محسن زارعی ؛ رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش : صحیح است . ما اینجا فقط مسئول برگزاری امتحان نهایی نیستیم !

صدای معلم:

من از سخنان شما استفاده کردم. من زمان آقای عبادی اینجا آمدم و دیدم از آن موقع تا الآن تغییری نکرده است. از نظر فضای انسانی و فیزیکی کیفیت پایین آمده  ، فرسوده تر شده و من تغییر خاصی ندیدم در حالی که کیفیت باید حداقل در فضای انسانی و حتی برخورد کارکنان  دیده شود.

زارعی :

من معمار نیستم . اگر معمار می شدم آن را تغییر می دادم .

کیفیت نظام آموزش و پرورش مهم است و نه کیفیت ساختمان مرکز ارزشیابی .

البته قبول دارم که ساختمان فرسوده است .

صدای معلم :

البته اگر اراده ای باشد می توان از همین معماری سنتی این جا و با قدمتی که دارد ؛ با کمی تغییر آن را بهینه و دل پذیر کرد .

آقای زارعی آیا تاکنون به پرتال مرکز سنجش نگاهی کرده اید؟

زارعی:

من هر روز نگاه نکنم اما معمولا یک روز در میان پرتال را نگاه می کنم.

صدای معلم:

از همه جا خبر هست جز مرکز سنجش !

همه اخبار از همه دوایر و جاهای دیگر هست اما خبری در مورد سنجش نمی بینیم. همین جداولی که در اینجا به خبرنگاران نشان دادید اما در پرتال شما نیست.

زارعی :

بعد از این نشست ؛ این ها را بارگذاری می کنیم .

صدای معلم :

در حالی که مرکز سنجش آموزش و پرورش سه معاونت دارد : ارزشیابی آموزشی، ارزشیابی پرورشی و نیز معاونت آزمون ها. استان ها را هم به آن اضافه کنید . به نظر من باید این پرتال تخصصی شود. فقط خبرنامه عمومی نباشد.

 زمانی ارزشیابی آموزشی می‌تواند مؤثر باشد که امتحان نهایی علاوه بر پایه دوازدهم، در پایه‌های نهم و ششم هم اجرایی شود. یعنی حداقل در سه مقطع تحصیلی سنجش ملی داشته باشیم که متاسفانه شما ندارید.

 چندین دهه است که میانگین نمره امتحان نهایی که تنها شاخص ملی در سنجش کارکردهای نظام تعلیم و تربیت ایران است حدود عدد دوازده است و این‌ میانگین در دروس نهایی شاخه فنی و حرفه ای از ده کمتر است.

دوازده بودن میانگین نمره نهایی به این‌معناست که کارایی این نظام پایین است و حدود ۴۰ درصد از منابع انسانی و‌مادی مصرف شده در آموزش و پرورش هدر می رود.

شما در صحبت های خود اشاره کردید که این تغییر نتایج معطوف مدرسه و کارکردش است یعنی هیچ اشاره ای به روابط اداری، ستادی، برنامه ریزی ها، قول، کلام  و...اصلا نکردید منظورتان این بود که ما این نتایج را در اختیار مدرسه می گذاریم که مدارس ببینند که آیا روش تدریس معلم غلط بوده ، توانمند نبوده و مشکلات آموزش ضمن خدمت و مسائل دیگر.

 شما در صحبت های خودتان اشاره ای به  موضوعاتی برنامه ریزی ها ، سیاست گزاری ها و حکمرانی هایی که در حوزه « آموزش است » نکردید.

آیا در این زمینه برنامه ای دارید ؟

علت العلل ضعف مشارکت در آموزش و پرورش که باعث می شود موانع بیشتری نیز به وجود آید و مقتضیات مشارکت نیز به بوته فراموشی سپرده شود شفاف نبودن‌ ماموریت این دستگاه و عدم‌ پاسخ گویی مدیران در قبال کارکرد نامطلوب و فاقد کیفیت است.

ما دفعه قبل که خدمت شما در آن مدرسه رسیدیم این بحث را مطرح کردیم .

موضوع مهم سالنامه سنجش ملی و کیفیت بخشی.

من سخن خودم را تکرار می کنم :

کارکرد این مرکز باید روی سنجش کیفیت در سیستم و زیر سیستم هایی که به آن مرتبط هستند را متمرکز شود .

فقط نباید روی آزمون ها و امتحانات گیر کند .

این تک بعدی نگری روی همه اجزاء تاثیر می گذارد و آن را دچار فرسایش می کند .

من چنین چیزی نمی بینم.

تکرار می کنم :

 کار این مرکز فقط شده نمره .

این فقط یک بخش است اما در قسمت های دیگر من برنامه خاصی را رصد نکردم.

 اگر برنامه خاصی هست و یا در حال تدوین است ، شما بفرمایید و ما استفاده کنیم.

