) با میانگین ۳ کلاس → ۶۰۰۰ کلاس
- مسئولیتهای اجتماعی و مشارکت شرکتها: ۴ هزار میلیارد تومان → حدود ۲۰۰۰ کلاس
- تعهدات مندرج در جداول صفحه ۱۷ سند مذکور: مجموع تعهد ریالی ۶۲۰۰ میلیارد تومان → حدود ۳۱۰۰ کلاس
- سایر تعهدات شرکتها: ۱۵۳۵ کلاس درس (با در نظر گرفتن هنرستانها و کارگاهها)
- شهرداری تهران: ۱۲۰۰ کلاس
- ۳۱ مدرسه اولیا در هر استان یک مدرسه با میانگین حداقل ۶ کلاس → ۱۸۶ کلاس

جمع این اعداد تقریباً به ۲۵۰۲۱ کلاس درس میرسد، با در نظر گرفتن حداقل ها و بدون محاسبه برخی تعهدات جزئی دیگر که به دلیل ابهام یا عدم شفافیت مانند همان حکایت ملانصرالدین، قابل شمارش دقیق نیستند. با این حساب، تحقق واقعی تنها شامل بخش کوچکی از این رقم بود و فاصله بزرگی میان وعده و واقعیت وجود دارد.
واقعیت این است که تحویل ۲۴۰۰ پروژه در مهر ۱۴۰۴ عمدتاً شامل پروژههایی بوده که پیشرفت فیزیکی قابل توجه داشتهاند و تکمیل آنها نیاز چندانی به تلاش نداشته است. پروژههایی که واقعاً نیمه تمام بوده و نیاز به پیگیری و تلاش جدی داشتند، هنوز باقی ماندهاند.
اما نقد به عملکرد خان محمدی تنها کافی نیست؛ تعلل وزیر آموزش و پرورش در تغییر مدیریت ناکارآمد نیز قابل توجه است . علیرغم وعدهها، آمار واقعی و اسناد موجود، تا امروز هیچ اقدام جدی برای تغییر مدیریت سازمان نوسازی مدارس انجام نشده است. سکوت و تعلل وزیر، نه تنها موجب ادامه ناکارآمدی میشود، بلکه اعتماد فرهنگیان، خیرین و افکار عمومی را نیز خدشهدار کرده است.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید








صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفتوگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.