بخشنامه تهيه و تنظيم لايحه قانون بودجه سال 1404 کل کشور در تاريخ اول شهريور 1403 با شماره 83710 با امضاي مسعود پزشکيان ابلاغ  گرديد .( 1 )

برنامه دولت چهاردهم از ابتداي تحقق اهداف مندرج در سند چشم انداز و اجرايي کردن سياست هاي کلي نظام  ، ابلاغي مقام معظم رهبري به ويژه سياست هاي کلي اقتصاد مقاومتي و احکام و اصلاحات ساختاري مندرج در قانون برنامه هفتم پيشرفت اعلام شده است . در نتيجه ، لايحه بودجه 1404 کل کشور بر اساس احکام قانون برنامه و با نگاهي به بسته هاي اصلاحات ساختاري که مورد تصويب شوراي عالي هماهنگي سران قوا قرار گرفته است ، تدوين مي شود .

اين بخشنامه بر اساس احکام قانون برنامه هفتم و در سه سرفصل ، تبيین شرايط اقتصاد کلان ، رويکردهاي کلان و اجرايي لايحه بر اساس احکام قانون هفتم پيشرفت ابلاغ مي گردد.

تشديد کسري تجاري سال گذشته ، ضرورت تشويق صادرات از طريق نظم بخشي به بازارهاي متعدد ارزي را برجسته کرده است . سياست کنترل ترازنامه به عنوان راهبرد مقطعي و همزمان با کاهش در خالص دارايي خارجي بانک مرکزي ممکن است نگراني ابر تورم را برطرف کند . لکن به عنوان سياست بلند مدت کار کرد خود به عنوان سياست پولي را از دست مي دهد .

شاخص هاي نابرابري نشان از کاهش ضريب جيني در دو سال اخير مي دهند  .  افزايش حجم يارانه نقدي صرفأ يک علاج مقطعي و خوشي گذرا است . براي کاهش فقر و نابرابري ضروري است اصلاحات ساختاري در نظام دستمزد و بازار کار رخ دهد . همچنين لازم است در توزيع يارانه ، شناسايي دقيق و پرداخت مشروط به توانمند سازي به عنوان دو اصل کليدي در رفع فقر بلند مدت مورد توجه قرار گيرد .

با توجه به فضاي اقتصاد کلان فوق الذکر ، اصول حاکم بر لايحه بودجه سال 1404 رعايت چهار اصل : از آن جایی که یکی از مهمترین مؤلفه‌های بروز تورم در کشور، ناترازی بودجه خصوصا از محل کاهش درآمدهای عمومی دولت است، اصلاح ساختار بودجه می‌تواند یکی از بلندترین گام‌ها در راستای مهار تورم باشد که از شعارهای دولت چهاردهم به شمار می‌رود.

1. ارتقاي سرمايه اجتماعي با تاکيد بر ارتباط صادقانه با مردم .
2. قاعده گرايي و ايفاي بدون نقصان تعهدات .
3. اصلاح مستمر با نگاه بلند مدت .
4. حمايت از محرومين و توانمند سازي عموم جامعه

بدون وفاق و احساس مشترک ميهن دوستی هيج دست آوردي حاصل نمد شود . وفاق هم زماني حاصل می شودکه ايران برای همه ايرانيان باشد و حق و عدالت سرلوحه برنامه های نمادهای ملی يکی از اولويت های دولت باشد .

در ادبيات سياست گذاري نيز بر تبيین سياست و برنامه براي مردم و اجماع سازي به عنوان اولين اصل در اصلاحات اقتصادي تاکيد شده تا حسن اعتماد و محبت آحاد جامعه و همراهي آنان جلب شود .

به منظور حمايت از قشر متوسط ، افزايش دو برابري ميزان معافيت مالياتي بر مجموع حقوق و دستمزد و سه برابري معافيت مشاغل در دستور کار خواهد بود .