زارعی :

خیلی ممنونم از این دقت نظر شما و این تیزبینی و ریز بینی شما.

در سایر دوره ها هم این مرکز تکلیف دارد که ورود کند که در دوره ابتدایی دارد چه اتفاقی می افتد و یا در دوره اول متوسطه چه اتفاقی می افتد ؛ حرف درستی است.

 مستحضرید که آزمون های دوره ابتدایی به صورت توصیفی ارزشیابی آن انجام می شود اما در پایه ششم به صورت هماهنگ منطقه ای انجام می شود.

در دو سال اخیر برای این کار یک ورودی انجام شده است تحت عنوان آزمون های هماهنگ ملی.

در دوره اول متوسطه امسال و سال گذشته هم همین بود سه درس به عنوان دروس با مشارکت متوسطه اول انتخاب شد به عنوان دروس هدف انتخاب شد و طراحی سوالاتشان به صورت ملی انجام شد که خروجی این  نشان می دهد که عملکرد دانش آموزان در دوره اول متوسطه به چه صورتی و عملکردی انجام گرفته است. چون برای این ارزیابی ها نیاز به این است که این طراحی ها به صورت ملی انجام شود و همان اهداف یادگیری مبنا قرار بگیرد.

سال گذشته که این کار انجام شد حتما خبرها را مرور بفرمایید اکثر اولیاء گله داشتند که دانش آموز ما بر اساس این نوع شیوه ارزشیابی آمادگی پیدا نکرده بودند حتی دبیران هم نسبت به این موضوع گلایه داشتند . خوب یک شروعی بود که امسال برای پوشش این خلاء که کاملا به حق بود تدارکی دیده شد که با مشارکت خود دبیران و همه سرگروه ها و دبیرخانه ها ، دوره ای ترتیب داده شد در استان آذربایجان شرقی که همکاران این سه درس حضور پیدا کردند که اهداف یادگیری در این سه درس مشخص شود ؛ شیوه ارزشیابی و راهنمای عملی در متوسطه دوم تدوین شد و در اختیار دبیران قرار گرفت. اما برای تکمیلش باید گامی که امسال برای متوسطه دوم پیش رفتیم ؛ پسایادگیری هم تولید می شد که به آن مهم نرسیدیم و سعی داریم که انشاءالله امسال به آن برسیم. چندی پیش که در خدمت آقای یزدانی بودیم ؛ دستور کارها همین بود که بتوانیم بسته های یادگیری تولید کنیم و در اختیار همه دبیران قرار بگیرد و دانش آموز بتواند از همین الآن با آن شیوه ارزشیابی خودش را وفق بدهد و این کمک می کند به همان نکته ای که شما اشاره فرمودید و به درستی هم گفتید. این درست است که ما اینجا فقط مسئول برگزاری امتحان نهایی نیستیم. یکی از کارهای ما آزمون پیشرفت تحصیلی است و این برون دادی است که می تواند معیار خوبی باشد و تنها معیار همین نخواهد بود.

نکته دیگر راجع به رصد وضعیت نظام آموزش و پرورش است و این تکلیفی است که این مرکز دارد و این رصد باید بر اساس شاخص انجام شود . باید شاخص ها رصد  شوند و مرتبا گزارش داده شود .

 دو مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش در  بحث شاخص ها دارد. یک مصوبه 760 و یک مصوبه 886. که شاخص ها به این شکل است که عوامل درون دادی ، فرایند و برون دادی هر کدام شاخص هایی دارند که باید مرتب رصد شوند و به صورت دوره ای هم گزارش شود که به فرض این چهار سال نسبت به سال پایه چه تغییری در نظام آموزش و پرورش اتفاق افتاده است.

 این گزارش را ما الآن آماده کرده ایم پیشتر هم در دوره آقای ساکی هم گزارشی آماده شده بود ؛ گزارش خوبی هم بود و همان را ما مبنا قرار دادیم بر اساس همان گزارش کار را دنبال کردیم . اما اخیرا در پی گیری هایی که در شورای عالی آموزش و پرورش انجام دادند و در دستور کار تغییر این شاخص ها بود که این شاخص ها باید به روز شوند و کلان تر دیده شوند. و این که این شاخص ها باید گزارش بدهد به نظام آموزش و پرورش مبتنی بر سند که چقدر توانسته تغییر ایجاد کند ؟

 شاخص های جدید الان در دست شورای عالی آموزش و پرورش است. کلیات آن در جلسه پیش تر شورای عالی آموزش و پرورش 913 مطرح شد.

صدای معلم:

آیا شورای عالی آموزش و پرورش به عنوان یک نهاد « تقنینی – نظارتی » بر مصوبات خودش نظارت دارد ؟

زارعی:

آن مصوبه چند تا اشکال داشت. این که مرجعی در وزارت آموزش و پرورش برای پیگیری این شاخص ها تعیین نکرده بود. پایگاه داده ای برای تجمیع این داده ها که تبدیل به شاخص ها شود تعیین نکرده بودند. یک سری اشکالات داشت  که در جلسات شورا مطرح شد و در این مصوبه ی اخیر قرار است که همین اشکالات برطرف شوند و مصوبات هم به روز شود و بتواند ناظر به سند تحول این شاخص ها تبیین شوند  و در حال به روز رسانی است.

 آن گزارش قبلی ما ناظر به همان مصوبات قبل آماده است یعنی بر اساس همان شاخص ها به صورت دوره ای. ولی کاری که اخیرا شورا انجام داده هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است و شاخص ها نهایی نشده که به محض نهایی شدن می توانیم انجام بدهیم.

نکته دیگر این که تکلیف برنامه هفتم هم هست که ما در دوره های تحصیلی سنجش ملی انجام دهیم  که این سنجش ملی در پایه دوازدهم در قالب تمام سرشماری انجام می شود اینجا تکلیف روشن است اما در دوره اول متوسطه و دوره ابتدایی ( هم دوره اول ابتدایی و هم دوره دوم ابتدایی)  این مسئله مطرح است که پایان هر دوره ای یک سنجش ملی داشته باشیم. سنجش ملی منظور آزمون هایی ماند تیمز و پرلز است  یعنی در نمونه آماری باید این اتفاق بیفتد . هم آهنگی هایی شده و طرحی هم آماده شده است به پژوهشگاه ارائه شده برای دوره اول ابتدایی و همین طور معاونت ابتدایی هم ارائه شده است که اگر این هماهنگی صورت بگیرد انشاءالله در دستور کار قرار می گیرد و این سنجش ملی می تواند آن خروجی که در دوره های دیگر تحصیلی می تواند بدهد به نظام آموزش و پرورش می دهد.

صدای معلم :

پرسش پایانی را پاسخ ندادید ؟

زارعی :

چه بود ؟

بله .

گفتم این تحلیل هایی که ارائه می شود بخشی از آن برمی گردد به این که حتی ما تجدید نظر کنیم در برنامه درسی و محتوا. یعنی تا این سطح ما می توانیم مداخله کنیم. وقتی سوالی را اکثر دانش آموزان نتوانستند پاسخ بدهند در این تحلیل ها باید به آن توجه کنیم شاید در محتوا مشکل دارد این برمی گردد به سازمان پژوهش تمام این تحلیل ها هم در اختیار سازمان پژوهش قرار می گیرد و معاونت متوسطه آن بخش هایی که مجموعه بالادستی ، مجموعه خود ستاد که باید مداخلاتش را تنظیم کند همان بخش هایی که ما نقطه ای  برای مدرسه می فرستیم و بیشتر ناظر بر آن توضیحات را گفتم .

صدای معلم:

شما می گویید مد نظر ما بوده  اما من و دیگران این مداخلات و نقل و انتقال ها را کجا باید مشاهده کنیم ؟

زارعی:

تمام این تحلیل ها و نتایج به صورت کشوری انجام می شود و به صورت برش های استانی ، منطقه ای مدرسه ای در اختیار همه مجموعه هایی که سازمان پژوهش به عنوان مرجع برنامه درسی و  تنطیم محتواها هست ، قرار می گیرد که مداخلاتش را بر اساس این تنظیم کند. و همین طور آموزش متوسطه که قرار می گیرد که مداخلات اینها به عنوان یک امر بدیهی و روشن که بیشتر از این به آن نپرداختم که حتما اتفاق می افتد. تا آن بخش مدرسه ای که عرض کردم که آن مداخلات مستقیم نه این که خود مدرسه این کار را بکند مثلا توانمند سازی همکار را که خود مدرسه انجام نمی دهد ؛ کمک می کند مشارکت می کند اما منطقه باید برنامه ریزی آن را انجام بدهد. اما این دوره توانمند سازی که شکل می گیرد دیگر منطقه می داند که برای مثلا دبیر فیزیک اگر می خواهد دوره توانمند سازی انجام بدهد نمی آید صفر تا صد کتاب را مبنا قرار بدهد . می گوید این خروجی منطقه نشان می دهد که دانش آموزان در این مفاهیم مشکل داشتند لذا به صورت نقطه ای و هدف گذاری شده ما تمرکز کنیم در این دوره بر همین مفاهیم.

عرضم ناظر به همین است.

پیاده سازی و ویرایش :

زهرا قاسم پور دیزجی

بخش نخست ( رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش : نمرات سلیقه ای و غیرواقعی دادن در آزمون نوبت اول و نمرات مستمر توسط معلمان یعنی « بازخورد غلط دادن » هم به دانش آموزان و هم خانواده ها ! )

پایان گزارش/

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید