نقدي بر : چشم انداز روشني در بودجه آموزش و پرورش وجود ندارد ؛ حداقل بايد حقوق معلمان 30% افزايش يابد !

جهت نقد اين مطلب خبر نگار فرضي با شهسوارزاده مصاحبه فرضي ذيل را انجام مي دهد .

مقدمه :

لايحه بودجه 1395 در 27 دي ماه 1394 از سوي رئيس جمهور تقديم مجلس شوراي اسلامي شد. برش لايحه بودجه آموزش و پرورش به شرح ذيل است .
بودجه وزارت آموزش و پرورش در سال 95، 28 هزار و 540 میلیارد تومان برآورد شده است و این در حالی است که بودجه مصوب سال 1394 به رقم 23 هزار و 584 میلیارد تومان بود .لايحه بودجه 95 نسبت به قانون بودجه مصوب 1394 ( بدون درنظر گرفتن بودجه تملک دارايي هاي سرمايه اي ) رشدي برابر بيست ويک درصد داشته است .
ريزبرخي از اقلام لايحه بودجه 95 و قانون مصوب بودجه 1394 در جدول ذيل آمده است . ( 1 ) و ( 2) و( 3)

جدول مقايسه برخي از رديف هاي بودجه آموزش و پرورش

 نمودار مقايسه درصد رشد برخي از رديف هاي بودجه آموزش و پرورش

 
نمودار درصد رشد برخي از رديف هاي بودجه آموزش و پرورش در لايحه بودجه 95 نسبت به بودجه مصوب 94

خبرنگار فرضي :
1.نگراني معلمان آن است که آيا وقتي کل بودجه حدود 21 درصد افزايش داشته است آيا امکان پرداخت رتبه بندي در اين بودجه امکان پذير است ؟
پاسخ :
بله ، در شش ماهه دوم سال 1394 مبلغ 1300 ميليارد تومان براي رتبه بندي معلمان اختصاص داده شده است . اين مبلغ در سال 95 بايد اولأ دو برابر شود ( براي 12 ماه ) و به دليل 12% افزايش حقوق در سال 95 بايد 12% به آن اضافه شود که در نهايت اندکي کمتر از 3000 ميليارد تومان نياز دارد . ( 2)

خبرنگار فرضي :

2. آيا اعتبار 3000 ميليارد توماني تحق يافتني است ؟

پاسخ : 

بله ، وقتي اعتباري در بودجه سال 1394 در رديف حقوق و مزايا پيش بيني مي شود .اين اعتبار به صورت عرف در حقوق و مزاياي سال 1395 هم منظور مي گردد.
در ضمن قابل ذکر است که :
با در نظر گرفتن بودجه تملک‌ دارایی‌های سرمایه‌ای، بودجه آموزش و پرورش به 28 هزار و 690 میلیارد تومان در سال 95 رسیده است.( 1) کمي بيش از 5000 ميليارد تومان از ناحيه تملک‌ دارایی‌های سرمایه‌ای به لايحه بودجه 95 اضافه مي شود . پس جاي نگراني در رابطه با پرداخت رتبه بندي نيست .

خبرنگار فرضي :

3. در بالاترين رديف جدول فوق آمده  است :
حقوق و مزاياي مستمر از 21 هزار ميليارد تومان سال 94 به 27 هزار ميليارد در سال 95 ( حدود 28% ) افزايش داشته است .
آيا اين مطلب صحت دارد ؟

پاسخ :
بله اين ميزان افزايش در لايحه بودجه 95 از طرف دولتمردان ، پيش بيني شده است . حتي در  بررسي لايحه بودجه سال 95 که از طرف معاونت پژوهشي هاي اجتماعي – فرهنگي مرکز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي در بهمن 1394 منتشر شده است در اعتراض به دولتمردان در افزايش 28% به حقوق و مزاياي مستمر معلمان آمده است :
هرچند افزایش27.89 درصدي حقوق مستمر معلمان در لايحه بودجه 1395 به عنوان نکته مثبت اين لايحه تا حدودي ، احتمال دغدغه هاي مربوط به حقوق و دستمزد اين قشر زحمتکش و فداکار را کاهش مي دهد ولي کاهش 31.25 درصدي بخش ساير از هزينه ها عمومي در اين سال ، انجام بسياري از فعاليت هاي کيفي و اداري آموزش و پرورش را با مانع جدي مواجه خواهد کرد. بايد در نظر داشت 93.06 درصد هزينه هاي عمومي اين وزارت مربوط به حقوق و مزاياي مستمر و 89.52 درصد کل بودجه آموزش و پرورش هم مربوط به حقوق و مزاياست .(3)

خبرنگار فرضي :
4. يعني شما به عنوان معلم مخالف حدود 28% افزايش حقوق و مزاياي معلمان در لايحه بودجه هستيد ؟

پاسخ :
بحث بنده نيست . مطالب فوق نظر مرکز پژوهش هاي مجلس است .
بنده اميدوارم در سايه همدلي و همزباني دولتمردان و نمايندگان محترم مجلس شوراي اسلامي ، لايحه بودجه 95 به فانون بودجه تبديل شود . ( مجلس به دولت اجازه افزايش حدود  28% به حقوق و مزاياي معلمان را بدهد )

خبرنگار فرضي :

5. کمک مجلس چه مي تواند باشد ؟

پاسخ :
نمايندگان محترم مجلس لايحه بودجه را به قانون بودجه تبديل مي کنند ؛ به عبارت ديگر اگر نمايندگان اين بودجه را تصويب نکنند دولت حق افزايش 28% به حقوق و مزاياي را ندارد.

خبرنگار فرضي :

6. آيا لايحه بودجه 1394 متوازن است ؟

پاسخ :
اين بحث تخصصي مي باشد و بايد کارشناسان مسلط به بودجه و برنامه ريزي نظر بدهند .
نگاه ساده به جدول برخي از رديف هاي بودجه و نمودار ستوني درصد رشد برخي از رديف هاي بودجه آموزش و پرورش در لايحه بودجه 95 نسبت به بودجه مصوب 94 نشان مي دهد که دولتمردان به افزايش حقوق و مزاياي معلمان ، نگاه ويژه داشته اند.

خبرنگار فرضي :
7. رديف هاي سازمان نوسازی،توسعه و تجهیزمدارس حدود 19.77% رشد داشته ، کمک به تأمین سرانه دانش‌آموزی ( براي اولين بار )،فعالیت‌های تربیت‌بدنی وارتقای سلامت دانش‌آموزان ( براي اولين بار )،توسعه کمی وکیفی آموزش پیش ازدبستان ( براي اولين بار ) هرکدام رشد 100% داشته اند ولي باز شما مي گويد که عمده نگاه دولت به افزايش حقوق و مزايا معلمان بوده است  !

پاسخ :
درصد افزايش يک بحث جداگانه است .
 شما درست مي فرماييد، وقتي رديف بودجه اي  جديد به وجود مي آيد ، رشد 100% دارد ولي نمي توان گفت که عمده نگاه دولتمردان به اين رديف هاي بودجه اي بوده است !
فقط مي توان گفت که دولتمردان به اين رديف ها توجه کرده اند ولي  نگاه ويژه نداشته اند .

خبرنگار فرضي : 

8. مي توانيد بيشتر توضيح دهيد .چرا رديف بودجه اي که رشد 100%  داشته نگاه ويژه نيست ولي رديف بودجه اي که رشد 28% داشته نگاه ويژه مي باشد .

پاسخ :
درصد ˏرشد يک رديف بودجه ، يک فاکتور است و وزن آن رديف بودجه ، فاکتور با اهميت تر است .

خبرنگار فرضي : 

9. تفاوت درصد رشد رديف بودجه با  وزن رديف بودجه چيست ؟

پاسخ :
درصد رشد همان نمودار ستوني بالا مي باشد . ولي وزن به حجم مبلغ رديف بودجه بستگي پيدا مي کند . مثلأ رديف بودجه ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها دربودجه مصوب  سال 94 برابر 22.830 ميليارد تومان بوده ولي درصورتي که رديف بودجه دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش در همان مصوب بودجه 94 برابر 3.6 ميليارد تومان بوده است .

با نگاه به نمودار دايره اي زير ، پارامتر ˏوزن ˏرديف بودجه مشخص مي شود .

نمودار دايره اي نمايش وزني برخي  رديف هاي بودجه مصوب سال94 در مقايسه با حقوق و مزاياي مستمر همان سال
همان طور که ملاحظه مي فرماييد سهم کيک مربوط به حقوق و مزايا مستمر آن قدر بزرگ است که در واقع به 9 رديف ديگر مثل  دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش ، کیفیت‌بخشی به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و توسعه عدالت آموزشی،سازمان نوسازی،توسعه و تجهیزمدارس و ...چيزي نمي رسد .

خبرنگار فرضي :
10. آيا اگر در لايحه بودجه 95 اين سه رديف کمک به تأمین سرانه دانش‌آموزی (براي اولين بار )،فعالیت‌های تربیت‌بدنی و ارتقای سلامت دانش‌آموزان( براي اولين بار )،توسعه کمی و کیفی آموزش پیش از دبستان ( براي اولين بار )اضافه نمي شد يا به ديگر رديف ها مانند دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش ، کیفیت‌بخشی به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و توسعه عدالت آموزشی،سازمان نوسازی،توسعه و تجهیزمدارس و ...افزايشي تعلق نمي گرفت ؟ دولت مي توانست بجاي 28% حداقل 30% به حقوق و مزاياي معلمان اضافه مي کرد.

پاسخ :
خير! خير! خير !

خبرنگار فرضي :

11.آيا نمي توان از رديف بودجه  رفاهي مانند غذا و سرويس و ... کم کرد و به رديف حقوق و مزاياي مستمر اضافه کرد تا به حداقل 30 % افزايش در رديف حقوق و مزايا دست يابيم ؟

پاسخ :
خير! خير! خير !

خبرنگار فرضي :
    
12. چرا بااين همه تأکيد مي گويد خير ، حتمأ براي آنکه فلسفه آموزش و پرورش برپايه خدمت به دانش آموز پي ريزي شده است  و فرآيند آموزشي نياز به ساير رديف ها هم  دارد .

پاسخ :
البته اين موضوع که شما مي فرماييد از نظر اجرايي مي باشد که بنده با شما کاملأ موافق هستم ولي توضيح  بنده مبني بر  آنست که  از نظر رياضي افزايش حداقل 30% امکان پذير نيست !

خبرنگار فرضي :

13. از نظر اجرايي حق با شماست ولي از نظر رياضي چرا اين افزايش دو درصدي امکان پذير نيست ؟

پاسخ :
اجازه مي دهيد  مطلب را با بزرگ نمايي کمي بيشتر را توضيح دهم ؟

خبرنگار فرضي :

14. مگر کمک به درک موضوع مي شود ؟

پاسخ :
بله .

خبرنگار فرضي : 

15. پس شما با کمي بزرگ نمايي علت غير کارشناسي بودن  درخواست " حداقل بايد حقوق معلمان 30% افزايش يابد ." را توضيح دهيد .

پاسخ :
براي آنکه معلمان بيشتر از من راضي باشند و براي  من دست و هوراي فراوان بزنند ، به من اجازه دهيد که % 5.8پنج و هشت دهم درصد هم من به اين حداقل 30% شما اضافه کنم که مي شود% 35.8 ( سي و پنج و هشت دهم درصد) !
 بد که نيست!

 
خبرنگار فرضي :

16. نه تنها ، بد نيست بلکه بسيار خوب هم هست . فقط بفرماييد چرا شش درصد اضافه نمي کنيد و 5.8 % ( پنج و هشت دهم درصد ) اضافه مي کنيد ؟

پاسخ :
زيرا 21130 ميليارد تومان آنقدر عدد بزرگي است که در فرض هم انسان نمي تواند بي حساب و  کتاب  درصد اضافه کند .

خبرنگار فرضي :

17.پس با همان 35.8 % ( سي . پنج و هشت دهم درصد ) فرضي کار را دنبال مي کنيم تا خوانندگان محترم نيز با حساسيت بازي با اعداد بزرگ مثل 21130 ميليارد تومان  آشنا شوند .

پاسخ :
پس لطفأ به عدد رديف حقوق و مزاياي مستمر بودجه مصوب سال 94که حدود 21130 ميليارد تومان است ،  همان 35.8% ( سي و پنج و هشت دهم درصد ) فرضي را اضافه کنيد و عدد را اعلام کنيد.

خبرنگار فرضي به شوخي  مي گويد : 

18. ماشين حساب من ممکن است اشتباه کند ! خود شما بگوييد جواب چند مي شود؟

پاسخ :
بهتر است ، خود معلمان اين محاسبه ساده را انجام دهند.

خبرنگار فرضي :

19. شما براي نتيجه گيري بحث محاسبه را انجام دهيد .

پاسخ :
چشم ،  ابتداء 35.8% ( فرضي )  افزايش حقوق و مزاياي مستمرمصوب سال 94 که برابر 21130 ميليارد تومان است  را به دست مي آوريم که تقريبأ 7.564 ميليارد تومان مي شود .
سپس اين مقدار افزايش فرضي را با عدد حقوق و مزاياي بودجه مصوب سال 94 که برابر 21130 ميليارد تومان است ، جمع مي کنيم تا عدد حقوق و مزاياي مستمر سال 95 که  ( به فرض ) 28694 ميليارد تومان مي شود به دست مي آيد .

خبرنگار فرضي :

20.  شما که گفتيد از نظر رياضي نمي شود ! ولي ديدي که محاسبه انجام شد و ماشين حساب شما هم نسوخت !

پاسخ :
بله محاسبه انجام شد و ماشين حساب هم نسوخت ولي شما بگوييد کل بودجه آموزش و پرورش در لايحه بودجه 95 چقدر است ؟

خبرنگار فرضي :

20 . من حضور ذهن ندارم !

پاسخ :
نيازي به حضور ذهن ندارد لطفأ به جدول فوق الذکر (جدول مقايسه برخي از رديف هاي بودجه آموزش و پرورش ) و پاسخ سئوال شماره دو  مراجعه کنيد .

خبرنگار فرضي :

21. شما خودتان اعلام کنيد .

پاسخ :
همان طور که در جدول مقايسه برخي از رديف هاي بودجه آموزش و پرورش آمده است ؛ رقم کل لايحه بودجه  95 برابر 28540 ميليارد تومان است .
همان طور که ملاحظه مي فرماييد عدد حقوق و مزاياي فرضي به ميزان 154 ميليارد تومان از عدد کل بودجه بيشتر مي شود!
 اگر حقوق متوسط معلمان را يک ميليون و پانصد و چهل هزار تومان فرض کنيم اين عدد اضافه ( 154 ميليارد تومان ) معادل حقوق بيش از 833 سال مي شود .

خبرنگار فرضي :
22.  اگر بخواهيم همين مقايسه ميانگين حقوق معلم يک ميليون و پانصد و چهل هزار تومان با در نظر گرفتن بودجه تملک‌ دارایی‌های سرمایه‌ای، بودجه آموزش و پرورش به 28 هزار و 690 میلیارد تومان در سال 95 در نظر بگيريم محاسبات چگونه مي شود ؟

پاسخ :
در اين صورت :
همان طور که ملاحظه مي فرماييد عدد حقوق و مزاياي فرضي به ميزان 4 ميليارد تومان از عدد کل بودجه بيشتر مي شود!
 اگر حقوق متوسط معلمان را يک ميليون و پانصد و چهل هزار تومان فرض کنيم اين عدد اضافه (4 ميليارد تومان ) معادل حقوق بيش از 216 سال مي شود .

خبرنگار فرضي :

22. پس به همين دليل شما مي گفتيد :
از نظر منطقي و عقلي و هم از نظر رياضي ، درخواست " حداقل بايد حقوق معلمان 30% افزايش يابد ." اشتباه است .

پاسخ :
زيرا طبق نمودار دايره اي (  نمودار نمايش وزني برخي  رديف هاي بودجه مصوب سال94 در مقايسه با حقوق و مزاياي مستمر همان سال ) چون سهم کيک حقوق مزاياي مستمر معلمان  ، آن قدر بزرگ است که افزايش بيش از 28 درصد آن  ، به معني فلج شدن سيستم آموزش و پرورش است .
به عبارت ساده تر اين سهم حقوق و مزاياي مستمر معلمان  آن قدر بزرگ است که دو  درصد افزايش آن معادل 4226 ميليارد تومان مي شود در صورتي که جهت پرداخت رتبه بندي در سال 95 با احتساب 12 % افزايش نسبت به سال 94 ، اندکي کمتر از 3000 ميليارد تومان نياز مي باشد  .

منابع:
( 1 ) سايت صداي معلم يک شنبه 27 دی 1394
( 2 ) روزنامه شرق سه شنبه 27 بهمن 1394شماره 2522
(3) مرکز پژوهش هاي مجلس ، معاونت پژوهش هاي اجتماعي – فرهنگي  بهمن 94