انتقاد کمره ای از عملکرد ضعیف تشکل های فرهنگیان :تشکل ها باید در مسائل ورود کارشناسی داشته باشند ؛ کم مي بينم که نقدي انديشمندانه نوشته شود !

بهتر است که مکانيزم تغييرات دگرگون شود. همچنان که در دوران اصلاحات تغييرات مديران از طريق انتخاب معلمان و معرفي سه گزينه به اداره صورت مي گرفت . معلمان بهترين انتخاب کنندگان مديران کارآمد و لايق مي باشند/ ما در ساز وکار هاي فعلي و در ساختار موجود عمل مي کنيم/ از نظر حقوقي هيچ الزامي براي اجراي اين تفاهم نامه ها وجود ندارد/ نگاه ما به همه تشکل ها ي مدني آن است که اين تشکل ها مي توانند در جريان گفت و گويي منتقدانه عملکرد ما را نقد کنند ، زيرا همه کارهايي که ما انجام مي دهيم خير مطلق نيست .( البته اين هم ژستي هست که همه مي گيريم و مي گويم انتقاد کنند ! ولي وقتي با انتقاد مواجه مي شويم به جاي تفکر درباره آن  نقد ، سرخ مي شويم ، رنگ مي دهيم و رنگ مي گيريم ؛ آخر هم مي گويم اين کيست که بعدأ به او تذکر بدهم و به فکر نشاندن  منتقد در سرجاي خودش هستيم .به هر حال ما محصول اين فرهنگ هستيم/ ما همه محصول اين فرهنگ هستيم ولي تلاش مي کنيم که انتقاد پذير باشيم .به عنوان مدير بايد شنونده همه نظرها و ديدگاه ها باشيم . نداي همه تشکل ها و  صداي  همه منتقدان را بشنويم/ سيستم در سايه اين نقدهاي کارشناسي شده به بالندگي مي رسد ...

سئوال :

وقتي مي خواهيد به روش سنتي مديريت را تغيير بدهيد ، کليه ايرادات گذشتگان بر شما هم وارد مي شود . بهتر است که مکانيزم تغييرات دگرگون شود. همچنان که در دوران اصلاحات تغييرات مديران از طريق انتخاب معلمان و معرفي سه گزينه به اداره صورت مي گرفت . معلمان بهترين انتخاب کنندگان مديران کارآمد و لايق مي باشند .

کمره ای :

من منطق فرمايش شما را قبول دارم . ولي من در درون ساختار رسمي عمل مي کنم که اين روش را مجاز شمرده است. توجه به انتظارات مجموعه و معلمان و برخورداري از پشتيباني و حمايت معلمان نيم نگاهي در اين جهت مي باشد .

 اما اگر شما مي فرماييد که بنده انتخابات دموکراتيک برگزار کنم ، شايد مطلوب ما باشد که در يک دوره اي هم تجربه شد.( البته مسائلي هم داشت ، من حداقل  در آن زمان به عنوان مدير، در بعضي از زمينه ها در تنگنا قرار مي گرفتم .هرچند به اين روش ˏ انتخاب مديران نقد هایي وارد مي باشد )

ما در ساز وکار هاي فعلي و در ساختار موجود عمل مي کنيم .

خوب طبيعتأ من بايد در يک جاي ديگر گفت و گو و رايزني داشته باشم و خواسته هاي بدنه آموزش و پرورش ( معلمان ) را مطرح کنم.

ولي فعلأ ما در اين ساختار مي توانيم عمل کنيم.ولي همانطور که قبلأ گفتم منطق فرمايش شما پذيرا هستم .

سئوال :

جناب آقاي دکتر کمره اي ؛ دخالت هاي مستقيم و غير مستقيم دستگاه هاي نظامي ، شبه نظامي و شهرداري ها در مدارس آموزش و پرورش به طرق مختلف اعمال مي شود؛ چه بايد کرد؟

سئوال :

در صورتي که لطف کنيد و بفرماييد در تشکل هاي مدني به خصوص انجمن اسلامي معلمان ايران در راستاي حل مشکلات درون سازماني وزارت آموزش و پرورش و فرهنگيان چه اقداماتي از جانب شما در حال انجام مي باشد؟ اساسأ چه برنامه هاي در زمان  حال و آينده ممکن است صورت  بپذيرد؟

در بحث عدالت آموزشي آيا طرحي وجود دارد؟ آيا چنين مسئله مهمي نقشي در مباحث و جلسات دارد؟ يا خير

سئوال :

شما به عنوان مدير کل شهر تهران چه انتظاري از تشکل ها ي مدني به ويژه از انجمن اسلامي معلمان ايران براي ارتقاي آموزش و پرورش شهر تهران داريد؟

آيا در حوزه کاري خود به کمک آنان نيازي را حس مي کنيد؟

کمره ای :

من ديدگاه هاي خودم را بيان مي کنم . ما استادي داشتيم که مي گفت :

"من از ديدگاه هاي خودم دفاع نمي کنم. "

ولي من مي گويم از ديدگاه هاي خود دفاع مي کنم تا زماني که  دليل متقاعد کننده اي مطرح شود تا من در ديدگاه هايم تجديد نظر کنم.

در مورد دخالت در مدارس به اين شيوه اي که فرموديد : به اعتقاد من مدرسه حريم خودش را دارد. اينکه مدرسه درش باز شود به روي کساني که مجاز نيستند يا شرايطي که مجاز نيست ، خوب طبيعتأ مخالفت داريم و آن حريم را براي آموزش و پرورش ، نظام تعليم و تربيت و همه کساني که در حوزه تعليم و تربيت کار مي کنند مجاز مي دانيم .

در اين سئوال کمي ابهامات و پيچيدگي هاي  وجود دارد. مي توان موضوع را از زواياي گوناگون ، مورد به مورد توضيح داد . اما اين روش زمانبر مي باشد.

من يک توضيح کلي عرض مي کنم:

ما با ساير نهاد ها احتمالأ بايد همسو يي در جريان تعليم و تربيت به ويژه تربيت ايجاد کنيم .اين همسويي گاهي منجر به عقد تفاهم نامه ها بين وزارت آموزش و پرورش با نهادها و ارگان هاي مختلف مي شود .اگر چه از نظر حقوقي هيچ الزامي براي اجراي اين تفاهم نامه ها وجود ندارد.اما تفاهم نامه اي  براي هم افزايي اقدامات و فعاليت ها منعقد شده و زمينه همکاري با نهادهاي مختلف ماننده سازمان حفاظت از محيط زيست ، نيروي انتظامي ( در رابطه با فرهنگ ترافيک يا با شهرداري مثلأ در اجراي يک برنامه ي مشترک و معين  در رابطه با محيط زيست يا مدارس هيأت امناي که حدود سي مدرسه مي باشند که فعلأ متوقف کرده ايم و به دنبال مجراي قانوني آن مي گرديم ) را فراهم مي کند.

بايد عنايت داشت که آن نهاد مورد بحث (در زمينه مشترک تفاهم نامه ) براي تربيت شهروند پويا تلاش مي کند که ما هم به آن اعتقاد داريم منهاي تلاش هاي حاشيه اي که شما به آن اشاره فرموديد .

بايد دقت شود : آيا فعاليت اين نهادها در حوزه تربيت شهروند با اهداف تربيت هماهنگ و سازگار مي باشد؟ آنجا معيار سنجش ، آموزش و پرورش مي باشد . اگر کتابي يا محتوايي است با معيارهاي آموزش و پرورش باشد .

اگر ما نگرش فراگير را نداشته باشيم بايد در̗ مدرسه را به روي همه نهاد ها ببنديم که مطلوب ما نمي باشد .

البته به نظر من واقعأ اجباري براي ورود به اين تفاهم نامه ها نمي بينم .

ممکن است اين تفاهم نامه ها بين سطوح مديريتي بالا ، مثلأ معاونت آموزشي يا معاونت پرورشي وزارت آموزش و پرورش و نهاد و ارگان مورد نظر منعقد شده باشد که سازمان ها همسو با اين تفاهم نامه عمل مي کنند.

اگر در جايي مانعي يا مشکلي وجود داشته باشد که دوستان ما در سئوال مطرح کرده اند يک موضوع خاص مي باشد که نياز به بررسي خاص و  پاسخ خاص دارد و نمي شود به آن عموميت خاص داد.

من تصور مي کنم که حريم مدرسه هم از نظر ما قابل صيانت و حفاظت است و مدافع آن هستيم و چيزي يا کسي هم نمي تواند آنرا نقض بکند .همکاري ها در همسو کردن فرآيند تربيت ، ضرورت اجتناب ناپذير است و استفاده ازتوان و ظرفيت ساير دستگاه ها و البته با درک محوريت آموزش و پرورش بايد انجام شود .

اگر مصاديق نقض قانوني مورد نظر سئوال کننده محترم مي باشد توضيحات بيشتر بدهند تا من پيگيري کنم و سعي کنم تا مصاديق نقض را برطرف کنم ولی تا آنجا که من اطلاع دارم همه موارد در چار چوب قانون مي باشد.

حتي اگر در تفاهنامه ها اشکالات ماهوي وجود دارد ، آن تفاهم نامه را نقد کنيد تا ما هم تجديد نظر کنيم .تجربه عملي آن وجود دارد که ما برخي تفاهم نامه ها را متوقف کرديم .

تفاهم نامه هایي که با اسم ، سرمايه و امکانات آموزش و پرورش مي باشند بايد در راستاي منافع آموزش و پرورش که رسالت آن تعليم و تربيت مي باشد باشد .

پاسخ  در مورد نهادهاي مدني مانند انجمن اسلامي معلمان ايران :

نگاه ما به همه تشکل ها ي مدني آن است که اين تشکل ها مي توانند در جريان گفت و گويي منتقدانه عملکرد ما را نقد کنند ، زيرا همه کارهايي که ما انجام مي دهيم خير مطلق نيست .( البته اين هم ژستي هست که همه مي گيريم و مي گويم انتقاد کنند ! ولي وقتي با انتقاد مواجه مي شويم به جاي تفکر درباره آن  نقد ، سرخ مي شويم ، رنگ مي دهيم و رنگ مي گيريم ؛ آخر هم مي گويم اين کيست که بعدأ به او تذکر بدهم و به فکر نشاندن  منتقد در سرجاي خودش هستيم .به هر حال ما محصول اين فرهنگ هستيم .)

" به اندازه بود بايد نمود"

ما همه محصول اين فرهنگ هستيم ولي تلاش مي کنيم که انتقاد پذير باشيم .به عنوان مدير بايد شنونده همه نظرها و ديدگاه ها باشيم . نداي همه تشکل ها و  صداي  همه منتقدان را بشنويم .

من ، بعنوان مدير آموزش و پرورش شهرˏ تهران با  60 هزار نيروي انساني براي تحقق اهدافي معين انتخاب شده ام .ديدگاهاي صنفي و سياسي من  ، مربوط به خود من است  نه براي آن که آن را در آموزش و پرورش جاري و ساري کنم. ( البته آنچه در قبلأ در اين جلسه عرض کردم ، پذيرش منطق تغييرات است و ربطي به ديدگاه هاي صرف صنفي سياسي من ندارد . )

نگاه تشکل هاي مدني  مثل انجمن اسلامي معلمان ايران و يا ساير تشکل هاي مدني در قالب 8 تشکل موجود که  شما (سئوال کننده محترم )  ممکن است به يکي از آن 8 تشکل تعلق داشته باشيد متفاوت است ولي ما اعتقاد داريم که اين تشکل هاي مدني مي توانند بازوي ارزشمندي براي کمک به آموزش و پرورش در جهت تحقق اهداف نظام تعلم و تربيت باشند .

اين تشکل هاي مدني  هم مي توانند در قالب گفت و گو ها به ما ايده و نظر بدهند .

اگر نيروي انساني کارآمد و قوي دارند که مورد شناسايي آن تشکل قرار گرفته است معرفي کنند ما بر روي آنان سرمايه گذاري مي کنيم و هيچ ترديدي نسبت به آنها نداريم زيرا ما با ديد و تقلاي يک مدير اجرايي قوي نه عضوي از تشکل به آنها نگاه مي کنيم که مي تواند در اجراي  سياست هاي کلان آموزش و پرورش به مديريت فعلي کمک نمايند . اين زمينه فکري مي تواند مقدمه اي براي ايجاد نگرش هاي جديد در آموزش و پرورش باشد که  اولويت ها براي کساني داشته باشيم که مي خواهند سياست هاي دولت تدبير و اميد را در آموزش و پرورش عملياتي و اجرايي نمايند .

اين موضوع نياز به توضيح ندارد و من ورود به اين موضوعات را زياد جايز نمي دانم زيرا اساس کار اجراي اهداف آموزش و پرورش است و البته انجمن اسلامي معلمان ايران در اين امر نه تنها  مستثني نيست؛ بلکه يک تشکل ريشه دار ، با نيروي انساني خوب با سوابق درخشان که قبلأ نام بردم ،فضايي مملو از خوشنامي ايجاد کرده که مي تواند در کنار ساير تشکلات مدني ديگر، هم زمينه ساز بالندگي آموزش و پرورش باشند وهم فضايي ايجاد کنند که ما از آن بهره بگيريم تا ديدگاهايشان وارد مديريت آموزش و پرورش شود . من بيشتر در حوزه نقادي خردمندانه براي تغيير مسير آموزش و پرورش در جهت اهداف سازماني ، مأموريت هاي کليدي ، اهداف سند تحول و مصالح کلي نظام آنها را سودمند مي دانم و الآن هم داريم از آنها استفاده مي کنيم و البته در ابتداي کار هستيم و مراحل کار ناقص اجراء مي شود .و تلاش مي کنيم کارآمد باشيم .

انتظار از تشکل هاي مدني آنست :

اگر يک گروه حرفه اي وجود دارد که در کنار اساتيد اهل فن ، صلاحيت اظهار نظر در حوزه هاي آموزش و پرورش را دارند ، تشکل هاي حرفه اي مي باشند که از نظر صنفي در اين زمينه ها فکر مي کنند ، نسبت به خبرهایشان حساس هستند صلاحيت ورود به مباحث نظري آموزش و پرورش و نقد ديدگاه ها و جريان هاي کاري را دارند.

اما با آن شرطي که عرض کردم ( با آن اشکالي که عرض کردم )، نيازمند آدم هايي هستيم :

اولأ ، انباشت ذهني داشته باشند ! يعني تفکر کردن يک جرياني است که ابتداء بايد مقدمات آن آماده شود تا بتوانيم با دوختن مقدمات به يکديگر استنتاجي منطقي و عقلاني داشته باشيم که فکر واقع شود در غير اين صورت توليدي انديشمندانه نخواهيم داشت !

به همين دليل معتقدم ما اين رسالت را داريم که تشکل هاي مدني را در معرض اين اطلاعاتي که منجر به انباشت ذهني و اطلاعات آنها مي باشد را فراهم آوريم . اگر خلاء اطلاعاتي را نگهداريم ، وقتي آنها از مسائل ما سر درنياورند ، وقتي آنها مباحث و دغدغه هاي مارا دريافت نکنند و از سياست هاي ما به دور باشند ، وقتي از اتفاقاتي که در شرف وقوع است بي اطلاع باشند ؛ طبيعي است که آنها نمي توانند به آموزش و پرورش کمک کنند!

اين بخش تعاملي با تشکل هاي مدني مسئوليت ما مي باشد .

ثانيأ ، بخش ديگر مسئوليت تشکل هاي مدني است که بايد در مسائل ورود کارشناسي داشته باشند . من کم مي بينم که نقدي انديشمندانه نوشته شود . ولي در حالي که آقاي پورسليمان مي نويسند ، يک بار هم مطلبي در مورد ما نوشته بودند .من رسانه ها را دنبال مي کنم و گاهي مطلبي ارائه مي دهم .

يکبار در اجلاسي شرکت کرديم  و نقدي  بر آن اجلاس نوشتم :

تحت عنوان در حاشيه هاي اجلاس و سياست هاي وزير محترم ، دوستان ما تيتر را تغيير دادند و نوشتند :

انديشه هاي آقاي دکتر کمره اي و آن را منتشر کردند . البته آن مطالبˏ من بود و به آن مطالب ، اعتقاد داشتم .

منتهي نوشته بودند :

مديريت فعلي آموزش و پرورش از نوعي معرفت شهودي نسبت به آموزش و پرورش برخوردار است.

نقدي يکي از دوستان به بنده در اين رابطه  داشتند ( البته من از محبت اين دوستان سپاسگزارم . )

نقد ايشان چنين بود :

" شهود مراتبي از عرفان است ."

سپس مطالبي در رابطه با شهود و عرفان را ارائه نموده بودند . ديگران هم اين نقد ها را مي بينند .

من به آن استاد قلم به دست پاسخ ندادم که معرفت شهودي در حوزه مديريت چه جايگاهي دارد و چگونه مي تواند راهگشا باشد ؛ به طور کلي  در مباحث مديريتي يک فصل جداگانه به اين موضوع اختصاص مي دهند .

مي خواهم به اين نکته اشاره کنم که اگر نقدي منطقي و راهگشا باشد مفيد است . من آنجا به خودم آمدم که نبايد به دوستان رسانه اي اجازه مي دادم که تيتر موضوع و متن در حاشيه اجلاس را خودشان تنظيم کنندکه توانست موضوع و متن اصلي را تحت شعاع قرار دهد زيرا برداشت خوانندگان از تيتر در حاشيه هاي اجلاس متفاوت خواهد بود با تيتر انديشه هاي دکتر کمره اي !

از نقد آن بزرگوار ،نتيجه گرفتم که بايد حتي در تيتر انتخاب شده هم دقت مي کردم .هر چند در متن ، من هيچ ترديدي نداشتم  زيرا نگاه من به مباحث مديريتي بود  که بايد به آن اشاره مي کردم  !

به هر حال براي ارتقاي آموزش و پرورش ، جريان تعليم و تربيت ، صحت و سلامتي اين حوزه ، صلاحيت  کامل را  براي تشکل ها و حوزه هاي حرفه اي ديگر قائل هستم مشروط به آنکه با رعايت آداب نرم وارد بشوند .نقد مصفانه و انديشمندانه داشته باشند . اتفاقأ سيستم در سايه اين نقدهاي کارشناسي شده به بالندگي مي رسد .

همه ي آموزش و پرورش هم جهت تحقق اهداف خود ،هم جهت اجرايي کردن برنامه هاي خود ، نياز به اين ايده هاي ناب دارد.

متأسفانه به علت آنکه هنوز شرايط مناسب منعقد نشده است ، ما امکان  بهره گيري کامل از اين نقد هاي مفيد را نداريم .

پایان گزارش/