  انتظار مي رود با هوشمندسازي نظام مالياتي به ويژه جايگزيني ساز و کارهاي سيستمي و هوشمند به جاي تشخيص مبتني بر مميزين مالياتي ، نسبت درآمد مالياتي به توليد ناخالص داخلي نسبت به سال جاري يک واحد درصد افزايش يابد تا در انتهاي برنامه هفتم به 10 درصد برسد ؛ سال آينده نقطه عطف نظام مالياتي است چرا که ساز و کار پايانه هاي فروشگاهي به صورت کامل عملياتي خواهد شد .

اصلاح نظام بانکي يکي از الزامات اصلاح نظام اقتصادي در راستاي رشد اقتصادي و کاهش تورم است . عمده اصلاحات نظام بانکي در قالب مصوبات هيات عالي بانک مرکزي انجام خواهد شد ، لکن در بخش بودجه نيز لازم است به صورت موازي بدهي دولت و شرکت هاي دولتي به شبکه بانکي در قالب بند ( ب ) ماده 10 قانون برنامه هفتم پيگيري شود .

در بخش تامين اجتماعي و سياست هاي حمايتي تجربه جهاني و همچنين راهبرد اصلي در قانون برنامه هفتم استقرار نظام تامين اجتماعي چند لايه است که بايد متکي به شناسايي اقشار نيازمند مبتي بر آزمون وسع و اتصال اين سنجه به حمايت هاي دولتي باشد که در موارد مختلف به دولت تکليف شده است .

سرمايه گذاري در بالادستي انرژي و جهش در توليد  نفت و گاز يک ضرورت اجتناب ناپذير است .

قرار است تمام رديف هاي با ماهيت درآمدها و هزينه هاي عمومي را که در جداول خارج از بودجه قرار دارند در جدول اصلي و در جايگاه خود قرار بگيرند . تنها در اين صورت است که سقف واقعي بودجه عمومي ، سهم دقيق امور مختلف از مخارج دولت و تسهيم منابع درآمدي تدقيق و قابل استناد خواهد بود . اين اصلاح شفافيت و ساز و کار گزارش دهي نزديک به حقيقت را بهبود جدي خواهد داد  که اولين قدم در اصلاح ساختار بودجه خواهد بود .

براي طرح صادقانه منابع و مصارف بودجه همراه با لايحه تقديمي مجلس گزارش اقتصادي مشتمل بر جداول توصيفي از طبقه بندي مصارف ارائه خواهد شد . شايان ذکر است با اجراي اين اقدامات ، سقف بودجه کل تغيير چنداني نخواهد کرد .

گزارش گيري دقيق از عملکرد بودجه نيازمند طبقه بندي و شناسه گذاري درآمدها و مصارف بودجه است .

يک بسته اصلي در اصلاح ساختار بودجه ساماندهي درآمدهاي عمومي دستگاه هاي اجرايي است .

دولت قصد دارد با عنايت به فرصت تصويب دو مرحله اي بودجه ، در مرحله اول پيشنهاد خود در خصوص اجزاي (2 ) الي (4 ) ماده 182 آیين نامه داخلي را به صورت دو ساله تقديم مجلس کند . بودجه ريزي ميان مدت يکي از بسته هاي اصلي اصلاح ساختار است که رويکرد ميان مدت دولت را در خصوص برنامه ها و امور و فصول مشخص خواهد کرد . بودجه ريزي ميان مدت يکي از ابزار هاي مدرن جهت برنامه ريزي دستگاه هاي اجرايي و تحقق موافقت نامه هاي پنچ ساله است .

