مشکلات طرح جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی در پذیرش دانشجو به جای کنکور

  در حال حاضر قبولی در کنکور از رشته ها و دانشگاه های خاص برای دانش آموزان و اولیاء آنها اهمیت بسیاری یافته که باعث فشار و استرس زیاد دانش آموزان در طول مدت تحصیل در مدارس شده است و دانش آموزان تحت فشار والدین و عوامل مدرسه به جای داشتن روحیه پر نشاط، در یک نگرانی دائم به سر می برند. در این میان موسسات متعدد کنکور نیز بر این اضطراب ها و نگرانی می افزایند و به منظور کسب سود بیشتر بازاری کاذب به وجود آورده اند که نتیجه آن تحمیل هزینه ای گزاف برای داوطلبین کنکور و خانواده های آنهاست. برای رفع این معضلات یکی از طرح هایی که قرار است اجرا شود جایگزینی سوابق تحصیلی به جای نمرات کنکور می باشد. البته در حال حاضر تقریباً 90 درصد دانشگاه های کشور دانشجویان خود را بر اساس سوابق تحصیلی بر می گزینند و برای جذب آنها گاه دست به تبلیغات بسیار نیز می زنند. در قبولی از رشته های پرطرفدار نیز سوابق تحصیلی 30 درصد با تأثیر مثبت اعمال می شود، ولی برای پذیرش از این رشته ها که اغلب دانش آموزان خواستار ورود به آنها هستند آیا می شود سوابق تحصیلی را تا حد 60 درصد تأثیر قطعی جایگزین نمود؟

ابتدا باید گفت برای پذیرش در این رشته ها و دانشگاه ها ما باید بر اساس یک سری ملاک‌های عینی، شفاف، قابل اندازه‌گیری و پاسخگو عمل کنیم، و استفاده از معیارها، استانداردها و ملاک های مبهم نه تنها اضطراب و تشویش داوطلبین را کاهش نمی دهد بلکه به افزایش نگرانی های آنها نیز دامن می زند.

کنکور هر چند سرنوشت یک دانش آموز را در چند ساعت پر التهاب رقم می زند اما شفاف و عینی بوده و عادلانه است، میزان دقت و سرعت داوطلب در پاسخ دادن به سوالات را می سنجد و باتوجه به ماهیت تستی آن مستقل از قضاوت ها و نگرش های تصحیح کننده است.

حال فرض کنید به جای آزمون کنکور نمرات آزمون های نهایی جایگزین شود ؛ با توجه به اینکه عملکرد مدارس و مناطق آموزش و پرورش را بر مبنای میزان قبولی دانش آموزان آنها از دانشگاه ها و رشته های خاص برآورد می کنند، چه تضمینی وجود دارد که شرایط اجرای آزمون توسط مسئولان مدارس یا مناطق به درستی رعایت شود؟ همچنین در زمینه تصحیح اوراق امتحانی و نمره دهی به آنها چنان که می دانیم ارزیابی سوالات تشریحی تاحدی تحت تأثیر قضاوت های شخصی افراد ارزیابی کننده قرار می گیرد ؛ چه تضمینی وجود دارد که همه مصححین به شیوه یکسانی عمل نمایند؟

آنچه که در این قانون نادیده گرفته شده نقش نمرات تراز در پذیرش دانشجویان دانشگاه هاست. بدون تردید آزمون کنکور برای داوطلبانی که از سال های قبل در پشت دروازه های ورود به دانشگاه ها مانده اند نیز برگزار می شود.

با توجه به اینکه ما مبنای یکسانی برای مقایسۀ نمرات این داوطلبان نداریم و در هر سال میانگین و انحراف معیار نمرات آزمون شوندگان مقادیر متفاوتی را در بر می‏ گیرد و بر اساس آنها، نمرات استاندارد و نمرات تراز نیز متفاوت خواهد بود. حتی اگر نمرات تراز آن سال ها نیز مبنای مقایسۀ نمرات افراد باشد، باز به خاطر متفاوت بودن افراد آزمون گرفته شده در سال‏ های متفاوت، نمی توان از آن به عنوان مبنای مقایسۀ برای نمره گذاری استفاده کرد.

به طور مثال شما 3 نفر را در نظر بگیرید که یکی در سال 1400، یکی دیگر در سال 1401 و نفر سوم در سال 1402 در امتحان نهایی درس فیزیک شرکت کرده و هر سه نمرۀ 16 گرفته اند ؛ آیا نمرات 16 هر 3 نفر باید به یک میزان در قبولی آنها نقش داشته باشد ؟ ممکن است ضریب دشواری سؤالات فیزیک در این سه سال یکسان نباشد و نمرۀ 16 داوطلبی که در سال 92 در آزمون نهایی این درس شرکت داشته در یک آزمون آسان تر و در میان آزمون دهندگان نسبتاً ضعیف تر به دست آمده باشد و نمرۀ 16 داوطلبی که در سال 94 در آزمون نهایی این درس شرکت داشته، در یک آزمون مشکل تر و و با حضور آزمون دهندگان قوی تر حاصل شده باشد.

با اجرای این طرح هرچند ما نقش سازمان سنجش را در زمینه سنجش و اندازه گیری اطلاعات و آموخته های دانش آموزان کم رنگ کرده ایم ولی در عوض این نقش را به یک دستگاه دیگر به نام آموزش و پرورش سپرده ایم و در حقیقت ، کنکور از بین نرفته بلکه متولی اجرای آن تفاوت پیدا کرده است و سایه کنکور بازهم بر سر دانش آموزان و والدین آنها خواهد بود و موسسات کنکور نیز این بار به جای آموزش تست زنی به آموزش شیوه پاسخ دهی به سوالات تشریحی خواهند پرداخت.

نکته دیگر در نحوه پذیرش دانشجو بر اساس سوابق تحصیلی بر اساس معدل است. اگر ما بخواهیم از بین کسانی که معدل های بالا دارند یک نقطه برش پیدا کنیم که افراد برتر را انتخاب کنیم این نقطه برش چه عددی خواهد بود؟ با توجه به اینکه در سنوات گذشته تأثیر سوابق تحصیلی درحد 30 درصد باضریب مثبت بوده است ولی اغلب دانش اموزانی که از رشته ها و دانشگاه های خوب پذیرفته شده اند و اتفاقاً معدل بالایی نیز داشته اند در جدول تأثیر سوابق تحصیلی با این جمله مواجه شده اند :

  " فاقد تأثیرمثبت ".

دلیلش این است که در بین دانش آموزانی که متقاضی ورود به رشته ها و دانشگاه های برتر می باشند نقطه برش معدل نمره  75 / 19 بوده است. یعنی به خاطر اینکه اکثر دانش آموزان معدل بالا و نمرات خوبی کسب کرده اند نمی توان با سوابق تحصیلی قبولی یا عدم قبولی شان را از دانشگاه ها به درستی مشخص کرد چون اکثریت آن معیار را کسب کرده اند.

مسأله دیگری که ممکن است آموزش و پرورش را دچار چالش کند، تقاضای شرکت دانش آموزان در آزمون مجدد برای ترمیم و افزایش معدل است. باتوجه به اینکه کنکور هر سال یکبار برگزار می شود، اگر کسی سال قبل در کنکور پذیرفته نشود می تواند یکسال دیگر تلاش کند و در کنکور پذیرفته شود. حال اگر نمرات سوابق تحصیلی ملاک پذیرش دانشجو باشد هر داوطلبی که پذیرفته نشده ممکن است مجدداً تقاضای شرکت در آزمون های نهایی و ترمیم معدل را داشته باشد و با توجه به اینکه برای قبولی در دانشگاه ها و رشته های خاص معدل و نمرات بالایی لازم است ممکن است حتی کسانی که معدل نمرات آنها 50 / 19 نیز باشد مجددا درخواست شرکت در امتحانات و ترمیم معدل بدهند و آموزش و پرورش هر سال با حجم گسترده ای از اوراق امتحانی نهایی مواجه گردد که با توجه شرایط کمبود نیروی انسانی قادر به انجام آن نباشد. آنچه که در این قانون نادیده گرفته شده نقش نمرات تراز در پذیرش دانشجویان دانشگاه هاست.

دادن اختیار به دانشگاه ها در تعیین ملاک معدل برای ثبت نام که در حال حاضر نیز در ثبت نام برخی از دانشگاه ها اعمال می شود، مشکل دیگری است برای داوطلبینی که ممکن است در طول سال های تحصیل در دبیرستان به هر دلیلی نتوانسته اند به خوبی مطالعه کنند ولی پس از اتمام دوره متوسطه تصمیم به مطالعه و قبولی از دانشگاه گرفته اند. بدیهی است این دانش آموزان به خاطر پایین بودن معدل اگر هم بخواهند نمی توانند از رشته و دانشگاه خوب پذیرفته شوند مگر اینکه اکان مجددی برای ترمیم معدل باشد.       

ابهام دیگری که برای دانش آموزانی که قرار است در سال 1402 و بعد از آن کنکور بدهند  مسأله حذف دروس عمومی از کنکور می باشد. اگر قرار است دروس عمومی از کنکور حذف شوند و مبنای پذیرش در دانشگاه ها نمرات نهایی سال های 11 و 12 باشد دانش آموزان باید از پایه دهم برای آن برنامه ریزی کنند، یعنی آیا لازم نیست انواع کتاب های تست زنی را تهیه کنند و یا کتاب های پایۀ دهم را برای کنکور مطالعه نمایند. لازم است مشخص گردد که اگر قرار است برمبنای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی عمل شود، این ابهامات هر چه سریعتر برطرف گردد.        

به نظرم ، با توجه به اینکه دروس عمومی عامل تعیین کننده ای در انجام کار حرفه ای نمی باشند یا باید به طور کلی از کنکور کنار گذاشته شوند و یا دانش آموز در دو مرحله، یک بار کنکور دروس عمومی را بدهد و یک بار کنکور دروس تخصصی را در مجموع نمرات آن دو آزمون ملاک پذیرش در دانشگاه ها باشد. حال اگر برای هر کدام از آنها دو سال هم اعتبار در نظر بگیرند بهتر خواهد بود.

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید