پرسش مهر امسال که ریاست جمهوری در ابتدای سال تحصیلی مطرح کردند به ویژگیهای ایران قوی و نقش دانش آموزان و معلمان در شکل‌گیری آن مربوط است. نقش آموزش و پرورش و فرهنگ سازی در رشد همه جانبه کشور از مهمترین مواردی است که باید بیش از پیش به آن پرداخته شود. از آنجا که ریشه بسیاری از مشکلات و مسائل اجتماعی و فرهنگی ریشه در آموزش و پرورش دارند لذا باید توجه بیشتری به امر آموزش و تربیت دانش آموزان نمود، کسانی که آینده سازان و مدیران فردای ایران اسلامی هستند.
در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به شش ساحت تربیتی اشاره شده که ساحت تربیتی اجتماعی و اقتصادی دو حوزه مهم در این زمینه به شمار می روند.
در ساحت تربیتی اجتماعی به تعامل شایسته آموزش و پرورش با نهاد دولت و سایر نهادهای مدنی و سیاسی و کسب شایستگی هایی نظیر رعایت قانون، مسئولیت پذیری، مشارکت اجتماعی و سیاسی و پاسداشت ارزشهای اجتماعی و در ساحت تربیتی اقتصادی نیز به درک و فهم مسائل اقتصادی خود و جامعه در زمینه، تاریخی فرهنگی و اجتماعی و تلاش فردی و جمعی برای تحقق غنا، کفاف، عمران، رشد، و استقلال اقتصادی، حفظ و پیشرفت ثروت ملی اشاره شده است.
بسیاری از نهادهای دولتی و غیردولتی مانند شهرداری و شوراهای شهر و آموزش و پرورش وظایف مشترکی دارند و می توان گفت که تربیت شهروند مطلوب از اهداف اصلی و مشترک این نهادها می باشد. آموزش شهروندی می تواند هدف مشترک آموزش و پرورش و مدیریت شهری باشد که با آموزش دانش آموزان و خانواده هایشان و فرهنگ سازی، بسیاری از مشکلات شهری را به صورت ریشه ای و اصولی حل کند. در کشور ژاپن بهترین ساختمانها در بهترین نقاط شهری مربوط به مدارس و در کشور ما بهترین ساختمانها در بهترین نقاط شهر مربوط به بانکها می باشند.
مدارس «اجتماع محور» در جامعه کنونی می توانند در تربیت شهروندی نقس به سزایی داشته باشند. روش بهره‌برداری از مدارس جامعه محو.ر به نحوی است که در ساعات غیردرسی از حیاط و فضای مدارس در شهرها برای آموزش و یادگیری در قالب موضوعات فرهنگی و اجتماعی برای دانش آموزان و خانواده ها استفاده می شود. این تجربه در بسیاری از کشورهای جهان و شهرهای پیشرفته دیده شده است.
یکی از طرحهای خوبی که در برخی از مدارس کشور با همکاری آموزش و پرورش و شهرداریها در سالهای گذشته اجرا شده بحث «شهردار مدرسه» است. دست‌یابی به مدیریت مشارکتی، حصول بخشی از اهداف عالیه آموزش و پرورش همانند مشارکت‌پذیری دانش‌آموز، مربیان و مدرسه از مهمترین اهداف طرح شهردار مدرسه بوده است. دانش‌آموزان شهردار مدرسه در زمینه تصمیم‌گیری‌های کلان و خرد در مدیریت محله و مدرسه مشارکت دارند و نوعی تمرین دموکراسی برای دانش‌آموزان است. اساس این طرح مشارکت و مسئولیت‌پذیری است، دانش‌آموزانی در طرح شهردار مدرسه داوطلب می‌شوند که مسئولیت‌پذیر و علاقه‌مند بوده و در محیط‌های مشارکت اجتماعی رشد خواهند کرد و در آینده تعاملات خوبی را با شهرداریها برای حل مشکلات شهری خواهند داشت.
بی شک برای رسیدن به یک شهر مطلوب باید برنامه مشارکت دانش آموزان و خانواده ها و آموزش را در رأس برنامه ریزی های خود در مدیریت شهری قرار دهیم. ترافیک، آلودگی هوا، کمبود فضاهای سبز و پارکها برخی از مشکلات رایج در شهرهای بزرگ هستند که شهرداریها با توجه به سرمایه گذاریها و هزینه های فراوانی که انجام می دهند به تنهایی نمی توانند این مشکلات را مرتفع نمایند. برای حل این مسائل و مشکلات دروهله اول احتیاج به فرهنگ سازی و آموزش شهروندان داریم که بهترین راه حل می باشد و پیشگیری قبل از درمان است. این امر می تواند با همکاری شهرداریها و آموزش و پرورش صورت پذیرد. معاونت فرهنگی، ورزشی، اجتماعی، شهرداری می تواند محتواهای مناسبی را آماده کند و با همکاری مدارس و انجمنهای اولیاء همایشها، سمینارها و جشنواره ها و کلاسهای آموزشی لازم را در خصوص رعایت مسائل ترافیکی و مشکلات به وجود آمده و حفظ و ضرورت نگهداری فضاهای سبز در شهرها برای دانش آموزان و خانواده ها اجرا نماید. همچنین این آموزشها می تواند در قالب فیلم، تیزر و مستندهای آموزشی از صدا و سیمای استانها نیز پخش شود و در رسانه ها و فضای مجازی نیز منتشر گردند. استفاده از طرح شهردارمدرسه و مدارس ترافیکی و یا شهرکهای ترافیکی برای آموزش و یادگیری دانش آموزان نیز می تواند مهم و کارگشا باشد.
یکی دیگر از مشکلات شهرداریها بحث مدیریت پسماند، هزینه های جمع آوری زباله ها، مکانهای دفع زباله، مسائل زیست محیطی و آلودگیهای هوا و خاک است. زباله گردی نیز از چالش های پیش روی مدیریت شهری است که با توجه به مشکلات اقتصادی روز به روز بیشتر شده و نگرانیهای زیادی را به دنبال دارد که ساماندهی و سازماندهی زباله گردها نیز باید در دستور کار مسئولین شهری قرار گیرد. تفکیک زباله ها در منازل، می تواند خیلی از دغدغه ها در این مورد را کاهش دهد زیرا با تفکیک و بازیافت زباله ها که به طلای کثیف معروف هستند، علاوه بر اشتغال زایی، منابع اولیه کمتری مصرف می شود، مشکلات زیست محیطی زباله ها و دفن آن و زباله گردی نیز کاهش می یابد.
همان طور که اشاره شد فرهنگ سازی و آموزش شهروندان به ویژه دانش آموزان می تواند در این زمینه نیز مؤثر و مفید باشد. در بحث مقابله و مواجهه با زلزله نیز در 8 آذر ماه هر ساله در بسیاری از مدارس کشور مانورهای زلزله برگزار می گردد که با همکاری مدارس، آتش نشانی، هلال احمر، مدیریت بحران و سایر ارگانهای مربوطه اجرا می شود. در مانورهای زلزله هم دانش آموزان، هم اولیاء و هم همسایگان مدارس آموزشهای مربوط به مواجهه با زلزله را در پناه گرفتن هنگام زلزله، کمکهای اولیه و اطفاء حریق به صورت عملی یاد می گیرند.
در کشور ژاپن بهترین ساختمانها در بهترین نقاط شهری مربوط به مدارس و در کشور ما بهترین ساختمانها در بهترین نقاط شهر مربوط به بانکها می باشند.
کشورهای پیشرفته و علمی به امر آموزش اهمیت زیادی می دهند و سرمایه گذاریها در آموزش و پرورش را به دید هزینه نگاه نکرده و توسعه کشور را به توسعه آموزش گره می زنند. بیشتر مدارس کشور از فضاهای مناسب آموزشی، پرورشی، ورزشی و حتی فضاهای سبز مناسبی برخوردار نیستند و عدم وجود فضاهای آموزشی مناسب وعدم وجود محیط های شاداب و جذاب مدارس در کاهش شور و اشتیاق دانش آموزان به حضور در مدرسه می افزاید.
سازمان نوسازی مدارس با کمک و همکاری خیرین مدرسه ساز و شهرداریها می توانند در جانمایی و مکان فیزیکی مدارس ملاحظات لازم و ضروری انجام دهند که مدارس بتوانند از موقعیت و امکانات خوبی برای آموزش و پرورش در اختیار داشته باشند. در شهر اراک نیز مانند سایر شهر های کشور به علت مشکلات مالی و نبود امکانات و تجهیزات کافی، به فضاهای آموزشی و پرورشی و تجهیزات آموزشی توجه چندانی نشده است و بسیاری از مدارس ما در شهر اراک حتی امکانات اولیه آموزشی، پرورشی و ورزشی را نیز ندارند و این مشکلات در شهرهای کوچک و روستاهای دور افتاده بیشتر به چشم می خورد. این معضلات در مدارس غیرانتفاعی و مؤسسات آموزشی خصوصی که معمولاً از ساختمانهای مسکونی به جای مدرسه استفاده می کنند بیشتر و بیشتر است که ضروری است مسئولین و ناظرین این موضوعات را پیگیری و بررسی نمایند.
امیدواریم که شوراهای شهر و شهرداریها با همکاری و تعامل با آموزش و پرورش و مدارس کشور بتوانند در تربیت شهروندان مطلوب و آگاه به مسائل شهری و فرهنگ سازی در مدیریت شهری، بسیاری از مشکلات و معضلات شهر نشینی را کاهش دهند و با افزایش حس تعلق خاطر شهروندان، شاهد شهرهایی زیبا، شاداب و پویا باشیم.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.