بر اساس اعلام احمد نادری، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی امروز قرار است که ابراهیم رئیسی، رئیس‌‌‌جمهور مرحله اول لایحه بودجه ۱۴۰۳ را تقدیم مجلس کند. این در حالی است که بر اساس ماده ۱۸۲ آیین‌‌‌نامه داخلی مجلس، دولت موظف است لایحه بودجه سالانه کل کشور را در دو بخش ماده واحده (مشتمل بر احکام مورد نیاز برای اجرای بودجه کل کشور و سقف منابع بودجه عمومی دولت به تفکیک درآمدها و واگذاری داراییهای سرمایهای و مالی و اجزای اصلی آنها) و جداول تفصیلی شامل ارقام بودجه به مجلس تقدیم کند.
بخش اول حداکثر تا اول آبان هر سال باید به مجلس تقدیم شود. بخش دوم نیز حداکثر ۱۰ روز از زمان ابلاغ بخش اول قانون بودجه به مجلس ارسال می‌شود.
تاکنون ( سي آبان 1402 ) جزئیاتی از لایحه بودجه ۱۴۰۳ منتشر نشده، اما بر اساس شنیده‌های خبرنگار «دنیای اقتصاد»، بودجه عمومی کشور در سال ۱۴۰۳ حدود ۲۰ درصد افزایش خواهد داشت. منابع بودجه عمومی دولت از لحاظ درآمدها و واگذاری داراییهای سرمایهای و مالی و مصارف بودجه عمومی دولت از حیث هزینه‌ها و تملک داراییهای سرمایهای و مالی، در بودجه ۱۴۰۲ بالغ بر ۲۲ میلیون و ۶۳۴ هزار ریال بود. بر این اساس با افزایش ۲۰ درصدی، بودجه عمومی در لایحه بودجه ۱۴۰۳، معادل ۲۷,۱۶۱,۹۰۱,۷۳۶,۰۰۰,۰۰۰ ریال در نظر گرفته شده است.
همچنین بر اساس اخبار رسیده به «دنیای اقتصاد»، افزایش حقوق و دستمزد کارکنان دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۳، کمتر از ۲۰ درصد در نظر گرفته شده است. این در حالی است که در سال گذشته طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۲ حقوق کارمندان ۲۰درصد افزایش داشت و بسیاری با توجه به عدم همخوانی افزایش حقوق با تورم، نسبت به میزان افزایش حقوق انتقاد داشتند. با وجود این انتقادات ، در بودجه سال ۱۴۰۳ میزان افزایش حقوق کمتر از ۲۰ درصد و حدود ۱۸ درصد در نظر گرفته شده است.
بر اساس تبصره ۱۲ لایحه بودجه ۱۴۰۲، حداقل حقوق و مزایای مستمر شاغلان مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری و حداقل حقوق سایر حقوق بگیران، حداقل حقوق بازنشستگان و وظیفه‌‌‌بگیران مشمول صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تامین اجتماعی نیرو‌‌‌های مسلح و سایر صندوق‌های وابسته به دستگاه‌های اجرایی به میزان ۲۰ درصد افزایش می‌‌‌یابد. با افزایش ۲۰ درصد حقوق در سال ۱۴۰۲ حداقل حقوق ۷۹,۲۷۰,۸۰۰ در نظر گرفته شد. بر این اساس حقوق کارکنان دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۳، با افزایش ۱۸ درصدی ، حدود ۱۴,۲۶۸,۷۴۴ ریال افزایش می‌‌‌یابد و در این شرایط حداقل حقوق در نظر گرفته شده در لایحه بودجه سنواتی سال آینده حدود ۹۳,۵۳۹,۵۴۴ ریال خواهد بود.
گفتنی است اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۳ در مجلس شورای اسلامی قابل تغییر خواهد بود البته در صورتی که بر اساس اصل ۷۵ قانون اساسی بار مالی برای دولت به همراه نداشته باشد یا دولت با بار مالی آن موافقت کند. بر اساس اصل ۷۵ قانون اساسی «طرح‌های قانونی و پیشنهادها و اصلاحاتی که نمایندگان در خصوص لوایح قانونی عنوان می‌‌‌کنند و به تقلیل درآمد عمومی یا افزایش هزینه‌های عمومی می‌‌‌انجامد، در صورتی قابل طرح در مجلس است که در آن طریق جبران کاهش درآمد یا تامین هزینه جدید نیز معلوم شده باشد.»
روز چهار شنبه اول آذر رسانه ها ، از لايحه بودجه به ميزان 2462 هزار ميليارد توماني سال ِ 1403 ، خبر دادند .
در گفت و گوي مجازي ذيل به تحليل ِ لايحه بودجه 1403 مي پردازيم :
خلاصه قسمت قبل :
سنگي که معجزه هزاره سوم ، به چاه انداخت ، نه تنها تاکنون کسي نتوانسته آن را بيرون بيآورد ، بلکه به دليل حجم بالاي آن و رشد ِ سالانه ، به چالشي نفس گير تبديل شده است .
منابع هدفمند سازي يارانه ها بيش از 17% بيشتر از سقف واگذاري دارايي هاي سرمايه اي دولت در سال 1403مي باشد .
این اعتبار شامل یارانه دارو، شیرخشک و ملزومات مصرفی پزشکی ، یارانه نقدی، معیشتی و کالابرگ الکترونیک، کمک به خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، یارانه نان و هزینه‌های سرمایه‌گذاری و کمک به شرکت‌های نفت و گاز، مصارف صرفه‌جویی و سایر مصارف ضروری در چارچوب قانون است.
به عبارت ديگر ؛
اولا ، نسل امروز در ادامه حيات خود به یارانه دارو، شیرخشک و ملزومات مصرفی پزشکی ، یارانه نقدی، معیشتی و کالابرگ الکترونیک، کمک به خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، یارانه نان نياز دارد .
ثانيأ ، دارائي هاي سرمايه اي نسل هاي آينده که بايد صرف زير ساخت هاي اقتصادي براي توسعه و پيشرفت اقتصادي جهت رفاه ِ نسل هاي آينده گردد ؛ به صورت هزينه بلعيده مي شود .
عليرغم آن که لايحه بودجه 1403 انقباضي مي باشد ، هنوز لايحه بودجه 1403 يک بودجه سمي مي باشد .
افزایش یک درصدی مالیات بر مصرف
مالیات ارزش افزوده عنوان پایه مالیاتی است که همه ما در فاکتورهای خرید با آن روبهرو شده ایم. از این مالیات به عنوان مالیات بر مصرف یاد می شود که البته کارکردهای دیگر نظیر شفافیت زنجیره عرضه کالا را هم دارد. نرخ این مالیات ها تاکنون 9 درصد بوده است. با این حال به پیشنهاد دولت، این رقم در لایحه بودجه سال آینده 10 درصد تعیین شده است. این موضوع موجب می شود تا احتمالا از این منظر شاهد افزایش اندک کالاهای مشمول این مالیات در سال آینده باشیم.
بخش دوم :
پرسش : معافیت مالیاتی درآمد متوسط ماهانه چقدر است ؟
پاسخ دهنده ( 5 ) :
در لایحه بودجه سال آینده، سقف معافیت مالیاتی سالانه، 120 میلیون تومان (معادل متوسط ماهانه 10 میلیون تومان) تعیین شده است اما نکته عجیب این است که این سقف نسبت به قانون بودجه امسال تغییری نکرده است. به این ترتیب با توجه به افزایش 18 درصدی حقوق کارمندان و 20 درصدی حقوق بازنشستگان، بخش بیشتری از درآمد حقوق بگیران مشمول مالیات می شود و در حقیقت بخشی از افزایش حقوق کارمندان به عنوان مالیات از آن ها کسر خواهد شد .
در سال آینده، به جای آن که درآمد صرف بخش های اقتصادی و مشاغل برای محاسبه مالیات یا معافیت مالیاتی مد نظر قرار گیرد، مجموع درآمد سالانه اشخاص مبنای محاسبه مالیات خواهد بود.
پرسش کننده :
چند سال است که مالیات بر مصرف يا مالیات ارزش افزوده تغيير نکرده است ، در لايحه بودجه 1403 آيا اين ماليات که تقريبآ همه ملت آن را مي پردازند ، تغيير کرده است ؟
پاسخ دهنده ( 5 ) :
افزایش یک درصدی مالیات بر مصرف ؛
مالیات ارزش افزوده عنوان پایه مالیاتی است که همه ما در فاکتورهای خرید با آن روبهرو شده ایم. از این مالیات به عنوان مالیات بر مصرف یاد می شود که البته کارکردهای دیگر نظیر شفافیت زنجیره عرضه کالا را هم دارد. نرخ این مالیات ها تاکنون 9 درصد بوده است. با این حال به پیشنهاد دولت، این رقم در لایحه بودجه سال آینده 10 درصد تعیین شده است. این موضوع موجب می شود تا احتمالا از این منظر شاهد افزایش اندک کالاهای مشمول این مالیات در سال آینده باشیم.
پرسش کننده :
در اين لايحه چه خودروهاي لوکسی معرفي مي شوند و ميزان ماليات آن چقدر است ؟
پاسخ دهنده ( 5 ) :
بند " س" تبصره 6 لایحه بودجه سال آینده خودروهای گران قیمت را به این شرح مشمول مالیات کرده است: انواع خودروی سواری... دارای پلاک شخصی که قیمت روز آن ها بیش از 3 میلیارد تومان است، نسبت به مازاد این مبلغ مشمول مالیات سالانه خودرو به نرخ یک درصد می شوند.
سهم ماليات از منابع در لايحه بودجه 1403 به بيش از 50 درصد مي رسد .
پرسش کننده :
در اين لايحه صاحبان املاک گران قيمت ، چه ميزان ماليات بايد پرداخت نمايند ؟
پاسخ دهنده ( 5 ) و ( 6 ) :
( 5 ) :
طبق بند " ش " این لایحه نیز املاک گران قیمت به این شرح مشمول مالیات خواهند شد: زمین های فاقد اعیانی دارای کاربری مسکونی، اداری و تجاری، باغ ویلاهای مجاز (با احتساب عرضه و اعیان) و واحدهای مسکونی که ارزش آن ها بیش از 25 میلیارد تومان باشد، مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات به میزان دو در هزار می شوند. این مالیات بر عهده شخصی است که در ابتدای سال مالک املاک فوق بوده است.
(6 ) :
طبق لایحه بودجه 1403، اشخاص باید مالیات سالانه واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای خود را حداکثر تا پایان بهمن ماه سال 1403 پرداخت کنند.
پرسش کننده :
در اين لايحه براي بدهکاران مالیاتی چه پيش بيني صورت گرفته است ؟
پاسخ دهنده ( 5 ) :
بند " د " تبصره 6 لایحه بودجه سال آینده به یک دسترسی ویژه به سازمان مالیاتی برای برداشت از حساب بدهکاران اشاره دارد. در این بند آمده است: به منظور جلوگیری از فرار مالیاتی و وصول به موقع درآمدهای مالیاتی، بانک مرکزی مکلف است ضمن ایجاد دسترسی برای سازمان امور مالیاتی کشور به سامانه‌های موجود از جمله سیاق و سرآمد و حسب درخواست سازمان امور مالیاتی کشور، نسبت به توقیف و برداشت از حساب یا حساب‌های بدهکاران مالیاتی به صورت سیستمی و برخط و بر اساس سامانه‌های موجود اقدام کرده و وجوه مربوط را به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز کند.
پرسش کننده :
براي تفکيک حساب هاي بانکي تجاري و غير تجاري چه راهکاري ارائه شده است ؟
پاسخ دهنده ( 5 ) :
در بند ذ تبصره 6 آمده است: در صورتی که جمع مبلغ و دفعات واریز به حساب های غیرتجاری هر شخص حقیقی در هر ماه، از جمع مبلغ و دفعات واریزی که تا پایان اردیبهشت سال 1403 توسط شورای پول و اعتبار تعیین می شود، بیشتر باشد، اثبات درآمدی نبودن تراکنش ها و ارائه اسناد و مدارک به عهده صاحب حساب است.
قابل ذکر است که در سال 1401 ، طبق دستورالعمل بانک مرکزی، شاخص های شناسایی حساب تجاری دارا بودن 100 تراکنش ماهانه به ارزش 35 میلیون تومان بوده است.
پرسش کننده :
در لايحه بودجه 1403 تخفیف مالیاتی ویژه در راستای قانون حمایت از خانواده چگونه است ؟
پاسخ دهنده ( 5 ) :
طبق جزء 9 بند ش تبصره 6، اشخاص حقیقی موضوع ماده 84 قانون مالیات های مستقیم با رعایت شرط مذکور در قانون حمایت از خانواده علاوه بر اعمال معافیت مذکور به ازای فرزند سوم و بیشتر در سال 1403 مشمول 15 درصد افزایش در تخفیف مالیاتی می شوند. در خصوص والدین دهه شصتی، این تخفیف مالیاتی 30 درصد خواهد بود.
پرسش کننده :
در لايحه بودجه 1403 درآمد دولت چقدر است ؟
پاسخ دهنده ( 6 ) :
در لایحه بودجه 1403، منابع عمومی دولت در بودجه با رشد 18.2 درصدی، 2462 هزار میلیارد تومان و درآمدهای پایدار نیز با رشد 41.9 درصدی به 1495 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است. در سال آینده، به جای آن که درآمد صرف بخش های اقتصادی و مشاغل برای محاسبه مالیات یا معافیت مالیاتی مد نظر قرار گیرد، مجموع درآمد سالانه اشخاص مبنای محاسبه مالیات خواهد بود.
پرسش کننده :
در لايحه بودجه 1403 معافيت مالياتي صادر کنندگان چگونه پيش بيني شده است ؟
پاسخ دهنده ( 6 ) :
کالاها و خدمات شرکت های ایرانی که نیاز شرکت های پیمانکاری خارجی را تامین می کند، از پرداخت مالیات و عوارض معاف است..
قابل توجه خوانندگان گرامي
بررسي نمودار هاي ذيل ، مفيد مي باشد :
1. با توجه به نمودار شماره 3 و ستون هاي آبي رنگ ، ميزان ماليات در سال 1400 بيشتر از ماليات سال 1398 است ولي سهم ماليات در سال 1400 کمتر از سال 1398 است .
سهم ماليات از منابع در لايحه بودجه 1403 به بيش از 50 درصد مي رسد .
نمودار شماره 3 ، مقايسه سهم ماليات از منابع بودجه سنوات گذشته
- با وجود آن که در لايحه بودجه 1403 ، سهم ماليات از منابع بودجه به بيش از 50 درصد مي رسد ، طبق نمودار 4 ، سهم صندوق توسعه ملي از درآمد هاي نفتي همان حدود 42 درصد ِ سال 1402 مي باشد که نسل هاي آينده را نگران مي کند .
نمودار 4 ، سهم صندوق توسعه ملي از درآمدهاي نفتي در سنوات گذشته
- با وجود آن که در لايحه بودجه 1403 سهم ماليات از منابع بودجه به بيش از 50 درصد مي رسد ، طبق نمودار 5 ، منابع حاصل از نفت در لايحه بودجه 1403 در همان حد عدد منابع حاصل از نفت سال 1402 مي باشد که نسل هاي آينده را نگران مي کند .
نمودار 5 ، سهم نفت از منابع بودجه در سنوات گذشته
وضعیت تبصره 14 و یارانه‌ها را مجددأ در نمودار شش بررسي مي کنيم .
- با نگاه اوليه به نمودار 6 و ستون هاي نارنجي ، مشخص مي شود ارقام تبصره 14 هر سال نسبت به سال قبل افزايش يافته است ولي نمودار خطي قرمز رنگ در صد رشد ارقام تبصره 14 گواهي مي دهد که در سال 1402 کمترين درصد رشد و در سال 1401 شاهد رشد بيش از 90 درصد نسبت به سال قبل هستيم . در لايحه بودجه 1403 اين رشد نسبت به سال جاري 15 درصد مي شود .
نمودار 6 ، مقايسه ارقام تبصره 12 در سنوات گذشته
- با نگاه ابتدايي به ستون هاي آبي رنگ در نمودار 7 ، مشاهده مي شود که از سال 1399 به بعد هزينه هاي جاري دولت به صورت انفجاري افرايش يافته است ، هزينه هاي جاري دولت همه ساله رشد داشته است .
در نگاه عميق تر متوجه مي شويم که درصد اين رشد انفجاري نسبت به سال قبل ، در سال 1400 به بيش از 110 درصد و در سال 1402 به بيش از 51درصد مي رسد اما در لايحه بودجه 1403 نسبت به سال جاري به ميزان 19و نيم درصد رشد داشته است .
رشدي در حد رشد ِ بودجه ، افزايش ِحقوق کارکنان دولت ، رشد ِ ارقام تبصره 14 ، که نشانه اي از تعادل بين اين رشد ها مي باشد .
نمودار شماره 7 ، مقایسه هزينه هاي جاري در سنوات گذشته
پرسش کننده :
آيا لايحه بودجه 1403 بر مبناي يورو نوشته شده است ؟
( گفت و گو ادامه دارد )
منابع :
1. روزنامه دنياي اقتصاد ، شماره 5879 مورخ 30 آبان 1402 شماره خبر 4022143
2- متن بخش اول لايحه بودجه 1403 و جداول پيوست آن
3- ايران بودجه
4- خبرگزاري فارس :
پیشنهاد افزایش ضریب حقوق همه گروه‌های حقوق‌بگیر در لایحه بودجه 1403
5- نور نيوز سوم آذر 1402دخل و خرج خانوار در بودجه 1403
6- خبر فارسي تحلیل بازار اول آذر 1402 لایحه بودجه 1403 منتشر شد
8- فرداي اقتصاد ، 4 آذر 1402 واکنش همتی به ماجرای حذف دلار از بودجه ۱۴۰۳
9- روزنامه فرهيختگان دوم آذر 1402، مهدی عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد
10- عصر ايران ، از سیاست انقباضی در افزایش حقوق تا عدم تغییر سقف معافیت مالیاتی ، جزئیات برنامه مالی 1403دولت / دلار در سال آینده چند می‌شود؟
11- خبرگزاري دانشجويان ايران ايسنا ، اول آذر 1402 ، يارانه خانواده هاي غير مشمول حمايت دولت حذف مي شود
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.