همه ما در روابط اجتماعی و زندگى با همسرمان دچار خطا و اشتباهاتى شده ايم كه زمینه ناراحتى اطرافیان را فراهم کرده است.این خطاها میتواند از یک انتقاد مخرب تا بی احترامی و بدقولی و...را شامل شود که اگر در زمان مناسب به این رفتارها عذرخواهی انجام نشود، تعارضات ارتباطی و فاصله روابط بین فردی را دربرخواهد داشت. با این تفاسیر این سوال مطرح میشود وقتى اشتباهى مىكنيم یا حرفى مى زنيم كه كدورت ايجاد مى كند، چطور برخورد كنيم و به عبارتی چگونه عذرخواهى كنيم؟ اگر فكر مى كنيد كه صرفا با ابراز کلمه «ببخشيد» کدورت ها رفع و طرف مقابل هم شما را خواهید بخشید، دراشتباه بزرگی هستید زیرا عذرخواهی دارای اجزای مختلفی است که چنانچه هریک از این اجزا جایگاه خویش راحفظ كنند، فرآیند معذرت خواهی و بخشش سیر خویش را به صورت طبیعی وصحیح طی خواهد کرد ودر غیر این صورت باید انتظار ایجاد چالش ها و تنش هایی در روابط را داشته باشیم.
اجزای عذرخواهی شامل ۶ قسمت هستند:
* بيان تاسف
* توضيح اينكه چطور اينگونه شد
* قبول مسئوليت
* بيان پشيمانى
* پيشنهادى براى جبران
* درخواست بخشش.
نکته مهم این است باوجود توضیحات ارائه شده باز اگر زمان محدودی در اختیار داريد و يا بنا به دلايلي برایتان مقدور نیست که تمام بخش های عذرخواهی را انجام دهيد، توصیه میکنیم حداقل مهم ترين بخش عذرخواهى که«قبول مسئوليت» است را اجرا كنيد زیرا پذيرش اشتباه هیجانات منفی را درطرف مقابلتان کاهش داده و ادامه رابطه را تسهیل ميكند.
بخش اول عذرخواهی «بیان تاسف» است. دراین قسمت هيچوقت به خاطر تسکین «احساس» طرف مقابلتان عذرخواهى نكنيد، بلكه به خاطر«رفتار» اشتباه خود پوزش بطلبید؛ یعنی به جاى اينكه بگوييد«از اينكه با حرفام ناراحتت كردم عذر خواهی میکنم»، بگوييد:«متاسفم من جملات خوبی بهت نگفتم ». به کارگیری چنین روشی این احساس و مفهوم را در ذهن طرف مقابل القا میکند که صرفا برای رفع کدورت و ناراحتی طلب بخشش نکرده اید بلکه سهم خویش را دراین خطا به طور کامل پذیرفته اید و درواقع شخص یا گروه هدف را از حالت تدافعی خارج کرده وبه صلح دعوت ميكنيد.
دومين قسمت مهم و حیاتی ديگر «جبران» خطای رفتاری یا کلامی است.دربرخی از روابط با افرادی روبهرو هستیم که بعد از عذرخواهی تلاشی براي جبران اشتباه خود انجام نمیدهند واین امر باعث میشود فرد آسیب دیده به عذرخواهی انجام شده اعتماد لازم و کافی را نداشته باشد و اختلافات همچنان ادامه یابد.
جزء اساسی ديگر از ابراز ندامت وپشیمانی توضيح علت رفتار انجام شده است .دربرخی ارتباطها شاهد آن هستیم که فرد با وجود عذرخواهی علت اصلی را بیان نکرده و باعث ادامه سوءظن و شک و تردیدهای بهوجود آمده می شود و درواقع از تاثیر عذرخواهی کاسته می شود. تا زمانی که اطرافیان از علت خطاها و اشتباهات ما آگاهی نداشته باشند این علامت سوال در ذهن آن ها باقی خواهد ماند که چرا چنین اتفاقی رخ داده و صورت مساله همچنان مبهم و بدون سوال باقی خواهد ماند و حتی در برخی موارد با وجود عذرخواهی مطرح شده چون علتی ارائه نشده است، معذرت خواهی به عنوان یک توجیه از طرف اطرافیان قلمداد خواهد شد.
آخرين مرحله عذرخواهى،«درخواست بخشش» است. اگر قصد عذرخواهى شما جدی هست به صورت حضوری و با اجتناب از پیامک یا تلفن طلب بخشش كنيد،زیرا تاثیر زبان بدن در هنگام عذرخواهی حضوری بر هیچ کس مستور نیست و بخشش بیشتری به همراه خواهد داشت. ضمن اینکه تماس چشمی باعث ابلاغ بهتر مضمون پیام شما نیز خواهد شد. با وجود نکات مطرح شده این نکته برای ما ثابت میشود که عذرخواهی نیز مانند مهارتهای زندگی سبک و اجزای خاص خود را دارد و در صورتی که سبک و چهارچوب اصلی خویش را حفظ كند، میتواند درمان بسیاری از اختلافات خانوادگی،دعواهای خیابانی، روابط مکدر باشد و درواقع الگویی است برای پیشگیری از طغیان های فردی و اجتماعی که بسیاری از افراد از تاثیر آن غافل هستند.
روزنامه قانون
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفتوگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.