فهرست پیوست‌ها:

 - پیوست شماره یک (برنامه زمان‌بندی)

- پیوست شماره دو (ضوابط مالی)

- پیوست شماره سه (دستورالعمل و فرم های تهیه و تدوین بودجه دستگاه های اجرایی به صورت دوسالانه)

- پیوست شماره چهار (دستورالعمل بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد و برنامه عملیاتی دو سالانه)

- پیوست شماره پنج (دستورالعمل تهیه و تنظیم بودجه شرکت های دولتی، بانک ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت)

-  پیوست شماره شش (دستورالعمل غربالگری طرح ها و پروژه های تملک دارائی های سرمایه ای)

- پیوست شماره هفت (دستورالعمل تنظیم تسهیلات بانکی و هزینه های فرابودجه ای)

در گفت و گوي مجازي ذيل ، لايحه بودجه دوسالانه 1404 را بررسي مي کنيم .

پرسش کننده :

ويژگي متفاوت  لايحه بودجه 1404 نسبت به بودجه سنوات قبلي چيست  ؟

پاسخ دهنده : ( 2 )

دولت چهاردهم به دنبال ایجاد تغییراتی در ساختار بودجه‌ریزی است که مواردی چون بودجه‌نویسی میان‌مدت (دو ساله به جای بودجه‌های سنواتی) و بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد جزو مهمترین برنامه‌های دولت چهارم برای تغییر ساختار نظام بودجه‌نویسی کشور است.

از آن جایی که یکی از مهمترین مؤلفه‌های بروز تورم در کشور، ناترازی بودجه خصوصا از محل کاهش درآمدهای عمومی دولت است، اصلاح ساختار بودجه می‌تواند یکی از بلندترین گام‌ها در راستای مهار تورم باشد که از شعارهای دولت چهاردهم به شمار می‌رود.

پرسش کننده :

آيا بر اساسِ  بخشنامه  ، بودجه  1404 در راستاي واقعي کردن بودجه عمومي سمت گيري شده است ؟

پاسخ دهنده : ( 2 )

مطابق بخشنامه بودجه سال ۱۴۰۴ تمامی اعتبارات که در سالیان اخیر خارج از بودجه عمومی دولت قرار داشت نظیر اعتبارات هدف مندی یارانه ها به بودجه عمومی منتقل می شود.

این اولین قدم در راستای واقعی کردن بودجه عمومی دولت بوده و باعث جامعیت سند بودجه و تعیین دقیق سهم امور و فصول مختلف مطابق نظام آمارهای دولت خواهد شد.

پرسش کننده :

جايگاه نظام طبقه بندي و شناسه گذاري در بخشنامه  لايحه بودجه 1404 چگونه است ؟

پاسخ دهنده : ( 2 )

پیاده‌سازی نظام طبقه‌بندی و شناسه‌گذاری اجزاء مختلف بودجه شامل درآمدها، اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و همچنین طبقه‌بندی وظایف دولت است.

این موضوع علاوه بر قوانین بودجه سال‌های اخیر برای اولین‌ بار در بخشنامه بودجه سال ۱۴۰۴ به‌عنوان یکی از مراحل زیرساختی اصلاح بودجه درج گردیده است. گرچه کوشش‌های زیادی برای این امر طی سالیان گذشته انجام پذیرفته؛ اما تا کنون صرفاً طبقه‌بندی اقتصادی اعتبارات هزینه‌ای به ثمر نشسته و دولت مصمم است با پیاده‌سازی سایر نظامات شناسه‌گذاری به روند اصلاح ساختار بودجه سرعت ببخشد.

با اجرای کامل این نظام شناسه‌گذاری امکان پیاده‌سازی نظام پرداخت اعتباری و به ذی‌نفع نهایی فراهم شده و رصد دقیق تمامی اعتبارات بودجه تا مرحله پرداخت به ذی‌نفع نهایی حاصل می‌شود و به همین دلیل سنجش اثربخشی بودجه برای مردم محقق خواهد شد.

پرسش کننده :

نگاهِ  برنامه نويسان براي کنترل کسري بودجه چيست ؟

پاسخ دهنده : ( 2 )

طی سالیان متمادی برخی دستگاه‌های اجرایی با توسل به راه‌کارهای مختلف و عمدتاً چانه‌زنی در زمان تصویب بودجه در مجلس شورای اسلامی نسبت به اختصاصی کردن اعتبارات خود اقدام کرده‌اند. این امر باعث کاهش درآمدهای عمومی دولت و در نتیجه افزایش کسری بودجه را دامن زده و در نهایت نیز تورم ناشی از این اقدام بر دوش مردم سنگینی کرده است؛ لذا با انتقال بسیاری از این درآمدهای اختصاصی بدون زمینه قانونی، به درآمد عمومی، ضمن تحقق اهداف برنامه هفتم، کسری بودجه تا حد قابل‌قبولی از این ناحیه کنترل خواهد شد.

همچنین برخی ردیف‌ها با ماهیت جمعی - خرجی صرفاً به‌ منظور رعایت گردش خزانه و نگهداری حساب در قوانین بودجه درج می‌گردند. به‌منظور تعیین دقیق سقف بودجه واقعی دولت مطابق بخشنامه بودجه سال ۱۴۰۴ برای اولین بار مقرر گردید تا این اعتبارات بدون لحاظ در سرجمع بودجه کل کشور صرفا به صورت جدول مجزا درج گردند. با این اقدام علاوه بر حفظ جامعیت بودجه و حفظ گردش خزانه تمامی اعتبارات مطابق قانون اساسی، سقف واقعی اعتبارات دولت شفاف و در دسترس عموم قرار می گیرد.

پرسش کننده :

نظر پزشکيان نسبت به شرکت هاي زيان ده دولتي چيست ؟

پاسخ دهنده : ( 3 )

رییس جمهوری در نخستین جلسه بررسی لایحه بودجه سال آینده، با انتقاد از زیان‌دهی برخی شرکت‌های دولتی به‌ویژه شرکت‌های زیرمجموعه بانک‌ها و صندوق‌های بازنشستگی، این مسئله را نتیجه سوءمدیریت دانست و خواستار اقدام فوری برای بهبود شرایط شد. 

پرسش کننده :

آیا افزايش حقوق و مزايا کارمندان دولت در بخشنامه لايحه بودجه 1404 پلکاني است ؟

پاسخ دهنده : ( 4 )

به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی در جلسه علنی امروز  (18 مهر )مجلس در تذکری اظهار کرد: میزان افزایش حقوق و مزایا در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ خلاف برنامه هفتم توسعه است .

وی ادامه داد: اگر قرار است بودجه با این سبک و سیاق به مجلس شورای اسلامی داده شود، آقایان بدانند که خلاف برنامه هفتم توسعه بوده و در مجلس با مشکل مواجه می‌شوند.

نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: با توجه به این‌که موضوع افزایش حقوق و مزایا و افزایش پلکانی حقوق در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ خلاف برنامه هفتم است، سازمان برنامه و بودجه نسبت به اصلاح آن اقدام کند تا مغایرتی با برنامه هفتم توسعه نداشته باشد.

بر اساس ضوابط مالی لایحه بودجه ۱۴۰۴ که از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور منتشر شده، پیشنهاد افزایش حقوق کارمندان دولت برای سال آینده ۲۰ درصد پیش‌بینی شده است.

پرسش کننده :

لايحه بودجه چه زماني به مجلس تقديم مي گردد؟

پاسخ دهنده : ( 5 )

رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: اول آبان ماه، کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ به همراه تبصره‌ها به مجلس تقدیم می‌شود و همه تلاش ما بر این بوده است که بودجه انطباق حداکثری با برنامه هفتم داشته باشد.

پرسش کننده :

چرا اعتباراتِ بخش اشتغال در نيمه اول سال پرداخت نمي شود ؟

پاسخ دهنده : ( 5 )

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: سازمان برنامه و بودجه در سال ۱۴۰۱، ۲۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای اشتغال تخصیص داد که این میزان در سال ۱۴۰۲ به ۲۶ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان رسید. در سال جاری بنا بر دلایلی تاکنون اعتبارات بخش اشتغال تخصیص داده نشده که این موضوع در اولویت سازمان برنامه و بودجه است تا تخصیص‌ها در نیمه دوم امسال انجام شود.

وی ادامه داد: علت اینکه این اعتبار تاکنون اختصاص داده نشده این است که در نیمه اول سال هزینه‌های دولت زیاد و درآمدها کم است، برای مثال، باید پول گندم‌کاران و پاداش بازنشستگان داده شود. بر این اساس، اعتبارات برای اجرای طرح‌های اشتغال‌زایی در نیمه دوم سال پرداخت می‌شود. طبق گزارش‌ها، حدود ۳۱ هزار میلیارد تومان پول تخصیص داده شده در حساب بانک‌ها و حساب اشتغال موجود است.

پرسش کننده :

آيا پرداخت علی‌الحساب یک میلیون تومان جهت متناسب سازي حقوق بازنشستگان دولتي  ادامه مي يابد ؟

پاسخ دهنده : ( 5 )

رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد: بحث دیگر پرداخت پاداش پایان خدمت است که در بودجه ۲۲ هزار میلیارد تومان آمده اما ما باید ۷۵ هزار میلیارد تومان پاداش دهیم. دغدغه دیگر نمایندگان، اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان است که در قانون مبلغ دیده شده برای دولتی‌ها یعنی صندوق‌های کشوری، لشکری و فولاد ۵۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. حکم قانونی طوری نوشته شده است که اگر بخواهیم دقیق اجرا کنیم، قشری که حقوق کمتری می‌گیرند دچار آسیب می‌شوند و آنهایی که حقوق بیشتری می‌گیرند، رقم بالاتری دریافت می‌کنند.

وی توضیح داد: از آنجایی که دولت قبل امکان اجرا را نداشت، به صورت علی‌الحساب یک میلیون تومان پرداخت کرد که ما هم باید این روند را ادامه دهیم و نمی‌توانیم بگوییم که پول نمی‌دهیم، لذا تا پایان سال پرداخت یک میلیون تومان را ادامه خواهیم داد. آمادگی اصلاح قانون را داریم تا بر اساس نظر مجلس شورای اسلامی عمل کنیم و تلاش می‌کنیم که سال آینده این اتفاق بیفتد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه تصریح کرد: در قانون برای اجرای متناسب‌سازی بازنشستگان موضوع درآمدهای حاصل از افزایش یک درصد مالیات بر ارزش افزوده آمده است که ۷۰ هزار میلیارد تومان می‌شود، اما در ردیف‌ها مجلس شورای اسلامی ۵۰ هزار میلیارد تومان تخصیص داده و مابقی به جاهای دیگر داده شده است. ما هم باید طبق ردیف‌های بودجه عمل می‌کنیم که ۵۰ هزار میلیارد تومان است. بازنشستگانی هستند که حقوق کمتر از ۱۰ میلیون می‌گیرند که تعداد آنها به کمتر از ۲۰۰ هزار نفر می‌رسد که باید به آن‌ها هم توجه شود.

( ادامه دارد )

منابع :
1. بخشنامه تهيه و تنظيم لايحه قانون بودجه سال 1404 کل کشور شماره 83710 مورخ اول شهريور 1403

2. نور نيوز چهارشنبه 7 شهريور 1403 در برداشته شدن گام‌های اصلاح ساختار بودجه‌نویسی در بخشنامه بودجه 1404

3. اکو ايران دو شنبه 16 مهر 1403 نخستین جلسه بررسی لایحه بودجه 1404 برگزار شد: تشر پزشکیان به دولتی‌های زیان‌ده

4. خبرگزاري دانشجو چهار شنبه 18 مهر 1403 سلیمی: میزان افزایش حقوق در لایحه بودجه ۱۴۰۴ خلاف برنامه هفتم است

5. خبرگزاري مهر سه شنبه 17 مهر 1403 پورمحمدی در صحن مجلس: لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ اول آبان تقدیم مجلس خواهد شد

ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید