نقص ها و غلط های کتاب درسی فیزیک دهم ( فصل اول – فیزیک و اندازه گیری )

 رئیس محترم هیأت تألیف کتب درسی

پیرو دو نامه ای که در آن نقص ها و غلط های کتاب درسی فیزیک دوازدهم و متعاقباً فیزیک یازدهم تقدیم هیأت تألیف کتب درسی شد و در درگاه صدای معلم منتشر گشت، نقص ها و غلط های کتاب درسی فیزیک دهم ( فصل اول ) تقدیم هیأت تألیف کتب درسی می شود.

متذکر می شوم، نواقص مطرح شده در قالب همین کتاب درسی است نه فراتر از آن و لازم است به کتاب افزوده شود و مقصود من به هیچ وجه حذف جمله های کتاب در این زمینه ها نیست و غلط های کتاب هر چه سریع تر باید تصحیح گردد .

اندازه گیری ( نقص کتاب 1 )
« اندازه گیری فنی است که با استفاده از آن به یک خاصیت فیزیکی پس از مقایسه با یک یکایِ نمونه از جنس خودش، عددی نسبت می دهیم. »

سیستم « cgs » ( نقص کتاب 2 )
یک سیستم مهم دیگر « cgs » نام دارد. که در آن طول بر حسب سانتی متر ( cm )، جرم بر حسب گرم ( g ) و زمان بر حسب ثانیه ( s ) بیان می شود.

مثلاً سرعت در « SI » ( که به آن سیستم « mks » نیز گفته می شود ) بر حسب متر بر ثانیه ( m⁄(s )) و در سیستم «cgs» بر حسب سانتی متر بر ثانیه (( cm)⁄(s )) بیان می شود. در سطح دبیرستان تقریباً برای تمام کمیتها، یکای مربوطه باید در این دو سیستم ارائه شود.

یکای مساحت و حجم ( نقص کتاب 3 )

یکای مساحت در سیستم جهانی متر مربع   است.

یکای حجم در سیستم جهانی متر مکعب  است.

چند اجزا و اضعاف مترمربع عبارتند از :

زمان ( نقص کتاب 4 )

یک شبانه روز، بازۀ زمانی بین دو بار دیده شدن متوالی خورشید در نصف النهارِ یک محل ( در بالاترین نقطۀ آسمان ) می باشد.

بازۀ زمانی

« در علوم، مدت زمان بین آغاز و پایان یک رویداد اهمیت دارد که به آن بازۀ زمانی گویند. »

گرچه امروز در محاسبۀ بازۀ زمان از هزارم ثانیه نیز سخن به میان می آید، تا دویست سال پیش زندگی انسانها به قدری آرام و بی عجله بود، حتی زمانِ یک دقیقه نیز به حساب نمی آمد. عقربۀ دقیقه شمار روی صفحۀ ساعتها از نخستین سالهای سدۀ هژدهم مسیحی نصب شد و عقربۀ ثانیه شمار از نخستین سالهای سدۀ نوزدهم به صفحۀ ساعتها افزوده شد.

رابطه بین یکای زمان و یکای کمان ( نقص کتاب 5 )

از سده ها پیش معیار سنجش زمان، چرخش زمین به دور محور خود است. یک دور کامل    معادل یک شبانه روز می باشد.

مهمترین مزیت نماد علمی ( اشتباه کتاب 1 )

• نشانگر مرتبۀ بزرگی عدد است.
• خواندن و نوشتن را آسان می کند.
• ممکن است ( نه همیشه ) محاسبه را آسان کند.

در کتاب درسی فیزیک دهم به مهمترین مزیت نماد علمی که نشانگر « مرتبۀ بزرگی عدد » است، توجه نشده.

مزیتهای پیشوندهای یکاها ( اشتباه کتاب 2 )
مقادیر، « سرراست ( رُند ) » ارائه می شود.
خواندن و نوشتن را آسان می کند.
محاسبه را آسان می کند.

در کتاب درسی فیزیک دهم به مهمترین مزیت پیشوندهای یکاها که مقادیر را « سرراست ( رُند ) » ارائه می دهد، توجه نشده است.

پیروی از قوانین و رعایت توازنِ یکاها در روابط، اجتناب ناپذیر است، نه محاسبه در SI . ( خطای کتابهای درسی فیزیک دهم، یازدهم و دوازدهم )

« یکای استانداردِ هر کمیت، معیاری است برای محک زدن مقادیر بدست آمده برای آن کمیت. » به این معنی نیست که در هر محاسبه و گزارشی آن را به کار بگیریم.

« خوش بُوَد گر محک تجربه آید به میان »

کتابهای درسی این مفهوم از یکای استاندارد را نادیده گرفته؛ به عبارت دیگر کارکرد یکای استانداردِ هر کمیت را خارج از اصل موضوع قرار می دهند. علم همانند ذهن انسان بالذّات سیال است. در تمام علوم با استفاده از پیشوند یکاها باید بتوانیم، سرراست بخوانیم، سرراست بنویسیم، سرراست محاسبه کنیم و سرراست گزارش دهیم. شیوۀ کتابهای درسی، دانش آموزان را در این نکتۀ بسیار مهم در زندگی ( سرراست اندیشیدن و سرراست گزارش دادن ) ناتوان می کند. عقلاني نیست كه تمام محاسبات و گزارش ها را در SI انجام دهیم. چنانکه گردآورندگان کتاب درسی، سن خود را برحسب ثانیه بیان نمی کنند. گرچه در هر مهندسی یکاهای خاصی به کار می رود، آنچه در علوم اهمیت دارد، نه محاسبه در SI بلکه سه چیز است :

* پیروی از قوانین

* رعایت توازنِ یکاها در روابط

* سرراست گزارش کردن

نسبت ( نقص کتاب 6 )

« خارج قسمت اندازه های دو کمیت هم جنس که با یک واحد اندازه گرفته شده اند را نسبت گویند. »

خطای کتاب های درسی فیزیک دهم، یازدهم و دوازدهم

چگالی ( نقص کتاب 8 )

« جرمِ واحد حجم هر جسم را چگالی آن جسم گویند. »

[1] -  خوش بود گر محک تجربه آید به میان      تا سیه روی شود هر که در او غش باشد   ( حافظ )

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید