هروله، رفتاری میان دویدن و رفتن و دویدن... است(منتهی الارب). نوعی از رفتار که پویه نیز گویند(ناظم الاطباء).
حج گزاران نیز هفت مرتبه فاصله میان صفا و مروه را به صورت هروله می پیمایند، گاهی آرام و گاهی هروله کنان. خدا می خواهد تا نخوت و غرورشان شکسته شود.
اما حاکمان مغرور که خود را در جایگاه خدایی می بینند وقتی به میان مردم می روند دوست دارند مردم به دنبالشان دویده و به تعظیم و سجده بیفتند، مستکبران را رسم براینست که در روی زمین، متکبرانه گام برداشته، هنگام راه رفتن به دیگران فخرفروشی می کنند...
تصویر بسیار جالبی از فرانسوا اولاند رئیس جمهور پیشین فرانسه در رسانهها و شبکههای اجتماعی منتشر شده که او را در حال خرید برای خانه نشان میدهد. فرانسوا اولاند از حزب سوسیالیست، واجد شرایط برای شرکت در انتخابات دورهٔ دوم نیز بود ولی در ۱ دسامبر ۲۰۱۶ اعلام کرد که برای انتخاب مجدد نامزد نخواهد شد. تصویر در حال خرید او را که در زیر این نوشته آورده ام لذت بخش است.
البته خبر تلخی نیز چندی پیش، در جامعه خودمان شنیدیم اینکه، پسر یازده ساله امام جمعه یک شهر خیلی کوچک، در جریان رانندگی در جاده تفرش- قم تصادف کرده و موجب مرگ سه نفر و مجروح شدن چهار نفر گشته بود...
پسربچه 11ساله که به جای سوار شدن بر دوچرخه مدرسه اش، راننده سمند می شود و آن هم در جاده بیش از یک صد کیلومتری بین تفرش و قم...!
هنگامی که تصویر رئیس جمهور فرانسه را با خبر این پسر 11ساله منتسب به یک مقام جزئی کشور خودمان، کنار هم می گذارم اوضاع ما ایرانیان خیلی مایوس کننده می شود.
گریزی به تاریخ مان بزنم:
سياحت نامه ابراهيم بيگ مراغه ای یک صد سال پیش، ضمن نقد عادات ناپسند فرمانروايان ايرانی، به عبور حاکم از میان مردم شهر اشاره کرده می نویسد: «... ناگاه از طرف ديگر صداى دورباشى بلند شد، از هرطرف بانگ می زدند برو پيش، بايست، آستين عبا را ببوس!...
من در كمال حيرت بدان سوى نظر كردم، ديدم يك نفر جوان بلندقامت، كه سبيل هاى كشيده داشت، سواره می آيد و سى چهل نفر با چوبدستى بلند به رديف نظام از دو طرف او می آيند و در پيشاپيش آنان، يك نفر سرخ پوش ديوچهر، در پشت سر آن ده بيست نفر سوار با تيپ می آيند.
از آنها پرسيدم كه اين چه هنگامه است؟
گفت: حاكم شهر است به شكار می رود. به ما گفت راست ايستاده، هنگام عبور آن كرنش و تعظيم نماييد چنانكه ديگران می كنند.
چون نيك نظر كردم ديدم هى از چهار جانب و شش جهت سجده است كه مردم می كنند. او هم ابدا به روى بزرگوارى خود نياورده از چپ و راست هى سبيل هاى خود را تاب می داد...
گفتم: هرگاه تعظيم نكنم چه می شود؟
گفت: گويا از حيات هم سير شده ايد؟
گفتم: نه، هزار گونه آرزو در دل دارم. در نهايت ادب راست ايستاده، هنگام نزديك شدن حاكم در كمال فروتنى ركوعى به جاى آوردم، رسيده بود بلايى ولى به خير گذشت. چون تاكنون اين وضع را در هيچ جايى نديده بودم، خيلى تعجب كردم. گفتم آبادباشى ايران، حاكم شهرى مانند لندن كه داراى هفت ميليون جمعيت است، از هرجا تنها می گذرد و احدى اعتنا به شأن او نمی كند، انشاء اللّه حاكم يك ولايت كوچك ما اين قدر جلال و حميت دارد. سلطنت بايد اين طور باشد!»
از زمان نوشته زین العابدین مراغه ای تا زمان رانندگی این پسربچه 11ساله، یک قرن فاصله است اما مثل اینکه یک قرن بر ما گذشته و اصلا فرقی نکرده ایم! و آن وقت سنت عرفانی و ادبیات و دین ما مملو از دعوت به ساده زیستی، تواضع و خاکساری است...!
مثالی دیگر بزنم:
خدمتی که بیسمارک برای جامعه آلمان کرده کمتر کسی به کشورش کرده. در آن زمان، بیسمارک پروس کوچک را به امپراتوری آلمان بدل ساخت و در کنار آمریکا، قوی ترین کشور جهان شد، اما مخبرالسلطنه که در همان زمان از نزدیک، آلمان را دیده بود در مورد میزان آزادی روزنامه ها در انتقاد از بیسمارک و سعه صدر و میزان نقدپذیریِ پدرِ آلمان یعنی بیسمارک که به «صدراعظم آهنین» لقب یافته بود می نویسد:
«روزنامۀ كلادراداج، بيسمارك را سرى بی مو مي كشيد و از براى او سه شاخ مي گذارد. به هرحال بازى آزادى اين سرشكستن ها را دارد...»!(خاطرات و خطرات...ص۳۹۱).
ما و ایرانِ بلازده مان، منتسب به تاریخی هستیم که در آن، برخی شاهان و فرماروایان مان، حتی دوران سلطنت شان چند ماه بیشتر از طول عمرشان بوده، چون قبل از تولد، تاج شاهی را بر روی شکم مادرِ حامله اش می گذاشتند....!
ما نیازمند یک تغییر و تربیت اساسی در خانوده و مدرسه...هستیم که بلکه بتواند معجزه کند، بلکه کم کم، این غرور و تکبر و رویه غلطی را که بر سراسر تاریخمان و بر تاروپود ذهن و روحمان سنگینی می کند بزداید...
این هم تصویرِ پرزیدنت اولاند!
کانال تاریخ تحلیلی ایران
نظرات بینندگان